Nevada, Amerika Birleşik Devletleri'nin Batı, Dağlık Batı ve Güneybatı bölgelerinde bulunan bir eyaletidir. Komşuları batıda Kaliforniya, kuzeybatıda Oregon, kuzeydoğuda İdaho, doğuda Utah ve güneydoğuda Arizona eyaletleridir. Nevada ABD'de 7. en büyük, 35. en kalabalık ve 9. en düşük nüfus yoğunluğuna sahip eyalettir. Nüfusun üçte ikisi 3 büyük şehrin birleşiminden oluşan Las Vegas metropolitan bölgesinde yaşar. Başkenti Carson City'dir ve en büyük kenti Amerika Birleşik Devletleri ve dünyanın kumar merkezlerinden olan Las Vegas'tır.
Nevada | |
---|---|
Bayrak Mühür | |
Ülke | Amerika Birleşik Devletleri |
Başkent | Carson City |
En büyük şehir | Las Vegas |
İdare | |
• Vali | (R) |
• Vali vekili | Stavros Anthony (R) |
• Üst meclis | |
• Alt meclis | |
• | (D) (D) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 286,382 km² |
• Kara | 284,332 km² (109,781 mil²) |
• Su | 2,048 km² (0,79 mil²) |
Rakım | 1,680 m |
En yüksek nokta | 4,007 m (13,146 ft) |
En alçak nokta | 147 m (482 ft) |
Nüfus (2020) | |
• Toplam | 3,104,614 |
• Yoğunluk | 10,3/km² |
Zaman dilimi | UTC-08.00 |
• Yaz (YSU) | UTC-07.00 |
ISO 3166 kodu | US-NV |
Resmî site nv.gov |
Nevada'nın büyük kısmını Great Basin bölgesinin güney kısmında yer alan geniş çöl ve yarı kurak alanlar kapsamaktadır. Mojave çölü, gölü ve Sierra Nevada dağları bu bölgede yer alırlar. Eyaletin yaklaşık %86'si çeşitli sebeplerle (askeri ve sivil olarak) Birleşik Devletler'in malıdır.
Eyalet ismini İspanyolca'da "karla kaplı dağlar" anlamına gelen Sierra Nevada Dağları'ndan almıştır. Bölgede daha önceleri yerli , Shoshone ve Washoe kabileleri yaşamaktaydı. İspanyollar bu bölgeyi İspanya adına kontrol altına aldılar ve Alta California ismiyle Meksika Bağımsızlık Savaşı'na kadar ellerinde tuttular. 1848 yılında Birleşik Devletler'in zaferiyle sonuçlanan Meksika-Amerika savaşı sonrasında Nevada, Birleşik Devletler'e geçti ve 1850 yılında Utah bölgesinin bir parçası oldu. 1859 yılında 'da keşfedilen gümüş madeni bölgede bir nüfus patlamasına yol açtı ve Utah bölgesinden ayrılması için bir neden oluşturdu. Nevada, 31 Ekim 1864 günü ABD'nin 36. eyaleti olmuştur.
20 yüzyılda yasal hale gelen kumar, gay evliliği ve boşanma kanunları Nevada'yı önemli bir turizm merkezi haline getirdi. Turizm sektörü ve dünyanın en büyük 4. altın üreticisi olan madencilik sektörü bölgenin en önemli iş kaynaklarını oluşturmaktadır.
Nevada, gümüş madeninin tarihi ve ekonomik değerinden ötürü "Gümüş Eyalet" (Silver State) olarak tanınır.
Etimoloji ve Telaffuz
Nevada ismi İspanyolcada "karla kaplı" anlamına gelir ve bölgedeki Sierra Nevada isimli sıradağlara verilmiş addır.
Nevada'lılar Eyaletin ismini ikinci hecede bulunan a harfini İngilizcede "bad" kelimesindeki a harfinin söylenişi şekliyle telaffuz ederek söylerler. Bölge dışındaki çoğu insan ise bu harfi İngilizce "father" kelimesindeki a harfinin söylenişi şekliyle telaffuz eder.İkinci söyleniş şekli İspanyolca telaffuza daha yakın olmasına rağmen bölge halkı buna rağbet etmez. George W. Bush 2004 Başkanlık kampanyası sırasında böyle bir gaf yapmış ve sonrasında Reno-Sparks kongre merkezinde yaptığı bir konuşmada bunu düzelterek, "yine doğru söyleyemeyecek diye düşünmüştünüz değil mi" diyerek konuşmasına devam etmiştir.
Coğrafya
Nevada'ın neredeyse tamamı bölgesinde bulunur ve kuzey-güney hattında yer alan birçok sıradağ ile kesilmiştir. Bu sıradağların aralarında endorheik (kapalı havzalar) vadiler barındırırlar.
Eyaletin kuzey bölümü Great Basin bölgesindedir ve bu sebeple yumuşak çöl iklimi hakimdir. Bu iklim sebebiyle yazları yüksek sıcaklık kışlarıyla soğuk hava şartları yaşanır. Arizona muson şartlarının yarattığı nem bölgede ara sıra fırtınalara sebebiyet verir ve ayrıca pasifik fırtınaları nedeniyle bölgede kar yağışı olur. Bugüne dek kaydedilen en yüksek sıcaklık 29 Haziran 1994'te Laughlin'de kaydedilen 52 °C'dur (125 °F). Kaydedilen en düşük sıcaklık ise 1972 yılında kuzeydoğudaki San Jacinto'da kaydedilen -47 °C'dur (-52 °F)
Humboldt Nehri kuzeydedir ve eyaleti boğu batı hattında keser ve Lovelock yakınlarındaki isimli kuru göl yatağına akar.
Yer yer 4.000 metreyi aşan sıra dağlar yeşil ormanlarıyla birçok endemik türün yaşaması için uygun ortam oluşturur.
Güneyde Mojave çölü bulunur ve Las Vegas şehri buraya kurulmuştur. Bölge kışın az yağış alır. Yükseklik genelde 1.200 m altındadır ve bu sıcak yaz günleri ile soğuk ve serin kış günleri yaşanmasına neden olur.
Nevada ve Kaliforniya arasında 640 km uzunluğuyla ABD'deki en uzun dikey sınır vardır. Sınır bağlar ve Colorado Nehrine kadar sürer.
Las Vegas'ın hemen batısında bulunan Spring sıradağları eyaletin güney bölgesinde yer alır ve en büyük sıradağlardır. En alçak nokta ise Laughlin'in güneyidir.
610 metrenin üzerinde 172 nokta vardır ve bu dağlar ülkenin Alaska'dan sonra en dağlık bölgesi olmasına neden olur.
İklim
Nevada Birleşik Devletler'in en kurak eyaletidir. Genellikle çöl ve yarı kurak iklim bölgelerinden oluşur ve bu sebeple yaz döneminde 52 °C'a ulaşan, kışın ise -46 °C'a düşen sıcaklık değerlerine rastlanır. Kuzey bölgelerde kış uzun ve oldukça soğuk geçerken güney bölgelerde kısa ve yumuşaktır. Eyaletin büyük bir kısmında çok az yağış görülür ve bu az yağış genellikle Sierra Nevada dağlarına (doğu ve kuzeydoğu yamaçlarına) düşer. Yıllık ortalama yağış miktarı yaklaşık 18 cm'dir. En fazla yağış alan bölgedeyse bu değer 100 cm'ye kadar ulaşır. Eyalette bugüne dek ölçülmüş en yüksek sıcaklık değeri 29 Haziran 1994'te 'de tespit edilmiş olup 52 °C'dur. En düşük sıcaklık ise 8 Ocak 1938'de San Jacinto'da kaydedilmiş olup -46 °C'dur. 52 °C'luk sıcaklık değeri Birleşik Devletler'de şimdiye dek ölçülmüş olan en yüksek 3. değer olup Kaliforniya (57 °C) ve Arizona'nın (53 °C) ardından gelir.
Yerel Yönetim
Eyalet 17 ilçeye ((County)) bölünmüştür.
İlçe İsmi | İlçe Merkezi | Kurulduğu Yıl | 2010 Nüfusu | Eyalet Nüfus % | Yüzölçümü (mi2) | Eyalet Yüzölçümü % | Nüfus Yoğunluğu (/mi2) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Carson City | Carson City | 1861 | 55.274 | %2,63 | 146 | %0,13 | 359.29 |
Churchill | Fallon | 1861 | 24.877 | %1,2 | 5.023 | %4,54 | 4.77 |
Clark | Las Vegas | 1908 | 1.951.269 | %68,85 | 8.091 | %7,32 | 170.04 |
Douglas | 1861 | 46.997 | %2,06 | 738 | %0,67 | 55.91 | |
Elko | Elko | 1869 | 48.818 | %2,27 | 17.203 | %15,56 | 2.63 |
Esmeralda | 1861 | 783 | %0,05 | 3.589 | %3,25 | 0.27 | |
Eureka | 1869 | 1.987 | %0,08 | 4.180 | %3,78 | 0.39 | |
Humboldt | Winnemucca | 1856/1861 | 16.528 | %0,81 | 9.658 | %8,74 | 1.67 |
Lander | 1861 | 5.775 | %0,29 | 5.519 | %4,99 | 1.05 | |
Lincoln | 1866 | 5.345 | %0,21 | 10.637 | %9,62 | 0.39 | |
Lyon | Yerington | 1861 | 51,980 | 1.73 % | 2,016 | 1.82 % | 17.11 |
Mineral | 1911 | 4.772 | %0,25 | 3.813 | %3,45 | 1.33 | |
Nye | 1864 | 43.946 | %1,63 | 18.159 | %16,43 | 1.79 | |
Pershing | 1919 | 6.753 | %0,33 | 6.068 | %5,49 | 1.10 | |
Storey | 1861 | 4.010 | %0,17 | 264 | %0,24 | 12.88 | |
Washoe | Reno | 1861 | 421.407 | %16,99 | 6.551 | %5,93 | 51.82 |
White Pine | Ely | 1869 | 10.030 | %0,46 | 8.897 | %8,05 | 1.03 |
Toplamlar | İlçe: 17 | 2.700.551 | 110.552 | 18.08 |
- Humboldt 1856 yılında Utah eyaletinde ilçe yapıldıktan sonra 1861 yılında tekrar Nevada eyaleti tarafından ilçe yapılmıştır.
Tarih
1861 Öncesi
Yaklaşık 2 bin yıl önce yerleşime açıldığı bilinen bölgeye Avrupalılar ilk ayak bastıklarında burada Mohaveler, Payutlar, Şaşonlar ve Vaşolar yaşıyordu. Nevada, ABD ile Meksika arasında imzalanan Guadalupe Hidalgo Antlaşması'yla (1848) ABD'ye bırakıldı ve Utah bölgesine bağlandı. 1859'da şehri yakınlarındaki bulunan gümüş madeniyle bölge hareketlendi.
Utah bölgesinden ayrılma
2 Mart 1861 tarihinde bölge Utah bölgesinden ayrıldı ve Sierra Nevada dağlarından esinlenileren Nevada bölgesi adını aldı.
Eyalet Olma
1864 başkanlık seçimlerinden 8 gün önce Nevada, Birleşik Devletler'in 36. Eyaleti olarak birliğe dahil oldu. Eyalet olma işlemleri iç savaş esnasında kongrede etkin olan Cumhuriyetçiler tarafından, Abraham Lincoln'un tekrar başkan seçilmesini sağlayabilmek amacıyla süratle tamamlandı ve bu sayede ekonomisi madenciliğe dayanan Nevada'nın, endüstriye dayalı ekonomiye sahip birlikle bütünleşmesi sağlandı.
Nevada Birleşik Devletler'e eyalet olarak kabul edildikten sonra sınırları büyüyen 2 eyaletten birisidir. Eyalet bugünkü güney sınırlarına 5 Mayıs 1866'da Arizona bölgesinin ilçesinin bir kısmını dahil ederek ulaşmıştır. Bu sınır değişikliği, altın reservleri keşfedilince bölgede nüfus artışını sağlayabilmek için yapıldı. Bu bölge günümüzdeki Clark ilçesini kapsamaktadır. 1868 yılında ile yine sınırlar büyümüş ve batı Utah bölgesinden bir kısım eyalete dahil edilmiştir. Bu değişikliğe sebep ise bölgede Mormon hakimiyetini engellemektir.
Madencilik Nevada ekonomisine uzun yıllar hakim oldu ve büyük zenginliğe sebebiyet verdi. Bu konuyu Mark Twain Nevada'da yaşadığı sıralarda kaleme aldığı "Roughing it" adı kitabında da ele almıştır. Bu zenginliğe rağmen nüfus 19. yüzyıl sonlarında gerilemeye başladı fakat 1900 yılında sonrasında ve 'de keşfedilen yeni gümüş yatakları nüfusun tekrar artış trendine geçmesini sağlamıştır.
Kumar ve İşgücü
Kumar sektörü 20. yüzyıl başlarında oluşan ekonomik durgunluk ortamında Las Vegas şehrinin kurulmasına ve gelişmesine büyük destek oldu. 1909 yılında ülke genelinde anti-kumar karşıtlarının örgütlenmesi neticesinde kumar yasa dışı ilan edildi fakat Nevada'nın madencilik kasabalarında yaygın olarak yasa dışı olarak oynanmaya devam etti. Büyük buhran döneminde madencilik ve tarım sektörlerindeki büyük düşüşler sebebiyle Nevada kumarı 19 Mart 1931 tarihinde yasal bir düzenlemeyle serbest hale getirdi. Vali Fred B. Balzar'ın atmış olduğu bu imza ile eyalet aynı zamanda ülkenin en kolay boşanma yasalarına sahip eyaleti haline geldi.
Nükleer Testler
Las Vegas şehrinin 105 kilometre kuzeydoğusu 11 Ocak 1951 tarihinde Nevada Test Alanı adıyla nükleer silahların test edildiği alan olarak ilan edildi. Bu alan yaklaşık 3.500km2 olup çöl ve dağlık alandan oluşmaktadır. İlk test 27 Ocak 1951 tarihinde Franchman Flat'ta patlatılan 1 kilotonluk bir TNT bombasıyla yapılmıştır. En son yapılmış atmosferik test 17 temmuz 1962 ve en son yapılmış yer altı testi ise 23 Eylül 1992'de gerçekleşmiştir. Bölge hâlen Birleşik Devletler'in en yoğun nükleer silaha sahip bölgesidir.
Eyaletin %80'den fazlası Birleşik Devletler'e aittir. Bunun sebebi Nevada genelinde hakim olan çöl ikliminin büyük çiftlik oluşumlarına olanak vermemesidir. Bu sebeple ilk yerleşimciler çiftliklerini bir su kaynağının yanına kurmuşlar ve hayvanlarını bitişikteki kamuya ait olan ama sulak olmayan alanlarda otlatmışlardır. Bu sistem hâlen sürdürülmektedir.
Demografi
Büyüme
Birleşik Devletler Nüfus Bürosunun 1 Temmuz 2011 tahminlerine göre eyalette yaklaşık 2.723.322 kişi yaşamaktadır ve 2010 yılına kıyasla %0.84'lük bir nüfus artışı olmuştur. Nüfus 2007 yılıyla kıyaslandığında %3.5, 2000 yılıyla kıyaslandığında ise %20.8 artış göstermiştir. Artış rakamları doğal artışlar ve göç düşünülerek verilmiştir. 10 yıllık dönemde eyalete ülke dışından 66.098 kişi, ülke içerisinden ise 270.945 kişi göç etmiştir. 2006 verilerine göre Nevada Ülkede en yüksek nüfus artışına sahip 8. eyalettir
Nüfus yoğun olarak güneydeki Nye ilçesinde bulunmaktadır. İlçe sınırları içerisinde yer alan kasabası 1980-2010 yılları arasında büyük bir nüfus artışı yaşadı. Kasabanın 2010 nüfus verisi 36.441'dir. Las Vegas ise ABD'nin 1960-2000 yılları arasında en yüksek nüfus artışı yaşanan şehri ve bölgesi olmuştur. 1900'lü yılların başlarında 100 kişinin yaşadığı bir kanyon olan şehir 1950 yılında 10.000, 1970 yılında ise 100.000 kişilik nüfusa ulaşmıştır.
1940'lar dan 2003 yılına kadar Nevada Birleşik Devletler'in % olarak en fazla nüfus artışı yaşanan eyaleti oldu. 1990-2000 yılları arasında ülke nüfusundaki %13.1'lik artışa karşın Eyalette %66.3'lük bir nüfus artışı yaşanmıştır. Nüfusun 2/3 den fazla kısmı içerisinde Las Vegas şehrini de barındıran Clark ilçesinde yaşamaktadır.
Kırsal bölgede bulunan , Mercury ve Searchlight kasabalarındaki nüfus artışları da kayda değerdir.
Büyük Kentler
Sıra | Şehir | Bağlı olduğu ilçe | Nüfus |
---|---|---|---|
1 | Las Vegas | Clark County | 588.274 |
2 | Henderson | Clark County | 264.839 |
3 | North Las Vegas | Clark County | 223.837 |
4 | Reno | Washoe County | 222.801 |
5 | Sunrise Manor | Clark County | 191.007 |
6 | Paradise | Clark County | 181.635 |
7 | Spring Valley | Clark County | 172.483 |
8 | Enterprise | Clark County | 160.632 |
9 | Sparks | Washoe County | 92.302 |
10 | Carson City | Carson City | 56.066 |
Kırsal Yerleşim
Eyalette nüfusun ufak bir kısmı kırsal alanda yaşamaktadır fakat bu yerleşim yerlerinde büyük şehirlere nazaran kültürel olarak büyük farklar göze çarpar. Kırsal alanlarda yaşayan halk büyük şehirlerin aksine yaşadıkları bölgenin yerlileridir. Irk ve etnisite olarak daha az çeşitlidir. Bu bölgelerde madencilik ön plana çıkmakta ve turizm önemini yitirmektedir.
Etnik Dağılım
Yıllara göre nüfus verileri | |||
---|---|---|---|
Sayım yılı | Nüfus | %± | |
6.857 | |||
42.941 | 526.2% | ||
62.266 | 45.0% | ||
47.355 | -23.9% | ||
42.335 | -10.6% | ||
81.875 | 93.4% | ||
77.407 | -5.5% | ||
91.058 | 17.6% | ||
110.247 | 21.1% | ||
160.083 | 45.2% | ||
285.278 | 78.2% | ||
488.738 | 71.3% | ||
800.493 | 63.8% | ||
1.201.833 | 50.1% | ||
1.998.257 | 66.3% | ||
2.700.551 | 35.1% | ||
Kaynak:Amerikan Nüfus Dairesi |
2010 nüfus tahminlerine etnik nüfus dağılımı ; %66,2 Beyaz (%54,1 İspanik olmayan beyaz), %8,1 Afroamerikan, %1,2 Amerikan ve Alaska Yerlisi, %7,2 Asyalı, %0,6 Hawai ve pasifik yerlisi, %4,7 2 veya daha fazla ırktan melez şeklindedir. İspanik ve Latin kökenli herhangi bir ırka dahil nüfus %26,5'tir. 1970 yılında İspanik olmayan Beyaz nüfusun oranı %88'di.
2009 yılında Nevada halkının köken dağılımı ise şu şekildeydi : %20.8 Meksikalı, %13,3 Alman, %10 İrlandalı, %9,2 İngiliz, %6,3 İtalyan, %3,8 Amerikalı, %1,4 Norveçli, %1,4 İsveçli, %0,8 Danimarkalı, %33 Diğer.
Nevada çok geniş bir etnik çeşitliliğe ev sahipliği yapmaktadır. Las Vegas ve Reno şehirleri çok çeşitli bir toplum yapısına sahiptirler. Nevada Birleşik Devletler'de hatırı sayılır bir Bask nüfusuna sahiptir. Douglas, Mineral ve Pershing'de Meksikalı nüfus çoğunluğu vardır ve bu nedenle Clark İlçesi 200.000 Meksika kökenli Amerikalı'ya ev sahipliği yapmaktadır. Nye ve Humboldt ilçelerinde Alman kökenli nüfus, Washoe İlçesinde İrlanda kökenli nüfus göze çarpmaktadır. Las Vegas'ta son yıllarda İskandinav, İtalyan, Polonyalı, Yunan, Ermeni ve İspanyol nüfusta büyük artış kaydedilmektedir.
Yaşayan Siyah Amerikalı nüfus eyalete son dönemlerde Kaliforniya, Ortabatı ve doğu sahillerinden göçmüştür.
Genellikle 1850 Altına Hücum döneminde bölgeye yerleşmiş Çinli bir nüfus bulunmaktadır. 19. yüzyıl sonlarında çiftliklerde çalışmak için gelen birkaç yüz Japon hâlen varlıklarını sürdürmektedirler. 20 yüzyılın sonlarında Las Vegas'a Çin, Japonya, Kore, Filipinler'den göç alınmıştır. Göç dalgası günümüzde Hindistan ve Vietnam'dan devam etmektedir. Filipin kökenli Amerikalılar Eyaletteki en yüksek Asya kökenli nüfusu oluşturmaktadır. (113.000 kişi - tüm Asyalı nüfusun %56.5'ini, genel nüfusun %4.3'ü)
2000 nüfus sayımına göre 5 yaşın üzerindeki nüfusun %16,19'u evde İspanyolca, %1,59'u Filipince, %1'i Çince konuşmaktadır.
2010 nüfus sayımına göre Eyalet nüfusunun %6,9'u 5 yaş altı, %24,6'sı 18 yaş altı, %12'si ise 65 yaş üstüdür. Bayanlar toplam nüfusun %49.5'ini oluşturmaktadır.
Las Vegas 1990-2010 aralığında Turizm ve Kumar sektörü sebebiyle Asyalı ve Latin Amerikalıların yoğun olarak iş aradıkları bölge olmuştur fakat tarım ve inşaat sektörleri hâlen en büyük işveren sektör konumundadır.
65 yaş üzeri ve 18 yaş altı nüfus hâlen Nevada'nın nüfusunun büyük kısmını oluşturmaktadır. Mormon, Katolik ve nüfus yoğunluktadır ve yaş ortalamaları Ulusal ortalamaların altındadır. Eyalet bu sebeple diğer eyaletlere nazaran daha fazla doğum oranına sahiptir. Emekli Yahudiler tarafından Nevada yaşam için tercih edilmektedir.
Din
Eyaletteki başlıca dinlere dair dağılım aşağıdaki şekildedir.
Hristiyan - %64
- Katolik - %27 - Protestan - %26 - Mormon - %11
Müslüman - %2
Yahudi - %1
Diğer Dinler - %3
Belirtmeyenler - %20
2000 yılı itibarıyla Roma Katolik Kilisesine 331.844 kişi, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesine (Mormon) 116.925 kişi, Güney Baptis Birliğine ise 40.233 kayıtlıdır. Yahudi cemaatlerine kayıtlı 77.100 kişi bulunmaktadır.
Eşcinsellik
Ağustos 2011 belediye anketi sonuçlarına göre Nevada eyaleti nüfusunun %45'i eşcinsel evliliğin yasal olması, %44'ü yasal olmaması ve %11'i ise kararsız olduğu hakkında görüş bildirmiştir.
Ekonomi
Ülke genelinde Nevada ekonomisi ahlaksızlık üzerine kurulu düşüncesi yaygındır. Ekonomist dergisi 21 Ağustos 2010 tarihli sayısından bunu " Nevada madencilik ve günah üzerine kuruldu. Bu 100 yıl önce ödül avcılığı ve kolay boşanma yasalarıyla başladı ve devamında kumar ve fahişelikle devam etti" diyerek bu düşünceyi dile getirmiştir.
Ekonomik analizler bürosu tahminlerine göre eyaletin 2010 yılı üretimi 126 Milyar Dolar seviyesindedir. Tatil yöreleri olan Las Vegas, Reno, Lake Tahoe ve Laughlin yerli ve yabancı turistlerin çekim merkezleridir. 2008 yılı verilerine göre 266 kumarhaneden 12 milyar dolar kumar geliri ve 13 milyar dolar kumar harici gelir kaydedildi.
Eyalette kişi başına düşen gelir 2009 yılı itibarıyla 38.578 dolardır ve bu gelir eyaleti ABD içerisinde 19. sıraya yerleştirmektedir.
Ağustos 2011 verilerine göre işsizlik %13.4 ile ülke genelindeki en yüksek orana ulaşmıştır.
Sığır, saman, yonca, süt ürünleri, soğan ve patates önemli tarımsal ürünlerdir. Turizm, madencilik, makina, basın yayın, gıda ve elektrik ekipmanları ise önemli sanayi sektörleridir.
Las Vegas ve Reno dışında madencilik ve sığır yetiştiriciliği en önemli ekonomik aktivitelerdir. Altın en yüksek gelir getiren madendir. 2004 yılında 190 ton altın çıkarılmış ve 2.84 milyar dolar gelir elde edilmiştir. Bu rakam 2004 yılında tüm dünya altın üretiminin %8.7'sine tekabül etmektedir. aynı yıl 290 ton gümüş çıkarılmış ve 69 milyon dolar kazanç elde edilmiştir. Eyalette ayrıca bakır, alçıtaşı, ve lityum çıkarılmaktadır. Zengin maden yataklarına rağmen madencilik yüksek maliyetler sebebiyle dünya pazarında fiyat açısından rekabet sıkıntıları yaşamaktadır.
2006 yılı rakamlarına göre eyalette 500.000 sığır ve 70.000 koyun bulunmaktadır. Hayvanlar yazları meralarda beslenmekte, kışları ise iklim şartları nedeniyle ilave yemlerle yetiştirilmektedir. Eyalet dışına besi için dana satışı yapılmaktadır. Ekilebilir arazinin %90'dan fazlasında (196.000 ha) hayvansal yem üretimi yapılır.
Vergi oranları ilçeden ilçeye farklılık gösterir. En düşük vergi oranı %6.85 olup Elko, Esmeralda, Eureka, Humboldt ve Mineral ilçelerinde uygulanmaktadır. En yüksek vergi %8.1 ile Clark ilçesindedir. Vergi oranları Carson ilçesinde %7.475, Washoe ilçesinde ise %7.825'tir.
Eyalet, ülkede kişi başına düşen otel odası sıralamasında 1. sıradadır. Amerikan Otel ve Konaklama Derneği verilerine göre eyalette 584 otelde (15 ve üzeri odaya sahip) toplam 187.301 oda vardır. Eyalet otel odası sıralamasında Kaliforniya, Teksas, Florida ve New York'u takip etmektedir fakat bu eyaletlerin nüfusları Nevada'nın çok üzerindedir. Nevada'da her 14 kişiye bir otel odası düşmektedir ve bu ülke ortalamasının (67) çok üzerindedir.
Fahişelik, nüfusu 400.000'in altında olan ilçelerde genelevlerde yapılma şartıyla yasaldır. Eyalette yaklaşık 300 kadın yasal olarak bu işi yapmaktadır. Fahişelik Clark ilçesinde (Las Vegas'ın bağlı olduğu ilçe) ve Washoe ilçesinde (Reno'nun bağlı olduğu ilçe) yasaktır.
Sıra | Şehir | Gelir | Bağlı olduğu İlçe |
---|---|---|---|
1 | Incline Village-Crystal Bay | $52,521 | Washoe |
2 | Kingsbury, Nevada|Kingsbury | $41,421 | Douglas |
3 | Mount Charleston | $38,821 | Clark |
4 | Verdi-Mogul | $38,233 | Washoe |
5 | Zephyr Cove-Round Hill Village | $37,218 | Douglas |
6 | Summerlin South | $33,017 | Clark |
7 | Blue Diamond | $30,479 | Clark |
8 | Minden | $30,405 | Douglas |
9 | Boulder City | $29,770 | Clark |
10 | Spanish Springs | $26,908 | Washoe |
Büyük işverenler
Eyaletteki büyük işverenler listesi. (2011 mali yılı 1. çeyrek itibarıyla)
Sıra | İşveren |
---|---|
1 | Clark İlçesi Eğitim Birimi |
2 | Washoe İlçesi Eğitim Birimi |
3 | Clark ilçesi |
4 | Wynn Las Vegas - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
5 | Bellagio LLC -(Otel ve Kumarhane işletmesi) |
6 | MGM Grand Las Vegas - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
7 | Aria Resort & Casino LLC - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
8 | Mandalay Bay Resort and Casino - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
9 | Las Vegas Metropolitan Bölgesi Polis Teşkilatı |
10 | Caesars Palace - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
11 | Nevada Üniversitesi,Las Vegas |
12 | The Venetian Casino Resort - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
13 | The Cosmopolitan of Las Vegas - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
14 | The Mirage Casino-Hotel - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
15 | Nevada Üniversitesi,Reno |
16 | Güney Nevada Üniversitesi Tıp Merkezi |
17 | The Palazzo Casino Resort - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
18 | Flamingo Las Vegas Operating Company LLC - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
19 | Encore Las Vegas - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
20 | Luxor Las Vegas - (Otel ve Kumarhane işletmesi) |
Taşımacılık
Nevada 2011 yılında kamusal alandaki çöp kirliliği ve bu alandaki çabaları sebebiyle ülkede sondan 3. sırada gösterilmiştir. (Amerika eyaletler çöp listesi)
Amtrak Tren şirketinin Chicago-Emeryville hattında çalışan günlük California Zephyr treni ülkenin en büyük tren yolu hattı olan Union Pacific tren hattını kullanarak eyaletteki Elko, Winnemucca, Sparks ve Reno istasyonlarında hizmet vermektedir. Amtrak şirketi ayrıca otobüslerle tren istasyonlarına bağlantı hizmeti ağlamaktadır. Las Vegas şehrine yolcu taşımacılığı sunan bir tren şirketi yoktur. Bu şehre yapılan son servis Amtrak firmasının Desert Wind treniyle 1997 yılında yapılmıştır ve o tarihten beri Güney Kaliforniya istikametine bir yolcu treni seferi başlatabilme çabaları başarıya ulaşamamıştır.
Eyaletin kuzeyinden ve güneyinden Union Pacific tren yolları geçmektedir. Greyhound Lines otobüs firması ise Otobüs taşımacılığı hizmeti sunmaktadır.
Interstate 15 yolu eyaletin güneyinden Las Vegas'tan geçmektedir. Yine I-215 ve I-515 yolları da bu güzergahta yer almaktadır. I-80 yolu eyaletin kuzeyinden geçer ve Utah'tan gelen Humboldt nehrini takip edip Reno üzerinden Kaliforniya'ya gider. Eyalette birçok ulusal otoyolda bulunur. Bunlar US 6, US 50, US 93, US 95 ve US 395 dir. Nevada Eyaletine ait birçok otoyol bulunur. Eyalet bu yaygın yol ağına rağmen Birleşik Devletler'de en büyük iki şehri arasında direkt otoyol bulunmayan nadir eyaletlerdendir. (Las Vegas-Reno)
Nevada'da 3 römorklu kamyonların trafikte hareketleri serbesttir. Avustralya'da asfalt treni olarak adlandırılan bu kamyonlar Nevada'nın dağlık yapısı nedeniyle Avustralya'daki kadar uzun değillerdir.
Las Vegas metropolitan bölgesinde toplu taşımacılık hizmeti veren RTC Transit firması vardır. Firma eyaletteki en büyük toplu ulaşım firmasıdır.
Las Vegas'ta 6.4 km uzunluğuna raylı sistem ağı vardır. Bu ağ ile kumarhaneler, Kongre merkezi ve Havaalanı arasında ulaşım sağlanır. Birçok kumarhane kısa hatlarla diğer kumarhanelere raylı sistem taşımacılığı yapar.
McCarran Uluslararası Havalimanı Las Vegas'ta, Reno-Tahoe Uluslararası Havalimanı ise Reno'da bulunur.
Hukuk Sistemi ve Devlet İşleri
Hükümet
Nevada Anayasayla tanımlı demokratik bir cumhuriyettir. Yürütme, Halk tarafından seçilmiş Vali ve yine seçilmiş hükûmeti tarafından icra edilir. Yasama halk tarafından seçilmiş Meclis ve Senato tarafından, yargı ise Yüksek Nevada Mahkemesi ve altında yar aran mahkemeler tarafından sürdürülür.
Nevada valisi Eyalet Başkanlığı, Hükûmet Başkanlığı ve Eyalet askeri kuvvetlerinin komutanlığı görevlerini üstlenir. Mevcut vali 3 Ocak 2011 tarihinde göreve seçilerek gelen Cumhuriyetçi Brian Sandoval'dır.
Eyalette Yasama ikiye bölünmüştür. Meclis ve senato vardır. Meclis üyeleri 2 yıllığına, Senato üyeleriyse 4 yıllığına iş başına gelirler.
Nevada yüksek mahkemesi eyaletteki en üst mahkemedir. Yargı, Bölge mahkemeleri (genel yargı yetkisine sahip), Adalet mahkemeleri ve Belediye mahkemeleri (sınırlı yargı yetkisine sahiptirler) arasında bölünmüştür.
Devlet Kurumları
- Başsavcılık
- Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü
- Tabii Kaynaklar ve Koruma Alanları Müdürlüğü
- Tüketici Sağlığı Müdürlüğü
- Kontrol Birimi
- Ceza İnfaz Müdürlüğü
- Kültür Müdürlüğü
- Ekonomik Kalkınma Komisyonu
- Eğitim Müdürlüğü
- NEvada Eyaleti Sekreterliği Seçim Müdürlüğü
- İstihdam, Eğitim ve Rehabilitasyon Müdürlüğü
- Kumar Denetleme Kurumu
- Valilik
- Sağlık Ve insan Hizmetleri Müdürlüğü
- Bilgi Teknolojileri Müdürlüğü
- Adalet Müdürlüğü
- Vali Yardımcılığı
- Nevada Askeri Birimi
- Maden Müdürlüğü
- Motorlu Taşıtlar Müdürlüğü
- Nevada Ulusal Muhafır Birliği
- Personel Başkanlığı
- Kamu Emeklilik Sistemi
- Kamu Güvenliği Müdürlüğü
- Kamu Hizmetleri Komisyonu
- Eyalet Dışişleri birimi
- Vegi Müdürlüğü
- Turizm Müdürlüğü
- Ulaştırma Müdürlüğü
- Saymanlık
- Üniversite ve Kolejler Müdürlüğü
- Gazi Hizmetleri Birimi
- Yüksek Eğitim komisyonu
- Vahşi Yaşam Müdürlüğü
Hukuk
1900'lü yılların başlarında gümüş madenciliğinin cazibesinin yitirilmesiyle birlikte kurak bir çöl olan Nevada'nın nüfusu Birleşik Devletler eyaletleri içerisinde en düşük nüfus halini almıştı. Sonrasında eyalet büyük bir ekonomik bağımsızlık ve patlamaya sahne oldu. Bu Kaliforniya eyaletinde yasak olan şeylerin eyalette yasal hale getirilmesiyle sağlandı. Kolay boşanma yasaları, kumar, bazı ilçelerde serbest olan fuhuş bunlardan bazılarıdır. Güney Nevada'daki yumuşak kış şartları sayesinde bölge bir cazibe merkezi halini aldı ve Ülkenin en hızlı gelişen eyaletlerinden biri oldu.
Fuhuş
Eyalet ülkede fuhuşun serbest olduğu tek eyalettir ve bazı ilçelerde genelevlerde lisanslı olarak yapılabilmektedir. Las Vegas, Reno ve Carson City şehirlerinin bulunduğu ilçelerde yasak olan fuhuş halk oylaması ile serbest bırakılabilir.
Boşanma
Ülkede 1970 yılında yasalar değişti ve boşanma zorlaştırıldı. Eyalet zaten serbest olan kumar ve fuhuşa ülkedeki en rahat boşanma yasalarını da ekleyerek eyaleti ülkenin bir boşanma cenneti haline getirdi. Birleşik Devletler Yüksek Mahkemesi Nevada'da olan boşanmalarını ulusal düzeyde tanımaktadır. Eyalet ülkede en çok boşanmanın gerçekleştiği eyalettir.
Vergi
Nevada eyaletinde yasalar eyalete yeni yerleşimci ve işletme çekme amaçlı düzenlenmiştir. Eyalette gelir vegisi veya kurumlar vergisi toplanmamaktadır. Eyalette bu tip vergi toplanmadığı için bu tip bilgiler fereral hükûmetle paylaşılmamaktadır.
Eylatteki satış vergisi %6.85'tur. İlçeler halk oylaması veya yasama organlarının onayıyla bu oranın yükseltebilirler. Örneğin bu oran Clark ilçesinde %8.1'dir.
Las Vegas çevresini içine alan Clark İlçesinde konaklama vergisi %12'dir. Las Vegas ve Henderseon şehirlerinde ise bu oran %13'tür.
Apple gibi bazı şirketlerin vergi ödememe için Nevada'da yatırım şirketleri kurdukları iddia edilmektedir.
Kültür
Las Vegas ve Reno eyaletin kültür ve sanat merkezleridir. 'nin bu iki kentte de kampüsleri vardır. Eyaletin madencilik geleneğini yansıtan yerler arasında bugün terk edilmiş bir madencilik kasabası olan ve Carson City'deki Darphane binası sayılabilir. Batı'daki madencilik kamplarının en ünlüsü olan Virginia City'nin bir bölümü günümüzde restore edilmiştir. Darphane binası ise bugün Nevada Eyalet Müzesi olarak kullanılmaktadır.
Kaynakça
- ^ web.archive.org. 20 Haziran 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ State Library and Archives 24 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . nsla.nevadaculture.org. 20 Haziran 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Nevada employment and unemployment 25 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . detr.state.nv.us. 20 Haziran 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Online Language Dictionaries 25 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . wordreference.com. 20 Haziran 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Amerikan Nüfus Dairesi 17 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - 2010.census.gov. 20 Haziran 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ "NV supports prostitution, gay marriage, but not online poker" (PDF). 22 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Haziran 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nevada Amerika Birlesik Devletleri nin Bati Daglik Bati ve Guneybati bolgelerinde bulunan bir eyaletidir Komsulari batida Kaliforniya kuzeybatida Oregon kuzeydoguda Idaho doguda Utah ve guneydoguda Arizona eyaletleridir Nevada ABD de 7 en buyuk 35 en kalabalik ve 9 en dusuk nufus yogunluguna sahip eyalettir Nufusun ucte ikisi 3 buyuk sehrin birlesiminden olusan Las Vegas metropolitan bolgesinde yasar Baskenti Carson City dir ve en buyuk kenti Amerika Birlesik Devletleri ve dunyanin kumar merkezlerinden olan Las Vegas tir NevadaEyaletBayrakMuhurUlkeAmerika Birlesik DevletleriBaskentCarson CityEn buyuk sehirLas VegasIdare Vali R Vali vekiliStavros Anthony R Ust meclis Alt meclis D D Yuzolcumu Toplam286 382 km Kara284 332 km 109 781 mil Su2 048 km 0 79 mil Rakim1 680 mEn yuksek nokta4 007 m 13 146 ft En alcak nokta147 m 482 ft Nufus 2020 Toplam3 104 614 Yogunluk10 3 km Zaman dilimiUTC 08 00 Yaz YSU UTC 07 00ISO 3166 koduUS NVResmi site nv gov Nevada nin buyuk kismini Great Basin bolgesinin guney kisminda yer alan genis col ve yari kurak alanlar kapsamaktadir Mojave colu golu ve Sierra Nevada daglari bu bolgede yer alirlar Eyaletin yaklasik 86 si cesitli sebeplerle askeri ve sivil olarak Birlesik Devletler in malidir Eyalet ismini Ispanyolca da karla kapli daglar anlamina gelen Sierra Nevada Daglari ndan almistir Bolgede daha onceleri yerli Shoshone ve Washoe kabileleri yasamaktaydi Ispanyollar bu bolgeyi Ispanya adina kontrol altina aldilar ve Alta California ismiyle Meksika Bagimsizlik Savasi na kadar ellerinde tuttular 1848 yilinda Birlesik Devletler in zaferiyle sonuclanan Meksika Amerika savasi sonrasinda Nevada Birlesik Devletler e gecti ve 1850 yilinda Utah bolgesinin bir parcasi oldu 1859 yilinda da kesfedilen gumus madeni bolgede bir nufus patlamasina yol acti ve Utah bolgesinden ayrilmasi icin bir neden olusturdu Nevada 31 Ekim 1864 gunu ABD nin 36 eyaleti olmustur 20 yuzyilda yasal hale gelen kumar gay evliligi ve bosanma kanunlari Nevada yi onemli bir turizm merkezi haline getirdi Turizm sektoru ve dunyanin en buyuk 4 altin ureticisi olan madencilik sektoru bolgenin en onemli is kaynaklarini olusturmaktadir Nevada gumus madeninin tarihi ve ekonomik degerinden oturu Gumus Eyalet Silver State olarak taninir Etimoloji ve TelaffuzNevada ismi Ispanyolcada karla kapli anlamina gelir ve bolgedeki Sierra Nevada isimli siradaglara verilmis addir Nevada lilar Eyaletin ismini ikinci hecede bulunan a harfini Ingilizcede bad kelimesindeki a harfinin soylenisi sekliyle telaffuz ederek soylerler Bolge disindaki cogu insan ise bu harfi Ingilizce father kelimesindeki a harfinin soylenisi sekliyle telaffuz eder Ikinci soylenis sekli Ispanyolca telaffuza daha yakin olmasina ragmen bolge halki buna ragbet etmez George W Bush 2004 Baskanlik kampanyasi sirasinda boyle bir gaf yapmis ve sonrasinda Reno Sparks kongre merkezinde yaptigi bir konusmada bunu duzelterek yine dogru soyleyemeyecek diye dusunmustunuz degil mi diyerek konusmasina devam etmistir CografyaBasin and Range bolgesiFly Gayzer Nevada in neredeyse tamami bolgesinde bulunur ve kuzey guney hattinda yer alan bircok siradag ile kesilmistir Bu siradaglarin aralarinda endorheik kapali havzalar vadiler barindirirlar Reno da Gunbatimi Eyaletin kuzey bolumu Great Basin bolgesindedir ve bu sebeple yumusak col iklimi hakimdir Bu iklim sebebiyle yazlari yuksek sicaklik kislariyla soguk hava sartlari yasanir Arizona muson sartlarinin yarattigi nem bolgede ara sira firtinalara sebebiyet verir ve ayrica pasifik firtinalari nedeniyle bolgede kar yagisi olur Bugune dek kaydedilen en yuksek sicaklik 29 Haziran 1994 te Laughlin de kaydedilen 52 C dur 125 F Kaydedilen en dusuk sicaklik ise 1972 yilinda kuzeydogudaki San Jacinto da kaydedilen 47 C dur 52 F Humboldt Nehri kuzeydedir ve eyaleti bogu bati hattinda keser ve Lovelock yakinlarindaki isimli kuru gol yatagina akar Yer yer 4 000 metreyi asan sira daglar yesil ormanlariyla bircok endemik turun yasamasi icin uygun ortam olusturur Guneyde Mojave colu bulunur ve Las Vegas sehri buraya kurulmustur Bolge kisin az yagis alir Yukseklik genelde 1 200 m altindadir ve bu sicak yaz gunleri ile soguk ve serin kis gunleri yasanmasina neden olur Nevada ve Kaliforniya arasinda 640 km uzunluguyla ABD deki en uzun dikey sinir vardir Sinir baglar ve Colorado Nehrine kadar surer Las Vegas in hemen batisinda bulunan Spring siradaglari eyaletin guney bolgesinde yer alir ve en buyuk siradaglardir En alcak nokta ise Laughlin in guneyidir 610 metrenin uzerinde 172 nokta vardir ve bu daglar ulkenin Alaska dan sonra en daglik bolgesi olmasina neden olur Iklim Nevada Birlesik Devletler in en kurak eyaletidir Genellikle col ve yari kurak iklim bolgelerinden olusur ve bu sebeple yaz doneminde 52 C a ulasan kisin ise 46 C a dusen sicaklik degerlerine rastlanir Kuzey bolgelerde kis uzun ve oldukca soguk gecerken guney bolgelerde kisa ve yumusaktir Eyaletin buyuk bir kisminda cok az yagis gorulur ve bu az yagis genellikle Sierra Nevada daglarina dogu ve kuzeydogu yamaclarina duser Yillik ortalama yagis miktari yaklasik 18 cm dir En fazla yagis alan bolgedeyse bu deger 100 cm ye kadar ulasir Eyalette bugune dek olculmus en yuksek sicaklik degeri 29 Haziran 1994 te de tespit edilmis olup 52 C dur En dusuk sicaklik ise 8 Ocak 1938 de San Jacinto da kaydedilmis olup 46 C dur 52 C luk sicaklik degeri Birlesik Devletler de simdiye dek olculmus olan en yuksek 3 deger olup Kaliforniya 57 C ve Arizona nin 53 C ardindan gelir Yerel Yonetim Eyalet 17 ilceye County bolunmustur Nevada nin Ilceleri Ilce Ismi Ilce Merkezi Kuruldugu Yil 2010 Nufusu Eyalet Nufus Yuzolcumu mi2 Eyalet Yuzolcumu Nufus Yogunlugu mi2 Carson City Carson City 1861 55 274 2 63 146 0 13 359 29Churchill Fallon 1861 24 877 1 2 5 023 4 54 4 77Clark Las Vegas 1908 1 951 269 68 85 8 091 7 32 170 04Douglas 1861 46 997 2 06 738 0 67 55 91Elko Elko 1869 48 818 2 27 17 203 15 56 2 63Esmeralda 1861 783 0 05 3 589 3 25 0 27Eureka 1869 1 987 0 08 4 180 3 78 0 39Humboldt Winnemucca 1856 1861 16 528 0 81 9 658 8 74 1 67Lander 1861 5 775 0 29 5 519 4 99 1 05Lincoln 1866 5 345 0 21 10 637 9 62 0 39Lyon Yerington 1861 51 980 1 73 2 016 1 82 17 11Mineral 1911 4 772 0 25 3 813 3 45 1 33Nye 1864 43 946 1 63 18 159 16 43 1 79Pershing 1919 6 753 0 33 6 068 5 49 1 10Storey 1861 4 010 0 17 264 0 24 12 88Washoe Reno 1861 421 407 16 99 6 551 5 93 51 82White Pine Ely 1869 10 030 0 46 8 897 8 05 1 03Toplamlar Ilce 17 2 700 551 110 552 18 08Humboldt 1856 yilinda Utah eyaletinde ilce yapildiktan sonra 1861 yilinda tekrar Nevada eyaleti tarafindan ilce yapilmistir Tarih1861 Oncesi Yaklasik 2 bin yil once yerlesime acildigi bilinen bolgeye Avrupalilar ilk ayak bastiklarinda burada Mohaveler Payutlar Sasonlar ve Vasolar yasiyordu Nevada ABD ile Meksika arasinda imzalanan Guadalupe Hidalgo Antlasmasi yla 1848 ABD ye birakildi ve Utah bolgesine baglandi 1859 da sehri yakinlarindaki bulunan gumus madeniyle bolge hareketlendi Utah bolgesinden ayrilma 2 Mart 1861 tarihinde bolge Utah bolgesinden ayrildi ve Sierra Nevada daglarindan esinlenileren Nevada bolgesi adini aldi Eyalet Olma 1861 Nevada Bolge haritasi 1864 baskanlik secimlerinden 8 gun once Nevada Birlesik Devletler in 36 Eyaleti olarak birlige dahil oldu Eyalet olma islemleri ic savas esnasinda kongrede etkin olan Cumhuriyetciler tarafindan Abraham Lincoln un tekrar baskan secilmesini saglayabilmek amaciyla suratle tamamlandi ve bu sayede ekonomisi madencilige dayanan Nevada nin endustriye dayali ekonomiye sahip birlikle butunlesmesi saglandi Nevada Birlesik Devletler e eyalet olarak kabul edildikten sonra sinirlari buyuyen 2 eyaletten birisidir Eyalet bugunku guney sinirlarina 5 Mayis 1866 da Arizona bolgesinin ilcesinin bir kismini dahil ederek ulasmistir Bu sinir degisikligi altin reservleri kesfedilince bolgede nufus artisini saglayabilmek icin yapildi Bu bolge gunumuzdeki Clark ilcesini kapsamaktadir 1868 yilinda ile yine sinirlar buyumus ve bati Utah bolgesinden bir kisim eyalete dahil edilmistir Bu degisiklige sebep ise bolgede Mormon hakimiyetini engellemektir Madencilik Nevada ekonomisine uzun yillar hakim oldu ve buyuk zenginlige sebebiyet verdi Bu konuyu Mark Twain Nevada da yasadigi siralarda kaleme aldigi Roughing it adi kitabinda da ele almistir Bu zenginlige ragmen nufus 19 yuzyil sonlarinda gerilemeye basladi fakat 1900 yilinda sonrasinda ve de kesfedilen yeni gumus yataklari nufusun tekrar artis trendine gecmesini saglamistir Kumar ve Isgucu Kumar sektoru 20 yuzyil baslarinda olusan ekonomik durgunluk ortaminda Las Vegas sehrinin kurulmasina ve gelismesine buyuk destek oldu 1909 yilinda ulke genelinde anti kumar karsitlarinin orgutlenmesi neticesinde kumar yasa disi ilan edildi fakat Nevada nin madencilik kasabalarinda yaygin olarak yasa disi olarak oynanmaya devam etti Buyuk buhran doneminde madencilik ve tarim sektorlerindeki buyuk dususler sebebiyle Nevada kumari 19 Mart 1931 tarihinde yasal bir duzenlemeyle serbest hale getirdi Vali Fred B Balzar in atmis oldugu bu imza ile eyalet ayni zamanda ulkenin en kolay bosanma yasalarina sahip eyaleti haline geldi Nukleer Testler Las Vegas sehrinin 105 kilometre kuzeydogusu 11 Ocak 1951 tarihinde Nevada Test Alani adiyla nukleer silahlarin test edildigi alan olarak ilan edildi Bu alan yaklasik 3 500km2 olup col ve daglik alandan olusmaktadir Ilk test 27 Ocak 1951 tarihinde Franchman Flat ta patlatilan 1 kilotonluk bir TNT bombasiyla yapilmistir En son yapilmis atmosferik test 17 temmuz 1962 ve en son yapilmis yer alti testi ise 23 Eylul 1992 de gerceklesmistir Bolge halen Birlesik Devletler in en yogun nukleer silaha sahip bolgesidir Eyaletin 80 den fazlasi Birlesik Devletler e aittir Bunun sebebi Nevada genelinde hakim olan col ikliminin buyuk ciftlik olusumlarina olanak vermemesidir Bu sebeple ilk yerlesimciler ciftliklerini bir su kaynaginin yanina kurmuslar ve hayvanlarini bitisikteki kamuya ait olan ama sulak olmayan alanlarda otlatmislardir Bu sistem halen surdurulmektedir DemografiBuyume Birlesik Devletler Nufus Burosunun 1 Temmuz 2011 tahminlerine gore eyalette yaklasik 2 723 322 kisi yasamaktadir ve 2010 yilina kiyasla 0 84 luk bir nufus artisi olmustur Nufus 2007 yiliyla kiyaslandiginda 3 5 2000 yiliyla kiyaslandiginda ise 20 8 artis gostermistir Artis rakamlari dogal artislar ve goc dusunulerek verilmistir 10 yillik donemde eyalete ulke disindan 66 098 kisi ulke icerisinden ise 270 945 kisi goc etmistir 2006 verilerine gore Nevada Ulkede en yuksek nufus artisina sahip 8 eyalettir Nufus yogun olarak guneydeki Nye ilcesinde bulunmaktadir Ilce sinirlari icerisinde yer alan kasabasi 1980 2010 yillari arasinda buyuk bir nufus artisi yasadi Kasabanin 2010 nufus verisi 36 441 dir Las Vegas ise ABD nin 1960 2000 yillari arasinda en yuksek nufus artisi yasanan sehri ve bolgesi olmustur 1900 lu yillarin baslarinda 100 kisinin yasadigi bir kanyon olan sehir 1950 yilinda 10 000 1970 yilinda ise 100 000 kisilik nufusa ulasmistir 1940 lar dan 2003 yilina kadar Nevada Birlesik Devletler in olarak en fazla nufus artisi yasanan eyaleti oldu 1990 2000 yillari arasinda ulke nufusundaki 13 1 lik artisa karsin Eyalette 66 3 luk bir nufus artisi yasanmistir Nufusun 2 3 den fazla kismi icerisinde Las Vegas sehrini de barindiran Clark ilcesinde yasamaktadir Kirsal bolgede bulunan Mercury ve Searchlight kasabalarindaki nufus artislari da kayda degerdir Buyuk Kentler Eyaletin kumar merkezi Las VegasRenoNevada daki Buyuk Kentler Sira Sehir Bagli oldugu ilce Nufus1 Las Vegas Clark County 588 2742 Henderson Clark County 264 8393 North Las Vegas Clark County 223 8374 Reno Washoe County 222 8015 Sunrise Manor Clark County 191 0076 Paradise Clark County 181 6357 Spring Valley Clark County 172 4838 Enterprise Clark County 160 6329 Sparks Washoe County 92 30210 Carson City Carson City 56 066Kirsal Yerlesim Eyalette nufusun ufak bir kismi kirsal alanda yasamaktadir fakat bu yerlesim yerlerinde buyuk sehirlere nazaran kulturel olarak buyuk farklar goze carpar Kirsal alanlarda yasayan halk buyuk sehirlerin aksine yasadiklari bolgenin yerlileridir Irk ve etnisite olarak daha az cesitlidir Bu bolgelerde madencilik on plana cikmakta ve turizm onemini yitirmektedir Etnik Dagilim Yillara gore nufus verileriSayim yili Nufus 6 857 42 941526 2 62 26645 0 47 355 23 9 42 335 10 6 81 87593 4 77 407 5 5 91 05817 6 110 24721 1 160 08345 2 285 27878 2 488 73871 3 800 49363 8 1 201 83350 1 1 998 25766 3 2 700 55135 1 Kaynak Amerikan Nufus Dairesi 2010 nufus tahminlerine etnik nufus dagilimi 66 2 Beyaz 54 1 Ispanik olmayan beyaz 8 1 Afroamerikan 1 2 Amerikan ve Alaska Yerlisi 7 2 Asyali 0 6 Hawai ve pasifik yerlisi 4 7 2 veya daha fazla irktan melez seklindedir Ispanik ve Latin kokenli herhangi bir irka dahil nufus 26 5 tir 1970 yilinda Ispanik olmayan Beyaz nufusun orani 88 di 2009 yilinda Nevada halkinin koken dagilimi ise su sekildeydi 20 8 Meksikali 13 3 Alman 10 Irlandali 9 2 Ingiliz 6 3 Italyan 3 8 Amerikali 1 4 Norvecli 1 4 Isvecli 0 8 Danimarkali 33 Diger Nevada cok genis bir etnik cesitlilige ev sahipligi yapmaktadir Las Vegas ve Reno sehirleri cok cesitli bir toplum yapisina sahiptirler Nevada Birlesik Devletler de hatiri sayilir bir Bask nufusuna sahiptir Douglas Mineral ve Pershing de Meksikali nufus cogunlugu vardir ve bu nedenle Clark Ilcesi 200 000 Meksika kokenli Amerikali ya ev sahipligi yapmaktadir Nye ve Humboldt ilcelerinde Alman kokenli nufus Washoe Ilcesinde Irlanda kokenli nufus goze carpmaktadir Las Vegas ta son yillarda Iskandinav Italyan Polonyali Yunan Ermeni ve Ispanyol nufusta buyuk artis kaydedilmektedir Yasayan Siyah Amerikali nufus eyalete son donemlerde Kaliforniya Ortabati ve dogu sahillerinden gocmustur Genellikle 1850 Altina Hucum doneminde bolgeye yerlesmis Cinli bir nufus bulunmaktadir 19 yuzyil sonlarinda ciftliklerde calismak icin gelen birkac yuz Japon halen varliklarini surdurmektedirler 20 yuzyilin sonlarinda Las Vegas a Cin Japonya Kore Filipinler den goc alinmistir Goc dalgasi gunumuzde Hindistan ve Vietnam dan devam etmektedir Filipin kokenli Amerikalilar Eyaletteki en yuksek Asya kokenli nufusu olusturmaktadir 113 000 kisi tum Asyali nufusun 56 5 ini genel nufusun 4 3 u 2000 nufus sayimina gore 5 yasin uzerindeki nufusun 16 19 u evde Ispanyolca 1 59 u Filipince 1 i Cince konusmaktadir 2010 nufus sayimina gore Eyalet nufusunun 6 9 u 5 yas alti 24 6 si 18 yas alti 12 si ise 65 yas ustudur Bayanlar toplam nufusun 49 5 ini olusturmaktadir Las Vegas 1990 2010 araliginda Turizm ve Kumar sektoru sebebiyle Asyali ve Latin Amerikalilarin yogun olarak is aradiklari bolge olmustur fakat tarim ve insaat sektorleri halen en buyuk isveren sektor konumundadir 65 yas uzeri ve 18 yas alti nufus halen Nevada nin nufusunun buyuk kismini olusturmaktadir Mormon Katolik ve nufus yogunluktadir ve yas ortalamalari Ulusal ortalamalarin altindadir Eyalet bu sebeple diger eyaletlere nazaran daha fazla dogum oranina sahiptir Emekli Yahudiler tarafindan Nevada yasam icin tercih edilmektedir Din Eyaletteki baslica dinlere dair dagilim asagidaki sekildedir Hristiyan 64 Katolik 27 Protestan 26 Mormon 11 Musluman 2 Yahudi 1 Diger Dinler 3 Belirtmeyenler 20 2000 yili itibariyla Roma Katolik Kilisesine 331 844 kisi Isa Mesih in Son Zaman Azizler Kilisesine Mormon 116 925 kisi Guney Baptis Birligine ise 40 233 kayitlidir Yahudi cemaatlerine kayitli 77 100 kisi bulunmaktadir Escinsellik Agustos 2011 belediye anketi sonuclarina gore Nevada eyaleti nufusunun 45 i escinsel evliligin yasal olmasi 44 u yasal olmamasi ve 11 i ise kararsiz oldugu hakkinda gorus bildirmistir EkonomiNevada Eyaleti nin 25 Cent iTahoe golu Kaliforniya siniri Ulke genelinde Nevada ekonomisi ahlaksizlik uzerine kurulu dusuncesi yaygindir Ekonomist dergisi 21 Agustos 2010 tarihli sayisindan bunu Nevada madencilik ve gunah uzerine kuruldu Bu 100 yil once odul avciligi ve kolay bosanma yasalariyla basladi ve devaminda kumar ve fahiselikle devam etti diyerek bu dusunceyi dile getirmistir Ekonomik analizler burosu tahminlerine gore eyaletin 2010 yili uretimi 126 Milyar Dolar seviyesindedir Tatil yoreleri olan Las Vegas Reno Lake Tahoe ve Laughlin yerli ve yabanci turistlerin cekim merkezleridir 2008 yili verilerine gore 266 kumarhaneden 12 milyar dolar kumar geliri ve 13 milyar dolar kumar harici gelir kaydedildi Eyalette kisi basina dusen gelir 2009 yili itibariyla 38 578 dolardir ve bu gelir eyaleti ABD icerisinde 19 siraya yerlestirmektedir Agustos 2011 verilerine gore issizlik 13 4 ile ulke genelindeki en yuksek orana ulasmistir Sigir saman yonca sut urunleri sogan ve patates onemli tarimsal urunlerdir Turizm madencilik makina basin yayin gida ve elektrik ekipmanlari ise onemli sanayi sektorleridir Las Vegas ve Reno disinda madencilik ve sigir yetistiriciligi en onemli ekonomik aktivitelerdir Altin en yuksek gelir getiren madendir 2004 yilinda 190 ton altin cikarilmis ve 2 84 milyar dolar gelir elde edilmistir Bu rakam 2004 yilinda tum dunya altin uretiminin 8 7 sine tekabul etmektedir ayni yil 290 ton gumus cikarilmis ve 69 milyon dolar kazanc elde edilmistir Eyalette ayrica bakir alcitasi ve lityum cikarilmaktadir Zengin maden yataklarina ragmen madencilik yuksek maliyetler sebebiyle dunya pazarinda fiyat acisindan rekabet sikintilari yasamaktadir 2006 yili rakamlarina gore eyalette 500 000 sigir ve 70 000 koyun bulunmaktadir Hayvanlar yazlari meralarda beslenmekte kislari ise iklim sartlari nedeniyle ilave yemlerle yetistirilmektedir Eyalet disina besi icin dana satisi yapilmaktadir Ekilebilir arazinin 90 dan fazlasinda 196 000 ha hayvansal yem uretimi yapilir Vergi oranlari ilceden ilceye farklilik gosterir En dusuk vergi orani 6 85 olup Elko Esmeralda Eureka Humboldt ve Mineral ilcelerinde uygulanmaktadir En yuksek vergi 8 1 ile Clark ilcesindedir Vergi oranlari Carson ilcesinde 7 475 Washoe ilcesinde ise 7 825 tir Eyalet ulkede kisi basina dusen otel odasi siralamasinda 1 siradadir Amerikan Otel ve Konaklama Dernegi verilerine gore eyalette 584 otelde 15 ve uzeri odaya sahip toplam 187 301 oda vardir Eyalet otel odasi siralamasinda Kaliforniya Teksas Florida ve New York u takip etmektedir fakat bu eyaletlerin nufuslari Nevada nin cok uzerindedir Nevada da her 14 kisiye bir otel odasi dusmektedir ve bu ulke ortalamasinin 67 cok uzerindedir Fahiselik nufusu 400 000 in altinda olan ilcelerde genelevlerde yapilma sartiyla yasaldir Eyalette yaklasik 300 kadin yasal olarak bu isi yapmaktadir Fahiselik Clark ilcesinde Las Vegas in bagli oldugu ilce ve Washoe ilcesinde Reno nun bagli oldugu ilce yasaktir Kisi Basina Gelir 2000 Sira Sehir Gelir Bagli oldugu Ilce1 Incline Village Crystal Bay 52 521 Washoe2 Kingsbury Nevada Kingsbury 41 421 Douglas3 Mount Charleston 38 821 Clark4 Verdi Mogul 38 233 Washoe5 Zephyr Cove Round Hill Village 37 218 Douglas6 Summerlin South 33 017 Clark7 Blue Diamond 30 479 Clark8 Minden 30 405 Douglas9 Boulder City 29 770 Clark10 Spanish Springs 26 908 WashoeBuyuk isverenler Eyaletteki buyuk isverenler listesi 2011 mali yili 1 ceyrek itibariyla Sira Isveren1 Clark Ilcesi Egitim Birimi2 Washoe Ilcesi Egitim Birimi3 Clark ilcesi4 Wynn Las Vegas Otel ve Kumarhane isletmesi 5 Bellagio LLC Otel ve Kumarhane isletmesi 6 MGM Grand Las Vegas Otel ve Kumarhane isletmesi 7 Aria Resort amp Casino LLC Otel ve Kumarhane isletmesi 8 Mandalay Bay Resort and Casino Otel ve Kumarhane isletmesi 9 Las Vegas Metropolitan Bolgesi Polis Teskilati10 Caesars Palace Otel ve Kumarhane isletmesi 11 Nevada Universitesi Las Vegas12 The Venetian Casino Resort Otel ve Kumarhane isletmesi 13 The Cosmopolitan of Las Vegas Otel ve Kumarhane isletmesi 14 The Mirage Casino Hotel Otel ve Kumarhane isletmesi 15 Nevada Universitesi Reno16 Guney Nevada Universitesi Tip Merkezi17 The Palazzo Casino Resort Otel ve Kumarhane isletmesi 18 Flamingo Las Vegas Operating Company LLC Otel ve Kumarhane isletmesi 19 Encore Las Vegas Otel ve Kumarhane isletmesi 20 Luxor Las Vegas Otel ve Kumarhane isletmesi TasimacilikEyalet Yol SemboluUS Route 50 Ulkede Yalniz yol olarak bilinir Nevada 2011 yilinda kamusal alandaki cop kirliligi ve bu alandaki cabalari sebebiyle ulkede sondan 3 sirada gosterilmistir Amerika eyaletler cop listesi Amtrak Tren sirketinin Chicago Emeryville hattinda calisan gunluk California Zephyr treni ulkenin en buyuk tren yolu hatti olan Union Pacific tren hattini kullanarak eyaletteki Elko Winnemucca Sparks ve Reno istasyonlarinda hizmet vermektedir Amtrak sirketi ayrica otobuslerle tren istasyonlarina baglanti hizmeti aglamaktadir Las Vegas sehrine yolcu tasimaciligi sunan bir tren sirketi yoktur Bu sehre yapilan son servis Amtrak firmasinin Desert Wind treniyle 1997 yilinda yapilmistir ve o tarihten beri Guney Kaliforniya istikametine bir yolcu treni seferi baslatabilme cabalari basariya ulasamamistir Eyaletin kuzeyinden ve guneyinden Union Pacific tren yollari gecmektedir Greyhound Lines otobus firmasi ise Otobus tasimaciligi hizmeti sunmaktadir Interstate 15 yolu eyaletin guneyinden Las Vegas tan gecmektedir Yine I 215 ve I 515 yollari da bu guzergahta yer almaktadir I 80 yolu eyaletin kuzeyinden gecer ve Utah tan gelen Humboldt nehrini takip edip Reno uzerinden Kaliforniya ya gider Eyalette bircok ulusal otoyolda bulunur Bunlar US 6 US 50 US 93 US 95 ve US 395 dir Nevada Eyaletine ait bircok otoyol bulunur Eyalet bu yaygin yol agina ragmen Birlesik Devletler de en buyuk iki sehri arasinda direkt otoyol bulunmayan nadir eyaletlerdendir Las Vegas Reno Nevada da 3 romorklu kamyonlarin trafikte hareketleri serbesttir Avustralya da asfalt treni olarak adlandirilan bu kamyonlar Nevada nin daglik yapisi nedeniyle Avustralya daki kadar uzun degillerdir Las Vegas metropolitan bolgesinde toplu tasimacilik hizmeti veren RTC Transit firmasi vardir Firma eyaletteki en buyuk toplu ulasim firmasidir Las Vegas ta 6 4 km uzunluguna rayli sistem agi vardir Bu ag ile kumarhaneler Kongre merkezi ve Havaalani arasinda ulasim saglanir Bircok kumarhane kisa hatlarla diger kumarhanelere rayli sistem tasimaciligi yapar McCarran Uluslararasi Havalimani Las Vegas ta Reno Tahoe Uluslararasi Havalimani ise Reno da bulunur Hukuk Sistemi ve Devlet IsleriHukumet Nevada Anayasayla tanimli demokratik bir cumhuriyettir Yurutme Halk tarafindan secilmis Vali ve yine secilmis hukumeti tarafindan icra edilir Yasama halk tarafindan secilmis Meclis ve Senato tarafindan yargi ise Yuksek Nevada Mahkemesi ve altinda yar aran mahkemeler tarafindan surdurulur Nevada valisi Eyalet Baskanligi Hukumet Baskanligi ve Eyalet askeri kuvvetlerinin komutanligi gorevlerini ustlenir Mevcut vali 3 Ocak 2011 tarihinde goreve secilerek gelen Cumhuriyetci Brian Sandoval dir Eyalette Yasama ikiye bolunmustur Meclis ve senato vardir Meclis uyeleri 2 yilligina Senato uyeleriyse 4 yilligina is basina gelirler Nevada yuksek mahkemesi eyaletteki en ust mahkemedir Yargi Bolge mahkemeleri genel yargi yetkisine sahip Adalet mahkemeleri ve Belediye mahkemeleri sinirli yargi yetkisine sahiptirler arasinda bolunmustur Devlet Kurumlari Bassavcilik Sanayi ve Ticaret Mudurlugu Tabii Kaynaklar ve Koruma Alanlari Mudurlugu Tuketici Sagligi Mudurlugu Kontrol Birimi Ceza Infaz Mudurlugu Kultur Mudurlugu Ekonomik Kalkinma Komisyonu Egitim Mudurlugu NEvada Eyaleti Sekreterligi Secim Mudurlugu Istihdam Egitim ve Rehabilitasyon Mudurlugu Kumar Denetleme Kurumu Valilik Saglik Ve insan Hizmetleri Mudurlugu Bilgi Teknolojileri Mudurlugu Adalet Mudurlugu Vali Yardimciligi Nevada Askeri Birimi Maden Mudurlugu Motorlu Tasitlar Mudurlugu Nevada Ulusal Muhafir Birligi Personel Baskanligi Kamu Emeklilik Sistemi Kamu Guvenligi Mudurlugu Kamu Hizmetleri Komisyonu Eyalet Disisleri birimi Vegi Mudurlugu Turizm Mudurlugu Ulastirma Mudurlugu Saymanlik Universite ve Kolejler Mudurlugu Gazi Hizmetleri Birimi Yuksek Egitim komisyonu Vahsi Yasam MudurluguHukuk 1900 lu yillarin baslarinda gumus madenciliginin cazibesinin yitirilmesiyle birlikte kurak bir col olan Nevada nin nufusu Birlesik Devletler eyaletleri icerisinde en dusuk nufus halini almisti Sonrasinda eyalet buyuk bir ekonomik bagimsizlik ve patlamaya sahne oldu Bu Kaliforniya eyaletinde yasak olan seylerin eyalette yasal hale getirilmesiyle saglandi Kolay bosanma yasalari kumar bazi ilcelerde serbest olan fuhus bunlardan bazilaridir Guney Nevada daki yumusak kis sartlari sayesinde bolge bir cazibe merkezi halini aldi ve Ulkenin en hizli gelisen eyaletlerinden biri oldu Fuhus Eyalet ulkede fuhusun serbest oldugu tek eyalettir ve bazi ilcelerde genelevlerde lisansli olarak yapilabilmektedir Las Vegas Reno ve Carson City sehirlerinin bulundugu ilcelerde yasak olan fuhus halk oylamasi ile serbest birakilabilir Bosanma Ulkede 1970 yilinda yasalar degisti ve bosanma zorlastirildi Eyalet zaten serbest olan kumar ve fuhusa ulkedeki en rahat bosanma yasalarini da ekleyerek eyaleti ulkenin bir bosanma cenneti haline getirdi Birlesik Devletler Yuksek Mahkemesi Nevada da olan bosanmalarini ulusal duzeyde tanimaktadir Eyalet ulkede en cok bosanmanin gerceklestigi eyalettir Vergi Nevada eyaletinde yasalar eyalete yeni yerlesimci ve isletme cekme amacli duzenlenmistir Eyalette gelir vegisi veya kurumlar vergisi toplanmamaktadir Eyalette bu tip vergi toplanmadigi icin bu tip bilgiler fereral hukumetle paylasilmamaktadir Eylatteki satis vergisi 6 85 tur Ilceler halk oylamasi veya yasama organlarinin onayiyla bu oranin yukseltebilirler Ornegin bu oran Clark ilcesinde 8 1 dir Las Vegas cevresini icine alan Clark Ilcesinde konaklama vergisi 12 dir Las Vegas ve Henderseon sehirlerinde ise bu oran 13 tur Apple gibi bazi sirketlerin vergi odememe icin Nevada da yatirim sirketleri kurduklari iddia edilmektedir KulturLas Vegas ve Reno eyaletin kultur ve sanat merkezleridir nin bu iki kentte de kampusleri vardir Eyaletin madencilik gelenegini yansitan yerler arasinda bugun terk edilmis bir madencilik kasabasi olan ve Carson City deki Darphane binasi sayilabilir Bati daki madencilik kamplarinin en unlusu olan Virginia City nin bir bolumu gunumuzde restore edilmistir Darphane binasi ise bugun Nevada Eyalet Muzesi olarak kullanilmaktadir Kaynakca web archive org 20 Haziran 2012 tarihinde erisilmistir State Library and Archives 24 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde nsla nevadaculture org 20 Haziran 2012 tarihinde erisilmistir Nevada employment and unemployment 25 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde detr state nv us 20 Haziran 2012 tarihinde erisilmistir Online Language Dictionaries 25 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde wordreference com 20 Haziran 2012 tarihinde erisilmistir Amerikan Nufus Dairesi 17 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2010 census gov 20 Haziran 2012 tarihinde erisilmistir NV supports prostitution gay marriage but not online poker PDF 22 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Haziran 2012