Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Deprem yalıtımı ya da taban yalıtımı (sismik izolasyon ya da sismik taban izolasyonu olarak da adlandırılabilen) bir yapıyı deprem kuvvetlerine karşı korumak için en çok tercih edilen yöntemlerden biridir. Bir üst yapıyı, sallanan zemin üzerinde duran alt yapısından büyük ölçüde ayırarak bir binanın ya da başka yapının bütünlüğünü koruyan bir yapısal elemanlar topluluğudur.
Taban yalıtımı, pasif yapısal titreşim önleme teknolojileri ile ilgili en güçlü deprem mühendisliği araçlarından biridir.
Yalıtım, kauçuk taşıyıcılar, sürtünmeli taşıyıcılar, bilyeli taşıyıcılar, yay sistemleri ve diğer yöntemler gibi çeşitli teknikler kullanılarak elde edilebilir. Bir binanın veya başka yapının potansiyel olarak yıkıcı bir sismik etkiden kurtulmasını uygun bir proje ya da tadilat projesi ile sağlamayı amaçlar. Bazı durumlarda taban yalıtımı uygulanması yapının hem sismik performansını, hem de sismik sürdürülebilirliğini önemli ölçüde arttırabilir. Fakat taban yalıtımı bir binanın depremden hiç etkilenmemesini sağlamaz.
Taban yalıtımı sistemi, yalıtım bileşenleri içeren veya içermeyen yalıtım birimlerinden oluşup burada:
- Yalıtım birimleri bir binayı ya da başka yapıyı yukarıda belirtilen şekilde sallanan zeminden ayırmayı amaçlayan bir taban yalıtım sisteminin temel elemanlarıdır.
- Yalıtım bileşenleri ise, yalıtım birimleri ile kendi başına ayırıcı olmayan parçaları arasındaki bağlantılardır.
Yalıtım birimleri kesen ya da kayan birimlerinden oluşabilir.
Bu teknoloji hem yeni yapı projesi, hem de sonradan deprem güçlendirme için kullanılabilir. Deprem güçlendirme sürecinde, binaların etrafında rijitlik diyaframları ve hendekler oluşturmanın yanı sıra, devrilmeye ve P-Delta Etkisine karşı önlemler alınması gerekebilir.
Taban yalıtımı ayrıca daha küçük ölçekte, bazen bir binadaki tek bir oda için de kullanılır. Önemli donanımları depreme karşı korumak için yalıtılmış ve yükseltilmiş döşeme sistemleri kullanılır. Bu teknik heykellerin ve başka sanat eserlerinin korunmasında kullanılmıştır. Buna bir örnek, Tokyo şehrinde Ueno Parkı içerisindeki Ulusal Batı Sanatı Müzesi'nde bulunan, Rodin'in Cehennem Kapıları adlı heykelidir.
Taban yalıtım birimleri, binanın hareket etmesini sağlayan doğrusal hareketli taşıyıcılar, bina hareketinin oluşturduğu kuvvetleri emen yağ amortisörleri ve deprem bittiğinde binanın eski konumuna dönmesini sağlayan lamine kauçuk taşıyıcılardan oluşur.
Tarihçe
Taban yalıtım taşıyıcıların öncülüğünü Yeni Zelanda'da 1970'lerde Dr. Bill Robinson yaptı. Kurşun çekirdekli çelik ve kauçuk katmanlardan oluşan taşıyıcı 1974 yılında Dr. Robinson tarafından icat edildi.
Taban yalıtım sistemlerinin ilk kullanımı İran'ın Pasargad şehrindeki Büyük Kiros Anıt Mezarının M.Ö. 550 yılında inşasına kadar uzanır. Bu tarihi yer dahil olmak üzere, İran topraklarının %90'ından fazlası dünyanın en aktif deprem bölgelerinden biri olan Alp-Himalaya kuşağında yer almaktadır. Tarihçiler, ağırlıklı olarak kireç taşından oluşan bu yapının iki temele sahip olacak şekilde tasarlandığını keşfettiler. Saroj harcı olarak bilinen kireçli sıva ve kum harcı ile birbirine yapıştırılan taşlardan oluşan birinci ve alt temel, deprem anında hareket edecek şekilde tasarlanmıştır. Yapının tabanına hiçbir şekilde bağlı olmayan büyük bir levha oluşturan üst temel tabakası ise cilalı taşlardan oluşmaktadır. Bu ikinci temelin tabana bağlı olmamasının nedeni, plaka benzeri bu tabakanın bir deprem olduğunda yapının ilk temeli üzerinde serbestçe kayabilmesiydi. Tarihçilerin binlerce yıl sonra keşfettiği üzere, bu sistem tam da tasarımcılarının öngördüğü gibi çalışıyordu ve sonuç olarak Büyük Kiros Anıt Mezarı bugün hala ayaktadır.
Taban yalıtım fikrinin gelişimi iki döneme ayrılabilir. Antik çağda yalıtım, çok katmanlı kesilmiş taşların inşa edilmesiyle (ya da temelin altına kum veya çakıl döşenmesiyle) yapılırken, daha yakın tarihte, yalıtım ara yüzü olarak, çakıl ya da kum tabakalarının yanı sıra, zemin ile temel arasında ahşap kütükler kullanılmıştır.
Uyarlanabilir taban yalıtımı
Uyarlanabilir taban yalıtım sistemi, aktarılan titreşimi en aza indirmek amacıyla, özelliklerini girdilere göre ayarlayabilen bir yalıtıcı içerir. Manyetoreolojik sıvı amortisörleri ve Manyetoreolojik elastomerli yalıtıcılar, uyarlanabilir taban yalıtım sistemleri olarak önerilmiştir.
Taban yalıtım sistemlerine sahip önemli binalar ve yapılar
- Büyük Kiros Anıt Mezarı
- Los Angeles Belediye Binası
- Oakland Belediye Binası
- Pasadena Belediye Binası
- San Francisco Belediye Binası
- California Place of the Legion of Honor (San Francisco)
- De Young Müzesi (San Francisco)
- Asya Sanatları Müzesi (San Francisco)
- James R. Browning ABD Temyiz Mahkemesi Binası (San Francisco)
- San Francisco Uluslararası Havalimanı Dış Hatlar Terminali (dünyanın en büyük taban yalıtımlı yapılarından biridir)
- Salt Lake City İlçe Meclisi Binası
- Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi (İstanbul)
- Yeni Zelanda Parlamento Binası (Wellington)
- Yeni Zelanda Te Papa Tongarewa Müzesi (Wellington)
- İsa Mesih'in Son Zaman Azizleri Kilisesi Salt Lake Tapınağı (Salt Lake City)
- BAPS Shri Swaminarayan Mandir Chino Hills (dünyanın ilk depreme dayanıklı Hindu tapınağı)
- Apple Park (Apple şirketi merkezi)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 27 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . www.nyase.com. 26 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2017.
- ^ Seismic Analysis of Structures. John Wiley and Sons. 2010. s. 369. ISBN . Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ . 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023 – www.youtube.com vasıtasıyla.
- ^ Lead Rubber Bearing being tested at the UCSD Caltrans-SRMD facility 6 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., YouTube
- ^ Hybrid Simulation of Base Isolated Structures 16 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., YouTube
- ^ . www.siecorp.com. 25 Ocak 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Earthquakes and Engineers: An International History. Reston, VA: ASCE Press. 2012. ISBN . 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ . www.thk.com. 30 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Base Isolation selected resources, https://www.ccanz.org.nz/page/Base-Isolation.aspx 17 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Robinson Research Institute, https://www.victoria.ac.nz/robinson/about/bill-robinson 2 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . International Journal of Earthquake Engineering and Hazard Mitigation (IREHM) (İngilizce). 4 (1). 31 Mart 2016. ISSN 2282-6912. 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Seismic Architecture - The architecture of earthquake resistant structures. Msproject. 2016. ISBN . Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Yang (March 2002). "Large-scale MR fluid dampers: modeling and dynamic performance considerations" (PDF). Engineering Structures. 24 (3): 309-323. doi:10.1016/S0141-0296(01)00097-9. 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
- ^ Behrooz (1 Nisan 2014). "Performance of a new magnetorheological elastomer isolation system". Smart Materials and Structures. 23 (4): 045014. doi:10.1088/0964-1726/23/4/045014.
- ^ . enclos.com. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
- ^ (PDF). flySFO.com. San Francisco International Airport. 30 Ocak 2007. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2009.
- ^ . Temple Square. Temple Square Hospitality Corporation. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020.
- ^ . www.hinduismtoday.com. July 2013. 6 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
- ^ . www.dis-inc.com. 4 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
- ^ (İngilizce). 2 Ocak 2013. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
- ^ Fuller (4 Haziran 2019). "Inside Apple's Earthquake-Ready Headquarters". The New York Times. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Deprem yalitimi ya da taban yalitimi sismik izolasyon ya da sismik taban izolasyonu olarak da adlandirilabilen bir yapiyi deprem kuvvetlerine karsi korumak icin en cok tercih edilen yontemlerden biridir Bir ust yapiyi sallanan zemin uzerinde duran alt yapisindan buyuk olcude ayirarak bir binanin ya da baska yapinin butunlugunu koruyan bir yapisal elemanlar toplulugudur Utah Eyalet Meclisi binasinin altindaki taban yalitimiIki bina modeli es zamanli sarsma masasi testi Sagdaki deprem yalitimi ile donatilmistirLos Angeles Belediye Binasi dunyada sonradan deprem yalitimi uygulanan en yuksek bina Taban yalitimi pasif yapisal titresim onleme teknolojileri ile ilgili en guclu deprem muhendisligi araclarindan biridir Yalitim kaucuk tasiyicilar surtunmeli tasiyicilar bilyeli tasiyicilar yay sistemleri ve diger yontemler gibi cesitli teknikler kullanilarak elde edilebilir Bir binanin veya baska yapinin potansiyel olarak yikici bir sismik etkiden kurtulmasini uygun bir proje ya da tadilat projesi ile saglamayi amaclar Bazi durumlarda taban yalitimi uygulanmasi yapinin hem sismik performansini hem de sismik surdurulebilirligini onemli olcude arttirabilir Fakat taban yalitimi bir binanin depremden hic etkilenmemesini saglamaz Taban yalitimi sistemi yalitim bilesenleri iceren veya icermeyen yalitim birimlerinden olusup burada Yalitim birimleri bir binayi ya da baska yapiyi yukarida belirtilen sekilde sallanan zeminden ayirmayi amaclayan bir taban yalitim sisteminin temel elemanlaridir Yalitim bilesenleri ise yalitim birimleri ile kendi basina ayirici olmayan parcalari arasindaki baglantilardir Yalitim birimleri kesen ya da kayan birimlerinden olusabilir Bu teknoloji hem yeni yapi projesi hem de sonradan deprem guclendirme icin kullanilabilir Deprem guclendirme surecinde binalarin etrafinda rijitlik diyaframlari ve hendekler olusturmanin yani sira devrilmeye ve P Delta Etkisine karsi onlemler alinmasi gerekebilir Taban yalitimi ayrica daha kucuk olcekte bazen bir binadaki tek bir oda icin de kullanilir Onemli donanimlari depreme karsi korumak icin yalitilmis ve yukseltilmis doseme sistemleri kullanilir Bu teknik heykellerin ve baska sanat eserlerinin korunmasinda kullanilmistir Buna bir ornek Tokyo sehrinde Ueno Parki icerisindeki Ulusal Bati Sanati Muzesi nde bulunan Rodin in Cehennem Kapilari adli heykelidir Sikago daki The Field Museum da bulunan bir taban yalitimi gosterimi Taban yalitim birimleri binanin hareket etmesini saglayan dogrusal hareketli tasiyicilar bina hareketinin olusturdugu kuvvetleri emen yag amortisorleri ve deprem bittiginde binanin eski konumuna donmesini saglayan lamine kaucuk tasiyicilardan olusur TarihceTaban yalitim tasiyicilarin onculugunu Yeni Zelanda da 1970 lerde Dr Bill Robinson yapti Kursun cekirdekli celik ve kaucuk katmanlardan olusan tasiyici 1974 yilinda Dr Robinson tarafindan icat edildi Taban yalitim sistemlerinin ilk kullanimi Iran in Pasargad sehrindeki Buyuk Kiros Anit Mezarinin M O 550 yilinda insasina kadar uzanir Bu tarihi yer dahil olmak uzere Iran topraklarinin 90 indan fazlasi dunyanin en aktif deprem bolgelerinden biri olan Alp Himalaya kusaginda yer almaktadir Tarihciler agirlikli olarak kirec tasindan olusan bu yapinin iki temele sahip olacak sekilde tasarlandigini kesfettiler Saroj harci olarak bilinen kirecli siva ve kum harci ile birbirine yapistirilan taslardan olusan birinci ve alt temel deprem aninda hareket edecek sekilde tasarlanmistir Yapinin tabanina hicbir sekilde bagli olmayan buyuk bir levha olusturan ust temel tabakasi ise cilali taslardan olusmaktadir Bu ikinci temelin tabana bagli olmamasinin nedeni plaka benzeri bu tabakanin bir deprem oldugunda yapinin ilk temeli uzerinde serbestce kayabilmesiydi Tarihcilerin binlerce yil sonra kesfettigi uzere bu sistem tam da tasarimcilarinin ongordugu gibi calisiyordu ve sonuc olarak Buyuk Kiros Anit Mezari bugun hala ayaktadir Taban yalitim fikrinin gelisimi iki doneme ayrilabilir Antik cagda yalitim cok katmanli kesilmis taslarin insa edilmesiyle ya da temelin altina kum veya cakil dosenmesiyle yapilirken daha yakin tarihte yalitim ara yuzu olarak cakil ya da kum tabakalarinin yani sira zemin ile temel arasinda ahsap kutukler kullanilmistir Uyarlanabilir taban yalitimiUyarlanabilir taban yalitim sistemi aktarilan titresimi en aza indirmek amaciyla ozelliklerini girdilere gore ayarlayabilen bir yalitici icerir Manyetoreolojik sivi amortisorleri ve Manyetoreolojik elastomerli yaliticilar uyarlanabilir taban yalitim sistemleri olarak onerilmistir Taban yalitim sistemlerine sahip onemli binalar ve yapilarBuyuk Kiros Anit Mezari Los Angeles Belediye Binasi Oakland Belediye Binasi Pasadena Belediye Binasi San Francisco Belediye Binasi California Place of the Legion of Honor San Francisco De Young Muzesi San Francisco Asya Sanatlari Muzesi San Francisco James R Browning ABD Temyiz Mahkemesi Binasi San Francisco San Francisco Uluslararasi Havalimani Dis Hatlar Terminali dunyanin en buyuk taban yalitimli yapilarindan biridir Salt Lake City Ilce Meclisi Binasi Basaksehir Cam ve Sakura Sehir Hastanesi Istanbul Yeni Zelanda Parlamento Binasi Wellington Yeni Zelanda Te Papa Tongarewa Muzesi Wellington Isa Mesih in Son Zaman Azizleri Kilisesi Salt Lake Tapinagi Salt Lake City BAPS Shri Swaminarayan Mandir Chino Hills dunyanin ilk depreme dayanikli Hindu tapinagi Apple Park Apple sirketi merkezi Ayrica bakinizDepreme dayanikli yapilar Jeoteknik muhendislik AmortisorKaynakca 27 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi www nyase com 26 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Haziran 2017 Seismic Analysis of Structures John Wiley and Sons 2010 s 369 ISBN 978 0 470 82462 7 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim 16 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2023 www youtube com vasitasiyla Lead Rubber Bearing being tested at the UCSD Caltrans SRMD facility 6 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde YouTube Hybrid Simulation of Base Isolated Structures 16 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde YouTube www siecorp com 25 Ocak 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Earthquakes and Engineers An International History Reston VA ASCE Press 2012 ISBN 9780784410622 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2023 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim www thk com 30 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Base Isolation selected resources https www ccanz org nz page Base Isolation aspx 17 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Robinson Research Institute https www victoria ac nz robinson about bill robinson 2 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Journal of Earthquake Engineering and Hazard Mitigation IREHM Ingilizce 4 1 31 Mart 2016 ISSN 2282 6912 29 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Haziran 2017 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Seismic Architecture The architecture of earthquake resistant structures Msproject 2016 ISBN 9789940979409 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Yang March 2002 Large scale MR fluid dampers modeling and dynamic performance considerations PDF Engineering Structures 24 3 309 323 doi 10 1016 S0141 0296 01 00097 9 2 Subat 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Subat 2023 Behrooz 1 Nisan 2014 Performance of a new magnetorheological elastomer isolation system Smart Materials and Structures 23 4 045014 doi 10 1088 0964 1726 23 4 045014 enclos com 28 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 PDF flySFO com San Francisco International Airport 30 Ocak 2007 21 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Agustos 2009 Temple Square Temple Square Hospitality Corporation 16 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2020 www hinduismtoday com July 2013 6 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2021 www dis inc com 4 Haziran 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2021 Ingilizce 2 Ocak 2013 15 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2021 Fuller 4 Haziran 2019 Inside Apple s Earthquake Ready Headquarters The New York Times 16 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2023