Suchomimus ("timsah taklitçisi"), Erken Kretase döneminde (125-112 milyon yıl önce) bugünkü Nijer dolaylarında yaşamış, Spinosauridae familyasından dev bir teropod dinozor cinsidir.
Suchomimus | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bir sanatçının izlenimiyle Suchomimus | |||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
†Suchomimus tenerensis (Sereno vd., 1998) | |||||||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||||||
|
Kökenbilim
Bu dinozorun cins adı Antik Yunanca souchos (timsah) ve mimos (taklitçi) sözcüklerinin Latinceleştirilmesiyle oluşmuşken; tür adı olan tenerensis de fosillerinin bulunduğu Ténéré Çölü'nün adının -ensis (Türkçe -li, -lı) ekiyle Latinceleştirilmesiyle oluşturulmuştur.
Keşif
1997 sonbaharında paleontolog Paul Sereno'nun öncülük ettiği bir keşif grubu Nijer'in Ténéré Çölü'nde kazı çalışması yürütmüştür. Bu çalışma sonucunda 120 milyon yıllık Aptian devri tabakalarda bazı dinozor fosilleri bulunmuştur ve bunların arasında en dikkat çekici olanı neredeyse tüm bir Spinosauridae üyesi dinozorun fosili olmuştur. Keşif tam olarak 11 Kasım 1998 tarihinde duyurulmuştur.
Sınıflandırılma
Erken Kretase'den Geç Kretase'nin erken dönemlerine kadar yaşamış Spinosauridae familyası Avrupa, Asya ve Afrika'dan bilinir. 1915 yılında familyanın ilk tanımlanan üyesi Spinosaurus Mısır'da Stromer tarafından keşfedildi ve bu dinozor cinsi sırt omurlarındaki ışınsal kemik yapılarıyla gövdelerinin üstünde bir yelkene sahiptirler. Yine Avrupa'da Bariyoniks, Güney Amerika'da Irritator cinsleri aile ağacında Suchomimus'un akrabasıdır. Görece tam bir fosil öğesi ailenin eksik iskelete sahip üyelerinin biyolojik olarak yeniden inşasına katkı sağlamaktadır.
Megalosauroidea |
| ||||||||||||||||||||||||
Barker vd. (2021) tarafından oluşturulmuş kladogram (grupların tahmini çeşitlenme tarihleri parantez içerisinde gösterilmiştir).
†Megalosauroidea (183.5 myö) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fiziksel özellikler
Tüm Spinosauridae familyasında olduğu gibi Suchomimus da eski çalışmalarda düşünüldüğünden daha ince, narin ve timsahvari bir kafatası yapısına sahipti. MNN GDF500, 501, 502 fosil numunelerinin matematiksel analizleri sonucu Sereno ve ekibi ortalama 1.19 metrelik bir kafatası uzunluğu ile yine ortalama 10.31 metrelik bir toplam uzunluk önermişlerdir. Yine analiz sonucu 5.2 tonluk bir ağırlık önerilirken; bir diğer çalışmada Seebacher 3.8 tonluk bir ağırlığa sahip olabileceğini düşünmüştür.
Suchomimus'un bağlı olduğu ailede ince uzun timsah benzeri çene yapısı vardır ve diğer teropodlardan farklı olarak ağız tabanına sahiptirler ve bu da çeneyi alışılmadık bir şekilde uzun hale getirir. Dişleri aralıklı dizilmiş konik şekilli dişlerdir ve premaxilla (ön çene) uç dişleri barındırır. Burun yapıları da belirgin şekilde geride yani kafatası ortasına doğru konumlanmıştır. Güçlü kuyrukları, üç parmaklı el ve ayak kemikleri onları büyük bir avcı yapmaktadır. Sağrı kemiği üzerindeki omur dikenleri gayet büyüktür ve önayaklarında başparmak görevinde olan dev bir pençe de taşırlar.
Habitat ve Beslenme
Kretase dönemi Afrika'sının nehirlerin kesişim bölgesi olduğu ve sulak-bataklık arazilerden oluştuğu tabakabilimsel araştırmaların sonucu olarak önerilmiştir. Nehir ortamını temsil ettiği bilinen çapraz tabakalanmalı kumtaşı çökellerinin göçücü kumullarla örtüldüğü gözlemlenmiştir. Bu tabakalarda Spinosaurus, Suchomimus, timsahlar, Ouranosaurus, , kemikli balıklar, tatlı su çift kabukluları ve bazı farklı balıklar görülür.Suchomimus gibi bir dinozorun da çene yapısına ve yaşadığı habitata bakılınca balıkobur (piscivore) beslenme çeşidine sahip olduğu akla yatkın görülmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c d Sereno, Paul C.; Beck, Allison L.; Dutheil, Didier B.; Gado, Boubacar; Larsson, Hans C. E.; Lyon, Gabrielle H.; Marcot, Jonathan D.; Rauhut, Oliver W. M.; Sadleir, Rudyard W.; Sidor, Christian A.; Varricchio, David D. (13 Kasım 1998). "A Long-Snouted Predatory Dinosaur from Africa and the Evolution of Spinosaurids". Science. 282 (5392): 1298-1302. doi:10.1126/science.282.5392.1298. 30 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2021.
- ^ a b "Spinosauridae - Suchomimus tenerensis". spinosauridae.fr.gd. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2021.
- ^ Holtz Jr., Thomas R. . www.sciencemag.org. Sciencemag. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Barker, Chris T.; Hone, David W. E.; Naish, Darren; Cau, Andrea; Lockwood, Jeremy A. F.; Foster, Brian; Clarkin, Claire E.; Schneider, Philipp; Gostling, Neil J. (29 Eylül 2021). "New spinosaurids from the Wessex Formation (Early Cretaceous, UK) and the European origins of Spinosauridae". Scientific Reports (İngilizce). 11 (1): 19340. doi:10.1038/s41598-021-97870-8. ISSN 2045-2322. 29 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2021.
- ^ Therrien, François; Henderson, Donald M. (12 Mart 2007). "My theropod is bigger than yours … or not: estimating body size from skull length in theropods". Journal of Vertebrate Paleontology. 27 (1): 108-115. doi:10.1671/0272-4634(2007)27[108:MTIBTY]2.0.CO;2. ISSN 0272-4634.
- ^ Blount and Crowly, Kitty and Maggie (2008). DINOSAURS ENCYCLOPEDIA OF & PREHISTORIC LIFE. New York: Dorling Kindersly. ss. 114-115. ISBN .
- ^ Sereno, Paul C.; Brusatte, Stephen L. (Ocak 2008). "Basal Abelisaurid and Carcharodontosaurid Theropods from the Lower Cretaceous Elrhaz Formation of Niger". Acta Palaeontologica Polonica. 53 (1): 15-46. doi:10.4202/app.2008.0102. ISSN 0567-7920.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Suchomimus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Vikitür'de Suchomimus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
- Paul Sereno – Project Exploration Suchomimus Fact Sheet 3 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., at Project Exploration.
- Photos of Suchomimus Skeleton in Niger 13 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., at Project Exploration.
- Video of mounted Suchomimus skeleton in Chicago 30 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at the
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suchomimus timsah taklitcisi Erken Kretase doneminde 125 112 milyon yil once bugunku Nijer dolaylarinda yasamis Spinosauridae familyasindan dev bir teropod dinozor cinsidir Suchomimus Yasadigi donem araligi 125 112 myo PreYeYeOSDCPTJKPgNBir sanatcinin izlenimiyle SuchomimusBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataKlad DinosauriaKlad SaurischiaKlad TheropodaFamilya SpinosauridaeOymak CeratosuchopsiniCins Suchomimus Sereno vd 1998Tur S tenerensisIkili adlandirma Suchomimus tenerensis Sereno vd 1998 SinonimlerCristatusaurus lapparenti ve 1998 Baryonyx tenerensis Sereno vd 1998 Sues vd 2002 ilk olarak Suchomimus olarak tanimlandi KokenbilimBu dinozorun cins adi Antik Yunanca souchos timsah ve mimos taklitci sozcuklerinin Latincelestirilmesiyle olusmusken tur adi olan tenerensis de fosillerinin bulundugu Tenere Colu nun adinin ensis Turkce li li ekiyle Latincelestirilmesiyle olusturulmustur Kesif1997 sonbaharinda paleontolog Paul Sereno nun onculuk ettigi bir kesif grubu Nijer in Tenere Colu nde kazi calismasi yurutmustur Bu calisma sonucunda 120 milyon yillik Aptian devri tabakalarda bazi dinozor fosilleri bulunmustur ve bunlarin arasinda en dikkat cekici olani neredeyse tum bir Spinosauridae uyesi dinozorun fosili olmustur Kesif tam olarak 11 Kasim 1998 tarihinde duyurulmustur SiniflandirilmaSuchomimus ustte ve Bariyoniks altta Erken Kretase den Gec Kretase nin erken donemlerine kadar yasamis Spinosauridae familyasi Avrupa Asya ve Afrika dan bilinir 1915 yilinda familyanin ilk tanimlanan uyesi Spinosaurus Misir da Stromer tarafindan kesfedildi ve bu dinozor cinsi sirt omurlarindaki isinsal kemik yapilariyla govdelerinin ustunde bir yelkene sahiptirler Yine Avrupa da Bariyoniks Guney Amerika da Irritator cinsleri aile agacinda Suchomimus un akrabasidir Gorece tam bir fosil ogesi ailenin eksik iskelete sahip uyelerinin biyolojik olarak yeniden insasina katki saglamaktadir Megalosauroidea Spinosauridae Baryonychinae Bariyoniks Suchomimus Spinosaurinae Irritator Spinosaurus Megalosauridae Barker vd 2021 tarafindan olusturulmus kladogram gruplarin tahmini cesitlenme tarihleri parantez icerisinde gosterilmistir Megalosauroidea 183 5 myo Diger megalosauroidler Spinosauridae 147 7 myo Vallibonavenatrix 141 1 myo Spinosaurinae 134 myo Camarillasaurus 127 4 myo Ichthyovenator 117 8 myo Irritator Spinosaurini 112 5 myo Sigilmassasaurus Spinosaurus Baryonychinae 134 myo Baryonyx Ceratosuchopsini 130 5 myo Suchomimus Ceratosuchops Riparovenator Fiziksel ozelliklerTum Spinosauridae familyasinda oldugu gibi Suchomimus da eski calismalarda dusunuldugunden daha ince narin ve timsahvari bir kafatasi yapisina sahipti MNN GDF500 501 502 fosil numunelerinin matematiksel analizleri sonucu Sereno ve ekibi ortalama 1 19 metrelik bir kafatasi uzunlugu ile yine ortalama 10 31 metrelik bir toplam uzunluk onermislerdir Yine analiz sonucu 5 2 tonluk bir agirlik onerilirken bir diger calismada Seebacher 3 8 tonluk bir agirliga sahip olabilecegini dusunmustur Suchomimus Kafatasi Antik Yasam Muzesi Suchomimus un bagli oldugu ailede ince uzun timsah benzeri cene yapisi vardir ve diger teropodlardan farkli olarak agiz tabanina sahiptirler ve bu da ceneyi alisilmadik bir sekilde uzun hale getirir Disleri aralikli dizilmis konik sekilli dislerdir ve premaxilla on cene uc disleri barindirir Burun yapilari da belirgin sekilde geride yani kafatasi ortasina dogru konumlanmistir Guclu kuyruklari uc parmakli el ve ayak kemikleri onlari buyuk bir avci yapmaktadir Sagri kemigi uzerindeki omur dikenleri gayet buyuktur ve onayaklarinda basparmak gorevinde olan dev bir pence de tasirlar Erlhaz Formasyonu nun Erken Kretase sonundaki paleoekolojisiHabitat ve BeslenmeKretase donemi Afrika sinin nehirlerin kesisim bolgesi oldugu ve sulak bataklik arazilerden olustugu tabakabilimsel arastirmalarin sonucu olarak onerilmistir Nehir ortamini temsil ettigi bilinen capraz tabakalanmali kumtasi cokellerinin gocucu kumullarla ortuldugu gozlemlenmistir Bu tabakalarda Spinosaurus Suchomimus timsahlar Ouranosaurus kemikli baliklar tatli su cift kabuklulari ve bazi farkli baliklar gorulur Suchomimus gibi bir dinozorun da cene yapisina ve yasadigi habitata bakilinca balikobur piscivore beslenme cesidine sahip oldugu akla yatkin gorulmektedir Kaynakca a b c d Sereno Paul C Beck Allison L Dutheil Didier B Gado Boubacar Larsson Hans C E Lyon Gabrielle H Marcot Jonathan D Rauhut Oliver W M Sadleir Rudyard W Sidor Christian A Varricchio David D 13 Kasim 1998 A Long Snouted Predatory Dinosaur from Africa and the Evolution of Spinosaurids Science 282 5392 1298 1302 doi 10 1126 science 282 5392 1298 30 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2021 a b Spinosauridae Suchomimus tenerensis spinosauridae fr gd 28 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2021 Holtz Jr Thomas R www sciencemag org Sciencemag 10 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Barker Chris T Hone David W E Naish Darren Cau Andrea Lockwood Jeremy A F Foster Brian Clarkin Claire E Schneider Philipp Gostling Neil J 29 Eylul 2021 New spinosaurids from the Wessex Formation Early Cretaceous UK and the European origins of Spinosauridae Scientific Reports Ingilizce 11 1 19340 doi 10 1038 s41598 021 97870 8 ISSN 2045 2322 29 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2021 Therrien Francois Henderson Donald M 12 Mart 2007 My theropod is bigger than yours or not estimating body size from skull length in theropods Journal of Vertebrate Paleontology 27 1 108 115 doi 10 1671 0272 4634 2007 27 108 MTIBTY 2 0 CO 2 ISSN 0272 4634 Blount and Crowly Kitty and Maggie 2008 DINOSAURS ENCYCLOPEDIA OF amp PREHISTORIC LIFE New York Dorling Kindersly ss 114 115 ISBN 978 0 7566 3836 8 Sereno Paul C Brusatte Stephen L Ocak 2008 Basal Abelisaurid and Carcharodontosaurid Theropods from the Lower Cretaceous Elrhaz Formation of Niger Acta Palaeontologica Polonica 53 1 15 46 doi 10 4202 app 2008 0102 ISSN 0567 7920 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Suchomimus ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Suchomimus ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Paul Sereno Project Exploration Suchomimus Fact Sheet 3 Mayis 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde at Project Exploration Photos of Suchomimus Skeleton in Niger 13 Mayis 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde at Project Exploration Video of mounted Suchomimus skeleton in Chicago 30 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde at the