Monty Hall problemi, Amerikan TV yarışma programı Let's Make a Deal'a dayanan bir olasılık bulmacasıdır. Problem adını, yarışmanın sunucusu Monty Hall'dan alır. İçinde bir (paradoksu) da barındırması nedeniyle Monty Hall paradoksu olarak da anılan problemin sonucu saçma görünmekle birlikte, ispatlanabilir ve doğrudur.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh6THpObUwwMXZiblI1WDI5d1pXNWZaRzl2Y2k1emRtY3ZNakl3Y0hndFRXOXVkSGxmYjNCbGJsOWtiMjl5TG5OMlp5NXdibWM9LnBuZw==.png)
Problemin iyi bilinen bir açıklaması Parade dergisinde yayımlandı:
Bir yarışma programında olduğunuzu ve üç kapıdan birini seçme hakkınız olduğunu varsayalım. Kapılardan birinin ardında bir araba, diğerlerinin ardında ise keçiler var. Kapılardan birini, diyelim ki 1'inciyi seçiyorsunuz ve kapıların ardında ne olduğunu bilen sunucu, diğer kapılardan birini, diyelim ki ardında keçi olan 3'üncüyü açıyor. Daha sonra size soruyor: "2. kapıyı seçmek ister misiniz?" Seçiminizi değiştirmek sizin yararınıza mıdır? (Whitaker 1990)
Yarışmacı geriye kalan iki kapıdan hangisinin kazanan olduğundan emin olamadığı için, çoğu kişi bu kapıların eşit olasılığa sahip olduğunu ve seçimi değiştirmenin hiçbir şeyi değiştirmeyeceğini sanır. Aslında, problemin açıklamasına göre yarışmacı seçimini değiştirmelidir. Zira böylece arabayı bulma olasılığını 1/3'ten 2/3'e çıkarır; yani ikiye katlar.
Problemin yukarıdaki açıklaması ve çözümü Parade'de yer aldığı zaman, aralarında doktora derecesi olan yaklaşık bin kişinin bulunduğu on bin okur, dergiye yazarak çözümün yanlış olduğunu iddia etti. Bazı eleştirmenler problemin Parade versiyonunda sunucunun davranışının belli açılardan iyi şekilde açıklanmadığını; örneğin sunucunun bir kapıyı açıp böyle bir öneri yapıp yapamayacağının bilinmediğini belirtti. Öte yandan, bu gibi olası davranışların söz konusu tartışmayla bir ilgisi yoktur ya da probleme etkisi çok azdır (vos Savant 1990) ve bu davranış yazar tarafından açıkça belirtilmiştir (Seymann 1991). Problemin daha genel yorumları, örneğin bazı durumlarda sunucunun ardında araba olan kapıyı açabileceği, matematik eserlerinde tartışılmıştır.
Monty Hall problemi, yaygın biçimlerinden biriyle, daha eski bir problem olan matematiksel olarak eşittir ve bunların ikisi birden daha da eski olan benzerlikler gösterir. Bunlar ve olasılığın eşit olmayan şekilde dağıtımıyla ilgili diğer problemlerin doğru şekilde çözümünün zor olduğu yönünde bir inanış vardır ve bu durum problemlerin nasıl algılandığını ele alan psikolojik çalışmaların yapılmasına yol açmıştır. Monty Hall probleminin tamamıyla açık çözümüyle buna ilişkin açıklamalar, benzetme ve resmî matematiksel kanıtlar ortaya konulduğunda bile, çoğu kişi doğru yanıta şüpheyle bakmaktadır.
Problem
Steve Selvin 1975'te 'a bir mektup yazarak kabaca yarışma programı Let's Make a Deal'a dayanan bir problemi anlattı. Daha sonraki bir mektubunda buna "Monty Hall problemi" adını verdi (Selvin 1975b). Matematiksel formülasyonlarından birinde (ki buna şartlı versiyon denilir, aşağıya bakınız), problem Martin Gardner'ın 1959'da Scientific American'daki köşesi Mathematical Games'te açıkladığı (Gardner 1959a) matematiksel olarak eşittir (Morgan et al., 1991).
Selvin'in Monty Hall problemi iyi bilinen haliyle, Marilyn vos Savant'ın Parade dergisindeki Ask Marilyn köşesinde yayımlanan bir mektupla yeniden gündeme geldi:
Bir yarışma programında olduğunuzu ve üç kapıdan birini seçme hakkınız olduğunu varsayalım. Kapılardan birinin ardında bir araba, diğerlerinin ardında ise keçiler var. Kapılardan birini, diyelim ki 1'inciyi seçiyorsunuz ve kapıların ardında ne olduğunu bilen sunucu, diğer kapılardan birini, diyelim ki ardında keçi olan 3'üncüyü açıyor. Daha sonra size soruyor: "2. kapıyı seçmek ister misiniz?" Seçiminizi değiştirmek sizin yararınıza mıdır? (Whitaker 1990)
Problemin bu formülasyonunda bazı belirsizlikler vardır: Sunucunun her zaman bir başka kapıyı açıp açmayacağı, her zaman bir kapı değiştirme önerisi getirip getirmeyeceği ya da ardında araba bulunan kapıyı açıp açmayacağı net değildir (Mueser and Granberg 1999). Öte yandan, yaygın yoruma göre, sunucunun her zaman ardında keçi olan bir kapıyı açmak ve kapı değiştirme önerisinde bulunmak zorunda olduğu ve yarışmacının ilk seçiminin 1/3 olasılıkla doğru olduğu kabul edilir. Ayrıca yarışmacının ilk seçimi ardında araba olan kapı ise, sunucunun kalan iki kapıdan birini tamamen rastgele açacağı çoğunlukla kabul edilir (Barbeau 2000:87).
Soruyu soranın kesin niyetini açıkça anlamadan, herhangi bir problemin tek bir doğru çözümü bile olamaz (Seymann 1991). İnsanların genellikle algıladığı matematiksel olarak açık sorunun formülasyonu, Krauss ile Wang'e göre şöyledir (2003:10):
Bir yarışma programında olduğunuzu ve üç kapıdan birini seçme hakkınız olduğunu varsayalım. Kapılardan birinin ardında bir araba, diğerlerinin ardında ise keçiler var. Yarışmanın kuralları şunlar: Siz kapıyı seçtikten sonra, kapı hemen açılmaz. Kapıların ardında ne olduğunu bilen sunucu Monty Hall, şimdi geriye kalan iki kapıdan birini açmak zorundadır ve açacağı kapının ardında mutlaka bir keçi olacaktır. Eğer geriye kalan iki kapının ardında da keçi varsa, kapılardan birini rastgele seçecektir. Monty Hall ardında keçi olan kapıyı açtıktan sonra, size ilk seçiminizi değiştirip kalan kapılardan diğerini seçmek isteyip istemediğinizi soracaktır. Düşünün ki Kapı 1'i seçtiniz ve sunucu ardında keçi olan Kapı 3'ü açtı. Daha sonra size "Seçiminizi 2 numaralı kapıdan yana değiştirmek ister misiniz?" diye sordu. Seçiminizi değiştirmek sizin yararınıza mıdır? (Krauss and Wang 2003:10)
Ayrıca, yarışmacı için arabayı kazanmanın keçiyi kazanmaya göre daha tercih edilir olduğunu varsaymamız gerekir.
Popüler çözüm
Yarışmacı kapılardan birini seçtiğinde, seçilen kapının ardında araba olma olasılığı 1/3'tür ve araba 2/3 olasılıkla diğer kapılardan birinin ardındadır. Sunucunun ardında keçi olan bir kapıyı açması, yarışmacıya seçtiği kapının ardında ne olduğuyla ilgili yeni bir bilgi vermez. O kapının ardında araba olma olasılığı hâlâ 1/3'tür. Sunucunun verdiği yeni bilgi, açılan kapının ardında araba olma olasılığının 0/3 olduğudur. Dolayısıyla araba 2/3 olasılıkla hâlâ açılmayan kapının ardındadır (Wheeler 1991; Schwager 1994). Kapı seçimi değiştirilirse arabayı kazanma olasılığı 2/3'tür, bu nedenle yarışmacı seçimini değiştirmelidir (Wheeler 1991; Mack 1992; Schwager 1994; vos Savant 1996:8; Martin 2002).
Bu popüler hikâyeyi matematiksel olarak kesin bir çözüme kavuştururken, 2. ya da 3. kapıyı açmanın 1. kapının ardında araba olma olasılığını neden değiştirmediği sorulabilir. Bu soru, simetriye başvurularak yanıtlanabilir: Yukarıda yapılan varsayımlar ışığında, kapılar rastgele yeniden numaralandırılırsa ve özellikle 2 ile 3 yer değiştirirse, değişen bir şey olmaz. Dolayısıyla, arabanın 1. kapının ardında olması, yarışmacının 1'i seçmesi ve Monty'nin 2'yi açması şartlı olasılığı, yine arabanın 1. kapının ardında olması, yarışmacının 1'i seçmesi ve Monty'nin 3'ü açması şartlı olasılığına eşittir. Bu iki (eşit) olasılığın ortalaması 1/3'tür, bundan dolayı her birinin olasılığı da ayrı ayrı 1/3'tür.
Analiz, yarışmacının başlangıçta arabayı, keçi A'yı ya da keçi B'yi seçmesi eşit olasılıklarına göre örneklendirilerek açıklanabilir (Economist 1999):
| |||||||||||||||||||||||||||
Yarışmacının ilk tercihinde arabayı, A keçisini ya da B keçisini seçme ihtimali eşittir. Bu durumda karar değiştirmek, 2/3 ihtimalle kazandırır. |
Yukarıdaki diyagram seçimini değiştiren bir yarışmacının her zaman ilk seçiminin tam tersini elde edeceğini gösterir ve bu seçimin keçi olma olasılığı araba olma olasılığının iki katı olduğundan, seçimi değiştirmek her zaman avantajlıdır. Diğer deyişle, önce keçiyi seçmiş olma olasılığı 2/3, arabayı seçmiş olma olasılığı ise 1/3'tür. Monty Hall artık "keçili kapıyı" ortadan kaldırdıktan sonra, baştan ardında keçi olan kapıyı seçmiş olan yarışmacının arabayı kazanması, baştan ardında araba olan kapıyı seçmiş olan yarışmacının ise keçiyi "kazanması" gerekir. Yarışmacının baştan keçiyi seçmiş olma olaslığı 2/3 olduğundan, seçimi değiştirmek her zaman yararına olacaktır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgzTHpjNUwwMXZiblI1WDJOc2IzTmxaRjlrYjI5eWN5NXpkbWN2TVRnd2NIZ3RUVzl1ZEhsZlkyeHZjMlZrWDJSdmIzSnpMbk4yWnk1d2JtYz0ucG5n.png)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg1THpsbEwwMXZiblI1WDI5d1pXNWZaRzl2Y2w5amFHRnVZMlZ6TG5OMlp5OHlNREJ3ZUMxTmIyNTBlVjl2Y0dWdVgyUnZiM0pmWTJoaGJtTmxjeTV6ZG1jdWNHNW4ucG5n.png)
Çözümü anlamanın bir başka yolu, en baştaki seçilmemiş iki kapıyı birlikte değerlendirmektir. Bir kapının açılıp kaybedilen kapı olarak gösterilmesi yerine, buna eşit bir işlem olarak (açılmış olan kapı seçilemeyeceğinden) seçilmemiş olan iki kapı tek bir olarak düşünülebilir. (Adams 1990; Devlin 2003; Williams 2004; Stibel et al., 2008).
'ın ifade ettiği gibi (Adams 1990), "Monty aslında şunu söylemektedir: Seçtiğiniz kapıda ısrar edebilir ya da diğer iki kapıya sahip olabilirsiniz." Yarışmacı bu durumda ilk seçimini korumak ya da iki kapının ardındakilerin toplamını seçmek hakkına sahiptir. Zira 2/3'lük arabayı saklama şansı, bu kapılardan birinin açılmasıyla değişmiş olmaz.
Keith Devlin'in sözleriyle (Devlin 2003), "Kapıyı açarak Monty yarışmacıya şunu söylemektedir: 'Seçmediğiniz iki kapı var ve ödülün bunlardan birinin ardında olma olasılığı 2/3. Ödülün nerede olduğunu bildiğimden bu iki kapıdan birini açarak ardında ödül bulunmadığını gösterecek ve size yardım edeceğim. Artık bu ek bilgiden yararlanabilirsiniz. Seçtiğiniz A kapısı 3'te 1 olasılıkla kazanandır. Bunu değiştirmiş olmuyorum. Ancak C'yi eleyerek size, B'nin 3'te 2 olasılıkla ödülü sakladığını göstermiş oluyorum.'"
Olasılık yoluyla çözüm
Morgan ve diğerleri (1991) popüler çözümlerin çoğunun, Whitaker'ın Kapı 1'i seçen ve sunucunun Kapı 3'ü açtığını gören yarışmacıya ilişkin özgün sorusunu (Seymann) açıkça ele almadıkları için eksik olduğunu belirtti. Bu çözümler seçimini değiştiren tüm yarışmacılar için kazanma olasılığının 2/3 olduğunu doğru şekilde gösterir. Ancak belli varsayımlar yapılmaksızın bu, seçimin değiştirilmesiyle kazanma olasılığının mutlaka 2/3 olacağı anlamına gelmez. Bu olasılık, bir koşullu olasılıktır (Morgan et al. 1991; Gillman 1992; Grinstead and Snell 2006:137; Gill 2009b). Aradaki fark, analizin yarışmacının ilk seçimi ile sunucunun açtığı kapının toplam olası kombinasyonlarına göre ortalama olasılığına mı, yoksa yalnızca yarışmacının Kapı 1'i seçtiği ve sunucunun Kapı 3'ü açtığı belirli tek bir duruma mı dayandığına bağlıdır. Farkı açıklamanın bir diğer yolu da, yarışmacının seçimini değiştirmeye sunucu bir kapıyı açmadan önce karar vermek zorunda mı olduğu, yoksa sunucunun hangi kapıyı açtığını gördükten sonra karar vermesine izin verilip verilmediğine ilişkindir (Gillman 1992). Yukarıda kesin olarak belirtilen problem açıklaması için bu iki olasılık da 2/3 olmasına karşın, koşullu olasılık, toplam olasılığa ve bunlardan birinin ya da ikisinin birden problemin tam formülasyonuna bağlı olarak saptanıp saptanamayacağına göre değişebilir (Gill 2009b).
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh4THpGbUwwMXZiblI1WDNSeVpXVmZaRzl2Y2pFdGRISXVjM1puTHpNMU1IQjRMVTF2Ym5SNVgzUnlaV1ZmWkc5dmNqRXRkSEl1YzNabkxuQnVadz09LnBuZw==.png)
Sunucunun hangi kapıyı açtığını bilerek seçimi değiştirme sonucunda kazanmanın koşullu olasılığı, aşağıdaki genişletilmiş tabloya ya da aynı olasılıkları gösteren yandaki seçim ağacına başvurularak (Chun 1991; Grinstead and Snell 2006:137-138) veya aşağıdaki matematiksel formülasyon bölümüne bakılarak saptanabilir. Örneğin, sunucu Kapı 3'ü açar ve yarışmacı seçimini değiştirirse, yarışmacı, eğer araba Kapı 2'nin arkasındaysa 1/3 olasılıkla kazanır ve araba Kapı 1'in arkasındaysa 1/6 olasılıkla kaybeder. Sunucunun Kapı 2'yi açmasına bağlı olasılıklar bu hesaba dahil değildir. Bu koşullu olasılıkları dönüştürmek için, bunlar toplamlarına bölünür. Böylece yarışmacı Kapı 1'i seçtiği ve sunucu Kapı 3'ü açtığında kazanmanın koşullu olasılığı (1/3)/(1/3 + 1/6), yani 2/3'tür. Bu çözüm, problemde sunucunun kapılardan birini rastgele açmaya, yarışmacının ilk seçimini yapmasından sonra karar vereceğine ilişkin sınırlamaya bağlıdır.
Araba 3. kapının ardında | Araba 1. kapının ardında | Araba 2. kapının ardında | |
---|---|---|---|
Oyuncunun ilk tercihi 1. kapı | |||
![]() | ![]() | ![]() | |
Sunucu 2. kapıyı açmak zorunda | Sunucu ardında keçi olan kapılardan herhangi birini rastgele açar | Sunucu 3. kapıyı açmak zorunda | |
![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
1/3 olasılık | 1/6 olasılık | 1/6 olasılık | 1/3 olasılık |
Tercih değiştirmek kazandırır | Tercih değiştirmek kaybettirir | Tercih değiştirmek kaybettirir | Tercih değiştirmek kazandırır |
Sunucu 2. kapıyı açarsa, karar değiştirme durumundaki kazanma ihtimali, karar değiştirmeme durumunun iki katıdır | Sunucu 3. kapıyı açarsa, karar değiştirme durumundaki kazanma ihtimali, karar değiştirmeme durumunun iki katıdır |
Matematiksel formülasyon
Yukarıdaki çözüm Gill, 2002, Henze, 1997 ve başka birçok ismin yaptığı gibi Bayes teoremi kullanılarak ispatlanabilir. Farklı yazarlar tarafından çeşitli gösterimler kullanılmış olsa da, aşağıda anlatılan versiyon karakteristik çözüm olarak kabul edilebilir. Ayrık rastlantı değişkenleri düşünelim:
: Arabanın bulunduğu kapının numarası,
: Yarışmacının seçtiği kapı
: Host'un (Sunucunun) açtığı kapı.
Araba kapıların arkasına rastgele yerleştirildiğinden, bütün A değerleri için şartlar eşittir. Buna göre A'nın başlangıç (koşulsuz) olasılığı
, her A değeri için.
Ayrıca, yarışmacının başlangıçtaki seçimi arabanın konulmasından bağımsız olduğundan, A ve Y değişkenleri bağımsızdır. Dolayısıyla bir Y değeri için A'nın koşullu olasılığı
, A ve Y'nin bütün değerleri için.
Sunucunun seçimi A ve Y değerlerine göre H'nin koşullu olasılığı ile gösterilir:
-
eğer H = Y, (sunucu yarışmacının seçtiği kapıyı açamaz) eğer H = A, (sunucu arabanın bulunduğu kapıyı açamaz) eğer Y = A, (arkasında araba olmayan kapıların açılması eşit ihtimallidir) eğer H A ve Y
A, (açılabilecek sadece bir kapı vardır)
Sunucu kapılardan birini açtıktan sonra, yarışmacı Bayes kuralını kullanarak kapıların herhangi biri arkasında arabanın bulunması olasılığını hesaplayabilir. Değer, seçilen H ve Y değerlerine bağlı A'nın koşullu olasılığıdır:
,
bu oranda payda marjinal (bileşen) olasılığı gösterir
.
Dolayısıyla, eğer yarışmacı 1. kapıyı seçer ve sunucu 3. kapıyı açarsa, seçilen kapının değiştirilmesi halinde kazanma olasılığı
Kafa karışıklığının kaynakları
Monty Hall problemi ilk açıklandığı zaman insanların büyük çoğunluğu tüm kapıların eşit olasılıkta olduğunu ve kapı değiştirmenin önemli olmadığını düşünmekteydi (Mueser and Granberg, 1999). Yapılan bir çalışmada 228 denekten yalnızca %13'ü kapı değiştirmeyi seçti (Granberg and Brown, 1995:713). The Power of Logical Thinking isimli kitabında vos Savant (1996:15) bilişsel psikolog 'nin "... tarihte diğer hiçbir istatistiksel bulmaca insanları kandırmaya bu kadar yaklaşmadı" ve "Nobel Ödüllü fizikçiler bile bu probleme sistematik şekilde yanlış cevap verir ve bunda ısrar eder. Ayrıca doğru yanıtı verenleri basılı bir eserle paylamaya hazırdırlar." sözleri ile bu durumu anlattı.
Problemin çoğu açıklaması, özellikle de Parade Magazine'deki, asıl yarışma programının kurallarına uymaz (Krauss and Wang, 2003:9) ve sunucunun davranışını ya da arabanın yerinin rastgele seçildiğini açıkça belirtmez (Granberg and Brown, 1995:712). Krauss ve Wang, insanların açıkça belirtilmiş olmasa da bazı noktalara ilişkin standart varsayımlarda bulunduğunu ileri sürdü (2003:10). Bu meseleler matematiksel açıdan önemli olsa da, bu etmenleri ele alırken dahi neredeyse tüm insanlar hâlâ, açılmamış iki kapının olasılığının eşit olduğunu ve dolayısıyla kapı değiştirmenin bir şeyi değiştirmeyeceğini düşünür (Mueser and Granberg, 1999). Bu "eşit olasılık" varsayımı, derin şekilde kökleşmiş bir sezgidir (Falk 1992:202). İnsanlar öyle olsa da olmasa da, olasılıkların o anda mevcut tüm bilinmeyenler arasında eşit şekilde dağıldığını güçlü biçimde düşünme eğilimindedir (Fox and Levav, 2004:637).
Monty Hall problemi açısından kökleşmiş bir diğer nokta ise, zaten bilinmekte olan bilgilerin ortaya çıkarılmasının olasılıkları etkilemeyeceğine duyulan inançtır (Falk 1992:207). Bu yöndeki sezgi, sunucunun bir kapıyı açmasının, yarışmacının en başta 1/3 olan arabayı bulma olasılığını değiştirmeyeceğini öne süren çözümlerin de temelini oluşturur. Tam problem için bu sezgi, seçimi değiştirmenin 2/3 olasılıkla kazandıracağı doğru sonucuna götürür; ancak, doğru yanıtın bu olmadığı kısmen değiştirilmiş problemlerde de götüreceği sonuç aynıdır (Falk 1992:207).
According to Morgan et al. (1991) "The distinction between the conditional and unconditional situations here seems to confound many." That is, they, and some others, interpret the usual wording of the problem statement as asking about the of winning given which door is opened by the host, as opposed to the overall or unconditional probability. These are mathematically different questions and can have different answers depending on how the host chooses which door to open when the player's initial choice is the car (Morgan et al., 1991; Gillman 1992). For example, if the host opens Door 3 whenever possible then the probability of winning by switching for players initially choosing Door 1 is 2/3 overall, but only 1/2 if the host opens Door 3. In its usual form the problem statement does not specify this detail of the host's behavior, nor make clear whether a conditional or an unconditional answer is required, making the answer that switching wins the car with probability 2/3 equally vague. Many commonly presented solutions address the unconditional probability, ignoring which door was chosen by the player and which door opened by the host; Morgan et al. call these "false solutions" (1991). Others, such as Behrends (2008), conclude that "One must consider the matter with care to see that both analyses are correct."
Anlamaya yardımcı olacak noktalar
Olasılık neden 1/2 değil?
Yarışmacının ilk turda arabalı kapıyı seçmesi için 3'te 1 şansı vardır. Sonra Monty Hall seçilmeyen iki kapıdan içinde keçi olduğunu bildiği birini rastgele olmayan şekilde açar. Eğer yarışmacı başlangıçta arabalı kapıyı seçmişse (başlangıçta şansı 1/3) geriye kalan kapıda bir keçi olacaktır. Eğer yarışmacı keçili kapıyı seçmişse (başlangıçtaki şansı 2/3) geri kalan kapıda bir araba olacaktır.
Buradaki kritik nokta Monty'nin bir kapıyı rastgele seçmediğidir - yarışmacı tercihini yaptığında Monty içinde keçi olduğunu bildiği bir kapıyı seçer. Bunun anlamı Monty'nin seçiminin, başlangıçta arabanın yarışmacının kapısının ardında olma olasılığını etkilemeyeceğidir. Yarışmacıya kapıyı değiştirip değiştirmeyeceği sorulduğunda, hâlâ başlangıçta arabalı kapı seçilme olasılığı 3'te 1 ve keçili kapı seçilme olasılığı 3'te 2'dir. Ancak şimdi Monty diğer kapılardan birini açar ve açtığı kapıda araba bulunamaz, yani yarışmacının kapısında keçi bulunma olasılığı 3'te 2 ve kalan kapıda araba olma olaslığı da 3'te 2'dir.
Bu Monty'nin kapısını rastgele seçmesi ve arabayı açığa çıkarması ihtimalinin var olmasından farklı bir senaryodur. Bu durumda keçinin açığa çıkması, yarışmacının başlangıç seçimininin araba olması olasılığını 2'de 1'e yükseltecektir. Bu farklılık orijinal problemin, vos Savant'ın 2006 Kasım'ındaki köşesinde görülen değiştirilmiş versiyonu ile karşılaştırılması ile ispatlanabilir. Bu versiyonda Monty Hall hangi kapıda arabanın saklandığını unutur. Kapılardan birini rastgele seçer ve keçi açığa çıktığında rahatlar. Yarışmacıya kapısını değiştirip değiştirmeyeceği sorulduğunda vos Savant doğru bir şekilde yanıtlar "Eğer sunucu bilmiyorsa, değiştirmeniz ya da değiştirmemeniz hiçbir şey farkettirmez. Eğer sunucu biliyorsa değiştirin" (vos Savant, 2006).
Another way of looking at the situation is to consider that if the contestant chooses to switch then they are effectively getting to see what is behind 2 of the 3 doors, and will win if either one of them has the car. In this situation one of the unchosen doors will have the car 2/3 of the time and the other will have a goat %1,0 of the time. The fact that Monty Hall shows one of the doors has a goat before the contestant makes the switch is irrelevant, because one of the doors will always have a goat and Monty has chosen it deliberately. The contestant still gets to look behind 2 doors and win if either has the car, it is just confirmed that one of doors will have a goat first.
Kapıların sayısını artırmak
Aynı problemde kapıların sayısının üç yerine 1.000.000 olduğunu düşünmek, çözümü kavramayı kolaylaştırabilir (vos Savant 1990; Nesin 2009). Bu durumda ardında keçi olan 999.999 kapı ve ödül bulunan bir kapı olur. Yarışmacı bir kapıyı seçer. Daha sonra sunucu diğer 999.998 kapıyı açarak keçileri gösterir - sunucunun ilk kapıdan başlayarak 1.000.000 kapılık sırayı takip ettiğini, her birini açtığını, yalnızca yarışmacının seçtiği kapı ile başka bir kapıyı daha atladığını düşünelim. Ardından sunucu yarışmacıya açılmamış diğer kapıyı seçme şansı olduğunu söyler. Ortalama 1.000.000'da 999.999 olasılıkla diğer kapı ödüle açılır, zira 1.000.000'da 999.999 olasılıkla yarışmacının ilk seçtiği kapının ardında keçi vardır. Akılcı bir yarışmacı kapıyı değiştirmelidir. Sezgisel bakılırsa, yarışmacı, bir milyon kapı içinden doğru olanı seçmeyi başarma olasılığını sorgulamalıdır. Örnek, seçimi değiştirerek başarı sağlama olasılığının (1 eksi ilk seçimde doğru kapıyı seçme olasılığı) her sayıda kapı için eşit olduğunu ortaya koymak için de kullanılabilir. Ancak unutulmamalı ki, bu örnek, sunucunun ödülün nerede olduğunu bildiği varsayımına ve ödülü saklayan kapıyı açmaması gereğine dayanır. Eğer yarışmacı ilk seçiminde ödülü saklayan kapıyı bulmayı başarmışsa, sunucu açmayacağı diğer kapıyı rastgele seçer.
Bu örnek, sunucunun ödülün yerini bilmediği ve kapıları rastgele açtığı tam tersi bir durumu açıklamakta da kullanılabilir. 1.000.000'da 999.999 olasılıkla yarışmacı en başta yanlış kapıyı seçecektir, ödül diğer kapılardan birinin ardındadır. Eğer sunucu ödülün yerini bilmeksizin kapıları rastgele açıyorsa, aralarında yeni bir seçim yapılacak son iki kapıya (yarışmacının seçimi ile diğer kapı) gelmeden, büyük olasılıkla ödülü saklayan kapıyı açacaktır. Bu durum bir başka yarışma programı olan Deal or No Deal'a benzer. Bu programda yarışmacı numaralandırılmış bir çantayı seçer ve daha sonra diğerlerini her defasında bir tane olmak üzere açar.
Stibel ve diğerleri (2008) çalışan zihin talebinin Monty Hall problemi sırasında zorlandığını ve bunun, insanların seçimlerinin iki eşit olasılıklı seçeneğe dönüşerek çökmesine yol açtığını öne sürdü. Ayrıca seçeneklerin (kapıların) sayısının yedinin üzerine çıkmasının insanlardaki seçimi değiştirme eğilimini artırdığını; ancak, yine de çoğunluğun hâlâ başarı şansını hatalı olarak yarı yarıya gördüğünü ortaya koydu.
Pratik çözüm
Yapılan araştırmalara göre, keçi seçme ihtimaline aslında arabayı kazanma ihtimaline eşittir. İlk seçilen kapı keçi olması kaidesiyle her halükarda araba kazanılır. Bu da kazanma ihtimalinin 2/3 olduğunu ispatlar.
Simülasyon yoluyla çözüm
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh3THpBMkwwMXZiblI1WDNCeWIySnNaVzFmYlc5dWRHVmZZMkZ5Ykc5ZmRISXVjM1puTHpVek1IQjRMVTF2Ym5SNVgzQnliMkpzWlcxZmJXOXVkR1ZmWTJGeWJHOWZkSEl1YzNabkxuQnVadz09LnBuZw==.png)
Seçimi değiştirme stratejisinin gerçekten ortalama üçte iki olasılıkla kazandıracağını ispatlamanın basit bir yolu da, yarışmayı oyun kartlarına uyarlamaktır (Gardner 1959b; vos Savant 1996:8). Alelâde bir desteden üç kart, üç kapıyı temsil eder. Maça ası gibi bir 'özel' kart arabayı saklayan kapıyı, iki kırmızı ikili gibi iki sıradan kart da, keçileri saklayan kapıları temsil eder.
Şu yöntem defalarca tekrarlanarak oyunun birçok devresi uyarlanabilir: Yarışmacının ilk seçimini temsil eden kart yarışmacının önünde ters şekilde durur. Daha sonra en az biri kırmızı ikili olan iki karta bakan sunucu, kırmızı ikili olan bir kartı açar. Eğer sunucunun elinde kalan kart Maça ası ise, bu, yarışmacının seçimini değiştirerek kazanacağı bir devredir. Eğer sunucunun elinde kalan kart kırmızı ikili ise, bu, yarışmacının ilk seçiminde ısrar ederek kazanacağı bir devredir.
Büyük sayılar yasasına göre bu deney, kazanma olasılığını yaklaşık olarak ortaya koyar ve deneyi yeterli defa tekrarlamak yalnızca yarışmacının seçimini değiştirerek üçte iki olasılıkla kazanacağını değil, bunun nedenini de gösterir. Yarışmacıya bir kart dağıtıldıktan sonra, değiştirmenin kazandırıp kazandırmayacağı zaten bellidir ve Maça ası, üçte iki olasılıkla sunucunun elindedir.
Bu ikna edici değilse, benzetme, kartlardan biri yarışmacıya verilmek ve kalan 51'i sunucuda kalmak üzere tüm bir desteyle de yapılabilir (Gardner 1959b; Adams 1990). Bu durumda Maça ası 52'de 51 olasılıkla sunucudadır ve kaç Maça ası olmayan kart açılırsa açılsın, onda kalmaya devam eder.
vos Savant'ın öne sürdüğü bir başka benzetmede, sunucu kapıları temsil eden üç kupadan birinin altında arabayı temsil eden bir madeni parayı ya da deniz kabuklarının altında bir bezelyeyi saklar.
Değişik biçimler - kısmen değiştirilmiş problemler
Diğer sunucu davranışları
1990'da Parade'de yayınlanan Monty Hall sorununun sürümü, ev sahibinin her zaman başka bir kapı açacağını ya da her zaman arabayı açığa çıkaran kapıyı açmayı ya da hiçbir zaman açmayı tercih etmediğini belirtti. Bununla birlikte, vos Savant, ikinci takip sütununda, amaçlanan konağın davranışının yalnızca orijinal cevabı olarak verdiği 2/3 olasılığa yol açabileceğini açıkça belirtti. “Başka bir şey farklı bir sorudur” (vos Savant, 1991). “Neredeyse tüm eleştirmenler hedeflenen senaryoyu anladılar. Kişisel olarak neredeyse üç bin mektubu okudum (gelen fazladan binlerce kişiden) ve neredeyse her birinin sadece iki seçeneğin kalması (ya da eşdeğer bir hata) olduğu için ısrar ettiğini gördüm. belirsizlik hakkında çok az soru sordu ve aslında sütunlarda yayınlanan mektuplar bu az sayıdakiler arasında değildi. ” (vos Savant, 1996) Cevap, araba herhangi bir kapının arkasına rastgele yerleştirilirse, ev sahibi, oyuncunun ilk tercihinden bağımsız olarak, bir keçi ortaya çıkaran bir kapı açmalı ve iki kapı varsa hangisini rastgele açacağını seçmelidir (Mueser ve Granberg, 1999). Aşağıdaki tablo DİĞER olası ev sahibi davranışlarını ve anahtarlamanın başarısı üzerindeki etkilerini göstermektedir.
Oyuncunun en iyi stratejisini belirli bir dizi kural dahilinde belirlemek, ev sahibinin izlemesi gereken oyun teorisinde çalışılan problem türüdür. Örneğin, ev sahibinin müzikçaları değiştirme teklifini yapması gerekmiyorsa, ev sahibinin kötü niyetli olduğundan şüphelenebilir ve müzikçalar aracı ilk seçtiğinde teklifleri daha sık yapar. Genel olarak, bu tür bir sorunun cevabı, sunucunun davranışı hakkında yapılan varsayımlara dayanır ve "sunucuyu tamamen yoksay" ile "yazı tura atmak ve gelirse değişmek" arasında değişebilir; aşağıdaki tablo.
Morgan ve diğ. (1991) ve Gillman (1992) ikisi de arabanın rastgele yerleştirildiği daha genel bir çözüm göstermektedir, ancak oyuncu araba ilk seçtiyse, konağın rastgele seçim yapma zorunluluğu yoktur. yazarın sorumluluk reddine rağmen, Geçit töreninde sorun. Her ikisi de, sorunu yeniden düzenlediklerinde bu noktayı vurgulamak için Paradeversion'un ifadesini değiştirdi. Konağın, bir olasılık q olarak ifade edilen bir tercihe sahip iki keçiyi açığa vurma, 0 ile 1 arasında bir değere sahip olduğu seçtiği bir senaryo düşünürler. ev sahibinin hangi kapıyı açtığı. Eğer oyuncu Kapı 1'i seçerse ve konağın Kapı 3 için tercihi q ise, otomobilin Kapı 3'ü açtığı durumda, araba Kapı 2'nin arkasındaysa ve olasılık (1/3) q ile kaybederse 1/3 olasılıkla kazanır. araba Kapı 1'in arkasındaysa, konağa açılan kapıyı açarak verilen anahtarla kazanma koşulu olasılığı 3 numaralı kapıyı açar, bu nedenle 1 / (1 + q seviyesine basitleştiren (1/3) / (1/3 + (1/3) q) olur.). Q, 0 ile 1 arasında değişebildiğinden, bu koşullu olasılık, 1/2 ile 1 arasında değişebilir. Bu, eğer oyuncu arabayı ilk seçerse, rastgele seçim yapmak için ev sahibi ile kısıtlanmadığı anlamına gelir. Bununla birlikte, hiçbir kaynağın oyuncuya q değerinin ne olduğunu bilmediğini öne sürmemesi önemlidir, bu nedenle oyuncu vos Savant'ın zımni olduğunu düşündüğü 2/3 dışında bir olasılık atayamaz.
Problem belirsizken sunucunun olası davranışları | |
---|---|
Sunucu davranışı | Sonuç |
"Monty from Hell": Sunucu sadece, yarışmacının ilk tercihi kazanan kapı olduğunda, değiştirme teklifinde bulunur. (Tierney 1991). | Değiştirme sonucunda her zaman için keçi çıkar. |
"Angelic Monty": Sunucu sadece, yarışmacı yanlış kapıyı seçtiğinde değiştirme teklifinde bulunur. (Granberg 1996:185). | Değiştirme her zaman için arabayı kazandırır. |
"Monty Fall" or "Ignorant Monty": Sunucu kapıların arkasında ne olduğunu bilmemektedir ve rastgele açtırdığı bir kapının arkasından araba çıkmaz. (Granberg and Brown, 1995:712) (Rosenthal, 2008). | Değiştirme yüzde elli ihtimalle arabayı kazandırır. |
Sunucu kapıların ardında ne olduğunu biliyordur ve (yarışmacının seçiminden önce) ardında keçi olan rastgele bir kapı seçer. Ve yarışmacıya, sadece seçimi kendisininkinden farklı ise değiştirme teklifinde bulunur. | Değiştirme yüzde elli ihtimalle arabayı kazandırır. |
Sunucu her zaman bir keçiyi açığa çıkarır ve yarışmacıya tercihini değiştirme teklifinde bulunur. Sunucu p olasılıkla en soldaki keçiyi (bu yarışmacının başlangıçtaki seçimine bağlı olabilir) ve 'q=1−p olasılıkla da en sağdaki kapıyı seçer.(Morgan et al. 1991) (Rosenthal, 2008). | Eğer sunucu en sağdaki kapıyı açarsa, değiştirme 1/(1+q) olasılıkla kazandırır. |
The host acts as noted in the specific version of the problem. | Geçiş otomobili zamanın üçte ikisini kazanır. (Yukarıdakilerin özel durumu p=q=½) |
The host is rewarded whenever the contestant incorrectly switches or incorrectly stays. | Anahtarlama Nash dengesindeki zamanın 1 / 2'sini kazanır. |
Four-stage two-player game-theoretic (Gill, 2009a, Gill, 2009b, Gill, 2010). The player is playing against the show organisers (TV station) which includes the host. First stage: organizers choose a door (choice kept secret from player). Second stage: player makes a preliminary choice of door. Third stage: host opens a door. Fourth stage: player makes a final choice. The player wants to win the car, the TV station wants to keep it. This is a zero-sum two-person game. By von Neumann's theorem from game theory, if we allow both parties fully randomized strategies there exists a minimax solution or . | Minimax solution (): car is first hidden uniformly at random and host later chooses uniform random door to open without revealing the car and different from player's door; player first chooses uniform random door and later always switches to other closed door. With his strategy, the player has a win-chance of at least 2/3, however the TV station plays; with the TV station's strategy, the TV station will lose with probability at most 2/3, however the player plays. The fact that these two strategies match (at least 2/3, at most 2/3) proves that they form the minimax solution. |
As previous, but now host has option not to open a door at all. | Minimax solution (): car is first hidden uniformly at random and host later never opens a door; player first chooses a door uniformly at random and later never switches. Player's strategy guarantees a win-chance of at least 1/3. TV station's strategy guarantees a lose-chance of at most 1/3. |
N sayıda kapı
D. L. Ferguson (Selvin 1975b'deki alıntıya göre 1975'te Selvin'e yazdığı bir mektubunda) orijinal oyunun bir N sayıda kapı şeklinde genelleştirilmişini önermektedir. Bu durumda sunucu p sayıda kaybeden kapıyı açar ve oyuncuya değiştirme fırsatını verir; bu şekilde değiştirmeyle kazanma olasılığı (N−1)/[N(N−p−1)] olur. Sunucu sadece bir kapıyı açmışsa bile oyuncunun değiştirmesi yine de yararına olur ancak N sayısı büyüdükçe avantaj da sıfıra yaklaşır (Granberg 1996:188). Diğer uç durumda sunucu bir kaybeden kapı dışında diğerlerinin tamamını açarsa, değiştirmeyle kazanma şansı 1'e yaklaşır.
