Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Titsian Tabidze (Gürcüce: ტიციან ტაბიძე, (21 Mart [E.U. 2 Nisan] 1890 – 16 Aralık 1937), Gürcistan'daki sembolizm hareketinin liderlerinden biri olan Gürcü şair. Josef Stalin'in Büyük Temizlik hareketinin kurbanı olarak tutuklandı ve ihanet suçlamalarının sonucunda idam edildi. Tabidze, şiirlerini Rusçaya çeviren ünlü Rus şair Boris Pasternak'ın yakın arkadaşıydı.
| ტიციან ტაბიძე Titsian Tabidze | |
|---|---|
 Tabidze öğrencilik yıllarında | |
| Doğum | 21 Mart 1895 İmereti, Kutaisi Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 16 Aralık 1937 (42 yaşında) Tiflis, Gürcistan SSC, Sovyetler Birliği |
| Meslek | Şair |
| Milliyet | Gürcü |
| Eğitim | Moskova Üniversitesi |
| Edebî akım | Sembolizm, Fütürizm |
| Evlilik | Nina Tabidze |
| Çocuklar | Nitka Tabidze |
| Akrabalar | Galaktion Tabidze (kuzeni) |
İlk yılları
Tabidze, Gürcistan'ın batısında yer alan ve o zamanlar Rus İmparatorluğu'nun Kutaisi Guberniyası'nın bir parçası olan İmereti eyaletinde, Gürcü Ortodoks bir rahibinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Moskova Üniversitesi'nde eğitim gördü. Gürcistan'a döndükten sonra 1916 yılında genç Gürcü sembolistlerden oluşan bir edebiyat grubu olan 'ın kurucularından biri oldu. Tabidze, sonraki yıllarda şiirlerinde Avrupa ve Doğu akımlarını Fütürizm ve Dadaizm'e kayan bir tarzda birleştirmiş ve aynı zamanda Mavi Boynuzlar'ın ilk dönemlerinde şiddetle karşı çıktığı klasik Gürcü edebiyatına da saygı göstermeye başlamıştır. 1921'de Gürcistan'da Sovyet yönetiminin kurulmasından sonra Bolşevik rejimine karşı uzlaştırıcı bir çizgide durdu ancak "sosyalizmin kurucularını" övmeye yönelik gönülsüz girişimlerine rağmen Fütürist üslubundan vazgeçmedi. Kafkasya tarihi, özellikle de Şeyh Şamil hakkındaki şiirleri ile "suç unsuru oluşturan bir kutsallığın avangart estetiğini" sunmuştur.
Tabidze, ünlü Rus şair Boris Pasternak'ın yakın arkadaşı ve şairin Gürcü Dostlara Mektuplar eserindeki mektup arkadaşıydı. Pasternak, Titsian'ı "tamamen iyiye ilgi duyan, sağgörü ve özveri yeteneğine sahip, çekingen ve karmaşık bir ruh" olarak tanıyor ve şiirlerini Rusçaya çeviriyordu.
Büyük Temizlik
1936'nın başlarında, Sovyet basını sanatta biçimciliği eleştiren birkaç makale yayınladı. Titsian Tabidze ve diğer Gürcü şairler Konstantine Gamsahurdia, Demna Şengelaia ve "kendilerini eski geleneklerden kurtaramamaları ve halkla daha yakın ilişkiler kurmamaları" nedeniyle eleştirilerin hedefi oldular. Sovyetler Birliği'nde ortaya çıkan siyasi tasfiyelerden korkmuş olan birçok şair ve yazar, eleştirileri kabul etti ve biçimcilikten vazgeçeceklerini halka açık bir şekilde duyurdu. Tabidze bunu yapmayı reddetti ve karşı saldırıya geçti.
Tabidze'nin meydan okumasının sonuçlarını önceden tahmin eden Pasternak, özel bir mektupta arkadaşını biçimciliğe yönelik saldırıları görmezden gelmeye çağırdı: "Kendinden başka kimseye güvenme. Matkabınla korkmadan kendi içinde derinlere in. Eğer insanları, yeri ve göğü orada bulamazsan aramayı bırak çünkü aranacak başka yer kalmamıştır."
Tutuklanması ve infazı
10 Ekim 1937'de Tabidze, Gürcü Yazarlar Birliği'nden ihraç edildi ve ardından devlet birimi NKVD tarafından tutuklandı. Sovyet karşıtı kışkırtma ve Anavatana ihanet etmekle suçlandı. İşkence edilen ve uykusuz bırakılan Tabidze, tüm suçlamaları "itiraf etti". Sorgucular, suikastçı ortaklarının isimlerini sorduklarında Tabidze, alay ederek, 18. yüzyıl şairi 'nin adını verdi.Kurşuna dizilerek infaz edilen Tabidze'nin ölümüyle ilgili hiçbir duyuru halka sızdırılmadı.
Mirası
Tabidze'nin tutuklanması ve ortadan kaybolması onu tanıyan herkes için bir şok etkisi yaratmıştı. Tüm hayatı boyunca arkadaşı olan sembolist şair , birçok şair arkadaşını halk düşmanı oldukları gerekçesiyle kınamak zorunda bırakılmıştı. Ancak Tabidze'nin tutuklanmasının ardından Iashvili, Tiflis'teki Yazarlar Birliği'nin içinde av tüfeğiyle kendini vurarak intihar etti.
Sovyet yetkililerin Tabidze'nin ailesine kendisinin sürgüne gönderildiğini söylemeleri nedeniyle Tabidze'nin ölümünün ardından ailesi ve arkadaşları yaklaşık yirmi yıl boyunca onun hala hayatta olduğuna inandılar. 1940'ta Boris Pasternak, Tabidze'nin eşi Nina Tabidze'nin kocası adına Lavrenti Beriya'ya bir dilekçe hazırlamasına yardım etti. Tabidze'nin kızı Nitka, Tiflis'te bir üniversite kazandığında üniversitenin Rus fakültesinde okumayı tercih etti çünkü böylelikle Rusya'ya giderek babasını görebileceğini düşünmekteydi. Üniversite'deki eğitmenler Nitka'nın Rusya'ya giderek babasına kavuşmasını istedikleri için ona yüksek notlar vermekteydi. 1950'lerin ortalarındaki Kruşçev çözülmesi dönemine kadar Tabidze'nin öldürülmüş olduğu gerçeği ortaya çıkmadı.
Tabidze'nin kuzeni ünlü şair Galaktion Tabidze de Büyük Temizlik sırasında maruz kaldığı baskılar nedeniyle depresyon ve alkolizm sorunları yaşamaya başlamış ve bunun neticesinde 1959 yılında tedavi gördüğü psikiyatri hastanesinde intihar etmiştir.
Tabidze'nin şiirleri Rusça ve İngilizce dahil birçok dile çevrildi. Rusça şiir tercümeleri ünlü Rus şairler Boris Pasternak ve Osip Mandelstam tarafından yapıldı. Birmingham Üniversitesi'nde akademisyenlik yapan ve şairin eserlerini İngilizceye çevirerek çeşitli edebiyat dergilerinde yayınlanmasını sağlayan Rebecca Ruth Gould, Titsian Tabidze'nin yaşamış olduğu evde 2010 yılında Tabidze'nin kızı Nitka ile bir röportaj gerçekleştirdi.
1983 yılında, Tabidze ve kuzeni Galaktion'un bir süre yaşadığı ev, Galaktion ve Titsian Tabidze Evi Müzesi adıyla müzeye çevrildi.
Kaynakça
- ^ Writers and Rebels: The Literature of Insurgency in the Caucasus. New Haven: Yale University Press. 2016. s. 193. ISBN .
- ^ Lang, David M. (1962), A Modern History of Georgia, London: Weidenfeld and Nicolson, s. 255.
- ^ a b Suny, Ronald Grigor (1994). The Making of the Georgian Nation: 2nd edition. Indiana University Press. s. 272. ISBN .
- ^ Tarkhan-Mouravi, George (19 Ocak 1997). "70 years of Soviet Georgia". 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ "Landslide". Guernica. 1 Ağustos 2010. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ Barnes, Christopher J. (2004), Boris Pasternak: A Literary Biography, s. 147. Cambridge University Press, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Titsian Tabidze Gurcuce ტიციან ტაბიძე 21 Mart E U 2 Nisan 1890 16 Aralik 1937 Gurcistan daki sembolizm hareketinin liderlerinden biri olan Gurcu sair Josef Stalin in Buyuk Temizlik hareketinin kurbani olarak tutuklandi ve ihanet suclamalarinin sonucunda idam edildi Tabidze siirlerini Ruscaya ceviren unlu Rus sair Boris Pasternak in yakin arkadasiydi ტიციან ტაბიძე Titsian TabidzeTabidze ogrencilik yillarindaDogum21 Mart 1895 Imereti Kutaisi Guberniyasi Rus ImparatorluguOlum16 Aralik 1937 42 yasinda Tiflis Gurcistan SSC Sovyetler BirligiMeslekSairMilliyetGurcuEgitimMoskova UniversitesiEdebi akimSembolizm FuturizmEvlilikNina TabidzeCocuklarNitka TabidzeAkrabalarGalaktion Tabidze kuzeni Ilk yillariTabidze Gurcistan in batisinda yer alan ve o zamanlar Rus Imparatorlugu nun Kutaisi Guberniyasi nin bir parcasi olan Imereti eyaletinde Gurcu Ortodoks bir rahibinin cocugu olarak dunyaya geldi Moskova Universitesi nde egitim gordu Gurcistan a dondukten sonra 1916 yilinda genc Gurcu sembolistlerden olusan bir edebiyat grubu olan in kurucularindan biri oldu Tabidze sonraki yillarda siirlerinde Avrupa ve Dogu akimlarini Futurizm ve Dadaizm e kayan bir tarzda birlestirmis ve ayni zamanda Mavi Boynuzlar in ilk donemlerinde siddetle karsi ciktigi klasik Gurcu edebiyatina da saygi gostermeye baslamistir 1921 de Gurcistan da Sovyet yonetiminin kurulmasindan sonra Bolsevik rejimine karsi uzlastirici bir cizgide durdu ancak sosyalizmin kurucularini ovmeye yonelik gonulsuz girisimlerine ragmen Futurist uslubundan vazgecmedi Kafkasya tarihi ozellikle de Seyh Samil hakkindaki siirleri ile suc unsuru olusturan bir kutsalligin avangart estetigini sunmustur Tabidze unlu Rus sair Boris Pasternak in yakin arkadasi ve sairin Gurcu Dostlara Mektuplar eserindeki mektup arkadasiydi Pasternak Titsian i tamamen iyiye ilgi duyan saggoru ve ozveri yetenegine sahip cekingen ve karmasik bir ruh olarak taniyor ve siirlerini Ruscaya ceviriyordu Buyuk Temizlik1936 nin baslarinda Sovyet basini sanatta bicimciligi elestiren birkac makale yayinladi Titsian Tabidze ve diger Gurcu sairler Konstantine Gamsahurdia Demna Sengelaia ve kendilerini eski geleneklerden kurtaramamalari ve halkla daha yakin iliskiler kurmamalari nedeniyle elestirilerin hedefi oldular Sovyetler Birligi nde ortaya cikan siyasi tasfiyelerden korkmus olan bircok sair ve yazar elestirileri kabul etti ve bicimcilikten vazgececeklerini halka acik bir sekilde duyurdu Tabidze bunu yapmayi reddetti ve karsi saldiriya gecti Tabidze nin meydan okumasinin sonuclarini onceden tahmin eden Pasternak ozel bir mektupta arkadasini bicimcilige yonelik saldirilari gormezden gelmeye cagirdi Kendinden baska kimseye guvenme Matkabinla korkmadan kendi icinde derinlere in Eger insanlari yeri ve gogu orada bulamazsan aramayi birak cunku aranacak baska yer kalmamistir Tutuklanmasi ve infazi10 Ekim 1937 de Tabidze Gurcu Yazarlar Birligi nden ihrac edildi ve ardindan devlet birimi NKVD tarafindan tutuklandi Sovyet karsiti kiskirtma ve Anavatana ihanet etmekle suclandi Iskence edilen ve uykusuz birakilan Tabidze tum suclamalari itiraf etti Sorgucular suikastci ortaklarinin isimlerini sorduklarinda Tabidze alay ederek 18 yuzyil sairi nin adini verdi Kursuna dizilerek infaz edilen Tabidze nin olumuyle ilgili hicbir duyuru halka sizdirilmadi MirasiTabidze nin tutuklanmasi ve ortadan kaybolmasi onu taniyan herkes icin bir sok etkisi yaratmisti Tum hayati boyunca arkadasi olan sembolist sair bircok sair arkadasini halk dusmani olduklari gerekcesiyle kinamak zorunda birakilmisti Ancak Tabidze nin tutuklanmasinin ardindan Iashvili Tiflis teki Yazarlar Birligi nin icinde av tufegiyle kendini vurarak intihar etti Tabidze ve kizi Nitka Sovyet yetkililerin Tabidze nin ailesine kendisinin surgune gonderildigini soylemeleri nedeniyle Tabidze nin olumunun ardindan ailesi ve arkadaslari yaklasik yirmi yil boyunca onun hala hayatta olduguna inandilar 1940 ta Boris Pasternak Tabidze nin esi Nina Tabidze nin kocasi adina Lavrenti Beriya ya bir dilekce hazirlamasina yardim etti Tabidze nin kizi Nitka Tiflis te bir universite kazandiginda universitenin Rus fakultesinde okumayi tercih etti cunku boylelikle Rusya ya giderek babasini gorebilecegini dusunmekteydi Universite deki egitmenler Nitka nin Rusya ya giderek babasina kavusmasini istedikleri icin ona yuksek notlar vermekteydi 1950 lerin ortalarindaki Kruscev cozulmesi donemine kadar Tabidze nin oldurulmus oldugu gercegi ortaya cikmadi Tabidze nin kuzeni unlu sair Galaktion Tabidze de Buyuk Temizlik sirasinda maruz kaldigi baskilar nedeniyle depresyon ve alkolizm sorunlari yasamaya baslamis ve bunun neticesinde 1959 yilinda tedavi gordugu psikiyatri hastanesinde intihar etmistir Tabidze nin siirleri Rusca ve Ingilizce dahil bircok dile cevrildi Rusca siir tercumeleri unlu Rus sairler Boris Pasternak ve Osip Mandelstam tarafindan yapildi Birmingham Universitesi nde akademisyenlik yapan ve sairin eserlerini Ingilizceye cevirerek cesitli edebiyat dergilerinde yayinlanmasini saglayan Rebecca Ruth Gould Titsian Tabidze nin yasamis oldugu evde 2010 yilinda Tabidze nin kizi Nitka ile bir roportaj gerceklestirdi 1983 yilinda Tabidze ve kuzeni Galaktion un bir sure yasadigi ev Galaktion ve Titsian Tabidze Evi Muzesi adiyla muzeye cevrildi Kaynakca Writers and Rebels The Literature of Insurgency in the Caucasus New Haven Yale University Press 2016 s 193 ISBN 9780300200645 Lang David M 1962 A Modern History of Georgia London Weidenfeld and Nicolson s 255 a b Suny Ronald Grigor 1994 The Making of the Georgian Nation 2nd edition Indiana University Press s 272 ISBN 0 253 20915 3 Tarkhan Mouravi George 19 Ocak 1997 70 years of Soviet Georgia 29 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Landslide Guernica 1 Agustos 2010 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Barnes Christopher J 2004 Boris Pasternak A Literary Biography s 147 Cambridge University Press 0 521 52073 8