De re coquinaria, (Türkçe: Yemek bahsi hakkında) iddialar doğrultusunda Roma İmparatoru Tiberius döneminde yazıldığı öne sürülen, günümüze kadar gelebilmiş yemek tarifleri derlemesidir.
De re culinaria (Yemek bahsi hakkında) - (Lyon Sebastianus Gryphium, 1541) | |
Yazar | (?) veya (?) |
---|---|
Ülke | Roma İmparatorluğu |
Dil | Latince |
Tür | Yemek kitabı |
Milattan önce 1. yüzyılda ortaya çıkmış bu derlemenin adı Türkçeye "yemek bahsi hakkında" veya "yemek sanatı" şeklinde tercüme edilebilir. Yazarının ismiyle birlikte anıldığından kısaca Apicius olarak da bilinir. Bir görüşe göre yazarı Marcus Gavius Apicius'tur. Bu kişi zengin bir Romalı tüccar olması yanında ince zevkleri olan, lüks ve şatafata düşkün bir gurmedir. Bir diğer iddia ise yazarının Caelius Apicius adında olduğunu öne sürmektedir. En önemli ispatları ise en eski nüshaların başlangıcında bulunan "API CAE" ifadesidir.
İçerik
Derleme esas olarak on bölümden oluşmaktadır. Bunlar:
- 1. Epimeles — İtinalı Hizmetçi
- 2. Sarcoptes — Et Kıyma
- 3. Cepuros — Bostancı
- 4. Pandecter — Çeşitli Malzemeler
- 5. Ospreon — Baklagiller
- 6. Aeropetes — Kuşlar
- 7. Polyteles — Gurme
- 8. Tetrapus — Dört ayaklılar
- 9. Thalassa — Deniz
- 10. Halieus — Balıkçı
470'e yakın çeşitte baharatın kullanılmasını ve yemeklerin çeşnilendirilmesini savunmuştur. Metinlerde geçen malzemeler o dönemin en zenginlerinin temin edebileceği ölçüde pahalı ve ender bulunan çeşitliliktedir. Özellikle baharatların tariflerde tercih edilmesi yanında o dönemde baharat temininin zorlukları gözününe alınmalıdır. Öyle ki bazılarında egzotik malzemeler (örneğin flamingo) bile vardır. Metinlerden basit bir tarif ise (8.6.2–3) Latincesi ve Türkçe tercümesi şu şekildedir:
- ALITER HAEDINAM SIVE AGNINAM EXCALDATAM: mittes in caccabum copadia. cepam, coriandrum minutatim succides, teres piper, ligusticum, cuminum, liquamen, oleum, vinum. coques, exinanies in patina, amulo obligas. [Aliter haedinam sive agninam excaldatam] <agnina> a crudo trituram mortario accipere debet, caprina autem cum coquitur accipit trituram.
- ACILI KUZU VEYA KOYUN YAHNİSİ. Et parçalarını yassı bir kaba koyun. Soğanı iyice doğrayın, kişniş, kimyon, havanda dövülmüş biber, garum, yağ, yaban kerevizi ile pişirin. Derin olmayan bir kaba boşaltın, beyaz nişasta ile kıvam verip lapamsı bir hale getirin. Kullanacağınız harcı, eğer koyun eti kullanacaksanız et hala çiğ iken; eğer kuzu eti kullanacaksanız eti pişirmeye başladıktan sonra ekleyin.
İlgili Kaynaklar
- Bibliotheca Augustana: De Re Coquinaria Libri Decem15 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Metnin Latince şekli3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Apicius çalışmaları – Gutenberg Projesi
- İngilizce tercüme
- Latince metnin günümüz İngilizce'sine ve tariflerine uyarlanmış şekli18 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Şikago Üniversitesi - Apicius". 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Eylül 2015.
- ^ The Roman Cookery Book, trans. Flower and Rosenbaum, pp. 188–89.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
De re coquinaria Turkce Yemek bahsi hakkinda iddialar dogrultusunda Roma Imparatoru Tiberius doneminde yazildigi one surulen gunumuze kadar gelebilmis yemek tarifleri derlemesidir De re coquinariaDe re culinaria Yemek bahsi hakkinda Lyon Sebastianus Gryphium 1541 Yazar veya UlkeRoma ImparatorluguDilLatinceTurYemek kitabiDe re coquinaria veya Apicius yazmalari Almanya Fulda Manastiri Milattan once 1 yuzyilda ortaya cikmis bu derlemenin adi Turkceye yemek bahsi hakkinda veya yemek sanati seklinde tercume edilebilir Yazarinin ismiyle birlikte anildigindan kisaca Apicius olarak da bilinir Bir goruse gore yazari Marcus Gavius Apicius tur Bu kisi zengin bir Romali tuccar olmasi yaninda ince zevkleri olan luks ve satafata duskun bir gurmedir Bir diger iddia ise yazarinin Caelius Apicius adinda oldugunu one surmektedir En onemli ispatlari ise en eski nushalarin baslangicinda bulunan API CAE ifadesidir Icerik1709 tarihli basiminin ilk sayfasi Derleme esas olarak on bolumden olusmaktadir Bunlar 1 Epimeles Itinali Hizmetci 2 Sarcoptes Et Kiyma 3 Cepuros Bostanci 4 Pandecter Cesitli Malzemeler 5 Ospreon Baklagiller 6 Aeropetes Kuslar 7 Polyteles Gurme 8 Tetrapus Dort ayaklilar 9 Thalassa Deniz 10 Halieus Balikci 470 e yakin cesitte baharatin kullanilmasini ve yemeklerin cesnilendirilmesini savunmustur Metinlerde gecen malzemeler o donemin en zenginlerinin temin edebilecegi olcude pahali ve ender bulunan cesitliliktedir Ozellikle baharatlarin tariflerde tercih edilmesi yaninda o donemde baharat temininin zorluklari gozunune alinmalidir Oyle ki bazilarinda egzotik malzemeler ornegin flamingo bile vardir Metinlerden basit bir tarif ise 8 6 2 3 Latincesi ve Turkce tercumesi su sekildedir ALITER HAEDINAM SIVE AGNINAM EXCALDATAM mittes in caccabum copadia cepam coriandrum minutatim succides teres piper ligusticum cuminum liquamen oleum vinum coques exinanies in patina amulo obligas Aliter haedinam sive agninam excaldatam lt agnina gt a crudo trituram mortario accipere debet caprina autem cum coquitur accipit trituram ACILI KUZU VEYA KOYUN YAHNISI Et parcalarini yassi bir kaba koyun Sogani iyice dograyin kisnis kimyon havanda dovulmus biber garum yag yaban kerevizi ile pisirin Derin olmayan bir kaba bosaltin beyaz nisasta ile kivam verip lapamsi bir hale getirin Kullanacaginiz harci eger koyun eti kullanacaksaniz et hala cig iken eger kuzu eti kullanacaksaniz eti pisirmeye basladiktan sonra ekleyin Ilgili KaynaklarBibliotheca Augustana De Re Coquinaria Libri Decem15 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Metnin Latince sekli3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Apicius calismalari Gutenberg Projesi Ingilizce tercume Latince metnin gunumuz Ingilizce sine ve tariflerine uyarlanmis sekli18 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikago Universitesi Apicius 17 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Eylul 2015 The Roman Cookery Book trans Flower and Rosenbaum pp 188 89 ol section