Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sürükleme;akışkanlar mekaniğinde bir cismin, bir akışkan içindeki hareketine gösterdiği direnç. Sürükleme İngilizce drag sözcüğüne atfen "D" harfi ile gösterilir.
Bir gaz ya da sıvı içinde hareket eden katı bir cisim için sürükleme, içinde bulunduğu akışkanın akış yönü doğrultusundaki (paralel) aerodinamik ya da hidrodinamik kuvvetlerin toplamıdır. Bu doğrultuya dik kuvvetler taşıma kuvveti olarak adlandırılırlar. Dolayısıyla, sürüklemenin doğrultusu her zaman cismin hareket doğrultusunun ters yönündedir. Bir motor veya başka bir güç aleti ile donatılmış araçlarda bu kuvvet itme kuvveti ile yenilerek aracın hareket etmesi sağlanır.
Ölçümü
Debi ölçümü yapan , bu prensip üzerine çalışan ölçü aletleridir.
Aerodinamikte
Havacılıkta sürükleme, bir hava aracının hava içerisindeki bağıl hareketi esnasında karşılaştığı dirençtir. Taşıtın hareket yönünün aksi istikametinde gerçekleştiği için bağıl hava akışına paralel ve aynı yöndedir. Hava araçlarındaki itme gücü üreten elemanların ana görevi sürüklemeyi yenmektir.
Bir hava aracının toplam sürüklemesi, araca etki eden tüm sürükleme kuvvetlerinin bileşkesidir. Sürükleme kuvvetleri indüklenmiş sürükleme (induced drag) ve parazit sürükleme olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
Parazit sürükleme
Parazit sürükleme; yüzey sürtünmesinden (skin friction), taşıtın şeklinden (form drag) ve uçak parçalarının birleşme noktalarından (interference drag) kaynaklanır. "Yüzey sürtünme sürüklemesi" ve "şekil sürüklemesi" bazen birlikte "" olarak adlandırılır.
taşıt yüzeyi ile üzerinden akan hava arasındaki sürtünmeden kaynaklanır ve şu faktörlere bağlıdır: uçağın yüzey alanı, yüzey pürüzü (buzlanma vs.) sınır tabakasındaki hava akışının düzenli veya türbülanslı oluşu, hava sürati, kanat profili kalınlığı, hücum açısı.
hava akışına direnç gösteren yüzeylerin arkasında oluşan türbülanstan kaynaklanır. Bir örnekle açıklamak gerekirse düz bir plaka hava akışına paralel ise yüzey sürtünme sürüklemesi çok daha fazladır, hava akışına dik iken şekil sürüklemesi çok daha fazladır.
, kanat/gövde, gövde/kuyruk gibi farklı parçaların birleştiği bölgelerde oluşur. İki farklı parça üzerindeki farklı hava akımları karşılaştığında wake türbülansı yaratır. Yüzeylerin uygun tekniklerle kaplanması ve yuvarlaklaştırılması enterferans sürüklemesini azaltacaktır.
İndüklenmiş sürükleme
İndüklenmiş sürükleme, taşıma kuvveti (L) ve hücum açısı (AoA) ile doğrudan ilişkilidir. Pozitif taşımanın oluşabilmesi için kanat üzerindeki statik basıncın, kanat altındakinden "düşük" olması gerekir. Kanat altındaki yüksek statik basınç bölgesindeki hava firar kenarından arkaya ve kanat ucundan dışarıya doğru "kaçarak" kanat üzerine (alçak statik basınç bölgesine) dolaşır. Bu dolanım firar kenarında düşüktür ancak kanat ucunda çok yüksek değerlere ulaşır. Bunun sonucu olarak kanat uçlarında "" denen, dönen hava akımları oluşur. Girdapların firar kenarı arkasında kalan kısmı kısmı "downwash" denilen hava akımını oluşturur. Bu downwash'un neden olduğu yerel hava akışı (ortalama bağıl hava akışı) taşıma kuvvetinin yatay bileşenini etkiler ve indüklenmiş sürüklemeyi oluşturur. Bir kanadın hücum açısı arttıkça indüklenmiş sürükleme de artar. İndüklenmiş sürükleme hava süratinin karesi ile ters orantılıdır. Aynı zamanda hava yoğunluğu ile de ters orantılıdır.
Taşıma-sürükleme oranı
Taşıma/sürükleme (L/D) oranı hava taşıtlarının performans hesaplarında yaygın olarak kullanılan önemli bir orandır. Yaygın kullanılan pek çok kanat profilinde en iyi L/D oranı yaklaşık 4° lik hücum açılarında elde edilir. L/D oranının en yüksek olduğu nokta aynı zamanda hava taşıtlarının azamî seyahat menzili ve takatsiz azamî süzülme menzilinin gerçekleştiği noktadır.
Kaynakça
- Pooley, Dorothy ve David Robson. ''The Air Pilot's Manual 4: The Aeroplane Technical.'' 5. baskı. Cranfield. Pooley's Air Pilot Publishing, 2009.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Surukleme akiskanlar mekaniginde bir cismin bir akiskan icindeki hareketine gosterdigi direnc Surukleme Ingilizce drag sozcugune atfen D harfi ile gosterilir Gaz ya da sivi formdaki bir akiskan icine dusen cisme hareketinin ters yonunde surukleme kuvveti etki eder Bir gaz ya da sivi icinde hareket eden kati bir cisim icin surukleme icinde bulundugu akiskanin akis yonu dogrultusundaki paralel aerodinamik ya da hidrodinamik kuvvetlerin toplamidir Bu dogrultuya dik kuvvetler tasima kuvveti olarak adlandirilirlar Dolayisiyla suruklemenin dogrultusu her zaman cismin hareket dogrultusunun ters yonundedir Bir motor veya baska bir guc aleti ile donatilmis araclarda bu kuvvet itme kuvveti ile yenilerek aracin hareket etmesi saglanir OlcumuDebi olcumu yapan bu prensip uzerine calisan olcu aletleridir AerodinamikteBir aerofoil ve etki eden baslica kuvvetlerSurukleme hava surati iliskisi Havacilikta surukleme bir hava aracinin hava icerisindeki bagil hareketi esnasinda karsilastigi direnctir Tasitin hareket yonunun aksi istikametinde gerceklestigi icin bagil hava akisina paralel ve ayni yondedir Hava araclarindaki itme gucu ureten elemanlarin ana gorevi suruklemeyi yenmektir Bir hava aracinin toplam suruklemesi araca etki eden tum surukleme kuvvetlerinin bileskesidir Surukleme kuvvetleri induklenmis surukleme induced drag ve parazit surukleme olmak uzere iki ana gruba ayrilir Parazit surukleme Parazit surukleme yuzey surtunmesinden skin friction tasitin seklinden form drag ve ucak parcalarinin birlesme noktalarindan interference drag kaynaklanir Yuzey surtunme suruklemesi ve sekil suruklemesi bazen birlikte olarak adlandirilir tasit yuzeyi ile uzerinden akan hava arasindaki surtunmeden kaynaklanir ve su faktorlere baglidir ucagin yuzey alani yuzey puruzu buzlanma vs sinir tabakasindaki hava akisinin duzenli veya turbulansli olusu hava surati kanat profili kalinligi hucum acisi hava akisina direnc gosteren yuzeylerin arkasinda olusan turbulanstan kaynaklanir Bir ornekle aciklamak gerekirse duz bir plaka hava akisina paralel ise yuzey surtunme suruklemesi cok daha fazladir hava akisina dik iken sekil suruklemesi cok daha fazladir kanat govde govde kuyruk gibi farkli parcalarin birlestigi bolgelerde olusur Iki farkli parca uzerindeki farkli hava akimlari karsilastiginda wake turbulansi yaratir Yuzeylerin uygun tekniklerle kaplanmasi ve yuvarlaklastirilmasi enterferans suruklemesini azaltacaktir Induklenmis surukleme Induklenmis surukleme tasima kuvveti L ve hucum acisi AoA ile dogrudan iliskilidir Pozitif tasimanin olusabilmesi icin kanat uzerindeki statik basincin kanat altindakinden dusuk olmasi gerekir Kanat altindaki yuksek statik basinc bolgesindeki hava firar kenarindan arkaya ve kanat ucundan disariya dogru kacarak kanat uzerine alcak statik basinc bolgesine dolasir Bu dolanim firar kenarinda dusuktur ancak kanat ucunda cok yuksek degerlere ulasir Bunun sonucu olarak kanat uclarinda denen donen hava akimlari olusur Girdaplarin firar kenari arkasinda kalan kismi kismi downwash denilen hava akimini olusturur Bu downwash un neden oldugu yerel hava akisi ortalama bagil hava akisi tasima kuvvetinin yatay bilesenini etkiler ve induklenmis suruklemeyi olusturur Bir kanadin hucum acisi arttikca induklenmis surukleme de artar Induklenmis surukleme hava suratinin karesi ile ters orantilidir Ayni zamanda hava yogunlugu ile de ters orantilidir Tasima surukleme orani Tasima surukleme L D orani hava tasitlarinin performans hesaplarinda yaygin olarak kullanilan onemli bir orandir Yaygin kullanilan pek cok kanat profilinde en iyi L D orani yaklasik 4 lik hucum acilarinda elde edilir L D oraninin en yuksek oldugu nokta ayni zamanda hava tasitlarinin azami seyahat menzili ve takatsiz azami suzulme menzilinin gerceklestigi noktadir KaynakcaPooley Dorothy ve David Robson The Air Pilot s Manual 4 The Aeroplane Technical 5 baski Cranfield Pooley s Air Pilot Publishing 2009 a b c d Aerodinamik kuvvetler 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Prof Mustafa Cavcar Anadolu Universitesi Sivil Havacilik Yuksekokulu 2011 a b Pooley s sf 27 a b c Pooley s sf 28 a b Pooley s sf 30 Pooley s sf 31 Pooley s sf 32 Pooley s sf 42 Pooley s sf 43Ayrica bakinizTasima kuvveti Surukleme katsayisi