Svetlana Aleksandrovna Aleksiyeviç (Rusça: Светлана Александровна Алексиевич; Belarusça: Святлана Аляксандраўна Алексіевіч; d. 31 Mayıs 1948), 2015 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Belaruslu araştırmacı gazeteci, yazar.
Svetlana Aleksiyeviç | |
---|---|
2013 yılına ait fotoğraf | |
Doğum | Svetlana Aleksandrovna Aleksiyeviç 31 Mayıs 1948 Stanislav, Ukrayna SSC, SSCB |
Meslek | Gazeteci, yazar |
İkamet | Minsk |
Vatandaşlık | SSCB (1948-1991) Belarus (1991-günümüz) |
Dönem | 1975-günümüz |
Tür | Öykü |
Önemli eser | Çernobil'den Sesler, |
Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (2015) |
Resmî site | |
Yaşam öyküsü
Ukrayna SSC'nin Stanislav (1962'den sonra adı İvano-Frankivsk olan yerleşim birimi) şehrinde, Beyaz Rus baba ve Ukraynalı bir anneden dünyaya geldi. Çocukluğu Belarus'ta geçen yazar, Belarus Devlet Üniversitesi gazetecilik bölümünden 1972'de mezun oldu. Sonrasında bazı yerel gazetelerde çalıştıktan sonra, Minsk'te yayınlanan Neman isimli edebiyat dergisinin muhabiri oldu.
II. Dünya Savaşı, Sovyet-Afgan Savaşı, Çernobil faciası, SSCB'nin dağılması gibi dramatik olayları yaşamış, bu olaylara tanık olmuş kişilerle röportajlar yaptı. Bu insanlardan dinlediklerinin izlerini yazdığı kitaplarda kolayca görmek mümkündür. Yazıları Lukashenko rejimini rahatsız etti. 2000 yılında hakkında yasal kovuşturma başlatıldı. Bunun üzerine ülkesini terk etti. Hayatının sonraki on yıllık kısmını, kendisine kucak açan Paris,Göteborg ve Berlin gibi şehirlerde, siyasi sürgün olarak geçirdi. Nihayet 2011 yılında ülkesine, Minsk şehrine geri döndü.
Eserleri
Yazarın kitapları, SSCB'de yaşamış insanların, ülke dağılmadan önce ve sonrasındaki, duygusal hayatlarındaki değişimlerin edebi kroniği olarak tanımlanmaktadır. Sovyet-Afgan Savaşı'nın ilk ağızdan anlatıldığı ve Çernobil kazasının ele alındığı Çernobil'den Sesler isimli kitapları en önemli eserleridir. Kitaplarında ele aldığı konuları şu şekilde tanımlamaktadır:
SSCB dönemine ve sonrasına dönüp baktığımızda, tarihimizin koca bir mezar ve büyük bir kan banyosundan ibaret olduğunu görürüz. Kurbanlarla cellatlar arasındaki tükenmek bilmez diyalogları duyarız. Sürekli olarak karşımıza aynı lanetli sorunsallar çıkar: Ne yapmalı, suçlu kim? Devrim, toplama kampları, II. Dünya Savaşı, Sovyet-Afgan Savaşı sırasında halktan gizlenen gerçekler, büyük bir imparatorluğun çöküşü, devasa ölçekte bir sosyalist ütopyanın paramparça dağılması, yeni ortaya çıkan evrensel problemler, Çernobil faciası vs. Bunlar, Dünya üstündeki tüm insanların cevaplaması gereken sorulardır ki, tümü bizim kendi gerçek tarihimizdir. İşte tüm bu cehennemden çıkma soru ve sorunlar, benim kitaplarımın izleğini oluştururlar.
isimli ilk kitabını 1985 yılında yazdı. Kitap, kısa sürede birçok baskı yaparak, iki milyon adetten daha fazla satış rakamına ulaştı. Romanda, II. Dünya Savaşı daha önce çok da ele alınmayan yönleriyle, bir kadının monologları şeklinde anlatılmaktadır. The Last Witnesses: the Book of Unchildlike Stories (Son Tanıklar: Çocuksu Olmayan Öyküler) isimli kitabında, savaşı yaşayan çocukların anıları yer almakta, savaş kadın ve çocukların gözünden adeta yeniden anlatılmakta, yepyeni bir duygu dünyasına kapı aralamaktadır. 1993 yılında, SSCB'nin dağılması sonucunda umutsuzluğa kapılıp, intihara teşebbüs eden insanların öykülerinin anlatıldığı Ölümle Efsunlananlar (Enchanted with Death) isimli kitabını yayınladı. Gerçekten de kendilerini ve yaşam biçimlerini komünist ideoloji ile özdeşleştirmiş çok sayıda Sovyet vatandaşı, ortaya çıkan yeni düzeni kabullenmekte ve bu tarihsel gerçekliği algılamakta zorluk çekmişti.
Aleksiyeviç'in kitapları, aralarında Türkçenin de bulunduğu toplam 19 farklı dile çevrilmiştir. Kitapların yanı sıra 21 adet belgeselin metnini hazırlamış ve üç adet de tiyatro oyununun senaryosunu yazmıştır. Tiyatro eserleri, Fransa, Almanya ve Bulgaristan'da sahnelenmiştir.
Ödülleri
Aleksiyeviç pek çok ulusal ve uluslararası ödüle layık görülmüştür.
- 1985 Nikolay Ostrovskiy Ödülü-SSCB
- 1985 Konstantin Fedin Ödülü-SSCB
- 1985 Komsomol Ödülü-SSCB
- 1996 (İsveç PEN)
- 1997
- 1998
- 1998
- 1999
- 2005 , Voices from Chernobyl
- 2007
- 2011 (Polish)
- 2013
- 2013 , La Fin de l'homme rouge ou le temps du désenchantement (Время секонд хэнд)
- 2014 Officier D'ordre Des Arts et Des Lettres De La Republique Francaise
- 2015 Nobel Edebiyat Ödülü
- 2020 Saharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü
- 2021 Sonning Ödülü
- 2021 Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı
Yazar, komitesi üyesidir.
Kitapları
İngilizceye çevrilenler
- The Unwomanly Face of War, (extracts), from Always a Woman: Stories by Soviet Women Writers, Raduga Publishers, 1987.
- War’s Unwomanly Face, Moscow : Progress Publishers, 1988,
- (Dalkey Archive Press 2005; )
- Zinky Boys: Soviet Voices from the Afghanistan War (W W Norton & Co Inc 1992; ) Another edition: Zinky boys: Soviet voices from a forgotten war (The ones who came home in zinc boxes), translated by Julia and Robin Whitby. London : Chatto & Windus, 1992, .
Rusça
- Zacharovannye smertiu (Enchanted with Death), Moscow: Slovo, 1994. .
- Poslednie svideteli : sto nedetskikh kolybelnykh (The Last Witnesses: the Book of Unchildlike Stories.), Moscow, Palmira, 2004, .
- Vremia sekond hend (Second-hand Time), Moscow: Vremia, 2013. .
Türkçeye çevirilenler
- Bir Nükleer Felaketin Sözlü Tarihi - Çernobil'den Sesler. , 2006. Çevirmen: .
- Nazi İşgalinde Sovyet Kadınlar. Evrensel Basım Yayın, 2015. Çevirmen: Serpil Güvenç & .
- İkinci El Zaman - Kızıl İnsanın Sonu. , 2016. Çevirmen: . .
- Kadın Yok Savaşın Yüzünde. , 2016. Çevirmen: . .
- Çernobil Duası - Geleceğin Tarihi. , 2017. Çevirmen: . .
- Çinko Çocuklar. , 2018. Çevirmen: & . .
- Son tanıklar - Çocukluğa Aykırı Yüz Öykü. , 2019. Çevirmen: . .
Kaynakça
- ^ Brief biography of Svetlana Alexievich (Russian) 18 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., from Who is who in Belorussia
- ^ Biography of Aleksievich 11 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at Lannan Foundation website
- ^ a b . 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2015.
- ^ . 13 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2015.
- ^ a b c . internationales literaturfestival berlin. 24 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2012.
- ^ a b "Svetlana Alexievich: Voices from Big Utopia". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2014.
- ^ . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2014.
- ^ "Fatou Jaw Manneh Amongst Four Writers Honoured By Oxfam Novib/PEN". FOROYAA Newspaper. 20 Şubat 2008. 7 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2012.
- ^ msh/ipj (dpa, KNA) (20 Haziran 2013). "Svetlana Alexievich of Belarus wins German literary prize". Deutsche Welle. Erişim tarihi: 21 Haziran 2013.
- ^ "Marie Darrieussecq reçoit le prix Médicis pour "Il faut beaucoup aimer les hommes"". Le Monde (Fransızca). 12 Kasım 2013. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2013.
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Svetlana Aleksiyeviç ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta Svetlana Alexievich ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Svetlana Alexievich5 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., author website.
- Her biography11 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- , fan website.
- "A Conversation with Svetlana Alexievich" 2 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., from The Center for Book Culture.
- 'Voices of Chernobyl': Survivors' Stories 14 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., from National Public Radio, 21 April 2006.
- A conspiracy of ignorance and obedience 13 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., an article about her in
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Svetlana Aleksandrovna Aleksiyevic Rusca Svetlana Aleksandrovna Aleksievich Belarusca Svyatlana Alyaksandrayna Aleksievich d 31 Mayis 1948 2015 Nobel Edebiyat Odulu sahibi Belaruslu arastirmaci gazeteci yazar Svetlana Aleksiyevic2013 yilina ait fotografDogumSvetlana Aleksandrovna Aleksiyevic 31 Mayis 1948 76 yasinda Stanislav Ukrayna SSC SSCBMeslekGazeteci yazarIkametMinskVatandaslikSSCB 1948 1991 Belarus 1991 gunumuz Donem1975 gunumuzTurOykuOnemli eserCernobil den Sesler Onemli odulleriNobel Edebiyat Odulu 2015 Resmi sitehttp alexievich info Yasam oykusuUkrayna SSC nin Stanislav 1962 den sonra adi Ivano Frankivsk olan yerlesim birimi sehrinde Beyaz Rus baba ve Ukraynali bir anneden dunyaya geldi Cocuklugu Belarus ta gecen yazar Belarus Devlet Universitesi gazetecilik bolumunden 1972 de mezun oldu Sonrasinda bazi yerel gazetelerde calistiktan sonra Minsk te yayinlanan Neman isimli edebiyat dergisinin muhabiri oldu II Dunya Savasi Sovyet Afgan Savasi Cernobil faciasi SSCB nin dagilmasi gibi dramatik olaylari yasamis bu olaylara tanik olmus kisilerle roportajlar yapti Bu insanlardan dinlediklerinin izlerini yazdigi kitaplarda kolayca gormek mumkundur Yazilari Lukashenko rejimini rahatsiz etti 2000 yilinda hakkinda yasal kovusturma baslatildi Bunun uzerine ulkesini terk etti Hayatinin sonraki on yillik kismini kendisine kucak acan Paris Goteborg ve Berlin gibi sehirlerde siyasi surgun olarak gecirdi Nihayet 2011 yilinda ulkesine Minsk sehrine geri dondu EserleriYazarin kitaplari SSCB de yasamis insanlarin ulke dagilmadan once ve sonrasindaki duygusal hayatlarindaki degisimlerin edebi kronigi olarak tanimlanmaktadir Sovyet Afgan Savasi nin ilk agizdan anlatildigi ve Cernobil kazasinin ele alindigi Cernobil den Sesler isimli kitaplari en onemli eserleridir Kitaplarinda ele aldigi konulari su sekilde tanimlamaktadir SSCB donemine ve sonrasina donup baktigimizda tarihimizin koca bir mezar ve buyuk bir kan banyosundan ibaret oldugunu goruruz Kurbanlarla cellatlar arasindaki tukenmek bilmez diyaloglari duyariz Surekli olarak karsimiza ayni lanetli sorunsallar cikar Ne yapmali suclu kim Devrim toplama kamplari II Dunya Savasi Sovyet Afgan Savasi sirasinda halktan gizlenen gercekler buyuk bir imparatorlugun cokusu devasa olcekte bir sosyalist utopyanin paramparca dagilmasi yeni ortaya cikan evrensel problemler Cernobil faciasi vs Bunlar Dunya ustundeki tum insanlarin cevaplamasi gereken sorulardir ki tumu bizim kendi gercek tarihimizdir Iste tum bu cehennemden cikma soru ve sorunlar benim kitaplarimin izlegini olustururlar isimli ilk kitabini 1985 yilinda yazdi Kitap kisa surede bircok baski yaparak iki milyon adetten daha fazla satis rakamina ulasti Romanda II Dunya Savasi daha once cok da ele alinmayan yonleriyle bir kadinin monologlari seklinde anlatilmaktadir The Last Witnesses the Book of Unchildlike Stories Son Taniklar Cocuksu Olmayan Oykuler isimli kitabinda savasi yasayan cocuklarin anilari yer almakta savas kadin ve cocuklarin gozunden adeta yeniden anlatilmakta yepyeni bir duygu dunyasina kapi aralamaktadir 1993 yilinda SSCB nin dagilmasi sonucunda umutsuzluga kapilip intihara tesebbus eden insanlarin oykulerinin anlatildigi Olumle Efsunlananlar Enchanted with Death isimli kitabini yayinladi Gercekten de kendilerini ve yasam bicimlerini komunist ideoloji ile ozdeslestirmis cok sayida Sovyet vatandasi ortaya cikan yeni duzeni kabullenmekte ve bu tarihsel gercekligi algilamakta zorluk cekmisti Aleksiyevic in kitaplari aralarinda Turkcenin de bulundugu toplam 19 farkli dile cevrilmistir Kitaplarin yani sira 21 adet belgeselin metnini hazirlamis ve uc adet de tiyatro oyununun senaryosunu yazmistir Tiyatro eserleri Fransa Almanya ve Bulgaristan da sahnelenmistir OdulleriAleksiyevic pek cok ulusal ve uluslararasi odule layik gorulmustur 1985 Nikolay Ostrovskiy Odulu SSCB 1985 Konstantin Fedin Odulu SSCB 1985 Komsomol Odulu SSCB 1996 Isvec PEN 1997 1998 1998 1999 2005 Voices from Chernobyl 2007 2011 Polish 2013 2013 La Fin de l homme rouge ou le temps du desenchantement Vremya sekond hend 2014 Officier D ordre Des Arts et Des Lettres De La Republique Francaise 2015 Nobel Edebiyat Odulu 2020 Saharov Dusunce Ozgurlugu Odulu 2021 Sonning Odulu 2021 Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nisani Yazar komitesi uyesidir KitaplariIngilizceye cevrilenler The Unwomanly Face of War extracts from Always a Woman Stories by Soviet Women Writers Raduga Publishers 1987 War s Unwomanly Face Moscow Progress Publishers 1988 ISBN 5 01 000494 1 Dalkey Archive Press 2005 ISBN 1 56478 401 0 Zinky Boys Soviet Voices from the Afghanistan War W W Norton amp Co Inc 1992 ISBN 0 393 03415 1 Another edition Zinky boys Soviet voices from a forgotten war The ones who came home in zinc boxes translated by Julia and Robin Whitby London Chatto amp Windus 1992 ISBN 0 7011 3838 6 Rusca Zacharovannye smertiu Enchanted with Death Moscow Slovo 1994 ISBN 5 85050 357 9 Poslednie svideteli sto nedetskikh kolybelnykh The Last Witnesses the Book of Unchildlike Stories Moscow Palmira 2004 ISBN 5 94957 040 5 Vremia sekond hend Second hand Time Moscow Vremia 2013 ISBN 978 5 9691 1129 5 Turkceye cevirilenler Bir Nukleer Felaketin Sozlu Tarihi Cernobil den Sesler 2006 Cevirmen Nazi Isgalinde Sovyet Kadinlar Evrensel Basim Yayin 2015 Cevirmen Serpil Guvenc amp Ikinci El Zaman Kizil Insanin Sonu 2016 Cevirmen ISBN 978 605 4820 38 2 Kadin Yok Savasin Yuzunde 2016 Cevirmen ISBN 978 605 4820 39 9 Cernobil Duasi Gelecegin Tarihi 2017 Cevirmen ISBN 978 605 4820 52 8 Cinko Cocuklar 2018 Cevirmen amp ISBN 978 605 4820 64 1 Son taniklar Cocukluga Aykiri Yuz Oyku 2019 Cevirmen ISBN 978 605 4820 81 8 Kaynakca Brief biography of Svetlana Alexievich Russian 18 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde from Who is who in Belorussia Biography of Aleksievich 11 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde at Lannan Foundation website a b 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2015 13 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2015 a b c internationales literaturfestival berlin 24 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2012 a b Svetlana Alexievich Voices from Big Utopia 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ocak 2014 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2014 Fatou Jaw Manneh Amongst Four Writers Honoured By Oxfam Novib PEN FOROYAA Newspaper 20 Subat 2008 7 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2012 msh ipj dpa KNA 20 Haziran 2013 Svetlana Alexievich of Belarus wins German literary prize Deutsche Welle Erisim tarihi 21 Haziran 2013 Marie Darrieussecq recoit le prix Medicis pour Il faut beaucoup aimer les hommes Le Monde Fransizca 12 Kasim 2013 12 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2013 Dis baglantilarVikisoz de Svetlana Aleksiyevic ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Wikimedia Commons ta Svetlana Alexievich ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Svetlana Alexievich5 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde author website Her biography11 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde fan website A Conversation with Svetlana Alexievich 2 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde from The Center for Book Culture Voices of Chernobyl Survivors Stories 14 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde from National Public Radio 21 April 2006 A conspiracy of ignorance and obedience 13 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde an article about her in