Bapeswara Rao ve Rao (1992) farklı bir N sayıda kapı versiyonu önermektedir. Bu versiyonda sunucu oyuncunun seçiminden farklı bir kaybeden kapı açmaktadır. Sunucu, geriye yalnızca iki kapı kalana kadar her kapı açışında oyuncuya tercihini değiştirmesi için bir fırsat verir. Dört kapı ile yapılabilecek en uygun strateji önce kapıyı seçmek ardından sadece iki kapı kalınca tercihi değiştirmek olacaktır. N sayıda kapı ile bu stratejinin kazanma olasılığı (N−1)/N'dir ve bunun en uygunu olduğu iddia edilmektedir.
Quantum version
A quantum version of the paradox illustrates some points about the relation between classical or non-quantum information and , as encoded in the states of quantum mechanical systems. The formulation is loosely based on . The three doors are replaced by a quantum system allowing three alternatives; opening a door and looking behind it is translated as making a particular measurement. The rules can be stated in this language, and once again the choice for the player is to stick with the initial choice, or change to another "orthogonal" option. The latter strategy turns out to double the chances, just as in the classical case. However, if the show host has not randomized the position of the prize in a fully quantum mechanical way, the player can do even better, and can sometimes even win the prize with certainty (Flitney and Abbott 2002, D'Ariano et al. 2002).
Problemin tarihi
Monty Hall problemine benzer birkaç olasılık bulmacasından en eskisi . Bu 1889'da tarafından Calcul des probabilités adlı kitabında ortaya atıldı (Barbeau 1993). Bu bulmacada üç kutu bulunur: bir kutu iki altın madeni para, bir kutu iki gümüş madeni para ve bir kutu da her birinden birer tane madeni para içerir. Bir kutunun rastgele seçilmesinin ve bir madeni paranın rastgele çekilmesinin ardından, çekilen paranın altın olması durumunda geriye kalan paranın altın olma olasılığı nedir. Monty Hall probleminde olduğu gibi burada da sezgisel yanıt 1/2'dir, halbuki olasılık 2/3'tür.
Martin Gardner'ın Scientific American'daki Mathematical Games köşesinde 1959'da yayınlanan üç mahkûm problemi (1959a, 1959b), Monty Hall probleminin . Problem, rastgele içlerinden biri gizlice seçilip affedilecek olan üç mahkûmu içerir. Mahkûmlardan biri, diğer mahkûmlardan idam edilecek olanın adını söylemesi için gardiyana yalvarır. Bu mahkûmun kendi kaderi hakkında hiçbir bilgiyi açığa çıkarmasa da kendi affedilme şansını 1/3'ten 1/2'ye çıkarır. The warden obliges, (secretly) flipping a coin to decide which name to provide if the prisoner who is asking is the one being pardoned. The question is whether knowing the warden's answer changes the prisoner's chances of being pardoned. This problem is equivalent to the Monty Hall problem; the prisoner asking the question still has a 1/3 chance of being pardoned but his unnamed cohort has a 2/3 chance.
Steve Selvin 1975'te dergisine gönderdiği bir çift mektup ile Monty Hall problemini ortaya attı (1975a, 1975b). İlk mektup, 15 yıl sonra Parade dergisinde yayınlanan gösterime yakın bir problem içeriyordu. İkici mektup "Monty Hall problemi" teriminin ilk kullanımı gibi görünmektedir. Problem aslında yarışma programının bir ekstrapolasyonudur. Monty Hall heyecan yaratmak için yanlış bir kapıyı açar ve yarışmacıya, kapı değiştirme fırsatı yerine 100 $ gibi daha küçük bir ödül teklif eder. Monty Hall'ün Selvin'e yazdığı bir mektuba göre:
And if you ever get on my show, the rules hold fast for you—no trading boxes after the selection. (Hall 1975)
A version of the problem very similar to the one that appeared three years later in Parade was published in 1987 in the Puzzles section of The Journal of Economic Perspectives (Nalebuff 1987).
Phillip Martin's article in a 1989 issue of Bridge Today magazine titled "The Monty Hall Trap" (Martin 1989) presented Selvin's problem as an example of what Martin calls the probability trap of treating non-random information as if it were random, and relates this to concepts in the game of bridge.
A restated version of Selvin's problem appeared in Marilyn vos Savant's Ask Marilyn question-and-answer column of Parade in September 1990 (vos Savant 1990). Though vos Savant gave the correct answer that switching would win two-thirds of the time, she estimates the magazine received 10,000 letters including close to 1,000 signed by PhDs, many on letterheads of mathematics and science departments, declaring that her solution was wrong (Tierney 1991). Due to the overwhelming response, Parade published an unprecedented four columns on the problem (vos Savant 1996:xv). As a result of the publicity the problem earned the alternative name Marilyn and the Goats.
In November 1990, an equally contentious discussion of vos Savant's article took place in 's column (Adams 1990). Adams initially answered, incorrectly, that the chances for the two remaining doors must each be one in two. After a reader wrote in to correct the mathematics of Adams' analysis, Adams agreed that mathematically, he had been wrong, but said that the Parade version left critical constraints unstated, and without those constraints, the chances of winning by switching were not necessarily 2/3. Numerous readers, however, wrote in to claim that Adams had been "right the first time" and that the correct chances were one in two.
The Parade column and its response received considerable attention in the press, including a front page story in the New York Times (Tierney 1991) in which Monty Hall himself was interviewed. He appeared to understand the problem, giving the reporter a demonstration with car keys and explaining how actual game play on Let's Make a Deal differed from the rules of the puzzle.
Over 40 papers have been published about this problem in academic journals and the popular press (Mueser and Granberg 1999). Barbeau 2000 contains a survey of the academic literature pertaining to the Monty Hall problem and other closely related problems.
The problem continues to resurface outside of academia. The syndicated NPR program Car Talk featured it as one of their weekly "Puzzlers," and the answer they featured was quite clearly explained as the correct one (Magliozzi and Magliozzi, 1998). An account of the Hungarian mathematician Paul Erdős's first encounter of the problem can be found in The Man Who Loved Only Numbers—like many others, he initially got it wrong. The problem is discussed, from the perspective of a boy with , in , a 2003 novel by Mark Haddon. The problem is also addressed in a lecture by the character in an episode of the CBS drama (Episode 1.13) and in 's 2006 book Tricks Of The Mind. explained the Monty Hall Problem on the "Luck" episode of Bob Dylan's radio series. The Monty Hall problem appears in the film 21 (Bloch 2008). Economist M. Keith Chen identified a potential flaw in hundreds of experiments related to that use an analysis with issues similar to those involved in the Monty Hall problem (Tierney 2008).
Ayrıca bakınız
- (Bayes teoremi: Monty Hall problemi)
Benzer problemler
- (üç kart problemi olarak da bilinir)
Kaynakça
- (1990)."On 'Let's Make a Deal,' you pick Door #1. Monty opens Door #2—no prize. Do you stay with Door #1 or switch to #3?",15 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Straight Dope, (November 2, 1990). Retrieved July 25, 2005.
- Bapeswara Rao, V. V. and Rao, M. Bhaskara (1992). "A three-door game show and some of its variants". The Mathematical Scientist 17(2): 89–94.
- Barbeau, Edward (1993). "Fallacies, Flaws, and Flimflam: The problem of the Car and Goats". The College Mathematics Journal 24(2): 149-154.
- Barbeau, Edward (2000). Mathematical Fallacies, Flaws and Flimflam. The Mathematical Association of America. .
- Behrends, Ehrhard (2008). Five-Minute Mathematics. AMS Bookstore. s. 57. . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- (2008). "21 - The Movie (my review)". 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2008.
- Chun, Young H. (1991). "Game Show Problem," OR/MS Today 18(3): 9.
- D'Ariano, G.M et al. (2002). "The Quantum Monty Hall Problem" 20 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF). Los Alamos National Laboratory, (February 21, 2002). Retrieved January 15, 2007.
- Devlin, Keith (Temmuz-Ağustos 2003). "Devlin's Angle: Monty Hall". The Mathematical Association of America. 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2008.
- "The Monty Hall puzzle". The Economist. 350. The Economist Newspaper. 1999. s. 110. 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- Falk, Ruma (1992). "A closer look at the probabilities of the notorious three prisoners," Cognition 43: 197–223.
- Flitney, Adrian P. and Abbott, Derek (2002). "Quantum version of the Monty Hall problem," Physical Review A, 65, Art. No. 062318, 2002.
- Fox, Craig R. and Levav, Jonathan (2004). "Partition-Edit-Count: Naive Extensional Reasoning in Judgment of Conditional Probability," Journal of Experimental Psychology: General 133(4): 626-642.
- Gardner, Martin (1959a). "Mathematical Games" column, Scientific American, October 1959, pp. 180–182. Reprinted in The Second Scientific American Book of Mathematical Puzzles and Diversions.
- Gardner, Martin (1959b). "Mathematical Games" column, Scientific American, November 1959, p. 188.
- (2002). Bayesian Methods, pp. 8–10. CRC Press. , (Google Kitaplar'da restricted online copy, s. 8,)
- (2009a) Probabilistic and Game Theoretic Solutions to the Three Doors Problem, prepublication, http://www.math.leidenuniv.nl/~gill/threedoors.pdf24 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- (2009b) Supplement to Gill (2009a), prepublication, http://www.math.leidenuniv.nl/~gill/quizmaster2.pdf24 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (2010) Second supplement to Gill (2009a), prepublication, http://www.math.leidenuniv.nl/~gill/montyhall3.pdf1 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (1992). "The Car and the Goats," American Mathematical Monthly 99: 3–7.
- Granberg, Donald (1996). "To Switch or Not to Switch". Appendix to vos Savant, Marilyn, The Power of Logical Thinking. St. Martin's Press. , (Google Kitaplar'da restricted online copy, s. 169,).
- Granberg, Donald and Brown, Thad A. (1995). "The Monty Hall Dilemma," Personality and Social Psychology Bulletin 21(7): 711-729.
- Grinstead, Charles M. and Snell, J. Laurie (4 Temmuz 2006). Grinstead and Snell’s Introduction to Probability (PDF). 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2008. Online version of Introduction to Probability, 2nd edition, published by the American Mathematical Society, Copyright (C) 2003 Charles M. Grinstead and J. Laurie Snell.
- Hall, Monty (1975). The Monty Hall Problem.8 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . LetsMakeADeal.com. Includes May 12, 1975 letter to Steve Selvin. Retrieved January 15, 2007.
- Henze, Norbert (1997). Stochastik für Einsteiger: Eine Einführung in die faszinierende Welt des Zufalls, pp. 105, Vieweg Verlag, , (Google Kitaplar'da restricted online copy, s. 105,)
- Herbranson, W. T. and Schroeder, J. (2010). "Are birds smarter than mathematicians? Pigeons (Columba livia) perform optimally on a version of the Monty Hall Dilemma." J. Comp. Psychol. 124(1): 1-13. Retrieved from http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2017559226 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . March 1, 2010.
- Krauss, Stefan and Wang, X. T. (2003). "The Psychology of the Monty Hall Problem: Discovering Psychological Mechanisms for Solving a Tenacious Brain Teaser," Journal of Experimental Psychology: General 132(1). Retrieved from March 30, 2008.
- Mack, Donald R. (1992). The Unofficial IEEE Brainbuster Gamebook. Wiley-IEEE. s. 76. . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- (1998). Haircut in Horse Town: & Other Great Car Talk Puzzlers. Diane Pub Co. .
- Martin, Phillip (1989). "The Monty Hall Trap"29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Bridge Today, May–June 1989. Reprinted in Granovetter, Pamela and Matthew, ed. (1993), For Experts Only, Granovetter Books.
- Martin, Robert M. (2002). There are two errors in the the title of this book (2.2 yayımcı = Broadview Press bas.). ss. 57-59. . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- Morgan, J. P., Chaganty, N. R., Dahiya, R. C., & Doviak, M. J. (1991). "Let's make a deal: The player's dilemma," American Statistician 45: 284-287.
- Mueser, Peter R. and Granberg, Donald (May 1999). , University of Missouri Working Paper 99-06. Retrieved July 5, 2005.
- Nalebuff, Barry (1987). "Puzzles: Choose a Curtain, Duel-ity, Two Point Conversions, and More," Journal of Economic Perspectives 1(2): 157-163 (Autumn, 1987).
- Nesin, Ali (2009). Matematik ve Oyun (2. bas.). Nesin Yayıncılık. ss. 1-5. .
- Rosenthal, Jeffrey S. (Eylül 2008). "Monty Hall, Monty Fall, Monty Crawl" (PDF). Math Horizons. ss. 5-7. 16 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- Selvin, Steve (1975a). "A problem in probability" (letter to the editor). American Statistician 29(1): 67 (February 1975).
- Selvin, Steve (1975b). "On the Monty Hall problem" (letter to the editor). American Statistician 29(3): 134 (August 1975).
- Seymann R. G. (1991). "Comment on Let's make a deal: The player's dilemma," American Statistician 45: 287-288.
- , Dror, Itiel, & Ben-Zeev, Talia (2008). "The Collapsing Choice Theory: Dissociating Choice and Judgment in Decision Making[]," Theory and Decision. Full paper can be found at http://users.ecs.soton.ac.uk/id/TD%20choice%20and%20judgment.pdf19 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- (1991). "Behind Monty Hall's Doors: Puzzle, Debate and Answer?2 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", The New York Times, 1991-07-21. Retrieved on 2008-01-18.
- Tierney, John (2008). "And Behind Door No. 1, a Fatal Flaw29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", The New York Times, 2008-04-08. Retrieved on 2008-04-08.
- vos Savant, Marilyn (1990). "Ask Marilyn" column, Parade Magazine p. 16 (9 September 1990).
- vos Savant, Marilyn (1991). "Ask Marilyn" column, Parade Magazine p. 12 (17 February 1991).
- vos Savant, Marilyn (1996). The Power of Logical Thinking. St. Martin's Press. . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- vos Savant, Marilyn (2006). "Ask Marilyn" column, Parade Magazine p. 6 (26 November 2006).
- Schwager, Jack D. (1994). The New Market Wizards. Harper Collins. s. 397. . 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- Williams, Richard (2004). "Appendix D: The Monty Hall Controversy" (PDF). Course notes for Sociology Graduate Statistics I. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Nisan 2008.
- Wheeler, Ward C. (1991). "Congruence Among Data Sets: A Bayesian Approach". Michael M. Miyamoto and Joel Cracraft (Ed.). Phylogenetic analysis of DNA sequences. Oxford University Press US. s. 335. . 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- Whitaker, Craig F. (1990). [Letter]. "Ask Marilyn" column, Parade Magazine p. 16 (9 September 1990).
Dış bağlantılar
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTltTDJaaEwxZHBhMmxpYjI5cmN5MXNiMmR2TG5OMlp5ODFNSEI0TFZkcGEybGliMjlyY3kxc2IyZHZMbk4yWnk1d2JtYz0ucG5n.png)
Wikimedia Commons'ta Monty Hall problemi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- –the original question and responses on Marilyn vos Savant's web site
- Curlie'de Monty Hall (DMOZ tabanlı)
- "Monty Hall Paradox3 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." by Matthew R. McDougal, (simulation)
- The Monty Hall Problem29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at The New York Times (simulation)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Monty Hall problemi Amerikan TV yarisma programi Let s Make a Deal a dayanan bir olasilik bulmacasidir Problem adini yarismanin sunucusu Monty Hall dan alir Icinde bir paradoksu da barindirmasi nedeniyle Monty Hall paradoksu olarak da anilan problemin sonucu sacma gorunmekle birlikte ispatlanabilir ve dogrudur Arabayi ararken yarismaci kapilardan birini diyelim ki 1 inciyi secmis olsun Sunucu diger kapilardan birini diyelim ki 3 u acar ve arkasinda keci vardir yarismaciya 1 kapi yerine 2 nciyi secebilecegini soyler Problemin iyi bilinen bir aciklamasi Parade dergisinde yayimlandi Bir yarisma programinda oldugunuzu ve uc kapidan birini secme hakkiniz oldugunu varsayalim Kapilardan birinin ardinda bir araba digerlerinin ardinda ise keciler var Kapilardan birini diyelim ki 1 inciyi seciyorsunuz ve kapilarin ardinda ne oldugunu bilen sunucu diger kapilardan birini diyelim ki ardinda keci olan 3 uncuyu aciyor Daha sonra size soruyor 2 kapiyi secmek ister misiniz Seciminizi degistirmek sizin yarariniza midir Whitaker 1990 Yarismaci geriye kalan iki kapidan hangisinin kazanan oldugundan emin olamadigi icin cogu kisi bu kapilarin esit olasiliga sahip oldugunu ve secimi degistirmenin hicbir seyi degistirmeyecegini sanir Aslinda problemin aciklamasina gore yarismaci secimini degistirmelidir Zira boylece arabayi bulma olasiligini 1 3 ten 2 3 e cikarir yani ikiye katlar Problemin yukaridaki aciklamasi ve cozumu Parade de yer aldigi zaman aralarinda doktora derecesi olan yaklasik bin kisinin bulundugu on bin okur dergiye yazarak cozumun yanlis oldugunu iddia etti Bazi elestirmenler problemin Parade versiyonunda sunucunun davranisinin belli acilardan iyi sekilde aciklanmadigini ornegin sunucunun bir kapiyi acip boyle bir oneri yapip yapamayacaginin bilinmedigini belirtti Ote yandan bu gibi olasi davranislarin soz konusu tartismayla bir ilgisi yoktur ya da probleme etkisi cok azdir vos Savant 1990 ve bu davranis yazar tarafindan acikca belirtilmistir Seymann 1991 Problemin daha genel yorumlari ornegin bazi durumlarda sunucunun ardinda araba olan kapiyi acabilecegi matematik eserlerinde tartisilmistir Monty Hall problemi yaygin bicimlerinden biriyle daha eski bir problem olan matematiksel olarak esittir ve bunlarin ikisi birden daha da eski olan benzerlikler gosterir Bunlar ve olasiligin esit olmayan sekilde dagitimiyla ilgili diger problemlerin dogru sekilde cozumunun zor oldugu yonunde bir inanis vardir ve bu durum problemlerin nasil algilandigini ele alan psikolojik calismalarin yapilmasina yol acmistir Monty Hall probleminin tamamiyla acik cozumuyle buna iliskin aciklamalar benzetme ve resmi matematiksel kanitlar ortaya konuldugunda bile cogu kisi dogru yanita supheyle bakmaktadir ProblemSteve Selvin 1975 te a bir mektup yazarak kabaca yarisma programi Let s Make a Deal a dayanan bir problemi anlatti Daha sonraki bir mektubunda buna Monty Hall problemi adini verdi Selvin 1975b Matematiksel formulasyonlarindan birinde ki buna sartli versiyon denilir asagiya bakiniz problem Martin Gardner in 1959 da Scientific American daki kosesi Mathematical Games te acikladigi Gardner 1959a matematiksel olarak esittir Morgan et al 1991 Selvin in Monty Hall problemi iyi bilinen haliyle Marilyn vos Savant in Parade dergisindeki Ask Marilyn kosesinde yayimlanan bir mektupla yeniden gundeme geldi Bir yarisma programinda oldugunuzu ve uc kapidan birini secme hakkiniz oldugunu varsayalim Kapilardan birinin ardinda bir araba digerlerinin ardinda ise keciler var Kapilardan birini diyelim ki 1 inciyi seciyorsunuz ve kapilarin ardinda ne oldugunu bilen sunucu diger kapilardan birini diyelim ki ardinda keci olan 3 uncuyu aciyor Daha sonra size soruyor 2 kapiyi secmek ister misiniz Seciminizi degistirmek sizin yarariniza midir Whitaker 1990 Problemin bu formulasyonunda bazi belirsizlikler vardir Sunucunun her zaman bir baska kapiyi acip acmayacagi her zaman bir kapi degistirme onerisi getirip getirmeyecegi ya da ardinda araba bulunan kapiyi acip acmayacagi net degildir Mueser and Granberg 1999 Ote yandan yaygin yoruma gore sunucunun her zaman ardinda keci olan bir kapiyi acmak ve kapi degistirme onerisinde bulunmak zorunda oldugu ve yarismacinin ilk seciminin 1 3 olasilikla dogru oldugu kabul edilir Ayrica yarismacinin ilk secimi ardinda araba olan kapi ise sunucunun kalan iki kapidan birini tamamen rastgele acacagi cogunlukla kabul edilir Barbeau 2000 87 Soruyu soranin kesin niyetini acikca anlamadan herhangi bir problemin tek bir dogru cozumu bile olamaz Seymann 1991 Insanlarin genellikle algiladigi matematiksel olarak acik sorunun formulasyonu Krauss ile Wang e gore soyledir 2003 10 Bir yarisma programinda oldugunuzu ve uc kapidan birini secme hakkiniz oldugunu varsayalim Kapilardan birinin ardinda bir araba digerlerinin ardinda ise keciler var Yarismanin kurallari sunlar Siz kapiyi sectikten sonra kapi hemen acilmaz Kapilarin ardinda ne oldugunu bilen sunucu Monty Hall simdi geriye kalan iki kapidan birini acmak zorundadir ve acacagi kapinin ardinda mutlaka bir keci olacaktir Eger geriye kalan iki kapinin ardinda da keci varsa kapilardan birini rastgele sececektir Monty Hall ardinda keci olan kapiyi actiktan sonra size ilk seciminizi degistirip kalan kapilardan digerini secmek isteyip istemediginizi soracaktir Dusunun ki Kapi 1 i sectiniz ve sunucu ardinda keci olan Kapi 3 u acti Daha sonra size Seciminizi 2 numarali kapidan yana degistirmek ister misiniz diye sordu Seciminizi degistirmek sizin yarariniza midir Krauss and Wang 2003 10 Ayrica yarismaci icin arabayi kazanmanin keciyi kazanmaya gore daha tercih edilir oldugunu varsaymamiz gerekir Populer cozumYarismaci kapilardan birini sectiginde secilen kapinin ardinda araba olma olasiligi 1 3 tur ve araba 2 3 olasilikla diger kapilardan birinin ardindadir Sunucunun ardinda keci olan bir kapiyi acmasi yarismaciya sectigi kapinin ardinda ne olduguyla ilgili yeni bir bilgi vermez O kapinin ardinda araba olma olasiligi hala 1 3 tur Sunucunun verdigi yeni bilgi acilan kapinin ardinda araba olma olasiliginin 0 3 oldugudur Dolayisiyla araba 2 3 olasilikla hala acilmayan kapinin ardindadir Wheeler 1991 Schwager 1994 Kapi secimi degistirilirse arabayi kazanma olasiligi 2 3 tur bu nedenle yarismaci secimini degistirmelidir Wheeler 1991 Mack 1992 Schwager 1994 vos Savant 1996 8 Martin 2002 Bu populer hikayeyi matematiksel olarak kesin bir cozume kavustururken 2 ya da 3 kapiyi acmanin 1 kapinin ardinda araba olma olasiligini neden degistirmedigi sorulabilir Bu soru simetriye basvurularak yanitlanabilir Yukarida yapilan varsayimlar isiginda kapilar rastgele yeniden numaralandirilirsa ve ozellikle 2 ile 3 yer degistirirse degisen bir sey olmaz Dolayisiyla arabanin 1 kapinin ardinda olmasi yarismacinin 1 i secmesi ve Monty nin 2 yi acmasi sartli olasiligi yine arabanin 1 kapinin ardinda olmasi yarismacinin 1 i secmesi ve Monty nin 3 u acmasi sartli olasiligina esittir Bu iki esit olasiligin ortalamasi 1 3 tur bundan dolayi her birinin olasiligi da ayri ayri 1 3 tur Analiz yarismacinin baslangicta arabayi keci A yi ya da keci B yi secmesi esit olasiliklarina gore orneklendirilerek aciklanabilir Economist 1999 1 Sunucu iki keciden birini acar Yarismaci arabayi secmistir olasilik 1 3 Karar degistirmek kaybettirir 2 Sunucu B kecisini acmak zorunda kalir Yarismaci A kecisini secmistir olasilik 1 3 Karar degistirmek kazandirir 3 Sunucu A kecisini acmak zorunda kalir Yarismaci B kecisini secmistir olasilik 1 3 Karar degistirmek kazandirir Yarismacinin ilk tercihinde arabayi A kecisini ya da B kecisini secme ihtimali esittir Bu durumda karar degistirmek 2 3 ihtimalle kazandirir Yukaridaki diyagram secimini degistiren bir yarismacinin her zaman ilk seciminin tam tersini elde edecegini gosterir ve bu secimin keci olma olasiligi araba olma olasiliginin iki kati oldugundan secimi degistirmek her zaman avantajlidir Diger deyisle once keciyi secmis olma olasiligi 2 3 arabayi secmis olma olasiligi ise 1 3 tur Monty Hall artik kecili kapiyi ortadan kaldirdiktan sonra bastan ardinda keci olan kapiyi secmis olan yarismacinin arabayi kazanmasi bastan ardinda araba olan kapiyi secmis olan yarismacinin ise keciyi kazanmasi gerekir Yarismacinin bastan keciyi secmis olma olasligi 2 3 oldugundan secimi degistirmek her zaman yararina olacaktir Diger iki kapinin sansi 2 3 iken yarismacinin sectigi kapinin sansi 1 3 tur Yarismacinin sectigi kapinin sansi 1 3 diger iki kapinin sansi 2 3 Bu 2 3 lik sans hala acilmamis olan kapininki 2 3 ve sunucunun actigi kapininki 0 olmak uzere paylastirilir Cozumu anlamanin bir baska yolu en bastaki secilmemis iki kapiyi birlikte degerlendirmektir Bir kapinin acilip kaybedilen kapi olarak gosterilmesi yerine buna esit bir islem olarak acilmis olan kapi secilemeyeceginden secilmemis olan iki kapi tek bir olarak dusunulebilir Adams 1990 Devlin 2003 Williams 2004 Stibel et al 2008 in ifade ettigi gibi Adams 1990 Monty aslinda sunu soylemektedir Sectiginiz kapida israr edebilir ya da diger iki kapiya sahip olabilirsiniz Yarismaci bu durumda ilk secimini korumak ya da iki kapinin ardindakilerin toplamini secmek hakkina sahiptir Zira 2 3 luk arabayi saklama sansi bu kapilardan birinin acilmasiyla degismis olmaz Keith Devlin in sozleriyle Devlin 2003 Kapiyi acarak Monty yarismaciya sunu soylemektedir Secmediginiz iki kapi var ve odulun bunlardan birinin ardinda olma olasiligi 2 3 Odulun nerede oldugunu bildigimden bu iki kapidan birini acarak ardinda odul bulunmadigini gosterecek ve size yardim edecegim Artik bu ek bilgiden yararlanabilirsiniz Sectiginiz A kapisi 3 te 1 olasilikla kazanandir Bunu degistirmis olmuyorum Ancak C yi eleyerek size B nin 3 te 2 olasilikla odulu sakladigini gostermis oluyorum Olasilik yoluyla cozumMorgan ve digerleri 1991 populer cozumlerin cogunun Whitaker in Kapi 1 i secen ve sunucunun Kapi 3 u actigini goren yarismaciya iliskin ozgun sorusunu Seymann acikca ele almadiklari icin eksik oldugunu belirtti Bu cozumler secimini degistiren tum yarismacilar icin kazanma olasiliginin 2 3 oldugunu dogru sekilde gosterir Ancak belli varsayimlar yapilmaksizin bu secimin degistirilmesiyle kazanma olasiliginin mutlaka 2 3 olacagi anlamina gelmez Bu olasilik bir kosullu olasiliktir Morgan et al 1991 Gillman 1992 Grinstead and Snell 2006 137 Gill 2009b Aradaki fark analizin yarismacinin ilk secimi ile sunucunun actigi kapinin toplam olasi kombinasyonlarina gore ortalama olasiligina mi yoksa yalnizca yarismacinin Kapi 1 i sectigi ve sunucunun Kapi 3 u actigi belirli tek bir duruma mi dayandigina baglidir Farki aciklamanin bir diger yolu da yarismacinin secimini degistirmeye sunucu bir kapiyi acmadan once karar vermek zorunda mi oldugu yoksa sunucunun hangi kapiyi actigini gordukten sonra karar vermesine izin verilip verilmedigine iliskindir Gillman 1992 Yukarida kesin olarak belirtilen problem aciklamasi icin bu iki olasilik da 2 3 olmasina karsin kosullu olasilik toplam olasiliga ve bunlardan birinin ya da ikisinin birden problemin tam formulasyonuna bagli olarak saptanip saptanamayacagina gore degisebilir Gill 2009b Yarismacinin 1 kapiyi secmesi halinde tum olasi sonuclari ve bunlarin gerceklesme ihtimallerini gosteren karar agaci Sunucunun hangi kapiyi actigini bilerek secimi degistirme sonucunda kazanmanin kosullu olasiligi asagidaki genisletilmis tabloya ya da ayni olasiliklari gosteren yandaki secim agacina basvurularak Chun 1991 Grinstead and Snell 2006 137 138 veya asagidaki matematiksel formulasyon bolumune bakilarak saptanabilir Ornegin sunucu Kapi 3 u acar ve yarismaci secimini degistirirse yarismaci eger araba Kapi 2 nin arkasindaysa 1 3 olasilikla kazanir ve araba Kapi 1 in arkasindaysa 1 6 olasilikla kaybeder Sunucunun Kapi 2 yi acmasina bagli olasiliklar bu hesaba dahil degildir Bu kosullu olasiliklari donusturmek icin bunlar toplamlarina bolunur Boylece yarismaci Kapi 1 i sectigi ve sunucu Kapi 3 u actiginda kazanmanin kosullu olasiligi 1 3 1 3 1 6 yani 2 3 tur Bu cozum problemde sunucunun kapilardan birini rastgele acmaya yarismacinin ilk secimini yapmasindan sonra karar verecegine iliskin sinirlamaya baglidir Araba 3 kapinin ardinda Araba 1 kapinin ardinda Araba 2 kapinin ardindaOyuncunun ilk tercihi 1 kapiSunucu 2 kapiyi acmak zorunda Sunucu ardinda keci olan kapilardan herhangi birini rastgele acar Sunucu 3 kapiyi acmak zorunda1 3 olasilik 1 6 olasilik 1 6 olasilik 1 3 olasilikTercih degistirmek kazandirir Tercih degistirmek kaybettirir Tercih degistirmek kaybettirir Tercih degistirmek kazandirirSunucu 2 kapiyi acarsa karar degistirme durumundaki kazanma ihtimali karar degistirmeme durumunun iki katidir Sunucu 3 kapiyi acarsa karar degistirme durumundaki kazanma ihtimali karar degistirmeme durumunun iki katidirMatematiksel formulasyon Yukaridaki cozum Gill 2002 Henze 1997 ve baska bircok ismin yaptigi gibi Bayes teoremi kullanilarak ispatlanabilir Farkli yazarlar tarafindan cesitli gosterimler kullanilmis olsa da asagida anlatilan versiyon karakteristik cozum olarak kabul edilebilir Ayrik rastlanti degiskenleri dusunelim A 1 2 3 displaystyle A in 1 2 3 Arabanin bulundugu kapinin numarasi Y 1 2 3 displaystyle Y in 1 2 3 Yarismacinin sectigi kapiH 1 2 3 displaystyle H in 1 2 3 Host un Sunucunun actigi kapi Araba kapilarin arkasina rastgele yerlestirildiginden butun A degerleri icin sartlar esittir Buna gore A nin baslangic kosulsuz olasiligi P A 13 displaystyle P A tfrac 1 3 her A degeri icin Ayrica yarismacinin baslangictaki secimi arabanin konulmasindan bagimsiz oldugundan A ve Y degiskenleri bagimsizdir Dolayisiyla bir Y degeri icin A nin kosullu olasiligi P A Y P A displaystyle P A Y P A A ve Y nin butun degerleri icin Sunucunun secimi A ve Y degerlerine gore H nin kosullu olasiligi ile gosterilir P H A Y displaystyle P H A Y begin cases end cases 0 displaystyle 0 eger H Y sunucu yarismacinin sectigi kapiyi acamaz 0 displaystyle 0 eger H A sunucu arabanin bulundugu kapiyi acamaz 1 2 displaystyle 1 2 eger Y A arkasinda araba olmayan kapilarin acilmasi esit ihtimallidir 1 displaystyle 1 eger H displaystyle neq A ve Y displaystyle neq A acilabilecek sadece bir kapi vardir Sunucu kapilardan birini actiktan sonra yarismaci Bayes kuralini kullanarak kapilarin herhangi biri arkasinda arabanin bulunmasi olasiligini hesaplayabilir Deger secilen H ve Y degerlerine bagli A nin kosullu olasiligidir P A H Y P H A Y P A Y P H Y displaystyle P A H Y frac P H A Y P A Y P H Y bu oranda payda marjinal bilesen olasiligi gosterir P H Y A 13P H A Y A 13P H A Y P A Y displaystyle P H Y sum A 1 3 P H A Y sum A 1 3 P H A Y P A Y Dolayisiyla eger yarismaci 1 kapiyi secer ve sunucu 3 kapiyi acarsa secilen kapinin degistirilmesi halinde kazanma olasiligi P A 2 Y 1 H 3 1 1312 13 1 13 0 13 23 displaystyle P A 2 Y 1 H 3 frac 1 times frac 1 3 frac 1 2 times frac 1 3 1 times frac 1 3 0 times frac 1 3 tfrac 2 3 dd Kafa karisikliginin kaynaklariMonty Hall problemi ilk aciklandigi zaman insanlarin buyuk cogunlugu tum kapilarin esit olasilikta oldugunu ve kapi degistirmenin onemli olmadigini dusunmekteydi Mueser and Granberg 1999 Yapilan bir calismada 228 denekten yalnizca 13 u kapi degistirmeyi secti Granberg and Brown 1995 713 The Power of Logical Thinking isimli kitabinda vos Savant 1996 15 bilissel psikolog nin tarihte diger hicbir istatistiksel bulmaca insanlari kandirmaya bu kadar yaklasmadi ve Nobel Odullu fizikciler bile bu probleme sistematik sekilde yanlis cevap verir ve bunda israr eder Ayrica dogru yaniti verenleri basili bir eserle paylamaya hazirdirlar sozleri ile bu durumu anlatti Problemin cogu aciklamasi ozellikle de Parade Magazine deki asil yarisma programinin kurallarina uymaz Krauss and Wang 2003 9 ve sunucunun davranisini ya da arabanin yerinin rastgele secildigini acikca belirtmez Granberg and Brown 1995 712 Krauss ve Wang insanlarin acikca belirtilmis olmasa da bazi noktalara iliskin standart varsayimlarda bulundugunu ileri surdu 2003 10 Bu meseleler matematiksel acidan onemli olsa da bu etmenleri ele alirken dahi neredeyse tum insanlar hala acilmamis iki kapinin olasiliginin esit oldugunu ve dolayisiyla kapi degistirmenin bir seyi degistirmeyecegini dusunur Mueser and Granberg 1999 Bu esit olasilik varsayimi derin sekilde koklesmis bir sezgidir Falk 1992 202 Insanlar oyle olsa da olmasa da olasiliklarin o anda mevcut tum bilinmeyenler arasinda esit sekilde dagildigini guclu bicimde dusunme egilimindedir Fox and Levav 2004 637 Monty Hall problemi acisindan koklesmis bir diger nokta ise zaten bilinmekte olan bilgilerin ortaya cikarilmasinin olasiliklari etkilemeyecegine duyulan inanctir Falk 1992 207 Bu yondeki sezgi sunucunun bir kapiyi acmasinin yarismacinin en basta 1 3 olan arabayi bulma olasiligini degistirmeyecegini one suren cozumlerin de temelini olusturur Tam problem icin bu sezgi secimi degistirmenin 2 3 olasilikla kazandiracagi dogru sonucuna goturur ancak dogru yanitin bu olmadigi kismen degistirilmis problemlerde de goturecegi sonuc aynidir Falk 1992 207 According to Morgan et al 1991 The distinction between the conditional and unconditional situations here seems to confound many That is they and some others interpret the usual wording of the problem statement as asking about the of winning given which door is opened by the host as opposed to the overall or unconditional probability These are mathematically different questions and can have different answers depending on how the host chooses which door to open when the player s initial choice is the car Morgan et al 1991 Gillman 1992 For example if the host opens Door 3 whenever possible then the probability of winning by switching for players initially choosing Door 1 is 2 3 overall but only 1 2 if the host opens Door 3 In its usual form the problem statement does not specify this detail of the host s behavior nor make clear whether a conditional or an unconditional answer is required making the answer that switching wins the car with probability 2 3 equally vague Many commonly presented solutions address the unconditional probability ignoring which door was chosen by the player and which door opened by the host Morgan et al call these false solutions 1991 Others such as Behrends 2008 conclude that One must consider the matter with care to see that both analyses are correct Anlamaya yardimci olacak noktalarOlasilik neden 1 2 degil Yarismacinin ilk turda arabali kapiyi secmesi icin 3 te 1 sansi vardir Sonra Monty Hall secilmeyen iki kapidan icinde keci oldugunu bildigi birini rastgele olmayan sekilde acar Eger yarismaci baslangicta arabali kapiyi secmisse baslangicta sansi 1 3 geriye kalan kapida bir keci olacaktir Eger yarismaci kecili kapiyi secmisse baslangictaki sansi 2 3 geri kalan kapida bir araba olacaktir Buradaki kritik nokta Monty nin bir kapiyi rastgele secmedigidir yarismaci tercihini yaptiginda Monty icinde keci oldugunu bildigi bir kapiyi secer Bunun anlami Monty nin seciminin baslangicta arabanin yarismacinin kapisinin ardinda olma olasiligini etkilemeyecegidir Yarismaciya kapiyi degistirip degistirmeyecegi soruldugunda hala baslangicta arabali kapi secilme olasiligi 3 te 1 ve kecili kapi secilme olasiligi 3 te 2 dir Ancak simdi Monty diger kapilardan birini acar ve actigi kapida araba bulunamaz yani yarismacinin kapisinda keci bulunma olasiligi 3 te 2 ve kalan kapida araba olma olasligi da 3 te 2 dir Bu Monty nin kapisini rastgele secmesi ve arabayi aciga cikarmasi ihtimalinin var olmasindan farkli bir senaryodur Bu durumda kecinin aciga cikmasi yarismacinin baslangic secimininin araba olmasi olasiligini 2 de 1 e yukseltecektir Bu farklilik orijinal problemin vos Savant in 2006 Kasim indaki kosesinde gorulen degistirilmis versiyonu ile karsilastirilmasi ile ispatlanabilir Bu versiyonda Monty Hall hangi kapida arabanin saklandigini unutur Kapilardan birini rastgele secer ve keci aciga ciktiginda rahatlar Yarismaciya kapisini degistirip degistirmeyecegi soruldugunda vos Savant dogru bir sekilde yanitlar Eger sunucu bilmiyorsa degistirmeniz ya da degistirmemeniz hicbir sey farkettirmez Eger sunucu biliyorsa degistirin vos Savant 2006 Another way of looking at the situation is to consider that if the contestant chooses to switch then they are effectively getting to see what is behind 2 of the 3 doors and will win if either one of them has the car In this situation one of the unchosen doors will have the car 2 3 of the time and the other will have a goat 1 0 of the time The fact that Monty Hall shows one of the doors has a goat before the contestant makes the switch is irrelevant because one of the doors will always have a goat and Monty has chosen it deliberately The contestant still gets to look behind 2 doors and win if either has the car it is just confirmed that one of doors will have a goat first Kapilarin sayisini artirmak Ayni problemde kapilarin sayisinin uc yerine 1 000 000 oldugunu dusunmek cozumu kavramayi kolaylastirabilir vos Savant 1990 Nesin 2009 Bu durumda ardinda keci olan 999 999 kapi ve odul bulunan bir kapi olur Yarismaci bir kapiyi secer Daha sonra sunucu diger 999 998 kapiyi acarak kecileri gosterir sunucunun ilk kapidan baslayarak 1 000 000 kapilik sirayi takip ettigini her birini actigini yalnizca yarismacinin sectigi kapi ile baska bir kapiyi daha atladigini dusunelim Ardindan sunucu yarismaciya acilmamis diger kapiyi secme sansi oldugunu soyler Ortalama 1 000 000 da 999 999 olasilikla diger kapi odule acilir zira 1 000 000 da 999 999 olasilikla yarismacinin ilk sectigi kapinin ardinda keci vardir Akilci bir yarismaci kapiyi degistirmelidir Sezgisel bakilirsa yarismaci bir milyon kapi icinden dogru olani secmeyi basarma olasiligini sorgulamalidir Ornek secimi degistirerek basari saglama olasiliginin 1 eksi ilk secimde dogru kapiyi secme olasiligi her sayida kapi icin esit oldugunu ortaya koymak icin de kullanilabilir Ancak unutulmamali ki bu ornek sunucunun odulun nerede oldugunu bildigi varsayimina ve odulu saklayan kapiyi acmamasi geregine dayanir Eger yarismaci ilk seciminde odulu saklayan kapiyi bulmayi basarmissa sunucu acmayacagi diger kapiyi rastgele secer Bu ornek sunucunun odulun yerini bilmedigi ve kapilari rastgele actigi tam tersi bir durumu aciklamakta da kullanilabilir 1 000 000 da 999 999 olasilikla yarismaci en basta yanlis kapiyi sececektir odul diger kapilardan birinin ardindadir Eger sunucu odulun yerini bilmeksizin kapilari rastgele aciyorsa aralarinda yeni bir secim yapilacak son iki kapiya yarismacinin secimi ile diger kapi gelmeden buyuk olasilikla odulu saklayan kapiyi acacaktir Bu durum bir baska yarisma programi olan Deal or No Deal a benzer Bu programda yarismaci numaralandirilmis bir cantayi secer ve daha sonra digerlerini her defasinda bir tane olmak uzere acar Stibel ve digerleri 2008 calisan zihin talebinin Monty Hall problemi sirasinda zorlandigini ve bunun insanlarin secimlerinin iki esit olasilikli secenege donuserek cokmesine yol actigini one surdu Ayrica seceneklerin kapilarin sayisinin yedinin uzerine cikmasinin insanlardaki secimi degistirme egilimini artirdigini ancak yine de cogunlugun hala basari sansini hatali olarak yari yariya gordugunu ortaya koydu Pratik cozum Yapilan arastirmalara gore keci secme ihtimaline aslinda arabayi kazanma ihtimaline esittir Ilk secilen kapi keci olmasi kaidesiyle her halukarda araba kazanilir Bu da kazanma ihtimalinin 2 3 oldugunu ispatlar Simulasyon yoluyla cozum Monty Hall probleminin 30 sonucunun oyun kartlarina uyarlanmasi Secimi degistirme stratejisinin gercekten ortalama ucte iki olasilikla kazandiracagini ispatlamanin basit bir yolu da yarismayi oyun kartlarina uyarlamaktir Gardner 1959b vos Savant 1996 8 Alelade bir desteden uc kart uc kapiyi temsil eder Maca asi gibi bir ozel kart arabayi saklayan kapiyi iki kirmizi ikili gibi iki siradan kart da kecileri saklayan kapilari temsil eder Su yontem defalarca tekrarlanarak oyunun bircok devresi uyarlanabilir Yarismacinin ilk secimini temsil eden kart yarismacinin onunde ters sekilde durur Daha sonra en az biri kirmizi ikili olan iki karta bakan sunucu kirmizi ikili olan bir karti acar Eger sunucunun elinde kalan kart Maca asi ise bu yarismacinin secimini degistirerek kazanacagi bir devredir Eger sunucunun elinde kalan kart kirmizi ikili ise bu yarismacinin ilk seciminde israr ederek kazanacagi bir devredir Buyuk sayilar yasasina gore bu deney kazanma olasiligini yaklasik olarak ortaya koyar ve deneyi yeterli defa tekrarlamak yalnizca yarismacinin secimini degistirerek ucte iki olasilikla kazanacagini degil bunun nedenini de gosterir Yarismaciya bir kart dagitildiktan sonra degistirmenin kazandirip kazandirmayacagi zaten bellidir ve Maca asi ucte iki olasilikla sunucunun elindedir Bu ikna edici degilse benzetme kartlardan biri yarismaciya verilmek ve kalan 51 i sunucuda kalmak uzere tum bir desteyle de yapilabilir Gardner 1959b Adams 1990 Bu durumda Maca asi 52 de 51 olasilikla sunucudadir ve kac Maca asi olmayan kart acilirsa acilsin onda kalmaya devam eder vos Savant in one surdugu bir baska benzetmede sunucu kapilari temsil eden uc kupadan birinin altinda arabayi temsil eden bir madeni parayi ya da deniz kabuklarinin altinda bir bezelyeyi saklar Degisik bicimler kismen degistirilmis problemlerDiger sunucu davranislari 1990 da Parade de yayinlanan Monty Hall sorununun surumu ev sahibinin her zaman baska bir kapi acacagini ya da her zaman arabayi aciga cikaran kapiyi acmayi ya da hicbir zaman acmayi tercih etmedigini belirtti Bununla birlikte vos Savant ikinci takip sutununda amaclanan konagin davranisinin yalnizca orijinal cevabi olarak verdigi 2 3 olasiliga yol acabilecegini acikca belirtti Baska bir sey farkli bir sorudur vos Savant 1991 Neredeyse tum elestirmenler hedeflenen senaryoyu anladilar Kisisel olarak neredeyse uc bin mektubu okudum gelen fazladan binlerce kisiden ve neredeyse her birinin sadece iki secenegin kalmasi ya da esdeger bir hata oldugu icin israr ettigini gordum belirsizlik hakkinda cok az soru sordu ve aslinda sutunlarda yayinlanan mektuplar bu az sayidakiler arasinda degildi vos Savant 1996 Cevap araba herhangi bir kapinin arkasina rastgele yerlestirilirse ev sahibi oyuncunun ilk tercihinden bagimsiz olarak bir keci ortaya cikaran bir kapi acmali ve iki kapi varsa hangisini rastgele acacagini secmelidir Mueser ve Granberg 1999 Asagidaki tablo DIGER olasi ev sahibi davranislarini ve anahtarlamanin basarisi uzerindeki etkilerini gostermektedir Oyuncunun en iyi stratejisini belirli bir dizi kural dahilinde belirlemek ev sahibinin izlemesi gereken oyun teorisinde calisilan problem turudur Ornegin ev sahibinin muzikcalari degistirme teklifini yapmasi gerekmiyorsa ev sahibinin kotu niyetli oldugundan suphelenebilir ve muzikcalar araci ilk sectiginde teklifleri daha sik yapar Genel olarak bu tur bir sorunun cevabi sunucunun davranisi hakkinda yapilan varsayimlara dayanir ve sunucuyu tamamen yoksay ile yazi tura atmak ve gelirse degismek arasinda degisebilir asagidaki tablo Morgan ve dig 1991 ve Gillman 1992 ikisi de arabanin rastgele yerlestirildigi daha genel bir cozum gostermektedir ancak oyuncu araba ilk sectiyse konagin rastgele secim yapma zorunlulugu yoktur yazarin sorumluluk reddine ragmen Gecit toreninde sorun Her ikisi de sorunu yeniden duzenlediklerinde bu noktayi vurgulamak icin Paradeversion un ifadesini degistirdi Konagin bir olasilik q olarak ifade edilen bir tercihe sahip iki keciyi aciga vurma 0 ile 1 arasinda bir degere sahip oldugu sectigi bir senaryo dusunurler ev sahibinin hangi kapiyi actigi Eger oyuncu Kapi 1 i secerse ve konagin Kapi 3 icin tercihi q ise otomobilin Kapi 3 u actigi durumda araba Kapi 2 nin arkasindaysa ve olasilik 1 3 q ile kaybederse 1 3 olasilikla kazanir araba Kapi 1 in arkasindaysa konaga acilan kapiyi acarak verilen anahtarla kazanma kosulu olasiligi 3 numarali kapiyi acar bu nedenle 1 1 q seviyesine basitlestiren 1 3 1 3 1 3 q olur Q 0 ile 1 arasinda degisebildiginden bu kosullu olasilik 1 2 ile 1 arasinda degisebilir Bu eger oyuncu arabayi ilk secerse rastgele secim yapmak icin ev sahibi ile kisitlanmadigi anlamina gelir Bununla birlikte hicbir kaynagin oyuncuya q degerinin ne oldugunu bilmedigini one surmemesi onemlidir bu nedenle oyuncu vos Savant in zimni oldugunu dusundugu 2 3 disinda bir olasilik atayamaz Problem belirsizken sunucunun olasi davranislariSunucu davranisi Sonuc Monty from Hell Sunucu sadece yarismacinin ilk tercihi kazanan kapi oldugunda degistirme teklifinde bulunur Tierney 1991 Degistirme sonucunda her zaman icin keci cikar Angelic Monty Sunucu sadece yarismaci yanlis kapiyi sectiginde degistirme teklifinde bulunur Granberg 1996 185 Degistirme her zaman icin arabayi kazandirir Monty Fall or Ignorant Monty Sunucu kapilarin arkasinda ne oldugunu bilmemektedir ve rastgele actirdigi bir kapinin arkasindan araba cikmaz Granberg and Brown 1995 712 Rosenthal 2008 Degistirme yuzde elli ihtimalle arabayi kazandirir Sunucu kapilarin ardinda ne oldugunu biliyordur ve yarismacinin seciminden once ardinda keci olan rastgele bir kapi secer Ve yarismaciya sadece secimi kendisininkinden farkli ise degistirme teklifinde bulunur Degistirme yuzde elli ihtimalle arabayi kazandirir Sunucu her zaman bir keciyi aciga cikarir ve yarismaciya tercihini degistirme teklifinde bulunur Sunucu p olasilikla en soldaki keciyi bu yarismacinin baslangictaki secimine bagli olabilir ve q 1 polasilikla da en sagdaki kapiyi secer Morgan et al 1991 Rosenthal 2008 Eger sunucu en sagdaki kapiyi acarsa degistirme 1 1 q olasilikla kazandirir The host acts as noted in the specific version of the problem Gecis otomobili zamanin ucte ikisini kazanir Yukaridakilerin ozel durumu p q The host is rewarded whenever the contestant incorrectly switches or incorrectly stays Anahtarlama Nash dengesindeki zamanin 1 2 sini kazanir Four stage two player game theoretic Gill 2009a Gill 2009b Gill 2010 The player is playing against the show organisers TV station which includes the host First stage organizers choose a door choice kept secret from player Second stage player makes a preliminary choice of door Third stage host opens a door Fourth stage player makes a final choice The player wants to win the car the TV station wants to keep it This is a zero sum two person game By von Neumann s theorem from game theory if we allow both parties fully randomized strategies there exists a minimax solution or Minimax solution car is first hidden uniformly at random and host later chooses uniform random door to open without revealing the car and different from player s door player first chooses uniform random door and later always switches to other closed door With his strategy the player has a win chance of at least 2 3 however the TV station plays with the TV station s strategy the TV station will lose with probability at most 2 3 however the player plays The fact that these two strategies match at least 2 3 at most 2 3 proves that they form the minimax solution As previous but now host has option not to open a door at all Minimax solution car is first hidden uniformly at random and host later never opens a door player first chooses a door uniformly at random and later never switches Player s strategy guarantees a win chance of at least 1 3 TV station s strategy guarantees a lose chance of at most 1 3 N sayida kapi D L Ferguson Selvin 1975b deki alintiya gore 1975 te Selvin e yazdigi bir mektubunda orijinal oyunun bir N sayida kapi seklinde genellestirilmisini onermektedir Bu durumda sunucu p sayida kaybeden kapiyi acar ve oyuncuya degistirme firsatini verir bu sekilde degistirmeyle kazanma olasiligi N 1 N N p 1 olur Sunucu sadece bir kapiyi acmissa bile oyuncunun degistirmesi yine de yararina olur ancak N sayisi buyudukce avantaj da sifira yaklasir Granberg 1996 188 Diger uc durumda sunucu bir kaybeden kapi disinda digerlerinin tamamini acarsa degistirmeyle kazanma sansi 1 e yaklasir Bapeswara Rao ve Rao 1992 farkli bir N sayida kapi versiyonu onermektedir Bu versiyonda sunucu oyuncunun seciminden farkli bir kaybeden kapi acmaktadir Sunucu geriye yalnizca iki kapi kalana kadar her kapi acisinda oyuncuya tercihini degistirmesi icin bir firsat verir Dort kapi ile yapilabilecek en uygun strateji once kapiyi secmek ardindan sadece iki kapi kalinca tercihi degistirmek olacaktir N sayida kapi ile bu stratejinin kazanma olasiligi N 1 N dir ve bunun en uygunu oldugu iddia edilmektedir Quantum version A quantum version of the paradox illustrates some points about the relation between classical or non quantum information and as encoded in the states of quantum mechanical systems The formulation is loosely based on The three doors are replaced by a quantum system allowing three alternatives opening a door and looking behind it is translated as making a particular measurement The rules can be stated in this language and once again the choice for the player is to stick with the initial choice or change to another orthogonal option The latter strategy turns out to double the chances just as in the classical case However if the show host has not randomized the position of the prize in a fully quantum mechanical way the player can do even better and can sometimes even win the prize with certainty Flitney and Abbott 2002 D Ariano et al 2002 Problemin tarihiMonty Hall problemine benzer birkac olasilik bulmacasindan en eskisi Bu 1889 da tarafindan Calcul des probabilites adli kitabinda ortaya atildi Barbeau 1993 Bu bulmacada uc kutu bulunur bir kutu iki altin madeni para bir kutu iki gumus madeni para ve bir kutu da her birinden birer tane madeni para icerir Bir kutunun rastgele secilmesinin ve bir madeni paranin rastgele cekilmesinin ardindan cekilen paranin altin olmasi durumunda geriye kalan paranin altin olma olasiligi nedir Monty Hall probleminde oldugu gibi burada da sezgisel yanit 1 2 dir halbuki olasilik 2 3 tur Martin Gardner in Scientific American daki Mathematical Games kosesinde 1959 da yayinlanan uc mahkum problemi 1959a 1959b Monty Hall probleminin Problem rastgele iclerinden biri gizlice secilip affedilecek olan uc mahkumu icerir Mahkumlardan biri diger mahkumlardan idam edilecek olanin adini soylemesi icin gardiyana yalvarir Bu mahkumun kendi kaderi hakkinda hicbir bilgiyi aciga cikarmasa da kendi affedilme sansini 1 3 ten 1 2 ye cikarir The warden obliges secretly flipping a coin to decide which name to provide if the prisoner who is asking is the one being pardoned The question is whether knowing the warden s answer changes the prisoner s chances of being pardoned This problem is equivalent to the Monty Hall problem the prisoner asking the question still has a 1 3 chance of being pardoned but his unnamed cohort has a 2 3 chance Steve Selvin 1975 te dergisine gonderdigi bir cift mektup ile Monty Hall problemini ortaya atti 1975a 1975b Ilk mektup 15 yil sonra Parade dergisinde yayinlanan gosterime yakin bir problem iceriyordu Ikici mektup Monty Hall problemi teriminin ilk kullanimi gibi gorunmektedir Problem aslinda yarisma programinin bir ekstrapolasyonudur Monty Hall heyecan yaratmak icin yanlis bir kapiyi acar ve yarismaciya kapi degistirme firsati yerine 100 gibi daha kucuk bir odul teklif eder Monty Hall un Selvin e yazdigi bir mektuba gore And if you ever get on my show the rules hold fast for you no trading boxes after the selection Hall 1975 A version of the problem very similar to the one that appeared three years later in Parade was published in 1987 in the Puzzles section of The Journal of Economic Perspectives Nalebuff 1987 Phillip Martin s article in a 1989 issue of Bridge Today magazine titled The Monty Hall Trap Martin 1989 presented Selvin s problem as an example of what Martin calls the probability trap of treating non random information as if it were random and relates this to concepts in the game of bridge A restated version of Selvin s problem appeared in Marilyn vos Savant s Ask Marilyn question and answer column of Parade in September 1990 vos Savant 1990 Though vos Savant gave the correct answer that switching would win two thirds of the time she estimates the magazine received 10 000 letters including close to 1 000 signed by PhDs many on letterheads of mathematics and science departments declaring that her solution was wrong Tierney 1991 Due to the overwhelming response Parade published an unprecedented four columns on the problem vos Savant 1996 xv As a result of the publicity the problem earned the alternative name Marilyn and the Goats In November 1990 an equally contentious discussion of vos Savant s article took place in s column Adams 1990 Adams initially answered incorrectly that the chances for the two remaining doors must each be one in two After a reader wrote in to correct the mathematics of Adams analysis Adams agreed that mathematically he had been wrong but said that the Parade version left critical constraints unstated and without those constraints the chances of winning by switching were not necessarily 2 3 Numerous readers however wrote in to claim that Adams had been right the first time and that the correct chances were one in two The Parade column and its response received considerable attention in the press including a front page story in the New York Times Tierney 1991 in which Monty Hall himself was interviewed He appeared to understand the problem giving the reporter a demonstration with car keys and explaining how actual game play on Let s Make a Deal differed from the rules of the puzzle Over 40 papers have been published about this problem in academic journals and the popular press Mueser and Granberg 1999 Barbeau 2000 contains a survey of the academic literature pertaining to the Monty Hall problem and other closely related problems The problem continues to resurface outside of academia The syndicated NPR program Car Talk featured it as one of their weekly Puzzlers and the answer they featured was quite clearly explained as the correct one Magliozzi and Magliozzi 1998 An account of the Hungarian mathematician Paul Erdos s first encounter of the problem can be found in The Man Who Loved Only Numbers like many others he initially got it wrong The problem is discussed from the perspective of a boy with in a 2003 novel by Mark Haddon The problem is also addressed in a lecture by the character in an episode of the CBS drama Episode 1 13 and in s 2006 book Tricks Of The Mind explained the Monty Hall Problem on the Luck episode of Bob Dylan s radio series The Monty Hall problem appears in the film 21 Bloch 2008 Economist M Keith Chen identified a potential flaw in hundreds of experiments related to that use an analysis with issues similar to those involved in the Monty Hall problem Tierney 2008 Ayrica bakinizBayes teoremi Monty Hall problemiBenzer problemler uc kart problemi olarak da bilinir Kaynakca 1990 On Let s Make a Deal you pick Door 1 Monty opens Door 2 no prize Do you stay with Door 1 or switch to 3 15 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Straight Dope November 2 1990 Retrieved July 25 2005 Bapeswara Rao V V and Rao M Bhaskara 1992 A three door game show and some of its variants The Mathematical Scientist 17 2 89 94 Barbeau Edward 1993 Fallacies Flaws and Flimflam The problem of the Car and Goats The College Mathematics Journal 24 2 149 154 Barbeau Edward 2000 Mathematical Fallacies Flaws and Flimflam The Mathematical Association of America ISBN 0 88385 529 1 Behrends Ehrhard 2008 Five Minute Mathematics AMS Bookstore s 57 ISBN 978 0 8218 4348 2 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2010 2008 21 The Movie my review 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2008 Chun Young H 1991 Game Show Problem OR MS Today 18 3 9 D Ariano G M et al 2002 The Quantum Monty Hall Problem 20 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF Los Alamos National Laboratory February 21 2002 Retrieved January 15 2007 Devlin Keith Temmuz Agustos 2003 Devlin s Angle Monty Hall The Mathematical Association of America 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2008 The Monty Hall puzzle The Economist 350 The Economist Newspaper 1999 s 110 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2010 Falk Ruma 1992 A closer look at the probabilities of the notorious three prisoners Cognition 43 197 223 Flitney Adrian P and Abbott Derek 2002 Quantum version of the Monty Hall problem Physical Review A 65 Art No 062318 2002 Fox Craig R and Levav Jonathan 2004 Partition Edit Count Naive Extensional Reasoning in Judgment of Conditional Probability Journal of Experimental Psychology General 133 4 626 642 Gardner Martin 1959a Mathematical Games column Scientific American October 1959 pp 180 182 Reprinted in The Second Scientific American Book of Mathematical Puzzles and Diversions Gardner Martin 1959b Mathematical Games column Scientific American November 1959 p 188 2002 Bayesian Methods pp 8 10 CRC Press ISBN 1 58488 288 3 Google Kitaplar da restricted online copy s 8 2009a Probabilistic and Game Theoretic Solutions to the Three Doors Problem prepublication http www math leidenuniv nl gill threedoors pdf24 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2009b Supplement to Gill 2009a prepublication http www math leidenuniv nl gill quizmaster2 pdf24 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2010 Second supplement to Gill 2009a prepublication http www math leidenuniv nl gill montyhall3 pdf1 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1992 The Car and the Goats American Mathematical Monthly 99 3 7 Granberg Donald 1996 To Switch or Not to Switch Appendix to vos Savant Marilyn The Power of Logical Thinking St Martin s Press ISBN 0 612 30463 3 Google Kitaplar da restricted online copy s 169 Granberg Donald and Brown Thad A 1995 The Monty Hall Dilemma Personality and Social Psychology Bulletin 21 7 711 729 Grinstead Charles M and Snell J Laurie 4 Temmuz 2006 Grinstead and Snell s Introduction to Probability PDF 9 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Nisan 2008 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Online version of Introduction to Probability 2nd edition published by the American Mathematical Society Copyright C 2003 Charles M Grinstead and J Laurie Snell Hall Monty 1975 The Monty Hall Problem 8 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde LetsMakeADeal com Includes May 12 1975 letter to Steve Selvin Retrieved January 15 2007 Henze Norbert 1997 Stochastik fur Einsteiger Eine Einfuhrung in die faszinierende Welt des Zufalls pp 105 Vieweg Verlag ISBN 3 8348 0091 0 Google Kitaplar da restricted online copy s 105 Herbranson W T and Schroeder J 2010 Are birds smarter than mathematicians Pigeons Columba livia perform optimally on a version of the Monty Hall Dilemma J Comp Psychol 124 1 1 13 Retrieved from http www ncbi nlm nih gov pubmed 2017559226 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde March 1 2010 Krauss Stefan and Wang X T 2003 The Psychology of the Monty Hall Problem Discovering Psychological Mechanisms for Solving a Tenacious Brain Teaser Journal of Experimental Psychology General 132 1 Retrieved from March 30 2008 Mack Donald R 1992 The Unofficial IEEE Brainbuster Gamebook Wiley IEEE s 76 ISBN 978 0 7803 0423 9 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2010 1998 Haircut in Horse Town amp Other Great Car Talk Puzzlers Diane Pub Co ISBN 0 7567 6423 8 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Martin Phillip 1989 The Monty Hall Trap 29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bridge Today May June 1989 Reprinted in Granovetter Pamela and Matthew ed 1993 For Experts Only Granovetter Books Martin Robert M 2002 There are two errors in the the title of this book 2 2 yayimci Broadview Press bas ss 57 59 ISBN 978 1 55111 493 4 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2010 Morgan J P Chaganty N R Dahiya R C amp Doviak M J 1991 Let s make a deal The player s dilemma American Statistician 45 284 287 Mueser Peter R and Granberg Donald May 1999 University of Missouri Working Paper 99 06 Retrieved July 5 2005 Nalebuff Barry 1987 Puzzles Choose a Curtain Duel ity Two Point Conversions and More Journal of Economic Perspectives 1 2 157 163 Autumn 1987 Nesin Ali 2009 Matematik ve Oyun 2 bas Nesin Yayincilik ss 1 5 ISBN 978 975 9038 89 2 Rosenthal Jeffrey S Eylul 2008 Monty Hall Monty Fall Monty Crawl PDF Math Horizons ss 5 7 16 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Nisan 2010 Selvin Steve 1975a A problem in probability letter to the editor American Statistician 29 1 67 February 1975 Selvin Steve 1975b On the Monty Hall problem letter to the editor American Statistician 29 3 134 August 1975 Seymann R G 1991 Comment on Let s make a deal The player s dilemma American Statistician 45 287 288 Dror Itiel amp Ben Zeev Talia 2008 The Collapsing Choice Theory Dissociating Choice and Judgment in Decision Making olu kirik baglanti Theory and Decision Full paper can be found at http users ecs soton ac uk id TD 20choice 20and 20judgment pdf19 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1991 Behind Monty Hall s Doors Puzzle Debate and Answer 2 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde The New York Times 1991 07 21 Retrieved on 2008 01 18 Tierney John 2008 And Behind Door No 1 a Fatal Flaw29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The New York Times 2008 04 08 Retrieved on 2008 04 08 vos Savant Marilyn 1990 Ask Marilyn column Parade Magazine p 16 9 September 1990 vos Savant Marilyn 1991 Ask Marilyn column Parade Magazine p 12 17 February 1991 vos Savant Marilyn 1996 The Power of Logical Thinking St Martin s Press ISBN 0 312 15627 8 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2010 vos Savant Marilyn 2006 Ask Marilyn column Parade Magazine p 6 26 November 2006 Schwager Jack D 1994 The New Market Wizards Harper Collins s 397 ISBN 978 0 88730 667 9 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2010 Williams Richard 2004 Appendix D The Monty Hall Controversy PDF Course notes for Sociology Graduate Statistics I 13 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Nisan 2008 Wheeler Ward C 1991 Congruence Among Data Sets A Bayesian Approach Michael M Miyamoto and Joel Cracraft Ed Phylogenetic analysis of DNA sequences Oxford University Press US s 335 ISBN 978 0 19 506698 2 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2010 Whitaker Craig F 1990 Letter Ask Marilyn column Parade Magazine p 16 9 September 1990 Dis baglantilarVikikitap Vikikitapta bu konu hakkinda daha fazla bilgi var Algorithm Implementation Wikimedia Commons ta Monty Hall problemi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir the original question and responses on Marilyn vos Savant s web site Curlie de Monty Hall DMOZ tabanli Monty Hall Paradox3 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Matthew R McDougal simulation The Monty Hall Problem29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde at The New York Times simulation