Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yaygın porsuk (Taxus baccata), porsukgiller (Taxaceae) familyasından çoğunlukla boylu çalı, bazen de 20 metreye değin boylanabilen sık dallı, yuvarlak tepeli bir ağaç görünümünde olan porsuk türü.
| Yaygın porsuk | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Taxus baccata L., Sp. Pl.: 1040 (1753).
| |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Dağılımı | |||||||||||||||
Morfoloji
Yaygın porsukta, kırmızı kahverengi olan kabuk gelişigüzel çatlar ve dökülür. Genç sürgünler, yeşil renkli ve çok elastikidir. İğne yapraklar, 1-2,5 cm uzunluğunda olup, koyu yeşil ve üst yüzleri parlaktır. İğne yaprakların uçları sivri ve enine kesitleri yassıdır. İlk görünüşte göknar, ve sekoyaların iğne yapraklarına benzerse de, onlardan bazı karakteristik özelliklerce ayrılmaktadır. Öncelikle, yaygın porsukta iğne yaprakların alt yüzlerinde belirgin stoma çizgileri yoktur. Yine iğne yaprakların enine kesitlerinde reçine kanalı bulunmaz, ötekilerde vardır.
Ekolojik özellikleri
Bir gölge ağacı olan yaygın porsuk, çok yavaş büyür. Donlara karşı duyarlı olup, kütük sürgünü verme yeteneğindedir. Uzun ömürlü, 2000-3000 yıl kadar yaşayabilmektedir. Makaslanarak istenilen şekil verilebildiğinden, parkçılık için aranan bir türdür.
Yayılışı
Yaygın porsuğun doğal yayılış alanı Kuzey ve Orta Avrupa ile Akdeniz ülkeleri, Azor Adaları, Türkiye ve Kafkasya’dır.
Türkiye'de birçok orman alanlarında, özellikle Karadeniz ormanlarının gölgeli ve kuytu kesimlerinde tek tek bulunur. Ayancık, Bolu, Karabük, Düzce ve Yıldız Dağları’nda yayılır. Karabük ve Yenice ormanlarında en iyi gelişimini yapar. Zonguldak ili Alaplı ilçesine bağlı Gümeli beldesinin Yaylası Karatepe mevkiinde 1600+ ve 1000+ yaşlarında olan iki tanesi Çevre ve Orman Bakanlığınca koruma altına alınmış bölge Tabiatı Koruma Alanı ilan edilmiştir. Bu ormanlarda yer yer 35 m boy ve bir metre çap yapan bireylerine rastlanmaktadır. Az da olsa, bu yayılışı dışında güneyde Nur Dağları’nda da izlenmektedir.
Bitki sosyolojisi
Yayılış alanlarında hiçbir zaman egemen bir orman ağacı değil, asıl ağaç türleri olan doğu ladini, Doğu Karadeniz göknarı, doğu kayını gibi türlere teker teker ya da küçük gruplar halinde karışmaktadır.
Odun özellikleri ve kullanımı
Odunları sert ve ağır olup, dış hava koşullarına çok dayanıklı, sarı renkli dar bir halkası ile kahverengi kırmızı öz odunu vardır. Dayanıklı ve elastiki olan odunundan eski ve Orta Çağlardan günümüze değin yay yapımında yararlanılmaktadır. Öte yandan, odunu günümüzde mobilyacılıkta, lambri, oymacılık, tornacılık ve küçük el sanatlarında kullanılmaktadır.
Yaygın porsuğun meyvelerinde bulunan kimyasallar yüzünden park ve bahçelerden kullanılması sakıncalı bir türdür. Tohumunun çevresindeki kırmızımsı yumuşak kabuk bu kimyasalları içinde barındırır.
Tohumları kuşlar tarafından ayıklanarak doğaya dışkıları ile bırakılır böylece çimlenme engeli kalkmış olur.
Resim Galerisi
-
![image]()
Arillus tipi meyve -
![image]()
Erkek çiçekler -
![image]()
-
![image]()
Kabuk -
![image]()
Tomurcuk -
![image]()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yaygin porsuk Taxus baccata porsukgiller Taxaceae familyasindan cogunlukla boylu cali bazen de 20 metreye degin boylanabilen sik dalli yuvarlak tepeli bir agac gorunumunde olan porsuk turu Yaygin porsukKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif PinopsidaTakim PinalesFamilya TaxaceaeCins TaxusTur T baccataIkili adlandirmaTaxus baccataL Sp Pl 1040 1753 Vikitur de Taxus baccata ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Taxus baccata ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurDagilimiPiramidal porsukMorfolojiYaygin porsukta kirmizi kahverengi olan kabuk gelisiguzel catlar ve dokulur Genc surgunler yesil renkli ve cok elastikidir Igne yapraklar 1 2 5 cm uzunlugunda olup koyu yesil ve ust yuzleri parlaktir Igne yapraklarin uclari sivri ve enine kesitleri yassidir Ilk gorunuste goknar ve sekoyalarin igne yapraklarina benzerse de onlardan bazi karakteristik ozelliklerce ayrilmaktadir Oncelikle yaygin porsukta igne yapraklarin alt yuzlerinde belirgin stoma cizgileri yoktur Yine igne yapraklarin enine kesitlerinde recine kanali bulunmaz otekilerde vardir Ekolojik ozellikleriBir golge agaci olan yaygin porsuk cok yavas buyur Donlara karsi duyarli olup kutuk surgunu verme yetenegindedir Uzun omurlu 2000 3000 yil kadar yasayabilmektedir Makaslanarak istenilen sekil verilebildiginden parkcilik icin aranan bir turdur YayilisiYaygin porsugun dogal yayilis alani Kuzey ve Orta Avrupa ile Akdeniz ulkeleri Azor Adalari Turkiye ve Kafkasya dir Turkiye de bircok orman alanlarinda ozellikle Karadeniz ormanlarinin golgeli ve kuytu kesimlerinde tek tek bulunur Ayancik Bolu Karabuk Duzce ve Yildiz Daglari nda yayilir Karabuk ve Yenice ormanlarinda en iyi gelisimini yapar Zonguldak ili Alapli ilcesine bagli Gumeli beldesinin Yaylasi Karatepe mevkiinde 1600 ve 1000 yaslarinda olan iki tanesi Cevre ve Orman Bakanliginca koruma altina alinmis bolge Tabiati Koruma Alani ilan edilmistir Bu ormanlarda yer yer 35 m boy ve bir metre cap yapan bireylerine rastlanmaktadir Az da olsa bu yayilisi disinda guneyde Nur Daglari nda da izlenmektedir Bitki sosyolojisiYayilis alanlarinda hicbir zaman egemen bir orman agaci degil asil agac turleri olan dogu ladini Dogu Karadeniz goknari dogu kayini gibi turlere teker teker ya da kucuk gruplar halinde karismaktadir Odun ozellikleri ve kullanimiOdunlari sert ve agir olup dis hava kosullarina cok dayanikli sari renkli dar bir halkasi ile kahverengi kirmizi oz odunu vardir Dayanikli ve elastiki olan odunundan eski ve Orta Caglardan gunumuze degin yay yapiminda yararlanilmaktadir Ote yandan odunu gunumuzde mobilyacilikta lambri oymacilik tornacilik ve kucuk el sanatlarinda kullanilmaktadir Yaygin porsugun meyvelerinde bulunan kimyasallar yuzunden park ve bahcelerden kullanilmasi sakincali bir turdur Tohumunun cevresindeki kirmizimsi yumusak kabuk bu kimyasallari icinde barindirir Tohumlari kuslar tarafindan ayiklanarak dogaya diskilari ile birakilir boylece cimlenme engeli kalkmis olur Resim GalerisiArillus tipi meyve Erkek ciceklerKabuk Tomurcuk