Ermenistan-Türkiye sınırı (Ermenice: Հայաստան-Թուրքիա սահման), Ermenistan ile Türkiye arasındaki 328 km uzunluğundaki kara sınırıdır. Türkiye'nin en uzun dördüncü sınırı olup Kars Antlaşması ile günümüze kadar gelmiştir.
Tarihçe
Ermenistan-Türkiye sınırı, Türk Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi'ndeki Türk zaferinin ardından imzalanan Gümrü Antlaşması ve Kars Antlaşması ile belirlenmiştir. 1945-1953 yılları arasında iki ülke sınırı, Sovyetler Birliği'nin Türkiye üzerindeki toprak iddiaları nedeniyle tartışmalı hâle gelmiştir. 1955'ten itibaren Türkiye, sınır boyunca mayın döşemeye başlamıştır. Britanyalı tarihçi 'a göre 1968'de Sovyetler Birliği, Kars Antlaşması'nın revize edilmesi ve Ani'nin Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bırakılması karşılığında Akbaba Dağı çevresindeki iki Azeri köyünün Türkiye'ye verilmesi için müzakere yapılması için uğraşmış ancak sonuç alamamıştır.
Türkiye, Birinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda Ermenistan'ın Azerbaycan topraklarını işgal etmesi nedeniyle Ermenistan ile olan ticari ve diplomatik ilişkilerini kesmiş ve kara sınırlarını 1993 yılında tek taraflı kapatmıştır. Türkiye sınır kapısının açılması ve ikili ilişkilerin başlatılması için Ermenistan'dan soykırım ısrarından ve bu amaçla yürüttüğü kampanyalardan vazgeçmesini, işgal altındaki Karabağ topraklarından çekilmesini ve ortak sınırın çizildiği Gümrü Antlaşması ile Kars Antlaşması'nı tanımasını istemiştir. Aralık 2021'de iki ülke arasında başlayan ilişkilerin normalleşmesi süreci kapsamında sınırın açılması planlanmaktadır. 2022 yılında sınırdaki mayınların temizliğine başlanmıştır. Sınır, 2023 Kahramanmaraş depremleri'nin ardından Ermenistan'dan gelen yardım konvoylarının geçişi için 35 yıl aradan sonra ilk kez açıldı.
Özellikler
İki ülkenin kara sınırı, kuzeyde Gürcistan sınırından başlar ve Ermeni Yaylası boyunca bir dizi düzensiz hattı takip ederek güneye ilerler. Arpaçay'dan itibaren akarsu boyunca güneye doğru uzanan sınır, Arpaçay'ın Aras ile kesiştiği noktadan itibaren Aras'ı takip ederek önce doğuya, sonra güney doğuya doğru devam eder ve Azerbaycan'a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti sınırında sona erer. Sınır hattında 1,09 milyon m2'lik bir alanda 2013 verilerine göre 20.434 adet mayın bulunmaktadır.
Türkiye'den kara yolu ile Ermenistan'a geçişin olduğu tek ana yol Türkiye sınırları içerisinde Alican Sınır Kapısı ile son bulan ve Ermenistan devlet sınırları içerisinde başlayan M7'dir. Yine aynı sınır kapısından geçen 1953 yılından 1993 yılına kadar Akyaka Sınır Kapısı ile aktif olarak demiryolu ile ulaşım mümkündü.
Sınır kapıları
# | İsim | İl | Açılış/Kapanış | Bağlandığı Ülke | Karşı Kapı | Yol | Durum |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Akyaka | Kars | 1993 | Ermenistan | Gümrü | M7 | Kapalı |
2 | Alican | Iğdır | 1993 | Ermenistan | M7 | Kapalı |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2022.
- ^ Walker, Christopher J. Armenia: The Survival of a Nation (2.2yıl=1990 bas.). New York: St. Martin's Press. s. 276. ISBN .
- ^ Osman Nuri Aras (20 Nisan 2009). . TASAM. 25 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016.
- ^ Zeynep Gürcanlı (21 Şubat 2008). "Ermenistan'a sınır kapısı için 3 şart". Hürriyet. 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2022.
- ^ . Agos. 12 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ . Agence France-Presse (İngilizce). El-Arabiye. 11 Şubat 2023. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2022.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Armenia-Turkey border ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ermenistan Turkiye siniri Ermenice Հայաստան Թուրքիա սահման Ermenistan ile Turkiye arasindaki 328 km uzunlugundaki kara siniridir Turkiye nin en uzun dorduncu siniri olup Kars Antlasmasi ile gunumuze kadar gelmistir Ermenistan Turkiye sinirini gosteren haritaTarihceErmenistan Turkiye siniri Turk Kurtulus Savasi Dogu Cephesi ndeki Turk zaferinin ardindan imzalanan Gumru Antlasmasi ve Kars Antlasmasi ile belirlenmistir 1945 1953 yillari arasinda iki ulke siniri Sovyetler Birligi nin Turkiye uzerindeki toprak iddialari nedeniyle tartismali hale gelmistir 1955 ten itibaren Turkiye sinir boyunca mayin dosemeye baslamistir Britanyali tarihci a gore 1968 de Sovyetler Birligi Kars Antlasmasi nin revize edilmesi ve Ani nin Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ne birakilmasi karsiliginda Akbaba Dagi cevresindeki iki Azeri koyunun Turkiye ye verilmesi icin muzakere yapilmasi icin ugrasmis ancak sonuc alamamistir Turkiye Birinci Daglik Karabag Savasi nda Ermenistan in Azerbaycan topraklarini isgal etmesi nedeniyle Ermenistan ile olan ticari ve diplomatik iliskilerini kesmis ve kara sinirlarini 1993 yilinda tek tarafli kapatmistir Turkiye sinir kapisinin acilmasi ve ikili iliskilerin baslatilmasi icin Ermenistan dan soykirim israrindan ve bu amacla yuruttugu kampanyalardan vazgecmesini isgal altindaki Karabag topraklarindan cekilmesini ve ortak sinirin cizildigi Gumru Antlasmasi ile Kars Antlasmasi ni tanimasini istemistir Aralik 2021 de iki ulke arasinda baslayan iliskilerin normallesmesi sureci kapsaminda sinirin acilmasi planlanmaktadir 2022 yilinda sinirdaki mayinlarin temizligine baslanmistir Sinir 2023 Kahramanmaras depremleri nin ardindan Ermenistan dan gelen yardim konvoylarinin gecisi icin 35 yil aradan sonra ilk kez acildi OzelliklerArpacay sinir bolgesi Iki ulkenin kara siniri kuzeyde Gurcistan sinirindan baslar ve Ermeni Yaylasi boyunca bir dizi duzensiz hatti takip ederek guneye ilerler Arpacay dan itibaren akarsu boyunca guneye dogru uzanan sinir Arpacay in Aras ile kesistigi noktadan itibaren Aras i takip ederek once doguya sonra guney doguya dogru devam eder ve Azerbaycan a bagli Nahcivan Ozerk Cumhuriyeti sinirinda sona erer Sinir hattinda 1 09 milyon m2 lik bir alanda 2013 verilerine gore 20 434 adet mayin bulunmaktadir Turkiye den kara yolu ile Ermenistan a gecisin oldugu tek ana yol Turkiye sinirlari icerisinde Alican Sinir Kapisi ile son bulan ve Ermenistan devlet sinirlari icerisinde baslayan M7 dir Yine ayni sinir kapisindan gecen 1953 yilindan 1993 yilina kadar Akyaka Sinir Kapisi ile aktif olarak demiryolu ile ulasim mumkundu Sinir kapilari Isim Il Acilis Kapanis Baglandigi Ulke Karsi Kapi Yol Durum1 Akyaka Kars 1993 Ermenistan Gumru M7 Kapali2 Alican Igdir 1993 Ermenistan M7 KapaliAyrica bakinizErmenistan Turkiye iliskileriKaynakca a b Arsivlenmis kopya 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2022 Walker Christopher J Armenia The Survival of a Nation 2 2yil 1990 bas New York St Martin s Press s 276 ISBN 978 0312042301 Osman Nuri Aras 20 Nisan 2009 TASAM 25 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Subat 2016 Zeynep Gurcanli 21 Subat 2008 Ermenistan a sinir kapisi icin 3 sart Hurriyet 22 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2016 Arsivlenmis kopya 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2022 Arsivlenmis kopya 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2022 Agos 12 Subat 2023 11 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2023 Agence France Presse Ingilizce El Arabiye 11 Subat 2023 11 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2023 Arsivlenmis kopya 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2022 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Armenia Turkey border ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur