Seçim paradoksu veya diğer seçenek paradoksu (ayrıca bilinen adıyla Condorcet'nin paradoksu), Marquis de Condorcet tarafından 18. yüzyılın sonlarında tespit edilmiş bir durumdur. Bireysel tercihlerin döngüsel (geçişli olmayan) olmasa bile tercihlerin olabileceğini ifade eder. Bu bir paradokstur, zira farklı grupların ve bireylerin oluşturdukları "farklı çoğunlukların" isteklerinin birbiriyle çelişkili olabileceğini söylemektedir. Örneğin bir seçimde A, B ve C şeklinde üç aday olsun ve üç seçmen oylarında aşağıdaki tercih sıralamalarında bulunsun (sıralama en az tercih edilene doğrudur):
- 1. Seçmen: A B C
- 2. Seçmen: B C A
- 3. Seçmen: C A B
Eğer kazanan olarak C seçilirse B'nin kazanması gerektiği öne sürülebilir, zira iki seçmen (1. ve 2.) B'yi C'den öne sıralamıştır; C'yi B'den öne koyan sadece bir seçmen vardır. Ancak benzer şekilde A'nın B'ye tercih edildiği ve C'nin de A'ya tercih edildiği söylenebilir, bunların hepsinde 2'ye 1 çoğunluk oranı vardır. Dolayısıyla çoğunluk kuralı gereği kazanan bir adaydan söz edilemez.
Ayrıca, tek seçenekli oy düzeneğinde yukarıdaki üç seçmen aynı zamanda adayların kendileri olsa, dolayısıyla kendilerine oy verseler yine çoğunluk sağlanamayacağı için kazanan belli olmaz. Ancak Condorcet'in paradoksu, alternatifleri eleyen seçmenin seçimin sonucu belirleyebildiğini gösterir; yukarıdaki durumda C adayı kendisi yerine A veya B'ye oy verirse seçimi belirleyen aday olur.
uygulandığı bir seçimde oylar arasında bir paradoks yaşanıyorsa bu durum seçimde bir olmadığı anlamına gelebilir. Condorcet yönteminin farklı sürümleri bu belirsizlikler oluştuğunda onlardan nasıl çıkılacağı konusunda farklı yaklaşımlar getirmişlerdir. Yukarıdaki örnekteki belirsizlikten adil ve deterministik bir çıkış yolu yoktur.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
- Monty Hall problemi
- Kenneth Arrow, 1. bölüm, geçişlilik ve çoğunluk kuralının dağılımsal sorunu örneği
- İlgisiz Alternatiflerin Bağımsızlığı
- Alternatif oy
Dış bağlantılar
- , Bir Madison yürütümü
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Secim paradoksu veya diger secenek paradoksu ayrica bilinen adiyla Condorcet nin paradoksu Marquis de Condorcet tarafindan 18 yuzyilin sonlarinda tespit edilmis bir durumdur Bireysel tercihlerin dongusel gecisli olmayan olmasa bile tercihlerin olabilecegini ifade eder Bu bir paradokstur zira farkli gruplarin ve bireylerin olusturduklari farkli cogunluklarin isteklerinin birbiriyle celiskili olabilecegini soylemektedir Ornegin bir secimde A B ve C seklinde uc aday olsun ve uc secmen oylarinda asagidaki tercih siralamalarinda bulunsun siralama en az tercih edilene dogrudur 1 Secmen A B C 2 Secmen B C A 3 Secmen C A B Eger kazanan olarak C secilirse B nin kazanmasi gerektigi one surulebilir zira iki secmen 1 ve 2 B yi C den one siralamistir C yi B den one koyan sadece bir secmen vardir Ancak benzer sekilde A nin B ye tercih edildigi ve C nin de A ya tercih edildigi soylenebilir bunlarin hepsinde 2 ye 1 cogunluk orani vardir Dolayisiyla cogunluk kurali geregi kazanan bir adaydan soz edilemez Ayrica tek secenekli oy duzeneginde yukaridaki uc secmen ayni zamanda adaylarin kendileri olsa dolayisiyla kendilerine oy verseler yine cogunluk saglanamayacagi icin kazanan belli olmaz Ancak Condorcet in paradoksu alternatifleri eleyen secmenin secimin sonucu belirleyebildigini gosterir yukaridaki durumda C adayi kendisi yerine A veya B ye oy verirse secimi belirleyen aday olur uygulandigi bir secimde oylar arasinda bir paradoks yasaniyorsa bu durum secimde bir olmadigi anlamina gelebilir Condorcet yonteminin farkli surumleri bu belirsizlikler olustugunda onlardan nasil cikilacagi konusunda farkli yaklasimlar getirmislerdir Yukaridaki ornekteki belirsizlikten adil ve deterministik bir cikis yolu yoktur Kaynakca a b Leighley Jan E Leighley 2010 The Oxford handbook of American elections and political behavior New York NY Oxford University Press ISBN 978 0199235476 Ayrica bakinizMonty Hall problemi Kenneth Arrow 1 bolum gecislilik ve cogunluk kuralinin dagilimsal sorunu ornegi Ilgisiz Alternatiflerin Bagimsizligi Alternatif oyDis baglantilar Bir Madison yurutumu