Stereotaksik cerrahi, vücuttaki küçük hedefleri bulmak ve bunlar üzerinde ablasyon, biyopsi, enjeksiyon, stimülasyon, implantasyon, radyocerrahi gibi bazı eylemleri gerçekleştirmek için kullanılan bir yöntemdir. Burada üç boyutlu bir koordinat sisteminden yararlanılarak minimal invaziv (en az hasara yol açan) bir cerrahi müdahale uygulanmaktadır.
Teoride, vücuttaki tüm organ sistemlerine stereotaksik cerrahi uygulanabilir. Bununla birlikte, referans noktalarını tespitte zorluklar (kemik dokuların yumuşak dokularla özellikle hareket halindeki ilişkisi gib) nedeniyle yakın zamanlara kadar beyin cerrahisi ile sınırlı kalmıştır. Beynin yanı sıra meme biyopsisi ve cerrahisinde de rutin olarak uygulanabilmektedir. Prosedürü planlamak için düz röntgen görüntüleri (radyografik mamografi), bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme kullanılabilir.
"Stereotaksik" kavramı zaman zaman kelime kökeni nedeniyle "stereotaktik" olarak da anılmaktadır.
İşlem
Stereotaktik cerrahi üç ana bileşen temelinde çalışır:
- Haritalama (atlas) çok modlu görüntü eşleştirme araçları, koordinat hesaplayıcı vb. içeren bir stereotaksik planlama sistemidir.
- Bir stereotaksik cihaz veya aparat
- Stereotaksik lokalizasyon ve yerleştirme prosedürü
Modern stereotaksik planlama sistemleri bilgisayar tabanlıdır. Stereotaktik atlas, iki koordinatlı bir planda gösterilen anatomik yapının (örneğin bir insan beyninin) bir dizi kesitidir. Böylece, her beyin yapısına, stereotaktik cihazı konumlandırmak için kullanılacak olan bir dizi üç koordinat açısı belirlenir. Çoğu atlasta kullanılan üç boyut şunlardır: latero-lateral (x), dorso-ventral (y) ve rostro-caudal (z).
Tedavi
Stereotaktik radyocerrahi
Stereotaksik radyocerrahide, kafa veya omurgadaki tanımlanmış hedefleri insizyon yapmaya gerek kalmadan etkisiz hale getirmek veya yok etmek için harici olarak üretilen iyonlaştırıcı radyasyon kullanır. Bu işlemde hedef yapıda tedavi etkinliğini korurken bitişik normal dokuya verilen hasarı azaltmak için dik doz gradyanları gerektirir. Bunun sonucu olarak, tedavi hedefinin doğruluğu 1-2 milimetre veya daha az bir sapmaya sahip olmalıdır. Hastaları mümkün olan en yüksek doğruluk ve hassasiyetle tedavi etmek için, görüntü alımından tedavi planlamasına, tedavinin mekanik yönlerine ve fraksiyon içi hareket ihtimallerine kadar tüm hatalar sistematik olarak optimize edilmelidir. Hasta bakımının kalitesini sağlamak için prosedür, bir radyasyon onkoloğu, tıbbi fizikçi ve radyasyon terapistinden oluşan multidisipliner bir ekip içerir. Özel, ticari olarak yapılandırılmış stereotaktik radyocerrahi programları, Gamma Knife,CyberKnife, ve Novalis Radiosurgery cihazları tarafından sağlanır.
Stereotaktik radyocerrahi, hem primer hem de metastazlarda tümörlerde kullanılabilen minimal invaziv bir tedavi alternatifi sağlamaktadır. Stereotaktik radyocerrahi çoğu metastaz, meningiom, , , arteriyovenöz malformasyonlar ve trigeminal nevralji için uygun vakalarda iyi bir tedavi seçeneğidir.
Parkinson hastalığı
Fonksiyonel beyin cerrahisi, Parkinson hastalığı, hiperkinezi, kas tonusu bozukluğu, inatçı ağrı, konvülsif bozukluklar ve psikolojik fenomenler gibi çeşitli bozuklukların tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Ekstra piramidal bozuklukları hafifletmek için Russell Meyers, 1939'da ve putamen ve kısmını çıkardı. İnatçı ağrıyı ortadan kaldırma girişimleride ağrı yolaklarının bazı seviyelerde kesilmesiyleuygulanmaya başlamıştır.
Kaynakça
- ^ Barnett (2007). "Stereotactic radiosurgery-an organized neurosurgery-sanctioned definition". Journal of Neurosurgery. 106 (1): 1-5. doi:10.3171/jns.2007.106.1.1. (PMID) 17240553.
- ^ Paddick (2006). "A simple dose gradient measurement tool to complement the conformity index". Journal of Neurosurgery. 105: 194-201. doi:10.3171/sup.2006.105.7.194. (PMID) 18503356.
- ^ Tsao (2012). "International Practice Survey on the Management of Brain Metastases: Third International Consensus Workshop on Palliative Radiotherapy and Symptom Control". Clinical Oncology. 24 (6): e81-e92. doi:10.1016/j.clon.2012.03.008. (PMID) 22794327.
- ^ Stereotactic radiosurgery. Woodbury, NY: Published for the American Association of Physicists in Medicine by the American Institute of Physics. 1995. ss. 6-8. ISBN .
- ^ Park (2012). "Outcomes of Gamma Knife surgery for trigeminal neuralgia secondary to vertebrobasilar ectasia". Journal of Neurosurgery. 116 (1): 73-81. doi:10.3171/2011.8.JNS11920. (PMID) 21962163.
- ^ Smith (2003). "Dedicated linear accelerator radiosurgery for the treatment of trigeminal neuralgia". Journal of Neurosurgery. 99 (3): 511-516. doi:10.3171/jns.2003.99.3.0511. (PMID) 12959439.
- ^ Lindquist (2007). "The Leksell Gamma Knife Perfexion and comparisons with its predecessors". Neurosurgery. 61: ONS130-ONS141. doi:10.1227/01.neu.0000316276.20586.dd. (PMID) 18596433.
- ^ Adler (2013). "The future of robotics in radiosurgery". Neurosurgery. 72: A8-A11. doi:10.1227/NEU.0b013e318271ff20. (PMID) 23254817.
- ^ Wurm (2008). "Novalis Radiosurgery frameless image-guided noninvasive radiosurgery: initial experience". Neurosurgery. 62 (5): A11-A18. doi:10.1227/01.NEU.0000325932.34154.82. (PMID) 18580775.
- ^ Andrews (2006). "A review of 3 current radiosurgery systems". Surgical Neurology. 66 (6): 559-564. doi:10.1016/j.surneu.2006.08.002. (PMID) 17145309.
- ^ Leksell (1983). "Stereotactic radiosurgery". Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry. 46 (9): 797-803. doi:10.1136/jnnp.46.9.797. (PMC) 1027560 $2. (PMID) 6352865.
- ^ Niranjan (2000). "Radiosurgery: where we were, are, and may be in the third millennium". Neurosurgery. 46 (3): 531-543. doi:10.1097/00006123-200003000-00002. (PMID) 10719848.
- ^ Radiosurgery from the brain to the spine: 20 years experience. . Acta Neurochirurgica Supplementum. 101. 2008. ss. 163-168. doi:10.1007/978-3-211-78205-7_28. ISBN . (PMID) 18642653.
- ^ Gildenberg (2006). "Evolution of Basal Ganglia Surgery for Movement Disorders". Stereotactic and Functional Neurosurgery. 84 (4). Karger Publishers. ss. 131-135. doi:10.1159/000094844.
Konuyla ilgili yayınlar
- Armando Alaminos Bouza, "Imaging, Stereotactic Space and Targeting in Functional Neurosurgery 18 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", Functional Neurosurgery, First Edition, Publisher: Alaúde Editorial LTDA, Editor: Arthur Cukiert, pp. 67–79, (2014),
- Philip L. Gildenberg, "Stereotactic Surgery: Present and Past", Stereotactic Neurosurgery (Editor: M. Peter Heilbrun). Baltimore: (1988)
- Patrick J. Kelly, "Introduction and Historical Aspects", Tumor Stereotaxis, Philadelphia: W. B. Saunders Company (1991)
- , A Short History of Stereotactic Surgery 13 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Cyber Museum of Neurosurgery.
- William Regine; Lawrence Chin (2008). Principles of Stereotactic Surgery. Berlin: Springer. ISBN . 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2021.
- Steel, G. Gordon (2002). Basic clinical radiobiology (3. bas.). Londra: Hodder Arnold. ISBN .
- Tasker RR, Organ LW, Hawrylyshyn P (1976). "Sensory organization of the human thalamus". Applied Neurophysiology. 39 (3–4): 139-53. doi:10.1159/000102487. (PMID) 801856.
- Tasker RR, Hawrylyshyn P, Rowe IH, Organ LW (1977). "Computerized graphic display of results of subcortical stimulation during stereotactic surgery". Advances in Stereotactic and Functional Neurosurgery 2. Acta Neurochirurgica Supplementum. 24. ss. 85-98. doi:10.1007/978-3-7091-8482-0_14. ISBN . (PMID) 335811.
- van Manen, Jaap (1967). Stereotactic Methods and their Applications in Disorders of the Motor System. Springfield, IL: Royal Van Gorcum.
- Zapata, A., Chefer, V. I. and Shippenberg, T. S. (2009). "Microdialysis in Rodents". Current Protocols in Neuroscience. 47: 7.2.1-7.2.29. doi:10.1002/0471142301.ns0702s47. (PMC) 2945307 $2. (PMID) 19340813.
Dış bağlantılar
- Leksell Stereotaktik Sistemi 31 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Praezis Plus: stereotaktik planlama yazılımı. 9 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- MNPS - Mevis Stereotaktik Planlama Sistemi. 3 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- StereoCheck - Stereotaktik koordinatları hesaplamak ve kontrol etmek için iPad / iPhone uygulaması 3 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Micromar stereotaktik sistem AIM 26 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Stereotaksik cerrahi vucuttaki kucuk hedefleri bulmak ve bunlar uzerinde ablasyon biyopsi enjeksiyon stimulasyon implantasyon radyocerrahi gibi bazi eylemleri gerceklestirmek icin kullanilan bir yontemdir Burada uc boyutlu bir koordinat sisteminden yararlanilarak minimal invaziv en az hasara yol acan bir cerrahi mudahale uygulanmaktadir Teoride vucuttaki tum organ sistemlerine stereotaksik cerrahi uygulanabilir Bununla birlikte referans noktalarini tespitte zorluklar kemik dokularin yumusak dokularla ozellikle hareket halindeki iliskisi gib nedeniyle yakin zamanlara kadar beyin cerrahisi ile sinirli kalmistir Beynin yani sira meme biyopsisi ve cerrahisinde de rutin olarak uygulanabilmektedir Proseduru planlamak icin duz rontgen goruntuleri radyografik mamografi bilgisayarli tomografi ve manyetik rezonans goruntuleme kullanilabilir Bir beyin biyopsi isleminde stereotaksi kullanimi Stereotaksik kavrami zaman zaman kelime kokeni nedeniyle stereotaktik olarak da anilmaktadir IslemStereotaktik cerrahi uc ana bilesen temelinde calisir Haritalama atlas cok modlu goruntu eslestirme araclari koordinat hesaplayici vb iceren bir stereotaksik planlama sistemidir Bir stereotaksik cihaz veya aparat Stereotaksik lokalizasyon ve yerlestirme proseduru Modern stereotaksik planlama sistemleri bilgisayar tabanlidir Stereotaktik atlas iki koordinatli bir planda gosterilen anatomik yapinin ornegin bir insan beyninin bir dizi kesitidir Boylece her beyin yapisina stereotaktik cihazi konumlandirmak icin kullanilacak olan bir dizi uc koordinat acisi belirlenir Cogu atlasta kullanilan uc boyut sunlardir latero lateral x dorso ventral y ve rostro caudal z TedaviStereotaktik radyocerrahi Gamma Knife Radyocerrahi yapan bir doktor Stereotaksik radyocerrahide kafa veya omurgadaki tanimlanmis hedefleri insizyon yapmaya gerek kalmadan etkisiz hale getirmek veya yok etmek icin harici olarak uretilen iyonlastirici radyasyon kullanir Bu islemde hedef yapida tedavi etkinligini korurken bitisik normal dokuya verilen hasari azaltmak icin dik doz gradyanlari gerektirir Bunun sonucu olarak tedavi hedefinin dogrulugu 1 2 milimetre veya daha az bir sapmaya sahip olmalidir Hastalari mumkun olan en yuksek dogruluk ve hassasiyetle tedavi etmek icin goruntu alimindan tedavi planlamasina tedavinin mekanik yonlerine ve fraksiyon ici hareket ihtimallerine kadar tum hatalar sistematik olarak optimize edilmelidir Hasta bakiminin kalitesini saglamak icin prosedur bir radyasyon onkologu tibbi fizikci ve radyasyon terapistinden olusan multidisipliner bir ekip icerir Ozel ticari olarak yapilandirilmis stereotaktik radyocerrahi programlari Gamma Knife CyberKnife ve Novalis Radiosurgery cihazlari tarafindan saglanir Stereotaktik radyocerrahi hem primer hem de metastazlarda tumorlerde kullanilabilen minimal invaziv bir tedavi alternatifi saglamaktadir Stereotaktik radyocerrahi cogu metastaz meningiom arteriyovenoz malformasyonlar ve trigeminal nevralji icin uygun vakalarda iyi bir tedavi secenegidir Parkinson hastaligi Glenside Muzesi nde sergilenen Stereotaksik Talamotomi icin Cerceve Fonksiyonel beyin cerrahisi Parkinson hastaligi hiperkinezi kas tonusu bozuklugu inatci agri konvulsif bozukluklar ve psikolojik fenomenler gibi cesitli bozukluklarin tedavisinde kullanilan bir yontemdir Ekstra piramidal bozukluklari hafifletmek icin Russell Meyers 1939 da ve putamen ve kismini cikardi Inatci agriyi ortadan kaldirma girisimleride agri yolaklarinin bazi seviyelerde kesilmesiyleuygulanmaya baslamistir Kaynakca Barnett 2007 Stereotactic radiosurgery an organized neurosurgery sanctioned definition Journal of Neurosurgery 106 1 1 5 doi 10 3171 jns 2007 106 1 1 PMID 17240553 Paddick 2006 A simple dose gradient measurement tool to complement the conformity index Journal of Neurosurgery 105 194 201 doi 10 3171 sup 2006 105 7 194 PMID 18503356 Tsao 2012 International Practice Survey on the Management of Brain Metastases Third International Consensus Workshop on Palliative Radiotherapy and Symptom Control Clinical Oncology 24 6 e81 e92 doi 10 1016 j clon 2012 03 008 PMID 22794327 Stereotactic radiosurgery Woodbury NY Published for the American Association of Physicists in Medicine by the American Institute of Physics 1995 ss 6 8 ISBN 978 1 56396 497 8 Park 2012 Outcomes of Gamma Knife surgery for trigeminal neuralgia secondary to vertebrobasilar ectasia Journal of Neurosurgery 116 1 73 81 doi 10 3171 2011 8 JNS11920 PMID 21962163 Smith 2003 Dedicated linear accelerator radiosurgery for the treatment of trigeminal neuralgia Journal of Neurosurgery 99 3 511 516 doi 10 3171 jns 2003 99 3 0511 PMID 12959439 Lindquist 2007 The Leksell Gamma Knife Perfexion and comparisons with its predecessors Neurosurgery 61 ONS130 ONS141 doi 10 1227 01 neu 0000316276 20586 dd PMID 18596433 Adler 2013 The future of robotics in radiosurgery Neurosurgery 72 A8 A11 doi 10 1227 NEU 0b013e318271ff20 PMID 23254817 Wurm 2008 Novalis Radiosurgery frameless image guided noninvasive radiosurgery initial experience Neurosurgery 62 5 A11 A18 doi 10 1227 01 NEU 0000325932 34154 82 PMID 18580775 Andrews 2006 A review of 3 current radiosurgery systems Surgical Neurology 66 6 559 564 doi 10 1016 j surneu 2006 08 002 PMID 17145309 Leksell 1983 Stereotactic radiosurgery Journal of Neurology Neurosurgery and Psychiatry 46 9 797 803 doi 10 1136 jnnp 46 9 797 PMC 1027560 2 PMID 6352865 Niranjan 2000 Radiosurgery where we were are and may be in the third millennium Neurosurgery 46 3 531 543 doi 10 1097 00006123 200003000 00002 PMID 10719848 Radiosurgery from the brain to the spine 20 years experience Acta Neurochirurgica Supplementum 101 2008 ss 163 168 doi 10 1007 978 3 211 78205 7 28 ISBN 978 3 211 78204 0 PMID 18642653 Gildenberg 2006 Evolution of Basal Ganglia Surgery for Movement Disorders Stereotactic and Functional Neurosurgery 84 4 Karger Publishers ss 131 135 doi 10 1159 000094844 Konuyla ilgili yayinlarArmando Alaminos Bouza Imaging Stereotactic Space and Targeting in Functional Neurosurgery 18 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Functional Neurosurgery First Edition Publisher Alaude Editorial LTDA Editor Arthur Cukiert pp 67 79 2014 978 85 7881 248 5 Philip L Gildenberg Stereotactic Surgery Present and Past Stereotactic Neurosurgery Editor M Peter Heilbrun Baltimore 1988 Patrick J Kelly Introduction and Historical Aspects Tumor Stereotaxis Philadelphia W B Saunders Company 1991 A Short History of Stereotactic Surgery 13 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cyber Museum of Neurosurgery William Regine Lawrence Chin 2008 Principles of Stereotactic Surgery Berlin Springer ISBN 978 0 387 71069 3 13 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2021 Steel G Gordon 2002 Basic clinical radiobiology 3 bas Londra Hodder Arnold ISBN 978 0340807835 Tasker RR Organ LW Hawrylyshyn P 1976 Sensory organization of the human thalamus Applied Neurophysiology 39 3 4 139 53 doi 10 1159 000102487 PMID 801856 Tasker RR Hawrylyshyn P Rowe IH Organ LW 1977 Computerized graphic display of results of subcortical stimulation during stereotactic surgery Advances in Stereotactic and Functional Neurosurgery 2 Acta Neurochirurgica Supplementum 24 ss 85 98 doi 10 1007 978 3 7091 8482 0 14 ISBN 978 3 211 81422 2 PMID 335811 van Manen Jaap 1967 Stereotactic Methods and their Applications in Disorders of the Motor System Springfield IL Royal Van Gorcum Zapata A Chefer V I and Shippenberg T S 2009 Microdialysis in Rodents Current Protocols in Neuroscience 47 7 2 1 7 2 29 doi 10 1002 0471142301 ns0702s47 PMC 2945307 2 PMID 19340813 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Dis baglantilarLeksell Stereotaktik Sistemi 31 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Praezis Plus stereotaktik planlama yazilimi 9 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde MNPS Mevis Stereotaktik Planlama Sistemi 3 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde StereoCheck Stereotaktik koordinatlari hesaplamak ve kontrol etmek icin iPad iPhone uygulamasi 3 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Micromar stereotaktik sistem AIM 26 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde