Sierra Nevada Sıradağları (İspanyolca: Karla Kaplı Sıradağlar)) batı ABD'de "Kaliforniya Merkez Vadisi (California Central Valley)" ile "Havza ve Sıradağlar Jeolojik Bölgesi (Basin ve Range Province)" arasında bulunan bir sıradağlar sistemidir. Bu sıradağlar "Sierra" veya "Sierralar" ve "Yüksek Sierralar" olarak da adlandırılmaktadır. Sierralar'ın en önemli ve büyük kısmı Kaliforniya eyaletinde bulunmaktadır; ama birçok coğrafyacı bu sıradağlara eklenmiş olarak Nevada eyaletine uzanan 'nı da Sierralar'ın bir kısmı olarak kabul etmektedirler.
Sierra Nevada Sıradağları | |
---|---|
Sierra; Sierralar; "Yüksek Sierralar | |
Havadan Sierra Nevada Sıradağları | |
En yüksek noktası | |
Yükseklik | 4,421 m Whitney Dağı |
Koordinatlar | 36.578580925° Kuzey 118.291994950° Batı |
Coğrafya | |
Konum | Kuzey Amerika |
Sierralar'ın en uzun yönu kuzey-güney ekseninde kuzeyde ile güneyde arasında olup yaklaşık 640 km uzunluktadır. Doğu-batı ekseninde olan en geniş kısmı ise yaklaşık 110 km'dir. Bu sıradağların kapsadığı yüzölçümü yaklasık 63,100 km² olarak belirlenmiştir. Sierralar'ın en yüksek zirvesi Whitney Dağı'nda olup "Nevada de Toluca" adı verilen zirvenin rakımı 4421 m'ye erişmektedir. Bu dağ Alaska hariç birbirlerine birleşik ABD eyaletleri arazileri içinde bulunan en yüksek noktadır. Sierralar üzerinde Kuzey Amerika kıtasının en yüksek "Alpin dağ gölü" olan Tahoe Gölü bulunmaktadır. Ayrıca bu sıradağlar bölgesi içinde bulunan Yosemite Vadisi 100-milyon-yıl yaşlı granit kayalarından buzulların gayet derin olarak oyup ortaya çıkarttıkları, doğaya huşu uyandıran gayet derin bir vadidir. Sierralar üzerinde doğal koruma bolgeleri olarak 3 ulusal park, 2 "ulusal anıt" alanı ve 20 tane "vahşi doğayı koruma alanı" bulunmaktadır. Sierralar'da bulunan "ulusal parklar" Yosemite Ulusal Parkı, Sekoya Ulusal Parkı ve Kings Canyon Ulusal Parkı'dır.
Sierralar'in karakteri jeoloji ve ekoloji tarafından şekillendirilmiştir. 100 milyon yıldan once "Nevada tipi orojenez jeolojik devreler" ortaya çıkmakta iken toprak altında gayet derin bölgelerde granit kayalar oluşmuştur. Sierralar 4 milyon yıl önce tektonik nedenlerle Büyük Okyanus'tan gelen yer levhasının itmesi nedeniyle kayalar kıvrılması ile yer yüzeyinde yükselme göstermeye başlamışlardır. Böylece yeni oluşan sıradağların üst tabakaları buzul erozyonu ile ortadan kalkmış ve altta bulunan derin granit tabakası açığa çıkmıştır. Bu açığa çıkan granit tabakası Sierralar'ın açık-renkli dikce yükselen tepe, kayalık, dağ ve uçurumlarının niteliklerini belirlemiştir. Bu dağlar sisteminin jeolojik olarak kıvrılıp yükselmesi ve tektonik kırılmalar yapması süreci hala devam etmektedir. Bu tektonik kuvvetler Sierralar'ın güneyinde jeolojik kırılmaya tekabül eden batıya okyanus kıyılarına bakan gayet yüksek ve gayet görkemli dik uçurumlu dağlar sırası Sierralarun batı sınırlarını teşkil etmektedir.
Sierralar ABD'ye beyazların yerleşmesi tarihinde önemli rol oynamışlardır. "Kaliforniya'da Altına Hücum" olayları 1848-1855 döneminde Sierralar'ın batı etek tepe ve vadilerinde ortaya çıkmıştır. Büyük Okyanus sahilinden doğuya doğru ABD'nin batı-doğu sahilleri ulaşımını birleştirmek için inşaya başlanan ve 1863-1869 döneminde tamamlanan "Transkontinental Demiryolu"'na büyük bir engel olarak görülen Sierralar'i geçmek iken yapılan demiryolu hattı için özellikle Kanton'lu Çinli asıllı işçilerin gayet büyük insanüstü gayret ve çabalarını gerektirmiştir. Sierralar bazı yöreleri o kadar ıssız ve engebeli olarak görülmüşlerdi ki bazı noktalara insan eli değmesi ve buraların ilk araştırılması ilk defa ancak 1912'de olmuştur.
Sierra Nevada Sıradağları zirve listesi
- Whitney Dağı (4 421 m)
- (4 390 m)
- (4 343 m)
- (4 314 m)
- (4 293 m)
- (4 291 m)
- (4 286 m)
- (4 280 m)
- (4 275 m)
- (4 273 m)
- (4 271 m)
- (4 268 m)
- (3 997 m)
Kaynakça
- ^ Carlson, Helen S. (1976). "Nevada Place Names: A Geographical Dictionary". University of Nevada Press. s. 215. ISBN .
- ^ Kaynak : "Peakbagging" zirve listesi 3 Ağustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Sierra Nevada (Amerika Birleşik Devletleri) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Sierra Nevada Sıradağları'nda tırmanma için dağ doruklarının tikleme ile bulunma haritası [1] 31 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Summitpost" websitesinde "Sierra Nevada" hakkinda bilgiler maddesi [2] 17 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sierra Nevada Siradaglari Ispanyolca Karla Kapli Siradaglar bati ABD de Kaliforniya Merkez Vadisi California Central Valley ile Havza ve Siradaglar Jeolojik Bolgesi Basin ve Range Province arasinda bulunan bir siradaglar sistemidir Bu siradaglar Sierra veya Sierralar ve Yuksek Sierralar olarak da adlandirilmaktadir Sierralar in en onemli ve buyuk kismi Kaliforniya eyaletinde bulunmaktadir ama bircok cografyaci bu siradaglara eklenmis olarak Nevada eyaletine uzanan ni da Sierralar in bir kismi olarak kabul etmektedirler Sierra Nevada SiradaglariSierra Sierralar Yuksek SierralarHavadan Sierra Nevada SiradaglariEn yuksek noktasiYukseklik4 421 m Whitney DagiKoordinatlar36 578580925 Kuzey 118 291994950 Bati CografyaKonumKuzey AmerikaSierra Nevada Siradaglari nin Kaliforniya eyaletinde yeri Sierralar in en uzun yonu kuzey guney ekseninde kuzeyde ile guneyde arasinda olup yaklasik 640 km uzunluktadir Dogu bati ekseninde olan en genis kismi ise yaklasik 110 km dir Bu siradaglarin kapsadigi yuzolcumu yaklasik 63 100 km olarak belirlenmistir Sierralar in en yuksek zirvesi Whitney Dagi nda olup Nevada de Toluca adi verilen zirvenin rakimi 4421 m ye erismektedir Bu dag Alaska haric birbirlerine birlesik ABD eyaletleri arazileri icinde bulunan en yuksek noktadir Sierralar uzerinde Kuzey Amerika kitasinin en yuksek Alpin dag golu olan Tahoe Golu bulunmaktadir Ayrica bu siradaglar bolgesi icinde bulunan Yosemite Vadisi 100 milyon yil yasli granit kayalarindan buzullarin gayet derin olarak oyup ortaya cikarttiklari dogaya husu uyandiran gayet derin bir vadidir Sierralar uzerinde dogal koruma bolgeleri olarak 3 ulusal park 2 ulusal anit alani ve 20 tane vahsi dogayi koruma alani bulunmaktadir Sierralar da bulunan ulusal parklar Yosemite Ulusal Parki Sekoya Ulusal Parki ve Kings Canyon Ulusal Parki dir Sierralar in karakteri jeoloji ve ekoloji tarafindan sekillendirilmistir 100 milyon yildan once Nevada tipi orojenez jeolojik devreler ortaya cikmakta iken toprak altinda gayet derin bolgelerde granit kayalar olusmustur Sierralar 4 milyon yil once tektonik nedenlerle Buyuk Okyanus tan gelen yer levhasinin itmesi nedeniyle kayalar kivrilmasi ile yer yuzeyinde yukselme gostermeye baslamislardir Boylece yeni olusan siradaglarin ust tabakalari buzul erozyonu ile ortadan kalkmis ve altta bulunan derin granit tabakasi aciga cikmistir Bu aciga cikan granit tabakasi Sierralar in acik renkli dikce yukselen tepe kayalik dag ve ucurumlarinin niteliklerini belirlemistir Bu daglar sisteminin jeolojik olarak kivrilip yukselmesi ve tektonik kirilmalar yapmasi sureci hala devam etmektedir Bu tektonik kuvvetler Sierralar in guneyinde jeolojik kirilmaya tekabul eden batiya okyanus kiyilarina bakan gayet yuksek ve gayet gorkemli dik ucurumlu daglar sirasi Sierralarun bati sinirlarini teskil etmektedir Sierralar ABD ye beyazlarin yerlesmesi tarihinde onemli rol oynamislardir Kaliforniya da Altina Hucum olaylari 1848 1855 doneminde Sierralar in bati etek tepe ve vadilerinde ortaya cikmistir Buyuk Okyanus sahilinden doguya dogru ABD nin bati dogu sahilleri ulasimini birlestirmek icin insaya baslanan ve 1863 1869 doneminde tamamlanan Transkontinental Demiryolu na buyuk bir engel olarak gorulen Sierralar i gecmek iken yapilan demiryolu hatti icin ozellikle Kanton lu Cinli asilli iscilerin gayet buyuk insanustu gayret ve cabalarini gerektirmistir Sierralar bazi yoreleri o kadar issiz ve engebeli olarak gorulmuslerdi ki bazi noktalara insan eli degmesi ve buralarin ilk arastirilmasi ilk defa ancak 1912 de olmustur Sierra Nevada Siradaglari zirve listesiKaliforniya da kuzey Sierra Nevada Siradaglari uzerinde cam ormanlariWhitney Dagi 4 421 m 4 390 m 4 343 m 4 314 m 4 293 m 4 291 m 4 286 m 4 280 m 4 275 m 4 273 m 4 271 m 4 268 m 3 997 m Kaynakca Carlson Helen S 1976 Nevada Place Names A Geographical Dictionary University of Nevada Press s 215 ISBN 978 0 87417 094 8 Eksik ya da bos url yardim Kaynak Peakbagging zirve listesi 3 Agustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sierra Nevada Amerika Birlesik Devletleri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sierra Nevada Siradaglari nda tirmanma icin dag doruklarinin tikleme ile bulunma haritasi 1 31 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Summitpost websitesinde Sierra Nevada hakkinda bilgiler maddesi 2 17 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde