Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Texel'deki Gürcü Ayaklanması (Hollandaca: Opstand der Georgiërs), 5 Nisan 1945 yılında Nazi işgali altındaki Hollanda'da bulunan ve zorla askere alınan Gürcü Lejyonu'nun Hollandalı direnişçilerin desteği ile ayaklanmasıdır. Nazi Almanyası ayaklanmayı bastırdı ve Naziler daha sonra Kanadalı askerlere teslim oldu.
| Texel'deki Gürcü Ayaklanması | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| II. Dünya Savaşı | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Almanya |
 Kanada | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| | (ölü) W. H. Kelder | ||||||
| Güçler | |||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 812 Alman Asker | |||||||
Arka planı
İsyan eden Gürcü Taburundaki askerler, Doğu Cephesi'nde Sovyet Ordusu tarafında savaşırken Nazi ordusuna esir düşmüştü. Savaşa çok iyi başlayan Naziler, savaşın uzun sürmesiyle birlikte asker ihtiyacı yaşamaya başladılar. Açığa çıkan asker ihtiyacını karşılayabilmek için Naziler esirleri kullanmaya karar verdi. Esirlere iki seçenek sunuldu: ya aç karınla çalışarak öleceklerdi ya da Nazilere hizmet etmeyi seçerek onlarla birlikte savaşacaklardı. Böylece bir dereceye kadar özgürlüğe kavuşacaklardı. Tabur, ikinci seçeneği seçen insanlardan oluşuyordu.
Tabur, Haziran 1943'te işgal altındaki Polonya'nın Radom yakınlarında bulunan Kruszyna'da kuruldu ve başlangıçta partizanlarla savaşmak için kullanıldı. Tabur 30 Ağustos'ta Hollanda'da bulunan Zandvoort'a geldi. Eylül 1943'ten Şubat 1945'lerin başlarına kadar Zandvoort'ta konuşlu olarak kalan tabur, 6 Şubat 1945'te, Texel Subsection'a gönderilmişti. Mart 1945 sonlarında, Müttefiklerin ilerlemesi ile Hollandalılar isyan girişiminde bulunacağı öğrenildi. Bunun üzerine Naziler Gürcü Taburunu Hollanda anakarasına gönderecekti.
İsyan
Nazilerin 1-2 aya kadar teslim olacağı ortadaydı. Gürcü Taburu, Hollandalı direnişçilerin yanında savaşmayı, savaşı kaybeden ve isteyerek katılmadıkları hatta zorlayarak katıldıkları Naziler için savaşmaya tercih ettiler ve isyan çıkardılar. 5-6 Nisan 1945 gecesi bulundukları adayı kontrol altına aldılar. Gürcü Taburu, ilk gün 400 Nazi askerini öldürdü. Öldürülen askerler ya uyurken ya da yarı uykulu bir şekilde kaçarken vurularak öldürüldü. Hollanda direniş üyeleri Gürcü Taburuna katıldı ve yardım etti. Ancak ilk şoku atlatan Naziler deniz kıyılarında bulunan topçu bataryalarına doğru ilerleyen Gürcü Taburunu durmayı başardı. Binbaşı Klaus Breitner, ayaklanma için, "ihanetten başka bir şey değil" açıklamasında bulundu.
Naziler, deniz kıyılarında bulunan topçu ateşinin desteği ile karşı saldırı düzenledi. Naziler beş hafta süren çatışmalar sonucunda adaya yeniden geri döndü. Nazi askerleri Gürcü askerlerini ararken yerel halk onları gizlemeye çalıştı. Naziler yakaladıkları Gürcü askerlerine kendi mezarlarını kazandırıyor, üstlerindeki Nazi üniformalarını çıkarmalarını emrediyor ve infaz ediyordu.
Çatışmalar, 5 Mayıs 1945'te Hollanda ve Danimarka'daki Nazi birliklerin teslimiyetinden sonra bile devam etti. Teslim açıklamasından 3. gün sonra Kanadalı askerler, Nazileri teslim alana kadar devam etti.
İsyan sırasında, 565 Gürcü, en az 812 Nazi ve 120 Texel sakini hayatını kaybetti. Naziler, ayaklanmayı bastırırken kullanmış oldukları topçu bataryalarının vermiş oldukları zaralar muazzamdı. Düzinelerce çiftlik ateşlenen toplar yüzünden yandı. Toplam hasar 3,77 milyon dolardı.
Sonrası
Öldürülen Gürcüler, Hogeberg'de yapılan tören ile mezarlığına gömüldüler. Yalta Konferansı sırasında Sovyetler Birliği'nin başında olan Stalin, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nden Nazilerin yanında savaşan Sovyet vatandaşlarının iadesini istemişti. Batılı Mutefikler yerel halk tarafından saklanan 228 Gürcü'yü Sovyetler Birliği'ne teslim etti. Kurtulan Gürcüler, diğer Sovyet işbirlikçileriyle aynı kaderi paylaşmaktan korkuyorlardı. Çünkü Stalin, Nazilerle birlikte savaşanları hain olarak tanımlıyordu. Sonları korktukları gibi oldu. Hepsi Gulag toplama kamplarına yollandı. 26 Gürcü, Gulag toplama kamplarında kayboldu. 1950'lerin ortalarında Sovyetler Birliği, Kruşcev ile birlikte ılımlılaştı ve Gulag toplama kamplarında yaşamayı başarmış Gürcüleri serbest bıraktı. Onlara rehabilitasyon hizmetleri verdi. Hatta Sovyetler Birliği'nin Hollanda'ya gönderdiği büyükelçi, Sovyetler Birliği yıkıldığı 1991 yılına kadar, her yılın 4 Mayıs'ında Gürcü askerlerinin bulunduğu mezarlığı ziyaret etti. 4 Mayıs 2005'te Gürcistan cumhurbaşkanı Mikheil Saakaşvili, mezarlığı ziyaret etti. Bu ziyaretle ilk defa bir Gürcistan cumhurbaşkanı mezarlığı ziyaret etmiş oldu.
2007 yılına gelindiğinde ayaklanmaya katılanların çoğu ölmüştü. Zugdidi, Temmuz 2007'de hayatını kaybetti. Gürcistan'da askeri törenle gömüldü. 2010 yılında ayaklanmaya katılan ve hayatta kalan iki Gürcü vardı: bunlardan isyanın ana organizatörlerinden biri olan Eugeny Artemidze, 22 Haziran 2010'da 90 yaşında öldü. İkincisi Tiflis'in 40 km batısında Kaspi'de yaşayan Grisha Baindurashvili'dir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Texel deki Gurcu Ayaklanmasi Hollandaca Opstand der Georgiers 5 Nisan 1945 yilinda Nazi isgali altindaki Hollanda da bulunan ve zorla askere alinan Gurcu Lejyonu nun Hollandali direniscilerin destegi ile ayaklanmasidir Nazi Almanyasi ayaklanmayi bastirdi ve Naziler daha sonra Kanadali askerlere teslim oldu Texel deki Gurcu AyaklanmasiII Dunya SavasiTarih5 Nisan 1945 20 Mayis 1945BolgeTexel HollandaSonucIsyan Bastirildi TaraflarAlmanyaGurcistan Lejyonu Hollandali Direnisciler KanadaKomutanlar ve liderler olu W H KelderGuclerBilinmiyorBilinmiyorKayiplar812 Alman AskerArka planiIsyan eden Gurcu Taburundaki askerler Dogu Cephesi nde Sovyet Ordusu tarafinda savasirken Nazi ordusuna esir dusmustu Savasa cok iyi baslayan Naziler savasin uzun surmesiyle birlikte asker ihtiyaci yasamaya basladilar Aciga cikan asker ihtiyacini karsilayabilmek icin Naziler esirleri kullanmaya karar verdi Esirlere iki secenek sunuldu ya ac karinla calisarak oleceklerdi ya da Nazilere hizmet etmeyi secerek onlarla birlikte savasacaklardi Boylece bir dereceye kadar ozgurluge kavusacaklardi Tabur ikinci secenegi secen insanlardan olusuyordu Tabur Haziran 1943 te isgal altindaki Polonya nin Radom yakinlarinda bulunan Kruszyna da kuruldu ve baslangicta partizanlarla savasmak icin kullanildi Tabur 30 Agustos ta Hollanda da bulunan Zandvoort a geldi Eylul 1943 ten Subat 1945 lerin baslarina kadar Zandvoort ta konuslu olarak kalan tabur 6 Subat 1945 te Texel Subsection a gonderilmisti Mart 1945 sonlarinda Muttefiklerin ilerlemesi ile Hollandalilar isyan girisiminde bulunacagi ogrenildi Bunun uzerine Naziler Gurcu Taburunu Hollanda anakarasina gonderecekti IsyanNazilerin 1 2 aya kadar teslim olacagi ortadaydi Gurcu Taburu Hollandali direniscilerin yaninda savasmayi savasi kaybeden ve isteyerek katilmadiklari hatta zorlayarak katildiklari Naziler icin savasmaya tercih ettiler ve isyan cikardilar 5 6 Nisan 1945 gecesi bulunduklari adayi kontrol altina aldilar Gurcu Taburu ilk gun 400 Nazi askerini oldurdu Oldurulen askerler ya uyurken ya da yari uykulu bir sekilde kacarken vurularak olduruldu Hollanda direnis uyeleri Gurcu Taburuna katildi ve yardim etti Ancak ilk soku atlatan Naziler deniz kiyilarinda bulunan topcu bataryalarina dogru ilerleyen Gurcu Taburunu durmayi basardi Binbasi Klaus Breitner ayaklanma icin ihanetten baska bir sey degil aciklamasinda bulundu Naziler deniz kiyilarinda bulunan topcu atesinin destegi ile karsi saldiri duzenledi Naziler bes hafta suren catismalar sonucunda adaya yeniden geri dondu Nazi askerleri Gurcu askerlerini ararken yerel halk onlari gizlemeye calisti Naziler yakaladiklari Gurcu askerlerine kendi mezarlarini kazandiriyor ustlerindeki Nazi uniformalarini cikarmalarini emrediyor ve infaz ediyordu Catismalar 5 Mayis 1945 te Hollanda ve Danimarka daki Nazi birliklerin teslimiyetinden sonra bile devam etti Teslim aciklamasindan 3 gun sonra Kanadali askerler Nazileri teslim alana kadar devam etti Isyan sirasinda 565 Gurcu en az 812 Nazi ve 120 Texel sakini hayatini kaybetti Naziler ayaklanmayi bastirirken kullanmis olduklari topcu bataryalarinin vermis olduklari zaralar muazzamdi Duzinelerce ciftlik ateslenen toplar yuzunden yandi Toplam hasar 3 77 milyon dolardi SonrasiOldurulen Gurculer Hogeberg de yapilan toren ile mezarligina gomulduler Yalta Konferansi sirasinda Sovyetler Birligi nin basinda olan Stalin Ingiltere ve Amerika Birlesik Devletleri nden Nazilerin yaninda savasan Sovyet vatandaslarinin iadesini istemisti Batili Mutefikler yerel halk tarafindan saklanan 228 Gurcu yu Sovyetler Birligi ne teslim etti Kurtulan Gurculer diger Sovyet isbirlikcileriyle ayni kaderi paylasmaktan korkuyorlardi Cunku Stalin Nazilerle birlikte savasanlari hain olarak tanimliyordu Sonlari korktuklari gibi oldu Hepsi Gulag toplama kamplarina yollandi 26 Gurcu Gulag toplama kamplarinda kayboldu 1950 lerin ortalarinda Sovyetler Birligi Kruscev ile birlikte ilimlilasti ve Gulag toplama kamplarinda yasamayi basarmis Gurculeri serbest birakti Onlara rehabilitasyon hizmetleri verdi Hatta Sovyetler Birligi nin Hollanda ya gonderdigi buyukelci Sovyetler Birligi yikildigi 1991 yilina kadar her yilin 4 Mayis inda Gurcu askerlerinin bulundugu mezarligi ziyaret etti 4 Mayis 2005 te Gurcistan cumhurbaskani Mikheil Saakasvili mezarligi ziyaret etti Bu ziyaretle ilk defa bir Gurcistan cumhurbaskani mezarligi ziyaret etmis oldu 2007 yilina gelindiginde ayaklanmaya katilanlarin cogu olmustu Zugdidi Temmuz 2007 de hayatini kaybetti Gurcistan da askeri torenle gomuldu 2010 yilinda ayaklanmaya katilan ve hayatta kalan iki Gurcu vardi bunlardan isyanin ana organizatorlerinden biri olan Eugeny Artemidze 22 Haziran 2010 da 90 yasinda oldu Ikincisi Tiflis in 40 km batisinda Kaspi de yasayan Grisha Baindurashvili dir Kaynakca BBC Coast programme 19 October 2012 Zaloga Steven J 2011 The Atlantic Wall 2 Belgium The Netherlands Denmark and Norway Osprey Publishing s 57 ISBN 1780961456