Tibet müziği, Himalaya bölgesinin kültürel kalıtını yansıtan ve Tibet'te yerleşik olmasına karşın Tibetlilerin yaşadığı Hindistan, Bhutan ve Nepal'de de varlığını sürdüren bir müzik türüdür. Varlığı bilinen en eski Tibet müziği, Tibet Budizmi'nin kökleşmiş etkisini yansıtan dini müziktir.

Geçmiş
Şarkı içinde Budist kıssalara değinmek anlamına gelen Lama Mani geleneğinin tarihi 12. yüzyıla dek uzanır. O zamanlar şarkılar, köyden köye dolaşan masalcılar tarafından söyleniyor ve toplumun tüm kesimlerinin sorunlarına ışık tutuyordu. Canlı renklerle donanmış Budist thangka tabloları insanlara bu durumdan çıkarılacak dersler konusunda farklı ipuçları sunmaktadır.
"Sokak şarkıları", politik ve toplumsal konuların gazete ya da kitle iletişim araçlarının olmadığı bir ülkede geleneksel bir ifade türü olarak kabul görmüştür. Bu şarkılar, toplumsal içeriğe sahip olmalarının yanı sıra yergi de içermişler ve Karayipler'deki rolüne benzer bir işleve sahip olmuşlardır. Şarkı sözlerinin genellikle 6 heceli dizelerden oluşuyor olması onların herhangi bir ezgiye kolaylıkla uyarlanabilmesini sağlamaktadır.
Dini olmayan Tibet müziği Dalai Lama'nın gibi kurumlar tarafından desteklenmiştir. Bu kurum, bir opera türü olan konusunda uzmanlaşmış ancak daha sonra ve gibi dans müziği türlerinde hizmet veren şubeler de açmuştır. Nnagma, Lhasa'daki karaoke barlarında zaman içinde popülerlik kazanmıştır. Bir diğer popüler müzik türü ise bayramlar ve anma törenlerinde çalınan türüdür. , gırtlaksı titreşimler ve yükses perdeli ses içeren bir müzik türüdür. Tibet'in ulusal kahramanı 'ı seslendiren ozanlar da vardır.
İlahiler

Tibet müziği, dinin tamamlayıcı bir parçası olarak Tibetçe ve Sanskritçe ilahiler içermektedir. Oldukça karmaşık bir yapıya sahip olan bu ilahiler dini metinlere dayanmakta ve birçok bayramda seslendirilmektedir. Ölçü kullanılmadan söylenen yanglara titreşimli davullar ve kısa heceler eşlik etmektedir. , , ve gibi Tibet Budizmi okullarının klasik ve romantik müzik türleri de bunlara örnek olarak gösterilebilir.
Popüler ve Çağdaş Tibet müziği


Çok güçlü bir popüler müzik kültürüne sahip olan Tibetliler, Çin popüler kültüründe de temsil edilmektedirler. Tibetli şarkıcılar güçlü sesleri ile öne çıkmaktadırlar. Bu olgu, Tibet Platosu'nun yüksekliğine bağlanmaktadır. "Dünya Kırmızı" adlı yapıtıyla 1960'lı yıllarda üne kavuşan (才旦卓玛) ve Tibet geleneklerini Batı popuyla bütünleştiren (格桑梅朵) öne çıkan şarkıcılardır. Haonaner adlı ses yarışmasının 2006 yılı birincisi , Shakespeare'in Hamlet adlı yapıtından uyarlanmış Himalayalar'ın Prensi adlı filmin yıldızı olmuştur.
Tarihi Amdo bölgesinde (bugünkü Qinghai ve Sichuan eyaletlerinin bulunduğu yer) güçlü bir müzik altyapısı vardır. Öne çıkan Amdo yıldızları, (Sherab Tendzin'in kısaltması) ve 'dur. Bu sanatçıların ünü Çin sınırları dışına taşmıştır.
, National Geographic tarafından yapılan ve nesli tükenmesi olası Tibet antilopunun yaşam döngüsünü araştırmak üzere bölgeye giden bir Çinli gazetecinin serüvenini anlatan bir filmdir. Film, ulusal ve uluslararası birçok ödülün sahibi olmuştur.
Tibet müziği, gibi bazı Batı müziği türleri üzerinde kalıcı etkiler bırakmıştır. Philip Glass ve , yapıtlarında kullandıkları Tibet ögeleriyle ün kazanmışlardır.[] ve tarafından 1971 yılında tamamlanan adlı albüm ve Philip Glass'ın adlı film için hazırladığı parçalar bu olguya örnek olarak gösterilebilir.
Yabancı popüler müzik türleri Tibet sınırları içerisinde de büyük bir etki yaratmıştır. Hint gazeli ve , Amerikan rock'n rollu popüler dallardandır. 1980'lerdeki yasa değişikliklerinin ardından ; (Tibet), Dadon (şu anda ABD'de yaşamaktadır), (Tibet), 3 üyeli öbek , 4 üyeli öbek ve 5 üyeli öbek tarafından geniş kitlelere ulaştırılmıştır. Gaoyuan Hong, Tibetçenin bazı ögelerini de parçalarında kullanmıştır. ise adım atan ilk ve tek Tibetli sanatçıdır.
Müzik videoları
Müzik videoları Tibet pop müziği için yaşamsal öneme sahiptir. Bunun temel nedeni, hemen tümünde VCD oynatıcı ve televizyon bulunan yerel otobüslerde bu videoların sıklıkla gösterilmesidir. İçerik, Tibet Budizmi'nden doğrudan etkilenmekte, manastır ve tören görüntüleri barındırmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Goldstein, Melvyn C. (1982). "Lhasa Sokak Şarkıları: Geleneksel Tibet'te Politik ve Toplumsal Yergi" The Tibet Journal. Cilt VII Nos. 1 & 2. İlkbahar/Yaz 1982, sf. 56-66.
- ^ Crossley-Holland, Peter. (1976). "Tibet'in Geleneksel Müziği" The Tibet Journal. Cilt 1, Nos. 3 & 4, Güz 1976, sf. 47-53.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2009.
Dış bağlantılar
- MusicTibet 22 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .- popüler Tibet müziği
- Çok sayıda Tibet pop müziği parçası bulunduran bir YouTube kullanıcısı 20 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tibet muzigi Himalaya bolgesinin kulturel kalitini yansitan ve Tibet te yerlesik olmasina karsin Tibetlilerin yasadigi Hindistan Bhutan ve Nepal de de varligini surduren bir muzik turudur Varligi bilinen en eski Tibet muzigi Tibet Budizmi nin koklesmis etkisini yansitan dini muziktir Lhasa Tip Koleji nin catisinda calan kesisler 1938Bir sokak muzisyeni Tibet 1993GecmisSarki icinde Budist kissalara deginmek anlamina gelen Lama Mani geleneginin tarihi 12 yuzyila dek uzanir O zamanlar sarkilar koyden koye dolasan masalcilar tarafindan soyleniyor ve toplumun tum kesimlerinin sorunlarina isik tutuyordu Canli renklerle donanmis Budist thangka tablolari insanlara bu durumdan cikarilacak dersler konusunda farkli ipuclari sunmaktadir Sokak sarkilari politik ve toplumsal konularin gazete ya da kitle iletisim araclarinin olmadigi bir ulkede geleneksel bir ifade turu olarak kabul gormustur Bu sarkilar toplumsal icerige sahip olmalarinin yani sira yergi de icermisler ve Karayipler deki rolune benzer bir isleve sahip olmuslardir Sarki sozlerinin genellikle 6 heceli dizelerden olusuyor olmasi onlarin herhangi bir ezgiye kolaylikla uyarlanabilmesini saglamaktadir Dini olmayan Tibet muzigi Dalai Lama nin gibi kurumlar tarafindan desteklenmistir Bu kurum bir opera turu olan konusunda uzmanlasmis ancak daha sonra ve gibi dans muzigi turlerinde hizmet veren subeler de acmustir Nnagma Lhasa daki karaoke barlarinda zaman icinde populerlik kazanmistir Bir diger populer muzik turu ise bayramlar ve anma torenlerinde calinan turudur girtlaksi titresimler ve yukses perdeli ses iceren bir muzik turudur Tibet in ulusal kahramani i seslendiren ozanlar da vardir IlahilerIlahi soyleyen uc kesis Lhasa 1993 Tibet muzigi dinin tamamlayici bir parcasi olarak Tibetce ve Sanskritce ilahiler icermektedir Oldukca karmasik bir yapiya sahip olan bu ilahiler dini metinlere dayanmakta ve bircok bayramda seslendirilmektedir Olcu kullanilmadan soylenen yanglara titresimli davullar ve kisa heceler eslik etmektedir ve gibi Tibet Budizmi okullarinin klasik ve romantik muzik turleri de bunlara ornek olarak gosterilebilir Populer ve Cagdas Tibet muzigiLadakh ta musizyenlerTibetli kesisler Nepal 1973Suslu denizkabugu trompeti calan kesisler Lhasa 1938 Cok guclu bir populer muzik kulturune sahip olan Tibetliler Cin populer kulturunde de temsil edilmektedirler Tibetli sarkicilar guclu sesleri ile one cikmaktadirlar Bu olgu Tibet Platosu nun yuksekligine baglanmaktadir Dunya Kirmizi adli yapitiyla 1960 li yillarda une kavusan 才旦卓玛 ve Tibet geleneklerini Bati popuyla butunlestiren 格桑梅朵 one cikan sarkicilardir Haonaner adli ses yarismasinin 2006 yili birincisi Shakespeare in Hamlet adli yapitindan uyarlanmis Himalayalar in Prensi adli filmin yildizi olmustur Tarihi Amdo bolgesinde bugunku Qinghai ve Sichuan eyaletlerinin bulundugu yer guclu bir muzik altyapisi vardir One cikan Amdo yildizlari Sherab Tendzin in kisaltmasi ve dur Bu sanatcilarin unu Cin sinirlari disina tasmistir National Geographic tarafindan yapilan ve nesli tukenmesi olasi Tibet antilopunun yasam dongusunu arastirmak uzere bolgeye giden bir Cinli gazetecinin seruvenini anlatan bir filmdir Film ulusal ve uluslararasi bircok odulun sahibi olmustur Tibet muzigi gibi bazi Bati muzigi turleri uzerinde kalici etkiler birakmistir Philip Glass ve yapitlarinda kullandiklari Tibet ogeleriyle un kazanmislardir kaynak belirtilmeli ve tarafindan 1971 yilinda tamamlanan adli album ve Philip Glass in adli film icin hazirladigi parcalar bu olguya ornek olarak gosterilebilir Yabanci populer muzik turleri Tibet sinirlari icerisinde de buyuk bir etki yaratmistir Hint gazeli ve Amerikan rock n rollu populer dallardandir 1980 lerdeki yasa degisikliklerinin ardindan Tibet Dadon su anda ABD de yasamaktadir Tibet 3 uyeli obek 4 uyeli obek ve 5 uyeli obek tarafindan genis kitlelere ulastirilmistir Gaoyuan Hong Tibetcenin bazi ogelerini de parcalarinda kullanmistir ise adim atan ilk ve tek Tibetli sanatcidir Muzik videolariMuzik videolari Tibet pop muzigi icin yasamsal oneme sahiptir Bunun temel nedeni hemen tumunde VCD oynatici ve televizyon bulunan yerel otobuslerde bu videolarin siklikla gosterilmesidir Icerik Tibet Budizmi nden dogrudan etkilenmekte manastir ve toren goruntuleri barindirmaktadir Ayrica bakinizBhutan muzigiKaynakca Goldstein Melvyn C 1982 Lhasa Sokak Sarkilari Geleneksel Tibet te Politik ve Toplumsal Yergi The Tibet Journal Cilt VII Nos 1 amp 2 Ilkbahar Yaz 1982 sf 56 66 Crossley Holland Peter 1976 Tibet in Geleneksel Muzigi The Tibet Journal Cilt 1 Nos 3 amp 4 Guz 1976 sf 47 53 Arsivlenmis kopya 27 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2009 Dis baglantilarMusicTibet 22 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde populer Tibet muzigi Cok sayida Tibet pop muzigi parcasi bulunduran bir YouTube kullanicisi 20 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde