Temrük Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kazaklarla askerî mücadelelerinde evre.
Temrük Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Kazak Savaşları | |||||||
Osmanlı Donanmasının Karadeniz'de Kazaklarla mücadelesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Kazaklar | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Piyale Kethüda Yusuf Paşa (Kefe Valisi) | ?? | ||||||
Güçler | |||||||
1.000-1.500 asker kadırgalar ve tombazlar | 1.700 asker 24 şayka | ||||||
Kayıplar | |||||||
Yok denecek kadar az | 24 şayka esir 1.200 ölü 500 esir |
Osmanlı İmparatorluğu'nun Azak Kalesini geri almaya matuf keşif harekâtı sırasında Piyale Kethüda komutasındaki Osmanlı donanması Kazakları 19 Ağustos 1638'de Temrük'te (bugün Rusya'da) kesin bir yenilgiye uğrattı.
Muharebe öncesi
Kazaklar'ın 1637 yılında bir baskınla işgal ettikleri Azak Kalesi'ni geri almak amacıyla Osmanlı İmparatorluğu hazırlıklara başladı.
1638 yılında Osmanlı Padişahı IV. Murad 1623'ten beri Safevî işgali altındaki Bağdat'ı kurtarmak için sefere çıkarken, Piyale Kethüda komutasındaki 32 parçalık donanmanın Karadeniz'e çıkmasını emretti ve Kırım Hanı I. Bahadır Giray'dan ise Nogaylarla birlikte karadan Azak’a yürümesini istedi. Bahadır Giray'ın Nisan ayında Kazak şeflerine gönderdiği elçinin kaleyi teslim etme teklifinin reddedilmesi üzerine, keşif harekâtı fiilen başladı. Osmanlı donanması yaz başlarında Taman Yarımadası açıklarına ulaştı.
Piyale Kethüda komutasındaki Osmanlı donanması Kazakları 26-28 Temmuz'da 1638'de Çoçka Burnu'nda (bugün Rusya'da Коsa Çuşka) büyük bir yenilgiye uğrattı.
Muharebe
Piyale Kethüda yaklaşık 20 tombaz, Kazaklardan esir alınan 5 şayka ve birçok sandalı alabildikleri kadar top ve askerle doldurarak 15 Ağustos’ta yeniden Kazakların üzerine gitti.
Kazaklar bu hazırlıktan haberdar olmakla birlikte, kaçmaları mümkün olmadığından Temrük'e akan çayın sazlıklarına sığındılar. Piyale Kethüda büyük tombazlarla çayın ağzını sıkıca kapattı. 19 Ağustos’ta Pişter Boğazı'nda sıkışan Kazakların 24 şaykası Osmanlılarca ele geçirilirken karaya çıkan 1.700 Kazağın 1.200'ü öldürülüp, 500'ü esir alındı. Piyale Kethüda ele geçirdiği 30 şayka ve esirlerin 250'siyle İstanbul'a döndü.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Temruk Muharebesi Osmanli Imparatorlugu nun Kazaklarla askeri mucadelelerinde evre Temruk MuharebesiOsmanli Kazak SavaslariOsmanli Donanmasinin Karadeniz de Kazaklarla mucadelesiTarih19 Agustos 1638BolgeTemruk Kerc Bogazi RusyaSonucKesin Osmanli zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguKazaklarKomutanlar ve liderlerPiyale Kethuda Yusuf Pasa Kefe Valisi Gucler1 000 1 500 asker kadirgalar ve tombazlar1 700 asker 24 saykaKayiplarYok denecek kadar az24 sayka esir 1 200 olu 500 esir Osmanli Imparatorlugu nun Azak Kalesini geri almaya matuf kesif harekati sirasinda Piyale Kethuda komutasindaki Osmanli donanmasi Kazaklari 19 Agustos 1638 de Temruk te bugun Rusya da kesin bir yenilgiye ugratti Muharebe oncesiKazaklar in 1637 yilinda bir baskinla isgal ettikleri Azak Kalesi ni geri almak amaciyla Osmanli Imparatorlugu hazirliklara basladi 1638 yilinda Osmanli Padisahi IV Murad 1623 ten beri Safevi isgali altindaki Bagdat i kurtarmak icin sefere cikarken Piyale Kethuda komutasindaki 32 parcalik donanmanin Karadeniz e cikmasini emretti ve Kirim Hani I Bahadir Giray dan ise Nogaylarla birlikte karadan Azak a yurumesini istedi Bahadir Giray in Nisan ayinda Kazak seflerine gonderdigi elcinin kaleyi teslim etme teklifinin reddedilmesi uzerine kesif harekati fiilen basladi Osmanli donanmasi yaz baslarinda Taman Yarimadasi aciklarina ulasti Piyale Kethuda komutasindaki Osmanli donanmasi Kazaklari 26 28 Temmuz da 1638 de Cocka Burnu nda bugun Rusya da Kosa Cuska buyuk bir yenilgiye ugratti MuharebePiyale Kethuda yaklasik 20 tombaz Kazaklardan esir alinan 5 sayka ve bircok sandali alabildikleri kadar top ve askerle doldurarak 15 Agustos ta yeniden Kazaklarin uzerine gitti Kazaklar bu hazirliktan haberdar olmakla birlikte kacmalari mumkun olmadigindan Temruk e akan cayin sazliklarina sigindilar Piyale Kethuda buyuk tombazlarla cayin agzini sikica kapatti 19 Agustos ta Pister Bogazi nda sikisan Kazaklarin 24 saykasi Osmanlilarca ele gecirilirken karaya cikan 1 700 Kazagin 1 200 u oldurulup 500 u esir alindi Piyale Kethuda ele gecirdigi 30 sayka ve esirlerin 250 siyle Istanbul a dondu Kaynakca Tarih i Naʽima Naima Mustafa Efendi Haz Mehmet Ipsirli Turk Tarih Kurumu Yayinlari Ankara 2014 c 3 s 905 Fezleke Osmanli Tarihi 1000 1065 1591 1655 Katip Celebi haz Zeynep Aycibin Camlica Basim Yayin Istanbul 2017 c 1 s 815