Tiran katilleri M.Ö. 477 - 476 yıllarında Antik Atina şehrinin agorasında bulunan, günümüze ancak mermer kopyaları ulaşmış olan heykel gruplarıdır. Heykelde tiran Hippias'ın kardeşi Hipparkhos'a suikast düzenleyen eşcinsel Harmodios ve Aristogeiton görülmektedir. Aslen bronz olan heykeller dönemin heykeltıraşları ve tarafından yapılmıştır. Heykel grubu, antik yunan sanatında "sert üslup" olarak bilinen üslubun en önemli örneklerinden biri ve taşıdığı anlam itibarıyla Atina demokrasisinin sembolü olarak kabul edilmektedir.
Tiran katillerinden genç olanı Harmodios suikast sonrası hemen tiranın korumaları tarafından öldürülür. Aristogeiton önce kaçmayı başarsa da daha sonra yakalanıp idam edilir. Bu tarihe kadar sıkı sıkıya korunan tiran rejimi, öldürülen tiranın kardeşi Hippias tarafından devam ettirilmek istense de, kendisi yaklaşık 4 yıl sonra Spartalılarında etkisiyle Atinayı terk etmek zorunda bırakılır. Bu dönem sonrası karışıklıklar yaşanmış, daha sonra Herodot'un aktardığına göre Kleisthenes öncülüğünde Atina'ya demokrasi gelmiştir. Aristogeiton ve Harmodios suikast girişimiyle tiran rejimini ortadan kaldırmayı başaramamış olsalar da, demokrasinin temelleri atıldıktan sonra demokrasiyi getirenlerin onlar olduğu düşüncesi yayılmış ve hemen Hippias'ın Atina'yı terk etmesinin ardından tiran katillerinin heykelleri agoraya yerleştirilmiştir. Heykeltıraş Antenor tarafından yapılan bu ilk heykel MÖ. 480 yılında Pers kralı Kserkses tarafından Susa'ya götürülür. Dönemin tarihçileri ilk olarak Büyük iskender'in Pers krallığını fethetmesinden sonra bu heykel grubunu geri getirdiğini aktarmış olsalar da bu versiyon kayıptır.
Heykellerin orijinalleri günümüze ulaşmasa da, Roma dönemi kopyalarından 8 parça bulunmaktadır. Eksiksiz bir mermer kopyası bugün Napoli Ulusal Arkeoloji Müzesi'nde bulunmaktadır.
19. yüzyılda adeta yeniden keşfedilen bu heykel grubu, gerek Hitler Almanyası'nda gerekse Sovyetler Birliğinde propaganda aracı olarak esinlenildi ve kullanıldı. Örneğin 1936 yılında Sovyetler Birliği döneminde inşasına başlanan İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli'nin tasvirinde bu heykelin tasarımından yararlanılmıştır.
Tasvir
Heykeller incelendiğinde boy uzunluklarının eşit olduğu görülür. (yaklaşık 1,85) Her ikisi de hareketli bir halde tasvir edilmişlerdir, muhtemelen tam olarak suikast anı vurgulanmak istenmiştir.
Aristogeiton'un yaşlı olduğunu sakallı tasvir edilişinden çıkartabiliyoruz. Sağ elinde muhtemelen bir kılıç ya da buna benzer bir eşya tutuyor olmalıydı ancak günümüzde heykelin o kısmı kayıp olmuş, yalnızca eşyanın sapı kalmıştır. Öne uzattığı sol elinin üzerinde chlamys olarak da adlandırılan kıyafeti sarkmaktadır. Yumruğunun içinde de muhtemelen kılıcını çıkardığı kın bulunmaktadır.
Daha genç tasvir edilen Harmodios'un kılıç tuttuğu kolu bir hayli göze çarpar biçimde açılı, gerçi kılıç tutan kolun kopyalarda farklı biçimlerde tasvir edildiği de olmuştur. En çok kabul edilen görüş, kılıç tutan kolun öne doğru değil de, arkaya doğru, kuvvet alırmışcasına uzanmış olduğudur. Buna kanıt olarak sol ayağının da yine kuvvet alırmışcasına geriye uzatılmış olması gösterilebilir.
- Aristogeiton kopyalarından.
- Harmodios kopyalarından
- Harmodios detay
- Aristogeiton detay
Kaynakça
- ^ Fehr, Burkhard, Die Tyrannentöter oder: Kann man der Demokratie ein Denkmal Setzen? Fischer Taschenbuch Verlag
- ^ Пелевин Ю. А. Мухина, Вера Игнатьевна. Рабочий и колхозница 1935—1937 25 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (Rusça) Просвещение, Erişim tarihi: 16 Aralık 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tiran katilleri M O 477 476 yillarinda Antik Atina sehrinin agorasinda bulunan gunumuze ancak mermer kopyalari ulasmis olan heykel gruplaridir Heykelde tiran Hippias in kardesi Hipparkhos a suikast duzenleyen escinsel Harmodios ve Aristogeiton gorulmektedir Aslen bronz olan heykeller donemin heykeltiraslari ve tarafindan yapilmistir Heykel grubu antik yunan sanatinda sert uslup olarak bilinen uslubun en onemli orneklerinden biri ve tasidigi anlam itibariyla Atina demokrasisinin sembolu olarak kabul edilmektedir Tiran katilleri heykeli Tiran katillerinden genc olani Harmodios suikast sonrasi hemen tiranin korumalari tarafindan oldurulur Aristogeiton once kacmayi basarsa da daha sonra yakalanip idam edilir Bu tarihe kadar siki sikiya korunan tiran rejimi oldurulen tiranin kardesi Hippias tarafindan devam ettirilmek istense de kendisi yaklasik 4 yil sonra Spartalilarinda etkisiyle Atinayi terk etmek zorunda birakilir Bu donem sonrasi karisikliklar yasanmis daha sonra Herodot un aktardigina gore Kleisthenes onculugunde Atina ya demokrasi gelmistir Aristogeiton ve Harmodios suikast girisimiyle tiran rejimini ortadan kaldirmayi basaramamis olsalar da demokrasinin temelleri atildiktan sonra demokrasiyi getirenlerin onlar oldugu dusuncesi yayilmis ve hemen Hippias in Atina yi terk etmesinin ardindan tiran katillerinin heykelleri agoraya yerlestirilmistir Heykeltiras Antenor tarafindan yapilan bu ilk heykel MO 480 yilinda Pers krali Kserkses tarafindan Susa ya goturulur Donemin tarihcileri ilk olarak Buyuk iskender in Pers kralligini fethetmesinden sonra bu heykel grubunu geri getirdigini aktarmis olsalar da bu versiyon kayiptir Heykellerin orijinalleri gunumuze ulasmasa da Roma donemi kopyalarindan 8 parca bulunmaktadir Eksiksiz bir mermer kopyasi bugun Napoli Ulusal Arkeoloji Muzesi nde bulunmaktadir 19 yuzyilda adeta yeniden kesfedilen bu heykel grubu gerek Hitler Almanyasi nda gerekse Sovyetler Birliginde propaganda araci olarak esinlenildi ve kullanildi Ornegin 1936 yilinda Sovyetler Birligi doneminde insasina baslanan Isci ve Ciftci Kadin Heykeli nin tasvirinde bu heykelin tasarimindan yararlanilmistir TasvirHeykeller incelendiginde boy uzunluklarinin esit oldugu gorulur yaklasik 1 85 Her ikisi de hareketli bir halde tasvir edilmislerdir muhtemelen tam olarak suikast ani vurgulanmak istenmistir Aristogeiton un yasli oldugunu sakalli tasvir edilisinden cikartabiliyoruz Sag elinde muhtemelen bir kilic ya da buna benzer bir esya tutuyor olmaliydi ancak gunumuzde heykelin o kismi kayip olmus yalnizca esyanin sapi kalmistir One uzattigi sol elinin uzerinde chlamys olarak da adlandirilan kiyafeti sarkmaktadir Yumrugunun icinde de muhtemelen kilicini cikardigi kin bulunmaktadir Daha genc tasvir edilen Harmodios un kilic tuttugu kolu bir hayli goze carpar bicimde acili gerci kilic tutan kolun kopyalarda farkli bicimlerde tasvir edildigi de olmustur En cok kabul edilen gorus kilic tutan kolun one dogru degil de arkaya dogru kuvvet alirmiscasina uzanmis oldugudur Buna kanit olarak sol ayaginin da yine kuvvet alirmiscasina geriye uzatilmis olmasi gosterilebilir Aristogeiton kopyalarindan Harmodios kopyalarindan Harmodios detay Aristogeiton detayKaynakca Fehr Burkhard Die Tyrannentoter oder Kann man der Demokratie ein Denkmal Setzen Fischer Taschenbuch Verlag Pelevin Yu A Muhina Vera Ignatevna Rabochij i kolhoznica 1935 1937 25 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Prosveshenie Erisim tarihi 16 Aralik 2015