Tay ("Tai") ya da Zhuang-Tai dilleri (Tayca: ภาษาไท ya da ภาษาไต; p̣hās̛̄āthay ya da p̣hās̛̄ātay şeklindedir), Tay-Kaday dil ailesinin bir dalıdır. Tay dilleri kapsamında Tayland'ın ulusal dili olan Standart Tay dili, Laos'un ulusal dili olan Laoca, Myanmar'da konuşulan ve Çin'in güneyinde yer alan Guangşi eyaletinde yaygın olarak konuşulan Zhuang dili dahil olmak üzere en fazla konuşan sayılarına sahip olan Tay-Kaday dilleri yer alır.
Tay (Tai); Zhuang-Tai | |
---|---|
Coğrafi dağılım | Güney Çin (bilhassa Guangşi, Guizhou, Yünnan ve Guangdong), Güneydoğu Asya, Kuzeydoğu Hindistan) |
Sınıflandırma | Tay-Kaday
|
Alt bölümler | |
ISO 639-2 / 5 | tai |
Tay dillerinin dağılımı Kuzey Tay / Kuzey Zhuang Merkez Tay / Merkez Zhuang Güneybatı Tay / Tay |
Tarihçe
endonim kɛɛuA1'ın kullanıldığını göstererek Zhuang (bir dili) ile nin birbirinden ayrılma sürecinin, 'nın Vietnam'daki kuruluşundan (yani MÖ 112 yılından) önce yer almasının mümkün olmadığını fakat en geç MS 5. ila 6. yüzyılları arasında yer aldığını ileri sürdü. Pittayawat Pittayaporn (2014), Ön Güneybatı Tay dilindeki Çince alıntı kelimelerinin çokluğuna dayanarak Güneybatı Tay dalının yayılım sürecinin MS 8. ile 10. yüzyılları arasında başladığını önerdi.
dil bilimcisi , hem Zhuang hem de Tayland halkları arasında Vietnamlılara atfen aynıEski Yue dilleriyle bağlantısı
Tay dilleri, kökenleri Aşağı Yangtze vadilerine uzandığı hipotezinin kurulduğu Tay-Kaday dil ailesindeki en çok konuşulan dil olup, kadim Güney Çin bölgesinde konuşulan dil(ler)in kökenlerini saptamak üzere tarihsel karşılaştırmalı dilbiliminde kapsamlı bir şekilde kullanılmıştır. Qin ile Han öncesi zamanlarda Çince haricindeki bir dili gösteren ve muhafaza edilmiş tek doğrudan kayıtlardan biri, MÖ 528 yılında Çince karakterlerle ses çevirisi yapılmış ve eserinin 善说 Shanshuo bölümünde yer alan 'dır. 1980'li yılların başında Zhuang dilbilimci Wei Qingwen, bu eserde kullanılmış Çince karakterlerin rekonstrükte edilmiş Eski Çince telaffuzlarıyla ortaya çıkan sözcüklerin çağdaş Zhuang diline çok benzediğini keşfetti. Bunun ardından Zhengzhang Shangfang (1991), karşılaştırma için Wei'nin içgörüsünü kullandı, lâkin Tay ortografisinin 13. yüzyıla dayanmasından ve eski telaffuzları muhafaza etmesinden ötürü karşılaştırmayı Tay ortografisini kullanarak gerçekleştirmeyi seçti.
nden kaynaklanır. Kadim Çin metinleri, bu büyük bölge çapında Çin dili olmayan dillerin konuşulduğunu belirtir ve bu dilleri konuşanları "" olarak adlandırır. Bu dillerin nesli tükenmiş olmalarına rağmen, bu dillerin varoluşunu gösteren kalıntılar gün ışığına çıkarılmış yazıtsal materyaller, kadim Çin tarihsel metinleri ve çeşitli Güney Çin lehçelerinde var olan na-Çin etkilerinde bulunmuştur. Tay dili,Ayrıca bakınız
Dipnot
Kaynakça
- ^ Edmondson, Jerold A. The power of language over the past: Tai settlement and Tai linguistics in southern China and northern Vietnam. Studies in Southeast Asian languages and linguistics, Jimmy G. Harris, Somsonge Burusphat and James E. Harris, ed. Bangkok, Thailand: Ek Phim Thai Co. Ltd. http://ling.uta.edu/~jerry/pol.pdf 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (see page 15)
- ^ Pittayaporn, Pittayawat (2014). Layers of Chinese Loanwords in Proto-Southwestern Tai as Evidence for the Dating of the Spread of Southwestern Tai 27 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. MANUSYA: Journal of Humanities, Special Issue No 20: 47–64.
- ^ Edmondson 2007, s. 16.
- ^ Zhengzhang 1991, ss. 159–168.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tay Tai ya da Zhuang Tai dilleri Tayca phasaith ya da phasait en p has athay ya da p has atay seklindedir Tay Kaday dil ailesinin bir dalidir Tay dilleri kapsaminda Tayland in ulusal dili olan Standart Tay dili Laos un ulusal dili olan Laoca Myanmar da konusulan en ve Cin in guneyinde yer alan Guangsi eyaletinde yaygin olarak konusulan Zhuang dili dahil olmak uzere en fazla konusan sayilarina sahip olan Tay Kaday dilleri yer alir Tay Tai Zhuang TaiCografi dagilimGuney Cin bilhassa Guangsi Guizhou Yunnan ve Guangdong Guneydogu Asya Kuzeydogu Hindistan SiniflandirmaTay KadayTay Tai Zhuang TaiAlt bolumlerZhuang dilleriISO 639 2 5taiTay dillerinin dagilimi Kuzey Tay Kuzey Zhuang Merkez Tay Merkez Zhuang Guneybati Tay TayTarihceTay dil ailesinin farkli dallarinin dagilimini gosteren bir harita Haritadaki oklar Tay dillerini konusan farkli kabilelerin spesifik goc yollarini gostermese de bunlar genel goc yolu olarak kabul edilebilir en dil bilimcisi en hem Zhuang hem de Tayland halklari arasinda Vietnamlilara atfen ayni endonim kɛɛuA1 in kullanildigini gostererek Zhuang bir en dili ile en nin birbirinden ayrilma surecinin en nin Vietnam daki kurulusundan yani MO 112 yilindan once yer almasinin mumkun olmadigini fakat en gec MS 5 ila 6 yuzyillari arasinda yer aldigini ileri surdu Pittayawat Pittayaporn 2014 On Guneybati Tay dilindeki Cince alinti kelimelerinin cokluguna dayanarak Guneybati Tay dalinin yayilim surecinin MS 8 ile 10 yuzyillari arasinda basladigini onerdi Eski Yue dilleriyle baglantisi Tay dilleri kokenleri Asagi Yangtze vadilerine uzandigi hipotezinin kuruldugu en nden kaynaklanir Kadim Cin metinleri bu buyuk bolge capinda Cin dili olmayan dillerin konusuldugunu belirtir ve bu dilleri konusanlari olarak adlandirir Bu dillerin nesli tukenmis olmalarina ragmen bu dillerin varolusunu gosteren kalintilar gun isigina cikarilmis yazitsal materyaller kadim Cin tarihsel metinleri ve cesitli Guney Cin lehcelerinde var olan na Cin etkilerinde bulunmustur Tay dili Tay Kaday dil ailesindeki en cok konusulan dil olup kadim Guney Cin bolgesinde konusulan dil ler in kokenlerini saptamak uzere tarihsel karsilastirmali dilbiliminde kapsamli bir sekilde kullanilmistir Qin ile Han oncesi zamanlarda Cince haricindeki bir dili gosteren ve muhafaza edilmis tek dogrudan kayitlardan biri MO 528 yilinda Cince karakterlerle ses cevirisi yapilmis ve en eserinin 善说 Shanshuo bolumunde yer alan en dir 1980 li yillarin basinda Zhuang dilbilimci Wei Qingwen bu eserde kullanilmis Cince karakterlerin rekonstrukte edilmis Eski Cince telaffuzlariyla ortaya cikan sozcuklerin cagdas Zhuang diline cok benzedigini kesfetti Bunun ardindan Zhengzhang Shangfang 1991 karsilastirma icin Wei nin icgorusunu kullandi lakin Tay ortografisinin 13 yuzyila dayanmasindan ve eski telaffuzlari muhafaza etmesinden oturu karsilastirmayi Tay ortografisini kullanarak gerceklestirmeyi secti Ayrica bakinizTay halklariDipnot A1 bir ton isaretidir Kaynakca Edmondson Jerold A The power of language over the past Tai settlement and Tai linguistics in southern China and northern Vietnam Studies in Southeast Asian languages and linguistics Jimmy G Harris Somsonge Burusphat and James E Harris ed Bangkok Thailand Ek Phim Thai Co Ltd http ling uta edu jerry pol pdf 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde see page 15 Pittayaporn Pittayawat 2014 Layers of Chinese Loanwords in Proto Southwestern Tai as Evidence for the Dating of the Spread of Southwestern Tai 27 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde MANUSYA Journal of Humanities Special Issue No 20 47 64 Edmondson 2007 s 16 Zhengzhang 1991 ss 159 168