Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tik ağacı (Tectona grandis), çift çeneklilerden, kaplamada yararlanılan, doğal rengi sarı, zamanla havada kendiliğinden koyulaşan bir sıcak iklim ağacı.
| Tik ağacı | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Tectona grandis L.f., Suppl. Pl.: 151 (1782). | |||||||||||||||
Anavatanı başta Hindistan, Malezya ve Endonezya olan tik ağacı güney ve güneydoğu Asya'ya özgü bir ağaçtır. Afrika ve Karayipler gibi birçok ülkede yetiştiriciliği yapılır. Bu alanlarda doğallaşmıştır. Tik kelimesi Malayalam dilindeki Thekku kelimesinden gelir.
Morfolojik özellikleri
Tik ağacı 40 m'ye kadar boylanabilen, kırmızımsı-kahverengi dallı, yaprakdöken bir orman ağacıdır. 15–45 cm uzunluk ve 8–23 cm genişlikdeki yapraklar yumurtamsı-eliptik biçimde, yaprak kenarı tam ve yaprak sapı oldukça kalın olup 2–4 cm uzunluktadır. Geniş salkımlar oluşturan kokulu beyaz renkli çiçekleri Haziran-Temmuz aylarında görülür. Tozlaşma genellikle böceklerle olmasına karşın bazen rüzgarlada gerçekleşebilir. 1990 yılında Tayland'da yapılan bir bilimsel çalışmada cinsi arılarının önemli tozlaştırıcı türler olduğu rapor edilmiştir.
Dağılımı ve habitat
Tik ağacı Tectona cinsindeki üç türden biridir. Nispeten dar bir yayılışa sahip olan T. hamiltoniana ve T. philippinensis sırasıyla Myanmar ve Filipinler'de yetişen iki endemik türdür.
Tik ağacı yılda yalnızca 500 mm yağış alan kurak ya da yılda 5000 mm yağış alan çok nemli ormanlık bölgelerdeki farklı habitat ve iklim koşullarında yetiştiğinden dolayı çeşitlilik gösterir. Yılda 3-5 aylık kurak dönem olmasına karşın yağışlı dönemde ortalama 1,250-1,650 mm büyüme yapar.
Botanik geçmişi
Tik ağacı ilk kez 1782 yılında 'in adlı eserinde tanımlanmıştır. 1975 yılında bilimsel içerikli bir dergide türün dört formunun özelliklerini yayınlamıştır. Moldenke her bir formun tip türden farklılıklarını kıyaslamıştır.
- T. grandis f. canescens yaprak alt yüzeyinin yoğun grimsi tüylerle kaplı olmasıyla tip materyalden ayrılır.
- T. grandis f. pilosula: yaprak damarları bakımdan tip materyalden ayrılır.
- T. grandis f. punctata: yalnızca yaprak altındaki büyük damarlarda tüyler mevcuttur.
- T. grandis f. tomentella: yaprakların alt yüzeyi yoğun sarı keçemsi tüylerle kaplıdır.
Üretimi
Tik ağacı başlıca tohumda üretilir. Tohum kabuğundan kaynaklanan çimlenme engelinin kaldırılması için ön uygulama gerekir. Tohumlar ıslatma ve kurutma uygulamalarında geçirilir. İlk aşamada tohumlar 12 saat kadar suda bekletilir; ikinci aşamada ise 12 saat güneşte bırakılır. Bu 10-14 gün kadar tekrarlanır ve tohumlar torf-kum karşımından oluşan çimlenme yastığına ekilir. Tohumlar 15-30 gün sonra çimlenir. .
Kaynakça
- ^ tik ağacı 20 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 31 Ekim 2011.
- ^ a b Tangmitcharoen, S. and J. N. Owens. 1996. Floral biology, pollination, pistil receptivity, and pollen tube growth of teak (Tectona grandis Linn f.). 1 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Annals of Botany, 79(3): 227-241. DOI:10.1006/anbo.1996.0317
- ^ Kadambi, K. (1972). Silviculture and management of Teak. Bulletin 24 School of Forestry, Stephen F. Austin State University Nacogdoches, Texas
- ^ B. Robertson (2002) Growing Teak in the Top End of the NT. Agnote. No. G26 PDF 26 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
![image]()
Vikitür'de Tectona grandis ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.![image]()
Wikimedia Commons'ta Tik ağacı ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tik agaci Tectona grandis cift ceneklilerden kaplamada yararlanilan dogal rengi sari zamanla havada kendiliginden koyulasan bir sicak iklim agaci Tik agaciBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim LamialesFamilya LamiaceaeCins TectonaTur T grandisIkili adlandirmaTectona grandisL f Suppl Pl 151 1782 Anavatani basta Hindistan Malezya ve Endonezya olan tik agaci guney ve guneydogu Asya ya ozgu bir agactir Afrika ve Karayipler gibi bircok ulkede yetistiriciligi yapilir Bu alanlarda dogallasmistir Tik kelimesi Malayalam dilindeki Thekku kelimesinden gelir Morfolojik ozellikleriTik agaci 40 m ye kadar boylanabilen kirmizimsi kahverengi dalli yaprakdoken bir orman agacidir 15 45 cm uzunluk ve 8 23 cm genislikdeki yapraklar yumurtamsi eliptik bicimde yaprak kenari tam ve yaprak sapi oldukca kalin olup 2 4 cm uzunluktadir Genis salkimlar olusturan kokulu beyaz renkli cicekleri Haziran Temmuz aylarinda gorulur Tozlasma genellikle boceklerle olmasina karsin bazen ruzgarlada gerceklesebilir 1990 yilinda Tayland da yapilan bir bilimsel calismada cinsi arilarinin onemli tozlastirici turler oldugu rapor edilmistir Dagilimi ve habitatTik agaci Tectona cinsindeki uc turden biridir Nispeten dar bir yayilisa sahip olan T hamiltoniana ve T philippinensis sirasiyla Myanmar ve Filipinler de yetisen iki endemik turdur Tik agaci yilda yalnizca 500 mm yagis alan kurak ya da yilda 5000 mm yagis alan cok nemli ormanlik bolgelerdeki farkli habitat ve iklim kosullarinda yetistiginden dolayi cesitlilik gosterir Yilda 3 5 aylik kurak donem olmasina karsin yagisli donemde ortalama 1 250 1 650 mm buyume yapar Botanik gecmisiTik agaci ilk kez 1782 yilinda in adli eserinde tanimlanmistir 1975 yilinda bilimsel icerikli bir dergide turun dort formunun ozelliklerini yayinlamistir Moldenke her bir formun tip turden farkliliklarini kiyaslamistir T grandis f canescens yaprak alt yuzeyinin yogun grimsi tuylerle kapli olmasiyla tip materyalden ayrilir T grandis f pilosula yaprak damarlari bakimdan tip materyalden ayrilir T grandis f punctata yalnizca yaprak altindaki buyuk damarlarda tuyler mevcuttur T grandis f tomentella yapraklarin alt yuzeyi yogun sari kecemsi tuylerle kaplidir UretimiTik agaci baslica tohumda uretilir Tohum kabugundan kaynaklanan cimlenme engelinin kaldirilmasi icin on uygulama gerekir Tohumlar islatma ve kurutma uygulamalarinda gecirilir Ilk asamada tohumlar 12 saat kadar suda bekletilir ikinci asamada ise 12 saat guneste birakilir Bu 10 14 gun kadar tekrarlanir ve tohumlar torf kum karsimindan olusan cimlenme yastigina ekilir Tohumlar 15 30 gun sonra cimlenir Kaynakca tik agaci 20 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Guncel Turkce Sozluk Turk Dil Kurumu Erisim 31 Ekim 2011 a b Tangmitcharoen S and J N Owens 1996 Floral biology pollination pistil receptivity and pollen tube growth of teak Tectona grandis Linn f 1 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Annals of Botany 79 3 227 241 DOI 10 1006 anbo 1996 0317 Kadambi K 1972 Silviculture and management of Teak Bulletin 24 School of Forestry Stephen F Austin State University Nacogdoches Texas B Robertson 2002 Growing Teak in the Top End of the NT Agnote No G26 PDF 26 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarVikitur de Tectona grandis ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Tik agaci ile ilgili coklu ortam kategorisi bulunur