Süleyman Paşa, Gazi Süleyman Paşa veya Süleyman Gazi (1316 (?) - 1357/1360 arası),Osmanlı Padişahı Orhan Gazi'nin büyük oğludur. Osmanlı Devleti'nin Rumeli'ye, başka bir deyişle Avrupa'ya geçişinin öncüsü ve sembolü olan şahsiyettir ve Rumeli Fatihi olarak bilinir.
İlk defa Gerede'de yönetici olarak hizmete başlamıştır. İzmit, Göynük ve Mudurnu civarı kendisine tımar olarak verilmiştir.İznik (1331) ve İzmit (1337) fetihlerine katılmış, fethinde büyük rol oynadığı Karesioğulları Beyliği'ne bey tayin edilmiştir (1335). Sırplara karşı, Bizans'a yardıma giden Osmanlı kuvvetlerine kumanda etmiştir. Rumeli’ye geçerek Selanik’i Sırplardan almış ve Bizanslılara vermiştir (1349). Rumeli'ye ikinci geçişinde (1352), Bulgarları ve Sırpları Dimetoka Muharebesi’nde yenmiştir. Bu harekâtlarında Çimpe Kalesi, kendisine üs olarak verilmiştir. Gelibolu başta olmak üzere Marmara ’nın batı kıyısındaki şehirleri ele geçirdiyse de, Bizanslılarla yapılan antlaşma icabı, buraları daha sonra boşaltmıştır. Eretna Beyliği beyi Alaeddin Eretna'nın ölümünden sonra bölgede doğan karışıklıktan istifade ederek Ankara'yı zaptetmiştir (1354). Bizans'ta imparator değişikliği üzerine, dikkatini yeniden Trakya'ya yöneltmiştir.
Üçüncü geçişinde, Biga'da topladığı ordularını Çardak limanında gemileri yan yana koyarak Çanakkale Boğazı'ndan geçirmiş ve Bolayır'ı kendisine üs edinerek, artık Osmanlı'nın Rumeli'de yerleşmesine dönük bir politika izlemiştir. Anadolu'dan getirttiği Türkmen ailelerini Rumeli'de kurduğu köylere yerleştirmeye başlamıştır. Daha önceki harekâtlarda yapılan keşifler ve edinilen bilgilerin de yardımıyla Gelibolu Yarımadası'nın kısa bir sürede Osmanlı yönetimine katılması sağlanmış, daha sonraki fetihler için hareket noktası oluşturulmuştur.
Ölüm tarihi konusunda farklı görüşler mevcuttur. Bir görüşe göre 1360'ta, Bolayır ile Seydikavağı arasında doğanla avlanırken atından düşerek vefat etmiş, cenazesi vasiyeti doğrultusunda Bolayır'da imareti civarında yaptırmış olduğu türbeye defnedilmiştir. Kendisi için daha önce yaptırdığı türbe boş olarak Yenişehir, Bursa'da bulunmaktadır.[]Âşıkpaşazâde Tarihi ölüm tarihini 1356 olarak verirken, Anonimler ve Oruc Tarihi 1357 olarak vermektedir., Süleyman Paşa'nın Rumeli'de altı yıl boyunca mücadele verdikten sonra öldüğünü söyler. Kendisinin 1352 yılında Cinbi'yi aldığı göz önünde bulundurulursa, Ruhî'nin verdiği yıl 1356 civarına tekabül etmektedir. Takvimlerden biri, Orhan Gazi'nin Süleyman Paşa'dan beş yıl sonra öldüğünü kaydeder ki Orhan Gazi'nin 1362 Mart'ında öldüğü bilindiğinden, takvimin verdiği tarih 1356 civarına denk gelmektedir. Bizanslı tarihçi Nikiforos Grigoras ise Süleyman Gazi'nin ölümünün, kardeşi Şehzade Halil'in esir edildiği 1357 yılından kısa bir süre sonra gerçekleştirdiğini yazmaktadır.
Bursa, Yenişehir, Göynük, Geyve, Akyazı, İzmit, İznik ve Gelibolu'da imaret, cami medrese, kervansaray, mektep ve mescit gibi eserler inşa ettirmiştir.
Ailesi
Gazi Süleyman Paşa'nın Seyyid Hüseyin Çelebi'nin kızı Selçuk Hatun ve İsfendiyar oğlu Kötürüm Bayezid'in kızı Gülbahar hatun olmak üzere iki evlilik yaptığı bilinmektedir. Bu evliliklerinden İshak, Melik Nasır ve İsmail adlarında üç oğlu ve Sultan Hatun, Eftendize Hatun adlarında da iki kızı vardır.
Melik Nasır, diğer kardeşleriyle birlikte Ece Bey’in komutasında katıldığı Bolayır civarındaki Akça Liman seferi sırasında denizde boğulmuştur. İshak ve İsmail ise Rumeli’de akıncı beyi olarak görev yapmaya devam etmişlerdir. Sultan Hatun, ile evlendirilmiştir. Haziran 1395’te vefat etmiş; Sinop’ta "Sultan Hatun" veya "Aynalı Kadın" adı verilen türbeye defnedilmiştir. Eftendize Hatun ise Temmuz 1397’de Akşehir’de vefat etmiş, İmaret Camii haziresine defnedilmiştir.
Hatırası
Süleyman Paşa'nın adı Tekirdağ'ın merkez ilçesi olan Süleymanpaşa'ya verilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b c d Pay, Salih. Rumeli Fatihi Osmanlı Şehzadesi: Gazi Süleyman Paşa. Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 1, s. 279-297. 2012-08-28. URL:http://home.uludag.edu.tr/users/ucmaz/PDF/ilh/2009-18(1)/M13.pdf 3 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Accessed: 2012-08-28. (Archived by WebCite® at http://www.webcitation.org/6AG1FzObu[])
- ^ a b c d e İnalcık, Halil. "Edirne'nin Fethi (1361)". ss. sf. 140-141. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2022.
- ^ Peirce, Leslie Penn (1993). The imperial harem: women and sovereignty in the Ottoman Empire. Studies in Middle Eastern history. New York Oxford: Oxford university press. ss. 34-35. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suleyman Pasa Gazi Suleyman Pasa veya Suleyman Gazi 1316 1357 1360 arasi Osmanli Padisahi Orhan Gazi nin buyuk ogludur Osmanli Devleti nin Rumeli ye baska bir deyisle Avrupa ya gecisinin oncusu ve sembolu olan sahsiyettir ve Rumeli Fatihi olarak bilinir Gazi Suleyman Pasa nin Gelibolu nun Bolayir Koyundeki Turbesinin Distan GorunusuSuleyman Pasa nin Gelibolu nun Bolayir Koyundeki Turbesi Ilk defa Gerede de yonetici olarak hizmete baslamistir Izmit Goynuk ve Mudurnu civari kendisine timar olarak verilmistir Iznik 1331 ve Izmit 1337 fetihlerine katilmis fethinde buyuk rol oynadigi Karesiogullari Beyligi ne bey tayin edilmistir 1335 Sirplara karsi Bizans a yardima giden Osmanli kuvvetlerine kumanda etmistir Rumeli ye gecerek Selanik i Sirplardan almis ve Bizanslilara vermistir 1349 Rumeli ye ikinci gecisinde 1352 Bulgarlari ve Sirplari Dimetoka Muharebesi nde yenmistir Bu harekatlarinda Cimpe Kalesi kendisine us olarak verilmistir Gelibolu basta olmak uzere Marmara nin bati kiyisindaki sehirleri ele gecirdiyse de Bizanslilarla yapilan antlasma icabi buralari daha sonra bosaltmistir Eretna Beyligi beyi Alaeddin Eretna nin olumunden sonra bolgede dogan karisikliktan istifade ederek Ankara yi zaptetmistir 1354 Bizans ta imparator degisikligi uzerine dikkatini yeniden Trakya ya yoneltmistir Ucuncu gecisinde Biga da topladigi ordularini Cardak limaninda gemileri yan yana koyarak Canakkale Bogazi ndan gecirmis ve Bolayir i kendisine us edinerek artik Osmanli nin Rumeli de yerlesmesine donuk bir politika izlemistir Anadolu dan getirttigi Turkmen ailelerini Rumeli de kurdugu koylere yerlestirmeye baslamistir Daha onceki harekatlarda yapilan kesifler ve edinilen bilgilerin de yardimiyla Gelibolu Yarimadasi nin kisa bir surede Osmanli yonetimine katilmasi saglanmis daha sonraki fetihler icin hareket noktasi olusturulmustur Olum tarihi konusunda farkli gorusler mevcuttur Bir goruse gore 1360 ta Bolayir ile Seydikavagi arasinda doganla avlanirken atindan duserek vefat etmis cenazesi vasiyeti dogrultusunda Bolayir da imareti civarinda yaptirmis oldugu turbeye defnedilmistir Kendisi icin daha once yaptirdigi turbe bos olarak Yenisehir Bursa da bulunmaktadir kaynak belirtilmeli Asikpasazade Tarihi olum tarihini 1356 olarak verirken Anonimler ve Oruc Tarihi 1357 olarak vermektedir Suleyman Pasa nin Rumeli de alti yil boyunca mucadele verdikten sonra oldugunu soyler Kendisinin 1352 yilinda Cinbi yi aldigi goz onunde bulundurulursa Ruhi nin verdigi yil 1356 civarina tekabul etmektedir Takvimlerden biri Orhan Gazi nin Suleyman Pasa dan bes yil sonra oldugunu kaydeder ki Orhan Gazi nin 1362 Mart inda oldugu bilindiginden takvimin verdigi tarih 1356 civarina denk gelmektedir Bizansli tarihci Nikiforos Grigoras ise Suleyman Gazi nin olumunun kardesi Sehzade Halil in esir edildigi 1357 yilindan kisa bir sure sonra gerceklestirdigini yazmaktadir Bursa Yenisehir Goynuk Geyve Akyazi Izmit Iznik ve Gelibolu da imaret cami medrese kervansaray mektep ve mescit gibi eserler insa ettirmistir AilesiGazi Suleyman Pasa nin Seyyid Huseyin Celebi nin kizi Selcuk Hatun ve Isfendiyar oglu Koturum Bayezid in kizi Gulbahar hatun olmak uzere iki evlilik yaptigi bilinmektedir Bu evliliklerinden Ishak Melik Nasir ve Ismail adlarinda uc oglu ve Sultan Hatun Eftendize Hatun adlarinda da iki kizi vardir Melik Nasir diger kardesleriyle birlikte Ece Bey in komutasinda katildigi Bolayir civarindaki Akca Liman seferi sirasinda denizde bogulmustur Ishak ve Ismail ise Rumeli de akinci beyi olarak gorev yapmaya devam etmislerdir Sultan Hatun ile evlendirilmistir Haziran 1395 te vefat etmis Sinop ta Sultan Hatun veya Aynali Kadin adi verilen turbeye defnedilmistir Eftendize Hatun ise Temmuz 1397 de Aksehir de vefat etmis Imaret Camii haziresine defnedilmistir HatirasiSuleyman Pasa nin adi Tekirdag in merkez ilcesi olan Suleymanpasa ya verilmistir Kaynakca a b c d Pay Salih Rumeli Fatihi Osmanli Sehzadesi Gazi Suleyman Pasa Uludag Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi Cilt 18 Sayi 1 s 279 297 2012 08 28 URL http home uludag edu tr users ucmaz PDF ilh 2009 18 1 M13 pdf 3 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed 2012 08 28 Archived by WebCite at http www webcitation org 6AG1FzObu olu kirik baglanti a b c d e Inalcik Halil Edirne nin Fethi 1361 ss sf 140 141 5 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2022 Peirce Leslie Penn 1993 The imperial harem women and sovereignty in the Ottoman Empire Studies in Middle Eastern history New York Oxford Oxford university press ss 34 35 ISBN 978 0 19 508677 5