Spondiloartropati (SpA), omurgayı tutan bağ dokusu hastalıklarına verilen genel bir addır. Spondiloartropatinin yangıyla beraber görülmesi durumu "spondiloartrit" olarak adlandırılır.
Geniş açıdan ele alınırsa; spondiloartropati terimi vertebral omurganın ya da gibi hastalıkları da içeren herhangi bir bağ dokusu hastalığıyla tutulmasıdır; fakat terim çoğunlukla aynı belirgin özelliklere sahip olan özgül bir grup hastalık, özellikle de "seronegatif spondiloartropatiler" için kullanılmaktadır.
Spondiloartropatiler, genetik, epidemiyolojik, klinik ve radyolojik ortak özelliklere sahip olan ve öncelikli olarak sakroiliak eklemler ve omurgayı, ayrıca bu eklemlerin dışındaki organları da tutabilen, heterojen türde özellik gösteren romatolojik hastalıklardır. Bu hastalıkların etiyolojileri ve fizyopatolojileri günümüzde tam olarak aydınlatılamamış olsa da; (RF) negatifliği, doku antijeninin pozitifliği, ve spondilit tutulum, öncelikle alt ekstremite eklemlerini tutan periferik , varlığı, ve bağırsak enfeksiyonları, deri lezyonları, anterior üveit atakları, özellikle genç yaşlarda başlangıç ve ailesel genetik yatkınlık bu grubun bilinen ortak klinik özelliklerindendir.
de bazen seronegatif spondiloartridlerle birlikte ilişkili olarak meydana çıkar. SpA'ların vertebral olmayan belirtileri asimetrik periferal artrit (romatoid artridden ayırıcı özellik), açil tenosinovit, kostokondroit, ve mukokutenöz lezyonlar gibi durumlardır. Bununla birlikte, sırt ağrısı hastalığın gelişiminde en sık görülen ve hareketle azalan belirtilerdendir.
Türleri
SpA'ler içinde yer alan hastalıkların tam tanısını koymak sıklıkla gözlenen ortak klinik özellikler nedeniye bazen oldukça zordur. Yine de bu gruptaki hastalıkları şu şekilde gruplamak mümkündür;
- SpA'nın en anlaşılmış prototipi olan Ankilozan spondilit (AS),
- Reiter sendromunu kapsayan (ReA),
- Psoriatik artrit (PsA),
- ülseratif kolit, Crohn hastalığı, yangısal bağırsak hastalığı (IBD) gibi grupları da içine alan (EA),
- (JspA) ve
- Sınıflandırılmayan SpA (SspA).
Bazı kaynaklar seronegatif spondiloartropatilerin içinde Behçet ve Whipple hastalıklarını da almaktadır.
Önceki yıllarda bu gruptaki hastalıklar Romatoid artritin (RA) bir varyantı olarak kabul edilmiş olsalar da, yakın geçmişteki çalışmalar bu hastalıkların RA ile bir takım ortak özelliklere sahip olduğu kadar, farklı klinik özellikler sergilediğini de ortaya koymuştur.
1970'li yıllarda “Spondiloartropati” kavramını ortaya atıldıktan sonraki yıllarda, bu grupta yer alan hastalıkların doku uygunluk antijenlerinden HLA-B27 ile ilişkili olduğu açıklanmıştır. Günümüzde SpA'ların RF ile ilişkisi olmasa da, çeşitli etnik gruplarda ve SpA'ların çeşitli formlarında değişiklik gösteren HLA-B27 ile büyük oranda ilişkili olduğu ve bu genle ailesel genetik yatkınlık gösterdiği bilinmektedir.
Seronegatif spondiloartropatiler
Seronegatif spondiloartropati (ya da Seronegatif spondiloartrit) ortak genetik, epidemiyolojik, klinik ve radyolojik belirtilere sahip; öncelikle eklemleri ve omurgayı tutan; eklem belirtileri yanı sıra, eklem dışı organ tutuluşuna yol açan heterojen bir hastalık grubudur.Seronegatif terimi; serolojik testlerden Romatoid faktörün negatif olması durumudur. Bu belirteç genellikle Romatoid artritde pozitif olarak görülür.
Tedavi
Spondloartritler yavaş ve sinsi bir şekilde oluşurlar. Tedavi edilmedikleri sürece ilerleyici bir nitelikleri vardır. Bu yüzden erken teşhis ve tanı bu hastalıklar için çok önemlidir. Fakat bu hastalıkların insan üzerinde bilinci az olduğu için, genellikle geç tanı alırlar. İyi bir romatolog ve fizyoterapistin gözlemin de bu hastaların durumu değerlendirilip, nasıl bir tedavi uygulanacağına doğru olarak karar verilmelidir. Hasta hastalığı hakkında bilinçlendirilmeli, gerekirse psikologlarında yardımını almalıdır. Bu yüzden sabır ve zahmet isteyen bir tedavisi vardır.
Dış bağlantılar
- http://zehirlenme.blogspot.com/2011/10/spondiloartropati-nedir.html 16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ thefreedictionary.com/spondyloarthropathy 2 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . citing:
- Mosby's Medical Dictionary, 8th edition. © 2009
- Miller-Keane Encyclopedia and Dictionary of Medicine, Nursing, and Allied Health, Seventh Edition. © 2003
- Saunders Comprehensive Veterinary Dictionary, 3 ed. © 2007
- ^ [Fever of unknown origin with seronegative spondyloarthropathy: an atypical manifestation of Whipple's disease C Varvolgyi, T Buban, S Szakall, Z Hargitai, L Galuska, C Jeney, G Kakuk, and J Gaal]
- ^ High Association of an HL-A Antigen, W27, with Ankylosing Spondylitis Lee Schlosstein, M.D., Paul I. Terasaki, Ph.D., Rodney Bluestone, M.D., and Carl M. Pearson, M.D.N Engl J Med 1973; 288:704-706 April 5, 1973
- ^ Howe HS, Zhao L, Song YW; ve diğerleri. (Şubat 2007). "Seronegative spondyloarthropathy--studies from the Asia Pacific region" (PDF). Ann. Acad. Med. Singap. 36 (2). s. 135–41. (PMID) 17364081. 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2012.
- ^ "Seronegative Spondyloarthropathies: Joint Disorders: Merck Manual Professional". 27 Ekim 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Spondiloartropati SpA omurgayi tutan bag dokusu hastaliklarina verilen genel bir addir Spondiloartropatinin yangiyla beraber gorulmesi durumu spondiloartrit olarak adlandirilir Genis acidan ele alinirsa spondiloartropati terimi vertebral omurganin ya da gibi hastaliklari da iceren herhangi bir bag dokusu hastaligiyla tutulmasidir fakat terim cogunlukla ayni belirgin ozelliklere sahip olan ozgul bir grup hastalik ozellikle de seronegatif spondiloartropatiler icin kullanilmaktadir Spondiloartropatiler genetik epidemiyolojik klinik ve radyolojik ortak ozelliklere sahip olan ve oncelikli olarak sakroiliak eklemler ve omurgayi ayrica bu eklemlerin disindaki organlari da tutabilen heterojen turde ozellik gosteren romatolojik hastaliklardir Bu hastaliklarin etiyolojileri ve fizyopatolojileri gunumuzde tam olarak aydinlatilamamis olsa da RF negatifligi doku antijeninin pozitifligi ve spondilit tutulum oncelikle alt ekstremite eklemlerini tutan periferik varligi ve bagirsak enfeksiyonlari deri lezyonlari anterior uveit ataklari ozellikle genc yaslarda baslangic ve ailesel genetik yatkinlik bu grubun bilinen ortak klinik ozelliklerindendir de bazen seronegatif spondiloartridlerle birlikte iliskili olarak meydana cikar SpA larin vertebral olmayan belirtileri asimetrik periferal artrit romatoid artridden ayirici ozellik acil tenosinovit kostokondroit ve mukokutenoz lezyonlar gibi durumlardir Bununla birlikte sirt agrisi hastaligin gelisiminde en sik gorulen ve hareketle azalan belirtilerdendir Turleri SpA ler icinde yer alan hastaliklarin tam tanisini koymak siklikla gozlenen ortak klinik ozellikler nedeniye bazen oldukca zordur Yine de bu gruptaki hastaliklari su sekilde gruplamak mumkundur SpA nin en anlasilmis prototipi olan Ankilozan spondilit AS Reiter sendromunu kapsayan ReA Psoriatik artrit PsA ulseratif kolit Crohn hastaligi yangisal bagirsak hastaligi IBD gibi gruplari da icine alan EA JspA ve Siniflandirilmayan SpA SspA Bazi kaynaklar seronegatif spondiloartropatilerin icinde Behcet ve Whipple hastaliklarini da almaktadir Onceki yillarda bu gruptaki hastaliklar Romatoid artritin RA bir varyanti olarak kabul edilmis olsalar da yakin gecmisteki calismalar bu hastaliklarin RA ile bir takim ortak ozelliklere sahip oldugu kadar farkli klinik ozellikler sergiledigini de ortaya koymustur 1970 li yillarda Spondiloartropati kavramini ortaya atildiktan sonraki yillarda bu grupta yer alan hastaliklarin doku uygunluk antijenlerinden HLA B27 ile iliskili oldugu aciklanmistir Gunumuzde SpA larin RF ile iliskisi olmasa da cesitli etnik gruplarda ve SpA larin cesitli formlarinda degisiklik gosteren HLA B27 ile buyuk oranda iliskili oldugu ve bu genle ailesel genetik yatkinlik gosterdigi bilinmektedir Seronegatif spondiloartropatilerSeronegatif spondiloartropati ya da Seronegatif spondiloartrit ortak genetik epidemiyolojik klinik ve radyolojik belirtilere sahip oncelikle eklemleri ve omurgayi tutan eklem belirtileri yani sira eklem disi organ tutulusuna yol acan heterojen bir hastalik grubudur Seronegatif terimi serolojik testlerden Romatoid faktorun negatif olmasi durumudur Bu belirtec genellikle Romatoid artritde pozitif olarak gorulur TedaviSpondloartritler yavas ve sinsi bir sekilde olusurlar Tedavi edilmedikleri surece ilerleyici bir nitelikleri vardir Bu yuzden erken teshis ve tani bu hastaliklar icin cok onemlidir Fakat bu hastaliklarin insan uzerinde bilinci az oldugu icin genellikle gec tani alirlar Iyi bir romatolog ve fizyoterapistin gozlemin de bu hastalarin durumu degerlendirilip nasil bir tedavi uygulanacagina dogru olarak karar verilmelidir Hasta hastaligi hakkinda bilinclendirilmeli gerekirse psikologlarinda yardimini almalidir Bu yuzden sabir ve zahmet isteyen bir tedavisi vardir Dis baglantilarhttp zehirlenme blogspot com 2011 10 spondiloartropati nedir html 16 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizAnkilozan spondilitKaynakca thefreedictionary com spondyloarthropathy 2 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde citing Mosby s Medical Dictionary 8th edition c 2009 Miller Keane Encyclopedia and Dictionary of Medicine Nursing and Allied Health Seventh Edition c 2003 Saunders Comprehensive Veterinary Dictionary 3 ed c 2007 Fever of unknown origin with seronegative spondyloarthropathy an atypical manifestation of Whipple s disease C Varvolgyi T Buban S Szakall Z Hargitai L Galuska C Jeney G Kakuk and J Gaal High Association of an HL A Antigen W27 with Ankylosing Spondylitis Lee Schlosstein M D Paul I Terasaki Ph D Rodney Bluestone M D and Carl M Pearson M D N Engl J Med 1973 288 704 706 April 5 1973 Howe HS Zhao L Song YW ve digerleri Subat 2007 Seronegative spondyloarthropathy studies from the Asia Pacific region PDF Ann Acad Med Singap 36 2 s 135 41 PMID 17364081 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Mayis 2012 KB1 bakim Digerlerinin yanlis kullanimi link KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Seronegative Spondyloarthropathies Joint Disorders Merck Manual Professional 27 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2008