Sovyetler Birliği'nin Litvanya'ya verdiği ültimatom, Sovyetler Birliği'nin 14 Haziran 1940 gece yarısından önce Litvanya'ya verdiği ültimatom. Resmi bir bahane kullanarak Sovyetler, belirtilmemiş sayıda Sovyet askerinin Litvanya topraklarına girmesini ve yeni bir Sovyet yanlısı hükûmet (daha sonra "" olarak bilinir) kurulmasını istedi.Ültimatom ve daha sonra Litvanya'nın Sovyetler Birliği'ne dahil edilmesi, Doğu Avrupa'nın Ağustos 1939'daki Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'ndaki Alman ve Rus etki alanlarına bölünmesinden kaynaklıydı. Bu bölünme neticesinde Litvanya, Letonya ve Estonya ile birlikte Rus alanına düştü. Ekim 1939'daki Sovyet-Litvanya Karşılıklı Yardım Anlaşmasına göre Litvanya, Vilnius Bölgesi'nin bir kısmı karşılığında Litvanya'daki çeşitli üslere 20.000 Sovyet askerinin yerleştirilmesine izin vermeyi kabul etti. Etki alanında hakimiyetini tesis etmek için düzenlenen Sovyet eylemleri Finlandiya ile yaşanan Kış Savaşı nedeniyle ertelendi ve Almanya'nın Batı Avrupa'da hızlı ilerlemeler kaydettiği 1940 baharında yeniden başladı. Bağımsızlık tehdidine rağmen, Litvanya makamları beklenmedik durumları planlamak için etkisiz ve ültimatom için hazırlıksızdı. Karşılıklı Yardım Anlaşmasına göre ülkede görevli olan Sovyet birlikleri ile etkili askeri direniş sağlamak imkânsızdı. Bu sebeple 15 Haziran 1940 tarihinde Litvanya, ültimatomu koşulsuz olarak kabul etti ve bağımsızlığını yitirdi. Sovyetler, dünyaya bunun askeri bir işgal veya ilhak olmadığını, Sovyetler Birliği'ne katılmak isteyen yerel halk tarafından başlatılan meşru bir sosyalist devrim olduğunu lanse etmeye çalıştı. Bu sebeple Sovyetler yarı yasal prosedürleri izleyerek: hükûmet kurumlarının kontrolünü ele aldılar, yeni bir kukla hükûmet olan Halk Seimas'ını kurdular. Halk seiması yapmış olduğu ilk oturumunda Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kurulmasını ilan etti ve Sovyetler Birliği'ne kabul edilmek için dilekçe sundu. Dilekçe, 3 Ağustos 1940'ta Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti tarafından resmen kabul edildi. Aynı zamanda, Letonya ve Estonya'da neredeyse aynı süreçler gerçekleşmekteydi. Litvanya, 11 Mart 1990'da Litvanya Devletinin Yeniden Kuruluşu Kanunu ilan edilene kadar bağımsızlığını geri kazanamamıştır.
Notlar
- ^ Halk Seiması (Litvanca: Liaudies Seimas), Sovyetler Birliği tarafından Litvanya'nın işgalini ve ilhakını yasal yaptırıma sokmak için düzenlenen bir kukla yasama meclisiydi.Bkz. Commonwealth Parliamentary Association (1998). World encyclopedia of parliaments and legislatures. Congressional Quarterly. s. 409. ISBN:
Kaynakça
- ^ Lane, Thomas (2001). Lithuania: Stepping Westward. Routledge. s.37-38
- ^ Vardys, Vytas Stanley; Judith B. Sedaitis (1997). Lithuania: The Rebel Nation. Westview Series on the Post-Soviet Republics. WestviewPress. s.50
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sovyetler Birligi nin Litvanya ya verdigi ultimatom Sovyetler Birligi nin 14 Haziran 1940 gece yarisindan once Litvanya ya verdigi ultimatom Resmi bir bahane kullanarak Sovyetler belirtilmemis sayida Sovyet askerinin Litvanya topraklarina girmesini ve yeni bir Sovyet yanlisi hukumet daha sonra olarak bilinir kurulmasini istedi Ultimatom ve daha sonra Litvanya nin Sovyetler Birligi ne dahil edilmesi Dogu Avrupa nin Agustos 1939 daki Alman Sovyet Saldirmazlik Pakti ndaki Alman ve Rus etki alanlarina bolunmesinden kaynakliydi Bu bolunme neticesinde Litvanya Letonya ve Estonya ile birlikte Rus alanina dustu Ekim 1939 daki Sovyet Litvanya Karsilikli Yardim Anlasmasina gore Litvanya Vilnius Bolgesi nin bir kismi karsiliginda Litvanya daki cesitli uslere 20 000 Sovyet askerinin yerlestirilmesine izin vermeyi kabul etti Etki alaninda hakimiyetini tesis etmek icin duzenlenen Sovyet eylemleri Finlandiya ile yasanan Kis Savasi nedeniyle ertelendi ve Almanya nin Bati Avrupa da hizli ilerlemeler kaydettigi 1940 baharinda yeniden basladi Bagimsizlik tehdidine ragmen Litvanya makamlari beklenmedik durumlari planlamak icin etkisiz ve ultimatom icin hazirliksizdi Karsilikli Yardim Anlasmasina gore ulkede gorevli olan Sovyet birlikleri ile etkili askeri direnis saglamak imkansizdi Bu sebeple 15 Haziran 1940 tarihinde Litvanya ultimatomu kosulsuz olarak kabul etti ve bagimsizligini yitirdi Sovyetler dunyaya bunun askeri bir isgal veya ilhak olmadigini Sovyetler Birligi ne katilmak isteyen yerel halk tarafindan baslatilan mesru bir sosyalist devrim oldugunu lanse etmeye calisti Bu sebeple Sovyetler yari yasal prosedurleri izleyerek hukumet kurumlarinin kontrolunu ele aldilar yeni bir kukla hukumet olan Halk Seimas ini kurdular Halk seimasi yapmis oldugu ilk oturumunda Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin kurulmasini ilan etti ve Sovyetler Birligi ne kabul edilmek icin dilekce sundu Dilekce 3 Agustos 1940 ta Sovyetler Birligi Yuksek Sovyeti tarafindan resmen kabul edildi Ayni zamanda Letonya ve Estonya da neredeyse ayni surecler gerceklesmekteydi Litvanya 11 Mart 1990 da Litvanya Devletinin Yeniden Kurulusu Kanunu ilan edilene kadar bagimsizligini geri kazanamamistir Alman Sovyet Saldirmazlik Paktinda planlanan ve gercek bolgesel degisikliklerin karsilastirilmasi Sovyet nufuz alani ve toprak edinimleri turuncu renktedir Notlar Halk Seimasi Litvanca Liaudies Seimas Sovyetler Birligi tarafindan Litvanya nin isgalini ve ilhakini yasal yaptirima sokmak icin duzenlenen bir kukla yasama meclisiydi Bkz Commonwealth Parliamentary Association 1998 World encyclopedia of parliaments and legislatures Congressional Quarterly s 409 ISBN 1 56802 365 0Kaynakca Lane Thomas 2001 Lithuania Stepping Westward Routledge ISBN 0 415 26731 5 s 37 38 Vardys Vytas Stanley Judith B Sedaitis 1997 Lithuania The Rebel Nation Westview Series on the Post Soviet Republics WestviewPress ISBN 0 8133 1839 4 s 50