Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Solunum sistemi, kan ile atmosfer havası arasında gaz değişimini sağlamaya hizmet eden bir sistemdir. En önemli görevi oksijen'in kana geçmesi ve kandaki karbondioksit'in dışarı atılmasıdır, bunun yanında başkaca işlevleri de vardır (Bazı maddeler solunum sistemi vasıtasıyla da dışarı atılır). Bu işlevler soluma ile gerçekleştirilir. Türlere göre değişen solunum organları vardır ve buna bağlı olarak sistem bazı türlerde farklılıklar gösterir (Deri solunumu, solungaç solunumu, trake solunumu, akciğer solunumu)
Solunum sistemi; dış solunum, iç solunum ve hücresel solunum olarak incelenir.
Dış solunum
Akciğerlerden kan ile atmosfer havası arasında yapılan oksijen ve karbondioksit alışverişidir.
İç solunum
Sistemik kapillerde bulunan kan ile doku hücreleri arasındaki O2 ve CO2 alışverişine denir.
Hücresel solunum
Hücrelere kadar gelen besinlerin orada oksijenle veya oksijensiz olarak yakılması ve ATP üretilmesi olayıdır.
Görevleri
- Gaz değişiminde
- pH düzenlenmesinde
- Vücut sıcaklığının düzenlenmesinde
- Vücut savunmasında
- Canlının sesinin çıkmasında
- kan pıhtısını tutar ve eritir
- kanın hidrojen iyon konsantrasyonunun düzenlenmesi
Solunum sisteminin fizyolojik anatomisi
Solunum sistemindeki yapı organlar şu organlardan oluşur.
Gırtlaktan sonraki bölümler "hava yolları" ve "alveoller" olarak ikiye ayrılır, hava sırasıyla bu yapıları geçerek alveollere gelir. Hava yollarında gaz değişimi olmayan bölgelerine anatomik ölü boşluk denir, herhangi bir sebeple difüzyon yeteneğini kaybetmiş bölgelerine ise fizyollojik ölü boşluk denmektedir.
Solunum fazları
Solunum üç fazda gerçekleşir.
Soluma
Nefes alıp nefes verme ile gerçekleşir, akciğerdeki hava kesecikleri alveol ile atmosfer havası arasındaki gaz değişimi gerçekleşir.
Difüzyon
Solunum membranı yoluyla akciğer alveollerindeki oksijenin akciğer kapilleri içindeki kana, kandakikarbondioksitin yine aynı yolla alveollere geçişi solunum difüzyon fazını oluşturur. Bu faza dış solunum da denir. Solunum sisteminde gazların kan-doku arasındaki geçişleri difüzyonla olur, difüzyon ise konsantrasyon farklılıkları nedeniyle gerçekleşir, bu nedenle gazın kandaki kısmi (parsiyel) basıncı geçişlerde çok önemlidir.
Taşıma
Akciğer kapillerindeki kana geçen oksijen dolaşım sistemi yolu ile hücrelere, hücrelerde metabolizma sonucu oluşan karbondioksit kana ve sonrasında akciğer kapillerine iletilir. Bu fazda kan ve hücreler arasında gaz değişimi olur. Bu faza iç solunum da denmektedir.
Solunum gazlarının kanda taşınması
Solunum gazlarının kan içinde taşınmasında; kan plazması ve alyuvar hücreleri görev alır.
- Oksijen taşınması
- Kandaki oksijenin %97'si eritrositlerdeki hemoglobine bağlı olarak, %3'ü ise plazmada çözünmüş olarak bulunur. Oksijen molekülü, alveollerde eritrositlere hemoglobin sayesinde geri dönüşümlü olarak bağlanır ve doku kılcallarında ayrılır ve difüzyonla dokulara geçer.
- Karbondioksit taşınması
- Karbondioksit kanda; eritrositlere bağlanarak, plazma proteinleri ile karbamino bileşikleri oluşturarak, plazmada çözünmüş olarak ve bikarbonat iyonu oluşturarak taşınır.
- Bir kısmı eritrositlerle taşınan karbondioksit, dokulardan difüzyonla doku kılcallarına geçer ve burada eritrositlere bağlanır, alyuvarlar alveollere ulaştığında ayrılır ve vücuttan atılır.
- Kanda bikarbonat iyonları halinde taşınmasında ise, doku kılcallarındaki karbondioksit eritrositlerde reaksiyona uğrayarak bikarbonat iyonlarına dönüşür, kan vasıtasıyla akciğer kılcallarına ulaşan iyonlar tekrar alyuvarlarda uğradıkları reaksiyonlar sonucu karbondioksite dönüşürler ve vücuttan atılırlar.
Kaynakça
 | Tıp ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Veteriner tıp ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Fizyoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Solunum sistemi kan ile atmosfer havasi arasinda gaz degisimini saglamaya hizmet eden bir sistemdir En onemli gorevi oksijen in kana gecmesi ve kandaki karbondioksit in disari atilmasidir bunun yaninda baskaca islevleri de vardir Bazi maddeler solunum sistemi vasitasiyla da disari atilir Bu islevler soluma ile gerceklestirilir Turlere gore degisen solunum organlari vardir ve buna bagli olarak sistem bazi turlerde farkliliklar gosterir Deri solunumu solungac solunumu trake solunumu akciger solunumu Solunum sistemi dis solunum ic solunum ve hucresel solunum olarak incelenir Dis solunum Akcigerlerden kan ile atmosfer havasi arasinda yapilan oksijen ve karbondioksit alisverisidir Ic solunum Sistemik kapillerde bulunan kan ile doku hucreleri arasindaki O2 ve CO2 alisverisine denir Hucresel solunum Hucrelere kadar gelen besinlerin orada oksijenle veya oksijensiz olarak yakilmasi ve ATP uretilmesi olayidir GorevleriGaz degisiminde pH duzenlenmesinde Vucut sicakliginin duzenlenmesinde Vucut savunmasinda Canlinin sesinin cikmasinda kan pihtisini tutar ve eritir kanin hidrojen iyon konsantrasyonunun duzenlenmesiSolunum sisteminin fizyolojik anatomisiInsanda solunum sistemi organlari Solunum sistemindeki yapi organlar su organlardan olusur agiz burun yutak girtlak soluk borusu brons ya da bronscuk akciger alveollerPulmoner kan dolasimi Girtlaktan sonraki bolumler hava yollari ve alveoller olarak ikiye ayrilir hava sirasiyla bu yapilari gecerek alveollere gelir Hava yollarinda gaz degisimi olmayan bolgelerine anatomik olu bosluk denir herhangi bir sebeple difuzyon yetenegini kaybetmis bolgelerine ise fizyollojik olu bosluk denmektedir Solunum fazlariSolunum uc fazda gerceklesir Soluma Soluma Nefes alip nefes verme ile gerceklesir akcigerdeki hava kesecikleri alveol ile atmosfer havasi arasindaki gaz degisimi gerceklesir Difuzyon Bronsiyal anatomi Solunum membrani yoluyla akciger alveollerindeki oksijenin akciger kapilleri icindeki kana kandakikarbondioksitin yine ayni yolla alveollere gecisi solunum difuzyon fazini olusturur Bu faza dis solunum da denir Solunum sisteminde gazlarin kan doku arasindaki gecisleri difuzyonla olur difuzyon ise konsantrasyon farkliliklari nedeniyle gerceklesir bu nedenle gazin kandaki kismi parsiyel basinci gecislerde cok onemlidir Tasima Akciger kapillerindeki kana gecen oksijen dolasim sistemi yolu ile hucrelere hucrelerde metabolizma sonucu olusan karbondioksit kana ve sonrasinda akciger kapillerine iletilir Bu fazda kan ve hucreler arasinda gaz degisimi olur Bu faza ic solunum da denmektedir Solunum gazlarinin kanda tasinmasi Solunum gazlarinin kan icinde tasinmasinda kan plazmasi ve alyuvar hucreleri gorev alir Oksijen tasinmasiKandaki oksijenin 97 si eritrositlerdeki hemoglobine bagli olarak 3 u ise plazmada cozunmus olarak bulunur Oksijen molekulu alveollerde eritrositlere hemoglobin sayesinde geri donusumlu olarak baglanir ve doku kilcallarinda ayrilir ve difuzyonla dokulara gecer Karbondioksit tasinmasiKarbondioksit kanda eritrositlere baglanarak plazma proteinleri ile karbamino bilesikleri olusturarak plazmada cozunmus olarak ve bikarbonat iyonu olusturarak tasinir Bir kismi eritrositlerle tasinan karbondioksit dokulardan difuzyonla doku kilcallarina gecer ve burada eritrositlere baglanir alyuvarlar alveollere ulastiginda ayrilir ve vucuttan atilir Kanda bikarbonat iyonlari halinde tasinmasinda ise doku kilcallarindaki karbondioksit eritrositlerde reaksiyona ugrayarak bikarbonat iyonlarina donusur kan vasitasiyla akciger kilcallarina ulasan iyonlar tekrar alyuvarlarda ugradiklari reaksiyonlar sonucu karbondioksite donusurler ve vucuttan atilirlar Kaynakca a b 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 a b Arsivlenmis kopya PDF 9 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 2 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 Tip ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Veteriner tip ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Fizyoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz