Tiropita veya Tyropita (Yunanca: τυρóπιτα, "peynirli turta") tereyağlı yufka katmanlarından yapılan, beyaz peynir ve yumurta karışımı ile doldurulan Yunan mutfağına ait bir hamur işi türüdür. İçi doldurulan yufka üçgen bir şekilde katlanır ve pişirilmeden önce üzerine eritilmiş tereyağı sürülür. Porsiyonun boyutu tüketecek insanın sayısına göre ayarlanır. Yunanistan'da genellikle kahvaltıda tüketilmesine rağmen günün her saatinde tüketilebilir. Genellikle çeşitli mezelerle birlikte servis edilen bir atıştırmalık ve meze olarak servis edilir. Kaşar peyniri kullanılarak yapıldığında kaşaropita (kasseropita) olarak isimlendirilir. Ispanak ve peynir ile doldurulduğunda ise Spanakotiropita olarak isimlendirilir. Bu börek türü aslında ıspanaklı böreğe oldukça yakındır.
Tiropita | |
---|---|
![]() | |
Ülke(ler) | Yunanistan |
Türü | Hamur işi |
Tipi | Meze, Atıştırmalık |
Ana malzemeler | Yufka, tereyağı, peynir |
Çeşitleri | Kasseropita (Kaşar) Spanakotiropita (Ispanak) |
Kökeni
Tatlının kökeni kesin olarak bilinmez ve bazı uzmanlara göre Bizans, Roma veya Türk mutfağı ile bir bağlantısı vardır. Antik Yunan mutfağındaki plasenta keki (veya plakous, πλακοῦς) ve Bizans mutfağındaki plakountas tetyromenous (sevimsiz plasenta) ve en tyritas plakountas (peynirli plesanta) tiropitanın atalarındandır. Cato the Elder'in De Agri Cultura (MÖ 160) eserinde kayıtlı olan Yunan geleneğindeki bir tarif, placentayı tatlı katmanlı bir peynir yemeği olarak tanımlar.
“ | Plasentayı şu şekilde şekillendirin: taban hamurunun uzunluğu boyunca tek sıra tracta (hamur türü) yerleştirin. Daha sonra bu sırayı havandan çıkartılmış karışım (peynir ve bal) ile kaplayın. Üzerine bir sıra daha tracta yerleştirin ve bunu tüm peynir ve bal karışımı bitene kadar tekrarlayın. En son bir kat daha tracta daha yerleştirin. Plasentayı fırına yerleştirin ve üzerine önceden ısıtılmış bir kapak yerleştirin. Plasenta hazır olduğunda üzerine bal dökün. | „ |
Plasenta ismi Ulahça "plãtsintã" ve Rumence'de "plăcintă" olarak isimlendirilen yassı pişmiş börek türlerini ifade etmek için kullanılır. Bazı kaynaklarda Türklerin de tiropita benzeri katmanlı yiyecekler yaptığını belirtir. Orta Asya Türkleri tarafından Geç Orta Çağ'da tavada kızartılmış katmanlı ekmekler yaptığı iddia edilir.Apicius'ta tarif edilen antik tyropatinum'un tiropita arasında herhangi bağlantı yoktur. Tyropatinum üzerinde kabuk bulunmayan tatlı bir muhallebi türüdür.
Kaynakça
- ^ Ozimek, Sarah (1 Şubat 2017). "Tiropita (Greek Cheese Pies)". Curious Cuisinière. 25 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020.
Tiropita (or tyropita) is a Greek pie made from layers of phyllo dough that are filled with a cheese and egg mixture.
- ^ a b c "Tiropita | Traditional Savory Pastry From Greece | TasteAtlas". www.tasteatlas.com. 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024.
- ^ Sullivan, Justina (30 Mart 2023). "Greek Scrunched Feta Pie (Tiropita) - Flaevor Traditional breakfast recipe". Flaevor (İngilizce). 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024.
- ^ Paravantes, Elena (15 Mayıs 2018). "Traditional Tiropita – Greek Feta Cheese Pie". OliveTomato.com (İngilizce). 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024.
- ^ Dr. Catherine Donnelly; Mateo Kehler (2016). The Oxford Companion to Cheese. Oxford University Press. ISBN . 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ a b Faas 2005.
- ^ Salaman 1986; Vryonis 1971.
- ^ Cato the Elder. De Agri Cultura, 76 13 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Goldstein 2015
- ^ Perry 2000.
- ^ Betty Wason, Cooks, Gluttons and Gourmets, 2018, , n.p.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tiropita veya Tyropita Yunanca tyropita peynirli turta tereyagli yufka katmanlarindan yapilan beyaz peynir ve yumurta karisimi ile doldurulan Yunan mutfagina ait bir hamur isi turudur Ici doldurulan yufka ucgen bir sekilde katlanir ve pisirilmeden once uzerine eritilmis tereyagi surulur Porsiyonun boyutu tuketecek insanin sayisina gore ayarlanir Yunanistan da genellikle kahvaltida tuketilmesine ragmen gunun her saatinde tuketilebilir Genellikle cesitli mezelerle birlikte servis edilen bir atistirmalik ve meze olarak servis edilir Kasar peyniri kullanilarak yapildiginda kasaropita kasseropita olarak isimlendirilir Ispanak ve peynir ile dolduruldugunda ise Spanakotiropita olarak isimlendirilir Bu borek turu aslinda ispanakli borege oldukca yakindir TiropitaUlke ler YunanistanTuruHamur isiTipiMeze AtistirmalikAna malzemelerYufka tereyagi peynirCesitleriKasseropita Kasar Spanakotiropita Ispanak KokeniTatlinin kokeni kesin olarak bilinmez ve bazi uzmanlara gore Bizans Roma veya Turk mutfagi ile bir baglantisi vardir Antik Yunan mutfagindaki plasenta keki veya plakous plakoῦs ve Bizans mutfagindaki plakountas tetyromenous sevimsiz plasenta ve en tyritas plakountas peynirli plesanta tiropitanin atalarindandir Cato the Elder in De Agri Cultura MO 160 eserinde kayitli olan Yunan gelenegindeki bir tarif placentayi tatli katmanli bir peynir yemegi olarak tanimlar Plasentayi su sekilde sekillendirin taban hamurunun uzunlugu boyunca tek sira tracta hamur turu yerlestirin Daha sonra bu sirayi havandan cikartilmis karisim peynir ve bal ile kaplayin Uzerine bir sira daha tracta yerlestirin ve bunu tum peynir ve bal karisimi bitene kadar tekrarlayin En son bir kat daha tracta daha yerlestirin Plasentayi firina yerlestirin ve uzerine onceden isitilmis bir kapak yerlestirin Plasenta hazir oldugunda uzerine bal dokun Plasenta ismi Ulahca platsinta ve Rumence de plăcintă olarak isimlendirilen yassi pismis borek turlerini ifade etmek icin kullanilir Bazi kaynaklarda Turklerin de tiropita benzeri katmanli yiyecekler yaptigini belirtir Orta Asya Turkleri tarafindan Gec Orta Cag da tavada kizartilmis katmanli ekmekler yaptigi iddia edilir Apicius ta tarif edilen antik tyropatinum un tiropita arasinda herhangi baglanti yoktur Tyropatinum uzerinde kabuk bulunmayan tatli bir muhallebi turudur Kaynakca Ozimek Sarah 1 Subat 2017 Tiropita Greek Cheese Pies Curious Cuisiniere 25 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2020 Tiropita or tyropita is a Greek pie made from layers of phyllo dough that are filled with a cheese and egg mixture a b c Tiropita Traditional Savory Pastry From Greece TasteAtlas www tasteatlas com 14 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2024 Sullivan Justina 30 Mart 2023 Greek Scrunched Feta Pie Tiropita Flaevor Traditional breakfast recipe Flaevor Ingilizce 30 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2024 Paravantes Elena 15 Mayis 2018 Traditional Tiropita Greek Feta Cheese Pie OliveTomato com Ingilizce 30 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2024 Dr Catherine Donnelly Mateo Kehler 2016 The Oxford Companion to Cheese Oxford University Press ISBN 9780199330904 24 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2017 a b Faas 2005 Salaman 1986 Vryonis 1971 Cato the Elder De Agri Cultura 76 13 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Goldstein 2015 Perry 2000 Betty Wason Cooks Gluttons and Gourmets 2018 178912459X n p