Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Mayıs 2020) () |
Temel birimler fiziksel büyüklükleri ölçmekte kullanılırlar ve bunlardan her biriyle diğer birim türetilebilir.
Ölçüm dilinde, büyüklükler dünyadaki zaman, uzaklık, hız, enerji, momentum, kütle gibi ölçülebilen kavramlardır ve birimler de onların miktarlarını betimlemek için kullanılır. Aslında büyüklük terimi ölçülen fiziksel büyüklüğün sınıfı manasında olsa da (uzunluk, zaman, kütle, momentum, enerji vs.) terim ayrıca boyutlara da atıfta bulunur(örneğin "postalanan paketin boyutları 12" x 8" x 4" dir.").
Bir temel büyüklük sistemi (veya bazen temel boyutlar) her bir diğer fiziksel büyüklüğün kendilerinden (veya fiziksel büyüklüğün boyutundan) türetilebildiği büyüklüktür. Fiziksel büyüklüklerin geleneksel temel boyutları kütle, uzunluk, zaman ve sıcaklıktır, fakat prensipte, diğer temel birimlerde kullanılabilirler. Bazı fizikçiler sıcaklığı fiziksel büyüklüğün bir temel boyutu olarak görmemektedirler, çünkü basitçe sıcaklık serbestlik derecesi başına parçacık başı enerjiyi(veya kütle, uzunluk veya zaman) ifade etmektedir. Ayrıca, elektrostatik cgs sisteminde kütle, uzunluk ve zaman birim sistemleriyle ifade edilse bile bazı fizikçiler elektrik yükünü farklı bir temel boyut olarak görmektedirler. Ayrıca uyumsuz temel büyüklükler hakkında şüpheleri olan fizikçiler de vardır.
SI sisteminin temel birimleri, kilogram, saniye, amper, kelvin, mol, Metre ve kandeladır. Newton, joule ve volt gibi diğer birimler ise SI temelli birimlerden türetilebilirler ve bu sebepten SI birimlerinden türetilmiş birimler olarak adlandırılırlar.
Hız boyutu, örneğin, uzaklık bölü zamandır, bu yüzden birimi m/sn temel saniye biriminden türetilebilir (metre ayrıca saniye cinsinden tanımlanmaktadır).
Boyut analizinin önemli temel bir gerçeği ise, temel birimlerin lineer cebirde vektör uzayının, tüm birimler uzayı, özel bir çeşidi olarak görülebilmesidir. Bu rasyonel sayılar alanının üzerinde bir vektör uzayıdır, vektör toplamı ise birimlerin çarpımı ile verilir ve skaler çarpım birimlerin üssünün alınmasıdır.
Tüm fiziksel olarak dikkat çekici değerlerin birimleri yoktur: birçok bilim alanında bulunmaktadır. Aslında, boyutlu büyüklükleri ölçerken bile temel olarak boyutsuz büyüklükleri ölçeriz. Daima bir fiziksel büyüklüğü benzer boyutlu bir standartla ölçeriz. Bir cetvel veya mezura ile bir uzunluğu ölçtüğümüzde, gerçekte cetvel üzerindeki çizgi işaretlerini sayarız(uzunluk ölçmek için bir standart) ve net sonuç boyutsuz bir sayıdır. Fakat o büyüklük boyutsuz bir sayıya eklenmiş(çarpılarak) bir boyutlu birim ile ifade edilirse, o büyüklük kavramsal olarak boyutlu bir büyüklük haline gelir.
Kaynakça
- ^ M. J. Duff, L. B. Okun and G. Veneziano, Trialogue on the number of fundamental constants, JHEP 0203, 023 (2002) preprint 15 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Temel birim haber gazete kitap akademik JSTOR Mayis 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Temel birimler fiziksel buyuklukleri olcmekte kullanilirlar ve bunlardan her biriyle diger birim turetilebilir Olcum dilinde buyuklukler dunyadaki zaman uzaklik hiz enerji momentum kutle gibi olculebilen kavramlardir ve birimler de onlarin miktarlarini betimlemek icin kullanilir Aslinda buyukluk terimi olculen fiziksel buyuklugun sinifi manasinda olsa da uzunluk zaman kutle momentum enerji vs terim ayrica boyutlara da atifta bulunur ornegin postalanan paketin boyutlari 12 x 8 x 4 dir Bir temel buyukluk sistemi veya bazen temel boyutlar her bir diger fiziksel buyuklugun kendilerinden veya fiziksel buyuklugun boyutundan turetilebildigi buyukluktur Fiziksel buyukluklerin geleneksel temel boyutlari kutle uzunluk zaman ve sicakliktir fakat prensipte diger temel birimlerde kullanilabilirler Bazi fizikciler sicakligi fiziksel buyuklugun bir temel boyutu olarak gormemektedirler cunku basitce sicaklik serbestlik derecesi basina parcacik basi enerjiyi veya kutle uzunluk veya zaman ifade etmektedir Ayrica elektrostatik cgs sisteminde kutle uzunluk ve zaman birim sistemleriyle ifade edilse bile bazi fizikciler elektrik yukunu farkli bir temel boyut olarak gormektedirler Ayrica uyumsuz temel buyuklukler hakkinda supheleri olan fizikciler de vardir SI sisteminin temel birimleri kilogram saniye amper kelvin mol Metre ve kandeladir Newton joule ve volt gibi diger birimler ise SI temelli birimlerden turetilebilirler ve bu sebepten SI birimlerinden turetilmis birimler olarak adlandirilirlar Hiz boyutu ornegin uzaklik bolu zamandir bu yuzden birimi m sn temel saniye biriminden turetilebilir metre ayrica saniye cinsinden tanimlanmaktadir Boyut analizinin onemli temel bir gercegi ise temel birimlerin lineer cebirde vektor uzayinin tum birimler uzayi ozel bir cesidi olarak gorulebilmesidir Bu rasyonel sayilar alaninin uzerinde bir vektor uzayidir vektor toplami ise birimlerin carpimi ile verilir ve skaler carpim birimlerin ussunun alinmasidir Tum fiziksel olarak dikkat cekici degerlerin birimleri yoktur bircok bilim alaninda bulunmaktadir Aslinda boyutlu buyuklukleri olcerken bile temel olarak boyutsuz buyuklukleri olceriz Daima bir fiziksel buyuklugu benzer boyutlu bir standartla olceriz Bir cetvel veya mezura ile bir uzunlugu olctugumuzde gercekte cetvel uzerindeki cizgi isaretlerini sayariz uzunluk olcmek icin bir standart ve net sonuc boyutsuz bir sayidir Fakat o buyukluk boyutsuz bir sayiya eklenmis carpilarak bir boyutlu birim ile ifade edilirse o buyukluk kavramsal olarak boyutlu bir buyukluk haline gelir Kaynakca M J Duff L B Okun and G Veneziano Trialogue on the number of fundamental constants JHEP 0203 023 2002 preprint 15 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizSI birim sistemi Boyut analizi Elektromanyetik birimler