Subaşı veya sübaşı, Türkçe bir sözcük olarak hemen hemen tüm Türk devletlerinde “komutan” anlamında kullanılagelmiştir. Türkçede "sü" asker, ordu anlamındadır. Orhun Yazıtları’nda "sü begi" olarak kullanılmıştır. Karahanlılar orduyu sevk ve idare için "sü başlamak" derlerdi. Kutadgu Bilig’de "sübaşlar er", "sübaşçısı" ve "sübaşlar kişi" olarak kullanılmaktadır. Karahanlılar, Gazneliler, Büyük Selçuklular, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu, Arapça, Farsça “sahibü’l ceyş” ve “sipehsalar”, Türkçe olarak da “subaşı” sözcükleri kullanılmıştır. Selçuk Bey’in unvanı da subaşıdır. Subaşı ve benzeri sözcüklerin kullanıldığı tüm Türk devletlerinde bu makam, devletin geleneklerine ve içinde bulunduğu şartlara göre değişmekle birlikte, subaşılık doğal olarak son derece önemli bir görevdir. Subaşı olarak atanacak kişide özel bir takım özellikler aranmıştır. Bunlar arasında askerî konularda, özellikle askerî taktiklerde deneyimli, atak, cesur, cömert, haysiyetli, alçak gönüllü, politik ve stratejik görüşe sahip, örfe bağlı, kalem, silah kullanmakta usta, ilim ve irfan sahibi olmak gibi çok çeşitli özellikler belirtilmektedir.
Osmanlı’nın ilk devirlerinde subaşılık, şehir muhafız kuvvetlerinin komutanı olarak, kadı ve dizdar atanmasıyla birlikte, bir kentin ele geçirilmesinin resmî hale getirilmesi olarak görülmüştür. II. Mehmet zamanında önemi azalmak ve görev alanları daraltılmakla birlikte görev alanları genişletilmiştir. Subaşılar, sancak beyi ve kadıdan sonraki makam olarak görülür olmuştur. Bu gelişmede Bizans kurumlarını benimsemenin etkisi olduğu ileri sürülür. Subaşılık, 15. yüzyıl ortalarından itibaren bölgelerinde daha çok asayişin sağlanmasından sorumlu görülmüşlerdir. Kazalarda sancak beyini temsil ederler. Genellikle kendilerine bir zeamet bağlanırdı.
Kaynakça
- ^ a b Mücteba İlgürel, “İslam Ansiklopedisi” 25 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Subasi veya subasi Turkce bir sozcuk olarak hemen hemen tum Turk devletlerinde komutan anlaminda kullanilagelmistir Turkcede su asker ordu anlamindadir Orhun Yazitlari nda su begi olarak kullanilmistir Karahanlilar orduyu sevk ve idare icin su baslamak derlerdi Kutadgu Bilig de subaslar er subascisi ve subaslar kisi olarak kullanilmaktadir Karahanlilar Gazneliler Buyuk Selcuklular Anadolu Selcuklu ve Osmanli Imparatorlugu Arapca Farsca sahibu l ceys ve sipehsalar Turkce olarak da subasi sozcukleri kullanilmistir Selcuk Bey in unvani da subasidir Subasi ve benzeri sozcuklerin kullanildigi tum Turk devletlerinde bu makam devletin geleneklerine ve icinde bulundugu sartlara gore degismekle birlikte subasilik dogal olarak son derece onemli bir gorevdir Subasi olarak atanacak kiside ozel bir takim ozellikler aranmistir Bunlar arasinda askeri konularda ozellikle askeri taktiklerde deneyimli atak cesur comert haysiyetli alcak gonullu politik ve stratejik goruse sahip orfe bagli kalem silah kullanmakta usta ilim ve irfan sahibi olmak gibi cok cesitli ozellikler belirtilmektedir Osmanli nin ilk devirlerinde subasilik sehir muhafiz kuvvetlerinin komutani olarak kadi ve dizdar atanmasiyla birlikte bir kentin ele gecirilmesinin resmi hale getirilmesi olarak gorulmustur II Mehmet zamaninda onemi azalmak ve gorev alanlari daraltilmakla birlikte gorev alanlari genisletilmistir Subasilar sancak beyi ve kadidan sonraki makam olarak gorulur olmustur Bu gelismede Bizans kurumlarini benimsemenin etkisi oldugu ileri surulur Subasilik 15 yuzyil ortalarindan itibaren bolgelerinde daha cok asayisin saglanmasindan sorumlu gorulmuslerdir Kazalarda sancak beyini temsil ederler Genellikle kendilerine bir zeamet baglanirdi Kaynakca a b Mucteba Ilgurel Islam Ansiklopedisi 25 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde