Prof. Dr. Sevda Şener (1928, İstanbul - 22 Temmuz 2014, Ankara), Türk yazar, dramaturg, akademisyen.
Prof. Dr. Sevda Şener | |
---|---|
Doğum | Azime Sevda Şener 1928 İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 22 Temmuz 2014 (86 yaşında) Ankara, Türkiye |
Defin yeri | Karşıyaka Mezarlığı, Ankara |
Meslek | Yazar, akademisyen, dramaturg |
Milliyet | Türkiye |
Vatandaşlık | Türkiye |
Eğitim | Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi |
Türk tiyatrosuna katkıları ve kitapları ile hizmet veren ve Türkiye'de tiyatro dünyasında "Hocaların hocası" lakabıyla anılan bir bilim insanıdır. Uzun yıllar Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü'nü yönetti; gerek bu kurumda gerekse Türkiye'deki birçok başka üniversitede tiyatro, estetik, eleştiri kuramları gibi dersler verdi.
Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Türkiye Merkezi'nin kurucularındandır. "Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi" adlı kitabı en çok baskısı yapılan, ders kitabı olarak okutulan eserlidir.
Yaşamı
1928 yılında İstanbul'da doğdu. Orta öğrenimini Ankara ve Eskişehir'de tamamladıktan sonra, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden 1956 yılında mezun oldu. 1958 yılında aynı fakültede açılan Tiyatro Enstitüsü'nün ilk asistanı oldu.
Akademik kariyeri sırasında İngiltere'de Bristol Üniversitesi'nin Dram Bölümü'nde iki dönem, Avusturya'da Viyana Üniversitesi Tiyatro Bilimi Enstitüsü'nde de bir dönem seminerlere ve derslere katıldı. Musahipzade Celal üzerine tezi ile 1962 yılında doktor unvanını aldı; tezini 1963 yılında Musahipzade Celal ve Tiyatrosu adıyla kitaplaştırdı. 1967 yılında "Çağdaş Türk Tiyatrosunda Ahlak Ekonomi Kültür Sorunları" başlıklı tezi ile doçent oldu. 1972 yılında profesör unvanlarını aldı. Çağdaş Türk Tiyatrosunda İnsan adıyla kitaplaştırdığı profesörlük tezinde 1923-1972 tarihleri arasında yazılmış olan yerli oyunlarda insanın ele alınışını inceledi.
Uzun yıllar Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümünü yönetti ve ders verdi. Ayrıca Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı, Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi Tiyatro Bölümü, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü ve Yeditepe Üniversitesi'nde de tiyatro, estetik, eleştiri kuramları, modern ve modern sonrası tiyatro ve metin çözümlemeleri gibi dersler verdi. 1990 yılında kurulan Tiyatro Eleştirmenleri Birliği'nin kurucu üyeleri arasında yer aldı.1995 yılında DTCF Tiyatro Bölüm Başkanlığı görevinden emekli oldu.
Birçok makale, kitap ve eleştiri yazan Şener'in ilk baskısı 1982 yılında yayımlanan Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi adlı yapıtı, en tanınmış eseri oldu. Antik Yunan’dan günümüze tiyatro kuramlarını konu alan bu kitapta her dönemin tiyatro yazarlığını o dönemin felsefi hareketleri, edebiyat ve tiyatro kuramlarıyla açıklamıştır. Şener, Yaşamın Kırılma Noktasında Drama Sanatı adlı kitapta tiyatroya dair kavram ve terimleri açıkladı ; dram sanatının tarih içindeki evrimini inceledi. Cumhuriyet’in 75.Yılında Türk Tiyatrosu adlı büyük hacimli kitabında Türk Tiyatro Tarihini herkesin anlayabileceği bir dil ve düzen içinde anlattı.
22 Temmuz 2014 tarihinde Ankara'da öldü. Adı, İstanbul'un Kadıköy ilçesinde Müze Gazhane'de bulunan İstanbul Şehir Tiyatroları sahnesine verilmiştir.
Ödülleri
- 1990: Avni Dilligil Jüri Özel Ödülü - Tiyatro ve Televizyon Yazarları Derneği Hizmet Ödülü
- 1992: İtalya Adelaide Ristori Ödülü
- 1993: Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı - Tiyatro Eleştiri, İnceleme ve Araştırma Ödülü
- 1994: Nisa Serezli Tiyatroda Yılın Kadını Ödülü
- 1999: 3. Afife Tiyatro Ödülleri - Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü: Yaşamı Boyunca Tiyatro Dalında Başarılı Çizgisini Sürdürmüş ya da Tiyatro Sanatına Katkıları Bulunmuş Kişi
- 2002: Ankara Sanat Kurumu Onur Ödülü
- 2004: Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali - Emek Ödülü
- 2015: (Onur ödüllü)
Eserleri
- 1963: Musahipzade Celal ve Tiyatrosu (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara)
- 1971: Çağdaş Türk Tiyatrosunda Ahlak Ekonomi Kültür Sorunları (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara)
- 1971: Çağdaş Türk Tiyatrosunda İnsan (Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara)
- 1983: Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi (Adam Yayınları, İstanbul)
- 1993: Oyundan Düşünceye (Gündoğan Yayınları, Ankara / )
- 1997: Yaşamın Kırılma Noktasında Dram Sanatı (Yapı Kredi Yayınları, İstanbul / )
- 1998: Cumhuriyet'in 75. Yılında Türk Tiyatrosu (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul / )
- 2001: Yaşamın Kırılma Noktasında Dram Sanatı (Dost Kitabevi, )
- 2002: Elveda Dünya Merhaba Kainat Mehmet Baydur'un Ardından (Mitos - Boyut Yayınları, )
- 2002: Nazım Hikmet'in Oyun Yazarlığı (Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara)
- 2003: Gelişim Sürecinde Türk Tiyatrosu (Alkım Kitabevi, )
- 2003: Gelişim Sürecinde Türk Tiyatrosu (Alkım Yayınevi, İstanbul)
- 2003: Dram Sanatı: İnsanı Geçitlerde Sınayan Sanat (Mitos - Boyut Yayınları, )
- 2006: İzleri Kaldı Tiyatro Eleştirileri (Dünya Yayıncılık, )
- 2007: Oyunlar ve Gerçekler (Dost Kitabevi, )
Makale ve bildirileri
- “Images of Woman in Turkish Drama as İllustrated by the Plays of Adalet Ağaoğlu”, JTL (Journal of Turkish Literature, Bilkent University Center for Turkish Literature, 2005. S 85-92.
- “Ihlamur Ağacı”, İnce Anlatılar Ustası Vüs’at O. Bener, Tüyap Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş. 2005. S:73-82.
- “Klasikten Moderne Tiyatro Yazarının Etik Duyarlığı”, Erdem. Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, Cilt 15, Sayı 44, Eylül 2005. S: 73-82.
- “Kültürel Kimliğin Tiyatrodaki Yansımaları”, Türk Kültürü ve Kimliği, İstanbul Kültür Üniversitesi yayını, 2006. S: 136-157.
- “Tiyatro”, Türk Edebiyatı Tarihi IV. Cilt, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. 2006. S. 181-210
- “ Shakespeare’s World of Intrique”, Tribute to Professor Oya Başak, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2005. S: 379-385.
- “ Sanat Eleştirisinde Özgün Yorum ve Yaratıcılık”,8. Ulusal Sanat Sempozyumu 18-20 Ekim 2006, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, 2006. S: 581-588.
- “Tiyatro Sanatında Zaman ve Mekân”, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi’nde düzenlenen Sempozyumda bildiri olarak verildi. Kasım 2005
- “Fırtına”, Adana Devlet Tiyatrosu Dergisi, 2005
- “Bir Yaz Dönümü Gecesi Rüyası” Ankara Devlet Tiyatrosu Dergisi, 2005- 2006.
- “Yangın Bacayı Sarınca”, Tiyatro dergisi…..
- “Mutlu Günler - Oyun Sonu”, Tiyatro dergisi, Temmuz 2006.
- “Yönetmenin İmzasını Öne Çıkaran Bir Tragedya : Antigone”, Gösteri Dergisi, 2006.
Kaynakça
- ^ Ankara Büyükşehir Belediyesi Mezarlık Bilgi Sistemi, Karşıyaka Mezarlığı, Ada: L4, Parsel: 323
- ^ Ocakçı, Petek (2021). . Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans tezi. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c Erkek, Hasan (1 Aralık 2009). "SEVDA ŞENER'İN TİYATRO KİTAPLARI YA DA BİR ÖMRÜN IŞIKLI ÇİÇEKLERİ". Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 30 (30): 183-197. doi:10.1501/TAD_0000000259. ISSN 1300-1523.
- ^ "Hocaların hocası Sevda Şener hayatını kaybetti". Hürriyet. 22 Temmuz 2014. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014.
Dış bağlantılar
- "Nasıl Bir Çocuk Tiyatrosu" adlı yazısı. 23 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prof Dr Sevda Sener 1928 Istanbul 22 Temmuz 2014 Ankara Turk yazar dramaturg akademisyen Prof Dr Sevda SenerDogumAzime Sevda Sener 1928 Istanbul TurkiyeOlum22 Temmuz 2014 86 yasinda Ankara TurkiyeDefin yeriKarsiyaka Mezarligi AnkaraMeslekYazar akademisyen dramaturgMilliyet TurkiyeVatandaslik TurkiyeEgitimAnkara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Turk tiyatrosuna katkilari ve kitaplari ile hizmet veren ve Turkiye de tiyatro dunyasinda Hocalarin hocasi lakabiyla anilan bir bilim insanidir Uzun yillar Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Tiyatro Bolumu nu yonetti gerek bu kurumda gerekse Turkiye deki bircok baska universitede tiyatro estetik elestiri kuramlari gibi dersler verdi Tiyatro Elestirmenleri Birligi Turkiye Merkezi nin kurucularindandir Dunden Bugune Tiyatro Dusuncesi adli kitabi en cok baskisi yapilan ders kitabi olarak okutulan eserlidir Yasami1928 yilinda Istanbul da dogdu Orta ogrenimini Ankara ve Eskisehir de tamamladiktan sonra Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Ingiliz Dili ve Edebiyati Bolumu nden 1956 yilinda mezun oldu 1958 yilinda ayni fakultede acilan Tiyatro Enstitusu nun ilk asistani oldu Akademik kariyeri sirasinda Ingiltere de Bristol Universitesi nin Dram Bolumu nde iki donem Avusturya da Viyana Universitesi Tiyatro Bilimi Enstitusu nde de bir donem seminerlere ve derslere katildi Musahipzade Celal uzerine tezi ile 1962 yilinda doktor unvanini aldi tezini 1963 yilinda Musahipzade Celal ve Tiyatrosu adiyla kitaplastirdi 1967 yilinda Cagdas Turk Tiyatrosunda Ahlak Ekonomi Kultur Sorunlari baslikli tezi ile docent oldu 1972 yilinda profesor unvanlarini aldi Cagdas Turk Tiyatrosunda Insan adiyla kitaplastirdigi profesorluk tezinde 1923 1972 tarihleri arasinda yazilmis olan yerli oyunlarda insanin ele alinisini inceledi Uzun yillar Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Tiyatro Bolumunu yonetti ve ders verdi Ayrica Ankara Universitesi Iletisim Fakultesi Hacettepe Universitesi Ankara Devlet Konservatuvari Bilkent Universitesi Muzik ve Sahne Sanatlari Fakultesi Tiyatro Bolumu Ankara Universitesi Iletisim Fakultesi Bilkent Universitesi Turk Edebiyati Bolumu ve Yeditepe Universitesi nde de tiyatro estetik elestiri kuramlari modern ve modern sonrasi tiyatro ve metin cozumlemeleri gibi dersler verdi 1990 yilinda kurulan Tiyatro Elestirmenleri Birligi nin kurucu uyeleri arasinda yer aldi 1995 yilinda DTCF Tiyatro Bolum Baskanligi gorevinden emekli oldu Bircok makale kitap ve elestiri yazan Sener in ilk baskisi 1982 yilinda yayimlanan Dunden Bugune Tiyatro Dusuncesi adli yapiti en taninmis eseri oldu Antik Yunan dan gunumuze tiyatro kuramlarini konu alan bu kitapta her donemin tiyatro yazarligini o donemin felsefi hareketleri edebiyat ve tiyatro kuramlariyla aciklamistir Sener Yasamin Kirilma Noktasinda Drama Sanati adli kitapta tiyatroya dair kavram ve terimleri acikladi dram sanatinin tarih icindeki evrimini inceledi Cumhuriyet in 75 Yilinda Turk Tiyatrosu adli buyuk hacimli kitabinda Turk Tiyatro Tarihini herkesin anlayabilecegi bir dil ve duzen icinde anlatti Sevda Sener in mezari Karsiyaka Mezarligi 22 Temmuz 2014 tarihinde Ankara da oldu Adi Istanbul un Kadikoy ilcesinde Muze Gazhane de bulunan Istanbul Sehir Tiyatrolari sahnesine verilmistir Odulleri1990 Avni Dilligil Juri Ozel Odulu Tiyatro ve Televizyon Yazarlari Dernegi Hizmet Odulu 1992 Italya Adelaide Ristori Odulu 1993 Turkiye Cumhuriyeti Kultur ve Turizm Bakanligi Tiyatro Elestiri Inceleme ve Arastirma Odulu 1994 Nisa Serezli Tiyatroda Yilin Kadini Odulu 1999 3 Afife Tiyatro Odulleri Muhsin Ertugrul Ozel Odulu Yasami Boyunca Tiyatro Dalinda Basarili Cizgisini Surdurmus ya da Tiyatro Sanatina Katkilari Bulunmus Kisi 2002 Ankara Sanat Kurumu Onur Odulu 2004 Uluslararasi Ankara Tiyatro Festivali Emek Odulu 2015 Onur odulluEserleri1963 Musahipzade Celal ve Tiyatrosu Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Yayinlari Ankara 1971 Cagdas Turk Tiyatrosunda Ahlak Ekonomi Kultur Sorunlari Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Yayinlari Ankara 1971 Cagdas Turk Tiyatrosunda Insan Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Yayinlari Ankara 1983 Dunden Bugune Tiyatro Dusuncesi Adam Yayinlari Istanbul 1993 Oyundan Dusunceye Gundogan Yayinlari Ankara ISBN 975 520 072 X 1997 Yasamin Kirilma Noktasinda Dram Sanati Yapi Kredi Yayinlari Istanbul ISBN 975 363 703 9 1998 Cumhuriyet in 75 Yilinda Turk Tiyatrosu Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari Istanbul ISBN 975 458 135 5 2001 Yasamin Kirilma Noktasinda Dram Sanati Dost Kitabevi ISBN 978 975 8457 99 1 2002 Elveda Dunya Merhaba Kainat Mehmet Baydur un Ardindan Mitos Boyut Yayinlari ISBN 978 975 8648 17 7 2002 Nazim Hikmet in Oyun Yazarligi Kultur Bakanligi Yayinlari Ankara 2003 Gelisim Surecinde Turk Tiyatrosu Alkim Kitabevi ISBN 978 975 6363 12 6 2003 Gelisim Surecinde Turk Tiyatrosu Alkim Yayinevi Istanbul 2003 Dram Sanati Insani Gecitlerde Sinayan Sanat Mitos Boyut Yayinlari ISBN 978 975 8648 40 5 2006 Izleri Kaldi Tiyatro Elestirileri Dunya Yayincilik ISBN 978 975 304 287 1 2007 Oyunlar ve Gercekler Dost Kitabevi ISBN 978 975 298 315 1 Makale ve bildirileri Images of Woman in Turkish Drama as Illustrated by the Plays of Adalet Agaoglu JTL Journal of Turkish Literature Bilkent University Center for Turkish Literature 2005 S 85 92 Ihlamur Agaci Ince Anlatilar Ustasi Vus at O Bener Tuyap Tum Fuarcilik Yapim A S 2005 S 73 82 Klasikten Moderne Tiyatro Yazarinin Etik Duyarligi Erdem Ataturk Kultur Merkezi Dergisi Cilt 15 Sayi 44 Eylul 2005 S 73 82 Kulturel Kimligin Tiyatrodaki Yansimalari Turk Kulturu ve Kimligi Istanbul Kultur Universitesi yayini 2006 S 136 157 Tiyatro Turk Edebiyati Tarihi IV Cilt T C Kultur ve Turizm Bakanligi Yay 2006 S 181 210 Shakespeare s World of Intrique Tribute to Professor Oya Basak Bogazici Universitesi Yayinlari 2005 S 379 385 Sanat Elestirisinde Ozgun Yorum ve Yaraticilik 8 Ulusal Sanat Sempozyumu 18 20 Ekim 2006 Hacettepe Universitesi Guzel Sanatlar Fakultesi Yayinlari 2006 S 581 588 Tiyatro Sanatinda Zaman ve Mekan Istanbul Teknik Universitesi Mimarlik Fakultesi nde duzenlenen Sempozyumda bildiri olarak verildi Kasim 2005 Firtina Adana Devlet Tiyatrosu Dergisi 2005 Bir Yaz Donumu Gecesi Ruyasi Ankara Devlet Tiyatrosu Dergisi 2005 2006 Yangin Bacayi Sarinca Tiyatro dergisi Mutlu Gunler Oyun Sonu Tiyatro dergisi Temmuz 2006 Yonetmenin Imzasini One Cikaran Bir Tragedya Antigone Gosteri Dergisi 2006 Kaynakca Ankara Buyuksehir Belediyesi Mezarlik Bilgi Sistemi Karsiyaka Mezarligi Ada L4 Parsel 323 Ocakci Petek 2021 Anadolu Universitesi Guzel Sanatlar Enstitusu yuksek lisans tezi 18 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Erkek Hasan 1 Aralik 2009 SEVDA SENER IN TIYATRO KITAPLARI YA DA BIR OMRUN ISIKLI CICEKLERI Tiyatro Arastirmalari Dergisi 30 30 183 197 doi 10 1501 TAD 0000000259 ISSN 1300 1523 Hocalarin hocasi Sevda Sener hayatini kaybetti Hurriyet 22 Temmuz 2014 10 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Temmuz 2014 Dis baglantilar Nasil Bir Cocuk Tiyatrosu adli yazisi 23 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde