Sührablı Kavanoz Nişancı Ahmed Paşa III. Ahmed saltanatında, 22 Ağustos 1703 - 17 Kasım 1703 tarihleri arasında iki ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
Sührablı Kavanoz Nişancı Ahmed Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 22 Ağustos 1703 - 17 Kasım 1703 | |
Hükümdar | III. Ahmed |
Yerine geldiği | Rami Mehmed Paşa |
Yerine gelen | Damat Hasan Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Ölüm | Eylül 1705 İnebahtı |
Hayatı
Aslının Rus olduğu bildirilmektedir. Söhrab Mehmed Paşa'nın yetiştirmelerindendir ve bu nedenle "Söhrablı" lakabı ile anılmaktadır. Çok şişman ve kısa boylu olduğu için "Kavanoz" lakabı ile anılagelmiştir. Önce Vezir silahtar Hüseyin Paşa'nın yanında onun kethüdalığına yükseldi. Saraya Enderun'a alınıp orada hazine kethüdalığı görevini yüklendi.
Sonra II. Mustafa tarafından Sayda valisi olarak tayin edildi ve vezirlik rütbesi verildi. Bu arada Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa'nın kızı ile evlenip ona damat oldu. Sonra Mısır ve Diyarbakır valiliklerinde bulundu. Girit'te Hanya muhafızlığı görevi yaptı. Elmas Mehmed Paşa'nın 1695-1697'de sadrazamlık döneminde ise emekliye ayrılıp Kadıköy'de oturdu. Elmas Mehmet Paşa'nın 1697'de Zenta Muharebesi bozgununda şehit olmasından sonra kayınbabası Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa sadarete geçirildi ve onun damadı olan Kavanoz Ahmed Paşa ikinci defa Hanya muhafızlığına atandı. 1698'de ise Kavanoz Ahmed Paşa Nişancı yapıldı ve Padişah II. Mustafa'nın yaşayıp hükûmet sürdüğü Edirne'de çalışmaya başladı.
Rami Mehmet Paşa'nın 1703'te sadrazamlığa gelmesinden 1 ay sonra Şubat'ta tekrar emekli yapıldı ve arpalık olarak İstanbul gümrüğü mukataasından günde 400 akçe gelir verildi. Kavanoz Ahmed Paşa İstanbul'a gelerek kayınbabasının Anadoluhisarı'ndaki yalısında kalmaya başladı.
1703'teki Edirne'de oturan sultan II. Mustafa ve onun baş danışmanı Şeyhülislam Feyzullah Efendi'nin aleyhinde Edirne Vakası başladı. İstanbul'da bulunan kapıkullarından cebecilerin başlattığı bu büyük isyan sonra tüm kapıkulu ocaklarına çok yaygınlaştı. Bir müddet sonra isyancılar kendilerine gizliden destek sağlayan Edirne'de bulunan sadrazam Rami Mehmed Paşa'dan da hoşlanmamaya başladılar. Aralarında anlaşarak sadrazamlığa Kavanoz Nişancı Ahmed Paşa'yı uygun buldular. Böylece Kavanoz Ahmed Paşa İstanbul'daki isyancıların elebaşıları tarafından önce İstanbul'da sadaret kaymakamı ve biraz sonra da sadrazam olarak kabul edildi.
10 Ağustos 1703'te İstanbul'daki isyancı askerler yaklaşık 30.000 kişilik bir ordu ile Edirne üzerine yürümeye karar verdiler. Sadrazam olarak seçtikleri Kavanoz Ahmed Paşa'da bu orduyu takip etmekte idi. Onun delaletiyle kayınbabasının eski kethüdası olan "Nalbandoğlu Vezir Hasan Paşa" isyancıların İstanbul sadrazam kaymakamı olarak görevlendirildi. Edirne'deki Sultan ve hükûmeti, ekmek ve tuz üzerine verdikleri yeminle II. Mustafa'ya sadık kalacak yeni askerlerden oluşan bir ordu toplamaya koyuldu. Bu Edirne ordusu komutanlığının Sadrazam Rami Mehmet Paşa'ya verilmesi beklenmekteydi ama Serasker olarak Yörük Hasan Paşa tayin edildi. Bu Edirne ordusu ilerleyip 17 Ağustos'ta Çorlu'da İstanbul kuvvetleri ile karşılaştı. Bu Edirne ordusuna ulemadan bazıları "nasihatçı" olarak refakat etmekteydi. Edirne ordusu komutanı Yörük Hasan Paşa İstanbul ordusunun büyüklüğü ve gücü dolayısıyla hemen çarpışmaya girmekten çekindi. Yanında bulunan "nasihatçı" ulemayı isyancı İstanbul ordusu tarafına gönderdi. Bunlar isyancıların ileri gelenleri ile isyancı ordunun Sadrazamı olan Kavanoz Ahmet Paşa'nın çadırında görüştüler. İsyancıların her isteklerinin kabul edildiğini ve Sultan II. Mustafa'nın biran evvel İstanbul'a dönmek istediğini bildirdiler. Ama İstanbul isyancılarının ileri gelenleri Edirne'ye ilerlemede ve II. Mustafa'nın tahttan indirilerek III. Ahmed'in yeni padişah olarak tahta çıkmasında ısrar ettiler. İsyancılar ilk defa Çorlu'da cuma namazında III. Ahmed adına hutbe okuttular. İsyancıların Şeyhülislamı olan 7 adet fetva çıkartıp nasihatçı Edirne heyetine verdi.
Edirne ordusu komutanı Yörük Hasan Paşa bunlara Edirne'den bir cevabın gelmesini beklemek için Çorlu'da beklenilmesini teklif ettiyse de isyancıların itirazı üzerine çarpışmaya cesaret edemeyip Ergene tarafında Karıştıran'a doğru geri çekildi. İsyancı ordu Edirne üzerine yürüyüşüne devam etti. Sadrazam Rami Mehmet Paşa Sancak-ı Şerif ve Kabe anahtarları yanına alarak sanki bir ordu ile savaşa gider gibi Edirne'den çıkıp 'ya ilerledi. Orada Yörük Hasan Paşa ile görüştü. II. Mustafa da Edirne'den Hafsa'daki ordugaha çağrıldı. İstanbul isyancıları Babaeski'ye ulaştıkları zaman karşılarında siperler kazarak mevziye girmiş Edirne kuvvetlerini buldular. Fakat İstanbul isyancıları ile Edirne güçlerinin alt subayları gizlice görüşüp aralarında anlaşmışlardı ve Edirne kuvvetleri Babaeski'de bulunan İstanbul isyancılar ordusuna katıldılar. Böylece II. Mustafa 7 saat bir yoldan sonra Edirne'ye geri döndü ve kardeşi III. Ahmed'i padişah olarak kabul etti. Sadrazamı Rami Mehmet Paşa ise saklandı. 22 Ağustos'ta birleşen kuvvetler Hafsa karargahını ellerine geçirip Edirne'ye yürüdüler ve şehre hiç kan dökmeden girdiler. 23 Ağustos'ta yeni padişahın III. Ahmed olduğu kabul edildi ve isyancıların yaptığı bütün tayinler, bu arada Sadrazam olarak Kavanoz Ahmet Paşa ve Şeyhülislam İmam Mehmet Efendi, görevli olarak tasdik olundu.
Kavanoz Ahmet Paşa sadrazam olarak 88 gün görev yaptı. Kasım 1703 başlarında padişah III. Ahmet ve danışmanları onun sadrazamlıktan azledilmesine karar verdiler. 17 Kasım 1703 günü Padişaha önceden takdim ettiği bazı konularda daha fazla bilgi vermesi isteğiyle saraya çağrıldı. Sünnet odasında padişah huzuruna çıkıp onunla görüştü. O gün Sofa köşkünde şeyhülislamla görüşmesi ve hafta içinde Fenerbahçe'de padişaha vereceği ziyafet konularını anlatmakta iken Silahtar Ağa gelip kendisinden mühr-ü hümayunu teslim etmesini istedi ve böylece sadaretten azledeceğini anladı. Yerine Moralı Damat Hasan Paşa sadrazam tayin edildi.
O gün hakkında soruşturma için Bostancıbaşı dairesinde tutuklandı. Kavanoz Ahmet Paşa burada üç gün tutuklandıktan sonra vezirliği de alınarak Sakız adasına sürgüne, daha önce hazırlanan bir kadırga ile denizden gönderildi. İhtiyaçlarını karşılamak için ufak bir miktar has verilmişti.
13 Aralık 1704'te İnebahtı muhafızı "Doğramacı Mehmed Paşa" öldü. Kavanoz Ahmed Paşa sürgünden affedilerek; kendine vezirlik tekrar verilerek İnebahtı Muhafızı tayin edildi. Eylül 1705'te bu görevde iken Suhrablı Kavanoz Nişancı Ahmed Paşa öldü.
Değerlendirme
Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa ""Nusretname" adlı eserinde onu șöyle yererek değerlendirmektedir:
Rusiyyül asıl asferullevn kaşırul karne, gerdel kıyafet, hasud, hasis, sahib denaet, tamakar, ucube-i heykel
"Hadikat-ül-Vüzera Zeyli"nde ve ondan naklen "Enderun Tarihi"nde ise kısa boylu ve şişman olması ile şahsen hor görerek kötülemektedir.
Kaynakça
- ^ a b "Osmanlıyız" websitesi "Kavanoz Sührablı Ahmet Paşa" maddesi[]
- ^ a b c Uzunçarsılı, İsmail Hakkı (1956), Osmanlı Tarihi IV. Cilt I. Bölüm Karlofça Anlaşmasından XVIII. Yüzyılın Sonuna Kadar, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları Say.24-44
- ^ Silahdar Fındıklılı Mehmet Ağa, (Sadeleştiren: İsmet Parmaksizoğlu), (1962) Nusretname, İstanbul:Milli Eğitim Basımevi ,[1]
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1956) Osmanlı Tarihi IV. Cilt I. Bölüm Karlofça Anlaşmasından XVIII. Yüzyılın Sonuna Kadar, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları Say.17-19
- Buz, Ayhan (2009) Osmanlı Sadrazamları İstanbul: Neden Kitap, p. 222-226
- "Osmanlıyız" websitesi Kavanoz Sührablı Ahmet Paşa[]
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Rami Mehmed Paşa | Osmanlı Sadrazamı 22 Ağustos 1703 - 17 Kasım 1703 | Sonra gelen: Damat Hasan Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suhrabli Kavanoz Nisanci Ahmed Pasa III Ahmed saltanatinda 22 Agustos 1703 17 Kasim 1703 tarihleri arasinda iki ay yirmi alti gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Suhrabli Kavanoz Nisanci Ahmed PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 22 Agustos 1703 17 Kasim 1703Hukumdar III AhmedYerine geldigi Rami Mehmed PasaYerine gelen Damat Hasan PasaKisisel bilgilerOlum Eylul 1705 InebahtiHayatiAslinin Rus oldugu bildirilmektedir Sohrab Mehmed Pasa nin yetistirmelerindendir ve bu nedenle Sohrabli lakabi ile anilmaktadir Cok sisman ve kisa boylu oldugu icin Kavanoz lakabi ile anilagelmistir Once Vezir silahtar Huseyin Pasa nin yaninda onun kethudaligina yukseldi Saraya Enderun a alinip orada hazine kethudaligi gorevini yuklendi Sonra II Mustafa tarafindan Sayda valisi olarak tayin edildi ve vezirlik rutbesi verildi Bu arada Koprulu Amcazade Haci Huseyin Pasa nin kizi ile evlenip ona damat oldu Sonra Misir ve Diyarbakir valiliklerinde bulundu Girit te Hanya muhafizligi gorevi yapti Elmas Mehmed Pasa nin 1695 1697 de sadrazamlik doneminde ise emekliye ayrilip Kadikoy de oturdu Elmas Mehmet Pasa nin 1697 de Zenta Muharebesi bozgununda sehit olmasindan sonra kayinbabasi Koprulu Amcazade Haci Huseyin Pasa sadarete gecirildi ve onun damadi olan Kavanoz Ahmed Pasa ikinci defa Hanya muhafizligina atandi 1698 de ise Kavanoz Ahmed Pasa Nisanci yapildi ve Padisah II Mustafa nin yasayip hukumet surdugu Edirne de calismaya basladi Rami Mehmet Pasa nin 1703 te sadrazamliga gelmesinden 1 ay sonra Subat ta tekrar emekli yapildi ve arpalik olarak Istanbul gumrugu mukataasindan gunde 400 akce gelir verildi Kavanoz Ahmed Pasa Istanbul a gelerek kayinbabasinin Anadoluhisari ndaki yalisinda kalmaya basladi 1703 teki Edirne de oturan sultan II Mustafa ve onun bas danismani Seyhulislam Feyzullah Efendi nin aleyhinde Edirne Vakasi basladi Istanbul da bulunan kapikullarindan cebecilerin baslattigi bu buyuk isyan sonra tum kapikulu ocaklarina cok yayginlasti Bir muddet sonra isyancilar kendilerine gizliden destek saglayan Edirne de bulunan sadrazam Rami Mehmed Pasa dan da hoslanmamaya basladilar Aralarinda anlasarak sadrazamliga Kavanoz Nisanci Ahmed Pasa yi uygun buldular Boylece Kavanoz Ahmed Pasa Istanbul daki isyancilarin elebasilari tarafindan once Istanbul da sadaret kaymakami ve biraz sonra da sadrazam olarak kabul edildi 10 Agustos 1703 te Istanbul daki isyanci askerler yaklasik 30 000 kisilik bir ordu ile Edirne uzerine yurumeye karar verdiler Sadrazam olarak sectikleri Kavanoz Ahmed Pasa da bu orduyu takip etmekte idi Onun delaletiyle kayinbabasinin eski kethudasi olan Nalbandoglu Vezir Hasan Pasa isyancilarin Istanbul sadrazam kaymakami olarak gorevlendirildi Edirne deki Sultan ve hukumeti ekmek ve tuz uzerine verdikleri yeminle II Mustafa ya sadik kalacak yeni askerlerden olusan bir ordu toplamaya koyuldu Bu Edirne ordusu komutanliginin Sadrazam Rami Mehmet Pasa ya verilmesi beklenmekteydi ama Serasker olarak Yoruk Hasan Pasa tayin edildi Bu Edirne ordusu ilerleyip 17 Agustos ta Corlu da Istanbul kuvvetleri ile karsilasti Bu Edirne ordusuna ulemadan bazilari nasihatci olarak refakat etmekteydi Edirne ordusu komutani Yoruk Hasan Pasa Istanbul ordusunun buyuklugu ve gucu dolayisiyla hemen carpismaya girmekten cekindi Yaninda bulunan nasihatci ulemayi isyanci Istanbul ordusu tarafina gonderdi Bunlar isyancilarin ileri gelenleri ile isyanci ordunun Sadrazami olan Kavanoz Ahmet Pasa nin cadirinda gorustuler Isyancilarin her isteklerinin kabul edildigini ve Sultan II Mustafa nin biran evvel Istanbul a donmek istedigini bildirdiler Ama Istanbul isyancilarinin ileri gelenleri Edirne ye ilerlemede ve II Mustafa nin tahttan indirilerek III Ahmed in yeni padisah olarak tahta cikmasinda israr ettiler Isyancilar ilk defa Corlu da cuma namazinda III Ahmed adina hutbe okuttular Isyancilarin Seyhulislami olan 7 adet fetva cikartip nasihatci Edirne heyetine verdi Edirne ordusu komutani Yoruk Hasan Pasa bunlara Edirne den bir cevabin gelmesini beklemek icin Corlu da beklenilmesini teklif ettiyse de isyancilarin itirazi uzerine carpismaya cesaret edemeyip Ergene tarafinda Karistiran a dogru geri cekildi Isyanci ordu Edirne uzerine yuruyusune devam etti Sadrazam Rami Mehmet Pasa Sancak i Serif ve Kabe anahtarlari yanina alarak sanki bir ordu ile savasa gider gibi Edirne den cikip ya ilerledi Orada Yoruk Hasan Pasa ile gorustu II Mustafa da Edirne den Hafsa daki ordugaha cagrildi Istanbul isyancilari Babaeski ye ulastiklari zaman karsilarinda siperler kazarak mevziye girmis Edirne kuvvetlerini buldular Fakat Istanbul isyancilari ile Edirne guclerinin alt subaylari gizlice gorusup aralarinda anlasmislardi ve Edirne kuvvetleri Babaeski de bulunan Istanbul isyancilar ordusuna katildilar Boylece II Mustafa 7 saat bir yoldan sonra Edirne ye geri dondu ve kardesi III Ahmed i padisah olarak kabul etti Sadrazami Rami Mehmet Pasa ise saklandi 22 Agustos ta birlesen kuvvetler Hafsa karargahini ellerine gecirip Edirne ye yuruduler ve sehre hic kan dokmeden girdiler 23 Agustos ta yeni padisahin III Ahmed oldugu kabul edildi ve isyancilarin yaptigi butun tayinler bu arada Sadrazam olarak Kavanoz Ahmet Pasa ve Seyhulislam Imam Mehmet Efendi gorevli olarak tasdik olundu Kavanoz Ahmet Pasa sadrazam olarak 88 gun gorev yapti Kasim 1703 baslarinda padisah III Ahmet ve danismanlari onun sadrazamliktan azledilmesine karar verdiler 17 Kasim 1703 gunu Padisaha onceden takdim ettigi bazi konularda daha fazla bilgi vermesi istegiyle saraya cagrildi Sunnet odasinda padisah huzuruna cikip onunla gorustu O gun Sofa koskunde seyhulislamla gorusmesi ve hafta icinde Fenerbahce de padisaha verecegi ziyafet konularini anlatmakta iken Silahtar Aga gelip kendisinden muhr u humayunu teslim etmesini istedi ve boylece sadaretten azledecegini anladi Yerine Morali Damat Hasan Pasa sadrazam tayin edildi O gun hakkinda sorusturma icin Bostancibasi dairesinde tutuklandi Kavanoz Ahmet Pasa burada uc gun tutuklandiktan sonra vezirligi de alinarak Sakiz adasina surgune daha once hazirlanan bir kadirga ile denizden gonderildi Ihtiyaclarini karsilamak icin ufak bir miktar has verilmisti 13 Aralik 1704 te Inebahti muhafizi Dogramaci Mehmed Pasa oldu Kavanoz Ahmed Pasa surgunden affedilerek kendine vezirlik tekrar verilerek Inebahti Muhafizi tayin edildi Eylul 1705 te bu gorevde iken Suhrabli Kavanoz Nisanci Ahmed Pasa oldu DegerlendirmeSilahdar Findiklili Mehmed Aga Nusretname adli eserinde onu șoyle yererek degerlendirmektedir Rusiyyul asil asferullevn kasirul karne gerdel kiyafet hasud hasis sahib denaet tamakar ucube i heykel Hadikat ul Vuzera Zeyli nde ve ondan naklen Enderun Tarihi nde ise kisa boylu ve sisman olmasi ile sahsen hor gorerek kotulemektedir Kaynakca a b Osmanliyiz websitesi Kavanoz Suhrabli Ahmet Pasa maddesi olu kirik baglanti a b c Uzuncarsili Ismail Hakki 1956 Osmanli Tarihi IV Cilt I Bolum Karlofca Anlasmasindan XVIII Yuzyilin Sonuna Kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ISBN 075 16 0001 3 Say 24 44 Silahdar Findiklili Mehmet Aga Sadelestiren Ismet Parmaksizoglu 1962 Nusretname Istanbul Milli Egitim Basimevi 1 Dis baglantilarUzuncarsili Ismail Hakki 1956 Osmanli Tarihi IV Cilt I Bolum Karlofca Anlasmasindan XVIII Yuzyilin Sonuna Kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ISBN 075 16 0001 3 Say 17 19 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 p 222 226 Osmanliyiz websitesi Kavanoz Suhrabli Ahmet Pasa olu kirik baglanti Siyasi goreviOnce gelen Rami Mehmed Pasa Osmanli Sadrazami 22 Agustos 1703 17 Kasim 1703 Sonra gelen Damat Hasan Pasa