Soy gaz bileşiği, içeriğinde en az bir soy gaz olan bileşiklerdir. 20. yüzyılın ortalarına kadar genel kanı soy gazların kimyasal tepkimelere giremeyecekleri, dolayısıyla bileşik oluşturamayacakları yönündeydi.
Soy gazlar ve kimyasal bileşikler
Periyodik cetvelin 18. grubunda bulunan altı elementin (Oganesson yapay olduğu için bilinmiyor) her biri soy gaz olarak adlandırılır. Bu elementler helyum, neon, argon, kripton, ksenon, radon ve oganessondur. Keşfedilmelerinin ardından soy gazların tepkimeye giremeyeceğine, diğer atomlarla kimyasal bağ oluşturamayacaklarına inanılmaktaydı; bu yüzden periyodik cetveldeki grubu 0 olarak adlandırılmıştı. Fakat daha sonra soy gazların da bileşik oluşturabileceği anlaşılınca, bunlar grup 18 olarak yeniden adlandırıldılar.
Kararlı kimyasal bileşik, bileşiğin toplam enerjisi atomların bileşik dışındaki durumlarından daha az olduğu durumda meydana gelir. Soy gazlar, tam dolu olan en dış elektron kabuğundan (valance kabuğu) dolayı element hâlinde oldukça kararlıdırlar; dolayısıyla bileşik oluşturmaları bir o kadar zordur.
Soy gaz bileşiklerinin tarihçesi
Argon 1894'te keşfedildikten kısa bir süre sonra Fransız kimyager Henri Moissan argonu florla tepkimeye sokmaya çalışmış fakat başarısız olmuştur. 1924 yılında Friedrich Paneth gerçekleştirdiği deneylere dayanarak soy gazların kimyasal tepkimelere girmediğini yayımlamıştır. Buna neden olarak da soy gazların valance kabuğunun dolu olmasını ve bu yüzden diğer atomlarla bağ oluşturmak için elektron paylaşmalarının mümkün olamayacağını öne sürmüştür.
Diğer taraftan 20. yüzyılın en önemli kimyagerlerinden Linus Pauling, aynı zamanda soy gazların kimyasal tepkimelere giremeyeceğine yönelik teorinin temel kuramcılarından biri olmasına rağmen soy gazları tepkimelere sokmaya çalışmaya devam etmiş 1930'lu yıllarda ksenon ve florla bileşik oluşturmayı amaçlamış fakat başarısız olmuştur.
1960'lı yıllarda İngiliz kimyager çok güçlü bir oksidan olan ve hatta oksijeni bile oksidasyona sokabilen Platin hekzaflorürün (PtF6) keşfinden sonra bu kimyasalı ksenonla tepkimeye sokmuş ve ilk soy gaz bileşini [XePtF]6 (ksenon heksafloroplatin) oluşturmuştur. Bu keşiften sonra birçok ksenon ve kriptonun bileşikleri elde edilmiştir.
Bir grup Helsinki Üniversitesi araştırmacıları tarafından 2000'li yıllarda ilk kez argon bileşikleri de bulunmuştur.
Bazı ksenon bileşikleri:
- Ksenon diflorür XeF2 Renksiz kristal
- Ksenon tetraflorür XeF4 Renksiz kristal
- Ksenon hekzaflorür XeF6 Renksiz kristal
- Ksenon trioksit XeO3 Renksiz kristal, periopatlayıcı
- Ksenon tetroksit XeO4 Renksiz gaz, patlayıcı
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Noble Gas". britannica.com. 30 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
- ^ "Chemical Compound". 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
- ^ . 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
- ^ Ball, Philip. "Impossible chemistry: Forcing noble gases to work". newscientist. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2012.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Soy gaz bilesigi iceriginde en az bir soy gaz olan bilesiklerdir 20 yuzyilin ortalarina kadar genel kani soy gazlarin kimyasal tepkimelere giremeyecekleri dolayisiyla bilesik olusturamayacaklari yonundeydi Ilk soy gaz bilesiklerinden biri Ksenon TetraflorurSoy gazlar ve kimyasal bilesiklerKsenon tetraflorur bilesigi 3 boyutlu goruntu Periyodik cetvelin 18 grubunda bulunan alti elementin Oganesson yapay oldugu icin bilinmiyor her biri soy gaz olarak adlandirilir Bu elementler helyum neon argon kripton ksenon radon ve oganessondur Kesfedilmelerinin ardindan soy gazlarin tepkimeye giremeyecegine diger atomlarla kimyasal bag olusturamayacaklarina inanilmaktaydi bu yuzden periyodik cetveldeki grubu 0 olarak adlandirilmisti Fakat daha sonra soy gazlarin da bilesik olusturabilecegi anlasilinca bunlar grup 18 olarak yeniden adlandirildilar Kararli kimyasal bilesik bilesigin toplam enerjisi atomlarin bilesik disindaki durumlarindan daha az oldugu durumda meydana gelir Soy gazlar tam dolu olan en dis elektron kabugundan valance kabugu dolayi element halinde oldukca kararlidirlar dolayisiyla bilesik olusturmalari bir o kadar zordur Soy gaz bilesiklerinin tarihcesiLinus Pauling soy gaz bilesigi olusturmada basariya ulasamamistir Argon 1894 te kesfedildikten kisa bir sure sonra Fransiz kimyager Henri Moissan argonu florla tepkimeye sokmaya calismis fakat basarisiz olmustur 1924 yilinda Friedrich Paneth gerceklestirdigi deneylere dayanarak soy gazlarin kimyasal tepkimelere girmedigini yayimlamistir Buna neden olarak da soy gazlarin valance kabugunun dolu olmasini ve bu yuzden diger atomlarla bag olusturmak icin elektron paylasmalarinin mumkun olamayacagini one surmustur Diger taraftan 20 yuzyilin en onemli kimyagerlerinden Linus Pauling ayni zamanda soy gazlarin kimyasal tepkimelere giremeyecegine yonelik teorinin temel kuramcilarindan biri olmasina ragmen soy gazlari tepkimelere sokmaya calismaya devam etmis 1930 lu yillarda ksenon ve florla bilesik olusturmayi amaclamis fakat basarisiz olmustur 1960 li yillarda Ingiliz kimyager cok guclu bir oksidan olan ve hatta oksijeni bile oksidasyona sokabilen Platin hekzaflorurun PtF6 kesfinden sonra bu kimyasali ksenonla tepkimeye sokmus ve ilk soy gaz bilesini XePtF 6 ksenon heksafloroplatin olusturmustur Bu kesiften sonra bircok ksenon ve kriptonun bilesikleri elde edilmistir Bir grup Helsinki Universitesi arastirmacilari tarafindan 2000 li yillarda ilk kez argon bilesikleri de bulunmustur Bazi ksenon bilesikleri Ksenon diflorur XeF2 Renksiz kristal Ksenon tetraflorur XeF4 Renksiz kristal Ksenon hekzaflorur XeF6 Renksiz kristal Ksenon trioksit XeO3 Renksiz kristal periopatlayici Ksenon tetroksit XeO4 Renksiz gaz patlayiciKsenon diflorurAyrica bakinizEntropi Soy gazlar Kimyasal tepkime Kovalent bag Valans elektronKaynakca Noble Gas britannica com 30 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2012 Chemical Compound 24 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2012 21 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2012 Ball Philip Impossible chemistry Forcing noble gases to work newscientist 24 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2012 Dis baglantilar