İstirya Dükalığı (Almanca: Herzogtum Steiermark; Slovence: Vojvodina Štajerska, Macarca: Stájer Hercegség), günümüz Avusturya'sının güneyinde ve Slovenya'nın kuzeyinde yer alan bir dükalıktı. 1806 yılına kadar Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçasıydı ve 1918'ya kadar da Avusturya-Macaristan'ın bir taç toprağıydı.
İstirya Dükalığı Herzogtum Steiermark ( Almanca ) Vojvodina Štajerska ( Sloven ) Ducatus Styriae ( Latince ) | |
---|---|
1180-1918 | |
Bayrak Arma | |
1910'da İstirya | |
Başkent | Graz |
Hükûmet | Dükalık |
Geçmiş
1180'de İmparator Frederick Barbarossa tarafından, o yılın başlarında Bavyera Dükü Henry'nin düşüşünden sonra İstirya, komşu Karintiya ve Bavyera ile eşit bir dükalık oluşturdu. böylece İstirya'nın ilk dükü ve aynı zamanda eski Otakar Hanedanı'nın son temsilcisi oldu. Ottokar'ın hiçbir sorunu olmadığı için, 1186'da 976'dan beri Avusturya'nın hükümdarları olan güçlü Babenberg Hanesi ile Georgenberg Paktı'nı imzaladı, bundan sonra her iki duka da sonsuza kadar kişisel birlik içinde yönetilmeye başladı. 1192'de ölümü üzerine Steiermark, öngörüldüğü gibi, Avusturya'nın Babenberg dükü Leopold V'nin eline geçti.
Avusturyalı Babenbergler, 1246'da Dük Frederick II'nin Macaristan Kralı karşı savaşta öldürülmesiyle yok oldu. İstirya, komşu dükalıklar arasında bir anlaşmazlık konusu haline geldi. 1254'te, Bohemya Kralı onu fethedene ve 1260 'nda galip gelene kadar Macar kralları tarafından yönetildi. Kral II. Ottokar, son dükün kız kardeşi Margaret ile evlendiğinden, hem Avusturya hem de Steiermark üzerinde hak iddia etti. Bu nedenle dukalıkların kaçan derebeylikler olduğunu iddia eden ve yeni seçilen Almanya Kralı I. Rudolph'un güçlü muhalefetiyle karşılaştı. Rudolph nihayet 1278 Marchfeld Savaşı'nda Ottokar'ı yendi, Avusturya ve İstirya'yı ele geçirdi ve onları oğulları Albert I ve Rudolf II'ye verdi.
Habsburg Hanedanı o andan itibaren İstirya'ya kendi soyundan gelen dükleri gönderdi. Ancak düklük, 1379 Neuberg Antlaşması ile Avusturya'dan ayrıldı, ardından İstirya, Carinthia ve Carniola, Graz'da ikamet eden Leopold soyundan Leopold III'ün torunları tarafından yönetilen İç Avusturya topraklarını oluşturdu. 1456'da, Aşağı İstirya'daki ortak Celje dükalıkları satın alarak Steiermark bölgesini önemli ölçüde genişletebildi. Leopold'un torunu Frederick V, 1457'de Avusturya'yı devraldığında, her iki dukalık da kişisel birlik içinde yönetildi. 1496'da Frederick'in oğlu Maximilian, 1856'ya kadar Graz'a dönmelerine izin verilmeyen tüm Yahudileri İstiryadan kovmak için bir emir imzaladı. 1512'de Avusturya İmparatorluğuna katıldı.
İç Avusturya Arşidükü II. Charles yönetiminde Graz, Cizvitler tarafından 1585'te kurulan Graz Üniversitesi'nde hızlandırılan ve Charles'ın yönetiminde devam eden Karşı-Reformasyonun merkezi oldu. 1619'da tüm Habsburg kalıtsal topraklarının tek hakimi ve Kutsal Roma İmparatoru olan oğlu Arşidük II. 1526 Mohaç Savaşı'ndan sonra, bölge ciddi şekilde acı çekti. Türkler, İstirya'ya yaklaşık yirmi kez akın yaptılar.
İstirya, Habsburg Monarşisinin bir parçası olarak kaldı ve 1804'ten itibaren Avusturya İmparatorluğu'na ait oldu. Dükalığın gelişimi, 1811'de Graz Teknoloji Üniversitesi'nin öncülü olan Joanneum'u ve 1840'ta Leoben Üniversitesi'ni kuran İmparator I. Francis'in küçük kardeşi Avusturya Arşidükü John tarafından kararlı bir şekilde desteklendi. Mürzzuschlag'a giden Semmering demiryolu ve Viyana'dan Trieste'ye giden Avusturya Güney Demiryolu hattı 1857'de tamamlandı ve bu da İstirya ekonomisini canlandırdı. 1867 Avusturya-Macaristan Uzlaşması (Ausgleich) sırasında, düklük Avusturya-Macaristan Monarşisinin Cisleithanian kısmı için bir taç toprak olarak verildi, milliyetçiliğin yükselişiyle birlikte Alman ve Sloven nüfusu arasındaki çatışmalar yoğunlaştı.
I. Dünya Savaşı'nın ardından Avusturya-Macaristan'ın çöküşü üzerine, Alman Avusturya'nın geriye kalan devleti, İstirya düklüğünün büyük bölümleri de dahil olmak üzere önemli bir Almanca konuşan nüfusa sahip tüm Avusturya'yı talep ederken, Sloven Aşağı İstirya bölgesi Eyaleti'ne katıldı. Slovenler, Hırvatlar ve Sırplar. Silahlı çatışmalar, özellikle çok milletli Maribor (Marburg) kasabası çevresinde ortaya çıktı, 1919 St Germain Antlaşması'na kadar eski düklük, topraklarının üçte ikisi (daha sonra Yukarı Steiermark olarak adlandırılan) Graz da dahil olmak üzere etnik hatlar arasında geniş bir şekilde bölündü. Avusturya ile kalan ve Maribor'un Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'na geçmesiyle Aşağı İstiryanın güney üçte biri, sonunda modern Slovenya'nın bir parçası haline geldi.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Istirya Dukaligi Almanca Herzogtum Steiermark Slovence Vojvodina Stajerska Macarca Stajer Hercegseg gunumuz Avusturya sinin guneyinde ve Slovenya nin kuzeyinde yer alan bir dukalikti 1806 yilina kadar Kutsal Roma Imparatorlugu nun bir parcasiydi ve 1918 ya kadar da Avusturya Macaristan in bir tac topragiydi Istirya DukaligiHerzogtum Steiermark Almanca Vojvodina Stajerska Sloven Ducatus Styriae Latince 1180 1918Bayrak Arma1910 da IstiryaBaskentGrazHukumetDukalikGecmis1180 de Imparator Frederick Barbarossa tarafindan o yilin baslarinda Bavyera Duku Henry nin dususunden sonra Istirya komsu Karintiya ve Bavyera ile esit bir dukalik olusturdu boylece Istirya nin ilk duku ve ayni zamanda eski Otakar Hanedani nin son temsilcisi oldu Ottokar in hicbir sorunu olmadigi icin 1186 da 976 dan beri Avusturya nin hukumdarlari olan guclu Babenberg Hanesi ile Georgenberg Pakti ni imzaladi bundan sonra her iki duka da sonsuza kadar kisisel birlik icinde yonetilmeye basladi 1192 de olumu uzerine Steiermark ongoruldugu gibi Avusturya nin Babenberg duku Leopold V nin eline gecti Avusturyali Babenbergler 1246 da Duk Frederick II nin Macaristan Krali karsi savasta oldurulmesiyle yok oldu Istirya komsu dukaliklar arasinda bir anlasmazlik konusu haline geldi 1254 te Bohemya Krali onu fethedene ve 1260 nda galip gelene kadar Macar krallari tarafindan yonetildi Kral II Ottokar son dukun kiz kardesi Margaret ile evlendiginden hem Avusturya hem de Steiermark uzerinde hak iddia etti Bu nedenle dukaliklarin kacan derebeylikler oldugunu iddia eden ve yeni secilen Almanya Krali I Rudolph un guclu muhalefetiyle karsilasti Rudolph nihayet 1278 Marchfeld Savasi nda Ottokar i yendi Avusturya ve Istirya yi ele gecirdi ve onlari ogullari Albert I ve Rudolf II ye verdi Habsburg Hanedani o andan itibaren Istirya ya kendi soyundan gelen dukleri gonderdi Ancak dukluk 1379 Neuberg Antlasmasi ile Avusturya dan ayrildi ardindan Istirya Carinthia ve Carniola Graz da ikamet eden Leopold soyundan Leopold III un torunlari tarafindan yonetilen Ic Avusturya topraklarini olusturdu 1456 da Asagi Istirya daki ortak Celje dukaliklari satin alarak Steiermark bolgesini onemli olcude genisletebildi Leopold un torunu Frederick V 1457 de Avusturya yi devraldiginda her iki dukalik da kisisel birlik icinde yonetildi 1496 da Frederick in oglu Maximilian 1856 ya kadar Graz a donmelerine izin verilmeyen tum Yahudileri Istiryadan kovmak icin bir emir imzaladi 1512 de Avusturya Imparatorluguna katildi Ic Avusturya Arsiduku II Charles yonetiminde Graz Cizvitler tarafindan 1585 te kurulan Graz Universitesi nde hizlandirilan ve Charles in yonetiminde devam eden Karsi Reformasyonun merkezi oldu 1619 da tum Habsburg kalitsal topraklarinin tek hakimi ve Kutsal Roma Imparatoru olan oglu Arsiduk II 1526 Mohac Savasi ndan sonra bolge ciddi sekilde aci cekti Turkler Istirya ya yaklasik yirmi kez akin yaptilar Istirya Habsburg Monarsisinin bir parcasi olarak kaldi ve 1804 ten itibaren Avusturya Imparatorlugu na ait oldu Dukaligin gelisimi 1811 de Graz Teknoloji Universitesi nin onculu olan Joanneum u ve 1840 ta Leoben Universitesi ni kuran Imparator I Francis in kucuk kardesi Avusturya Arsiduku John tarafindan kararli bir sekilde desteklendi Murzzuschlag a giden Semmering demiryolu ve Viyana dan Trieste ye giden Avusturya Guney Demiryolu hatti 1857 de tamamlandi ve bu da Istirya ekonomisini canlandirdi 1867 Avusturya Macaristan Uzlasmasi Ausgleich sirasinda dukluk Avusturya Macaristan Monarsisinin Cisleithanian kismi icin bir tac toprak olarak verildi milliyetciligin yukselisiyle birlikte Alman ve Sloven nufusu arasindaki catismalar yogunlasti I Dunya Savasi nin ardindan Avusturya Macaristan in cokusu uzerine Alman Avusturya nin geriye kalan devleti Istirya duklugunun buyuk bolumleri de dahil olmak uzere onemli bir Almanca konusan nufusa sahip tum Avusturya yi talep ederken Sloven Asagi Istirya bolgesi Eyaleti ne katildi Slovenler Hirvatlar ve Sirplar Silahli catismalar ozellikle cok milletli Maribor Marburg kasabasi cevresinde ortaya cikti 1919 St Germain Antlasmasi na kadar eski dukluk topraklarinin ucte ikisi daha sonra Yukari Steiermark olarak adlandirilan Graz da dahil olmak uzere etnik hatlar arasinda genis bir sekilde bolundu Avusturya ile kalan ve Maribor un Sirp Hirvat ve Sloven Kralligi na gecmesiyle Asagi Istiryanin guney ucte biri sonunda modern Slovenya nin bir parcasi haline geldi Kaynakca 28 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Duchy of Styria 15 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi