Boris Leonidoviç Pasternak (d. 10 Şubat 1890 - ö. 30 Mayıs 1960), Rus şair, oyun yazarı, romancı, çevirmen.
Boris Pasternak | |
---|---|
Boris Pasternak, 1959 | |
Doğum | Boris Leonidovich Pasternak 10 Şubat 1890 Moskova, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 30 Mayıs 1960 (70 yaşında) , Sovyetler Birliği |
Meslek | Şair, Yazar |
Milliyet | Rus |
Vatandaşlık | Rusya |
Dönem | 20. yüzyıl |
Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (1958) [Reddetmiştir] |
İmza | |
Çağımızın en büyük şairlerinden biri sayılmaktadır. 1920'lerde Rus edebiyat çevrelerinde "şairlerin şairi" unvanını alan sanatçı, SSCB'nin kültür politikasını yönetenlerle ters düşmüş ve şiirleri 1936'dan itibaren ülkesinde yasaklanmıştır.
Goethe, Rilke, Shakespeare ve Paul Verlaine’in eserlerini Rusça’ya kazandırmış çok başarılı bir çevirmendir.
1957’de ilk defa İtalya’da yayımlanan Doktor Jivago adlı romanı ile tüm dünyada tanınan sanatçı 1958 Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüş fakat ödülü reddetmiştir.
Yaşamı
Çocukluğu ve eğitimi
1890’da Moskova’da dünyaya geldi. Rus Ortodoks Kilisesi’ne kabul edilmiş aslen Yahudi olan varlıklı bir sanatçı ailenin en büyük çocuğu idi. Babası Leonid Pasternak, tanınmış bir ressam; annesi Rosa Kaufman bir konser piyanisti idi.
1901’de liseye başlayıncaya kadar evde anne-babası ve özel öğretmenlerden ders alarak yetişti. Devrin önemli sanatçılarından Sergei Rachmaninoff, Alexander Scriabin, Rainer Maria Rilke ve Lev Tolstoy gibi kimselerin konuk olduğu bir evde büyüdü; genç yaşta tanıştığı tüm bu sanatçılar onda iz bıraktı. Scriabin’in etkisiyle Moskova Konservatuvarı’na girip altı yıl müzik eğitimi gördü. O yıllarda bestelediği eserlerden üç piyano parçası günümüze gelmiştir.
1909'da müzik eğitimini yarım bırakarak Moskova Üniversitesi'ne kaydoldu. Önce Hukuk Fakültesi’ne yazıldıysa da öğrenimine felsefe bölümünde devam etti. 1912'de Almanya'ya giderek Marburg Üniversitesi'nde bir süre felsefe derslerini izledi. Burada Heokont Felsefe Okulunun bir üyesi olan filozof Hermann Cohende’den etkilendi. Edebî hayatı Almanya’dayken yazdığı şiirlerle başladı. İtalya’ya yaptığı kısa bir ziyaretin ardından 1913 kışında Moskova'ya döndü ve Moskova Üniversitesi'ndeki öğrenimini tamamladı. Gördüğü müzik ve felsefe öğrenimi yazarın kaleme aldığı eserlerde izlerini hep gösterdi. 1914’te ilk eseri olan “Bulutlarda İkiz” (Bliznets v tuchakh) yayımlandı. Bu eserde simgecilik etkisi taşıyan şiirleri yer alıyordu.
I. Dünya Savaşı yılları
Çocuklukta geçirdiği bir kazadan sonra bir bacağı diğerinden kısa kalmış olan Pasternak, I. Dünya Savaşı yıllarında askere alınmadı; Ural Dağları’nda bir kimya fabrikasında memur olarak çalıştı. Çok verimli geçen bu dönemde iki cilt şiir yazdı. Bu ciltlerden birisi 1915’te bir yangında yok olmuş, diğeri 1917’de Bariyerlerin Üstünde adıyla yayımlanmış ve büyük ilgi görmüştür. Şiirlerinin yanı sıra ileride yazacağı Doktor Jivago dahil pek çok düzyazı eseri onun Ural Dağları’ndaki deneyimlerine dayanır.
1917’de Moskova’ya giden Pasternak, Moskova’ya varışı ile Ekim Devrimi’nin gerçekleşmesine kadar geçen sürede iki kitap yazdı: Kızkardeşimin Yaşamı ile Temalar ve Varyasyonlar. Ne var ki savaş koşulları nedeniyle beş yıl boyunca kitapları yayımlama fırsatı bulamamıştır.
Bolşevik Devrimi’nden sonra
Devrimden sonra Rusya’da kurulan yeni hükümetin acımasızlığını ürkütücü bulan Pasternak, her şeye rağmen devrimi destekliyordu. 1921’de ülke dışına çıkmak serbest olunca anne-babası ve kızkardeşleri Almanya’ya gidip geri dönmediler ancak o, Moskova’da kalıp kütüphaneci ve çevirmen olarak çalıştı.
1922’de “Kızkardeşimin Yaşamı” adlı şiir kitabı Rusların Samizdat dedikleri bir yöntemle yurt dışına kaçırılıp geniş bir kitleye tanıtıldı. Aynı yıl Sanat Enstitüsü’nde öğrenci olan Yevgeniya Lury ile evlenen şair, eşiyle birlikte Berlin’e giderek ailesini ziyaret etti. Hayatının geri kalanında hemen hemen her sene ailesini ziyaret izni için başvuran ama izin alamayan Pasternak için bu, ailesinin son görüşü olmuştur. Oğlu Evgeny 1923’te dünyaya geldi. Pasternak o yıl lirik çalışmalarının doruğu olarak kabul edilen "Temler ve Varyasyonlar" adlı kitabını çıkardı.
1920’lerde şiirler ve kısa öyküler yazmayı sürdüren Pasternak’ın öyküleri Luvers’in Çocukluğu (1922) adlı kitapta toplandı. Şair bu dönemde ve Vladimir Mayakovski ile dost oldu. Bu iki şairin 1925 ve 1930’da intiharlarından sonra, Rusya’nın yaşayan en büyük şairi unvanını taşıdı.
Çeviriye yönelmesi
1930’larda SSCB’de yazarlardan Sosyalist Gerçekçilik doktrini çerçevesinde eser üretmeler isteniyordu ama Pasternak’ın gerçekçilik anlayışı resmi doktrin ile uyuşmuyordu. Her ne kadar 1934’te Sovyet Yazarlar Birliği başkanı seçildiyse de 1936’dan itibaren şiirlerini yayımlaması yasaklandı. Şiirlerini yayımlayamaz olunca şiir çevirileri yapmaya yöneldi. İngiliz, Fransız, Alman, Polonyalı ve Gürcü şairlerin eserlerini Rusçaya çevirdi. Shakespeare’in en başarılı çevirmeni olarak ün yaptı.
1931’de ilk eşinden ayrılan Pasternak, 1934 yılında ünlü piyanist ’un eşi Zinaida Neuhaus ile ikinci evliliğini yaptı. 1935’te Anti Faşist Kongresi’ne katılmak için Paris’e gitme fırsatını buldu. Çok başarılı olduğu çeviri işinden iyi kazanç elde ediyordu. Moskova dışındaki yazarlar köyünde 1936’da bir ev edinebildi ve hayatının geri kalanında çoğunlukla orada yaşadı.
II. Dünya Savaşı yılları
II. Dünya Savaşı sırasında kültür politikalarının esnekleşmesi sayesinde yeniden şiirler yazıp yayımlamaya başladı. Sabah Trenlerinde ve Ölümlü Dün adlı iki şiir kitabı yayımlandı. Savaş sırasında cephedeki okurlarından aldığı mektuplar onu daha çok yazmaya teşvik etti ve babasının Oxford’da 1945’te ölümünden sonra Doktor Jivago adlı ilk romanını yazmaya yoğunlaştı. 1946’dan itibaren pek çok yazar arkadaşı tutuklandı. Kendisi 1958’e kadar hiç kovuşturma ve soruşturmaya uğramadı ve tutuklananları kurtarmak için uğraştı. Gürcü şairlerin yapıtlarını Rusça'ya çevirmesi nedeniyle, Stalin'in gözüne girdiği ve bu sayede sürgüne gönderilmekten kurtulduğu düşünülür.
Olga Ivinskaya ile ilişkisi
Pasternak 22 yaş genç olan ve edebiyat dergilerinde editörlük yapan Olga Ivinskaya ile 1946’da tanışıp aşık oldu; yaşamının geri kalanında onunla evlilik dışı bir ilişki sürdürdü. Çeviri işlerinde birlikte çalıştılar ve böylece Pasternak, Doktor Jivago’yu yazmaya daha çok vakit ayırabildi. Doktor Jivago’nun Lara karakteri için ilham verdiği düşünülen Olga, 1950’de “ bir casusluğa suç ortaklığı yapmak”la suçlanıp beş yıl çalışma kampında çalışma cezası aldı. Pasternak, bu tutuklamanın kendisini tutuklamak, tehdit etmek için neden ve kanıt bulmak amacıyla yapıldığını ama Olga’nın kahramanlığı sayesinde kendisine dokunulmadığını 1958’de bir arkadaşına gönderdiği mektubunda yazmıştır. Olga İvinskaya 1953’te Stalin’in ölümünden sonra serbest bırakıldı. İlişkilerine eskisi gibi devam ettiler.
Doktor Jivago’nun yayımlanması
Yazar, 1945’te başladığı ilk romanı Doktor Jivago’yu 1954’te tamamladı. Roman,1917 devrimi sürecinde Sovyetler Birliği'nin panoramasını sunan bir eserdir; başkahramanı zihinsel bağımsızlığı her şeyin üstünde tutan bir doktordur. 1956’da Dergisine gönderilen Doktor Jivago, SSCB resmî görüşüne uygun yazılmadığı gerekçesiyle reddedildi. Kitabın el yazması bir İtalyan gazeteci tarafından yurtdışına kaçırıldıktan sonra 1957’de İtalya’da yayımlandı; kısa sürede çeşitli dillere çevrilerek ünlendi. Eserin İngilizce çevirisi 26 hafta boyunca New York Times’ın En çok satanlar listesinde kaldı.
Öte yandan eser Sovyetler Birliği’nde yasaklandı ve hiçbir eleştirmen yasak kitabı okumamış olmasına rağmen Sovyet Yazarlar Birliği kapalı bir duruşma düzenleyerek Pasternak’ın birlikten atılmasına karar verdiklerini açıkladı. Ayrıca Politbüro’ya bir dilekçe göndererek yazarın vatandaşlıktan çıkarılmasını, sürgün edilmesini istediler.
Nobel Edebiyat Ödülü adaylığı
Pasternak, şiirleri nedeniyle 1946-1950 arasında her yıl Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilmişti. 1958’de romanı Doktor Jivago romanının bütün dünyada gördüğü ilgi üstüne bir önceki yılın Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Albert Camus tarafından tekrar aday gösterildi. Ancak İsveç Akademisinin kurallarına göre eserin orijinal dilde teslim edilmesi gerekliydi. Rusça kitap son anda Nobel Komitesi’ne sunuldu. Bunun İngiliz Gizli Haber Alma Servisi ve Amerikan Merkezi Haber Alma Teşkilatı’nın yürüttüğü bir operasyon sonucu gerçekleştiği iddia edilir.
Nobel Edebiyat Ödülü’nü reddetmesi
Moskova yakınlarındaki Pederelniko’da yaşayan yazara Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldüğü 23 Ekim 1958’de bir telgrafla bildirildi. Pasternak, o gün bu telgrafı “Memnunum, medyunum, onurlandım, şaşırdım" şeklinde yanıtladı. Ancak 29 Ekim’de ikinci bir telgraf göndererek ödülü reddettiğini açıkladı.
Kimilerine göre yazar, bu ödülün kendisine Sovyet rejimini eleştirdiği için verildiği, siyasi bir karar olduğu düşüncesiyle reddetmiş; kimilerine göre ise Sovyetler Birliği yönetimi onu ödülü reddetmeye zorlamıştır.
Son yılları
25 Ekim 1958 günü, Nobel’i reddetmeden önce Moskova Edebiyat Enstitüsü tüm öğrencilerini Pasternak’ı ve romanını kınayan bir dilekçe yazmaya ve onu Sovyetler Birliği’nden sürülmesi için bir gösteri düzenlemeye çağırmıştı. Pastenrak, Nobel Ödülü’nü reddetmesine rağmen Sovyet basınında kınamalar devam ettiği ve sürgün edilmesi tehdidi sürdüğü için doğrudan Nikita Khrushchev’e yazdı ve anavatanından ayrılmasının kendisi için ölüm anlamına geleceğini söyledi Bu mektup ve Hindistan Başbakanı Jawaharlal Nehru’nun müdahalesi sonucu yazar vatanından sürgün edilmedi. Jivago'yu yazmasından sonra sevgi, ölümsüzlük, Tanrı’ya kavuşma konularında şiirler yazdı. Bu şiirleri 1959’da kitaplaştırdı ardından bir oyun yazmaya yöneldi. 30 Mayıs 1960’ta akciğer kanserinden hayatını kaybetti.
El yazısıyla çoğaltılıp Moskova metrosunda dağıtılan duyurular sayesinde cenazenin yeri ve saatini öğrenen binlerce Moskovalı okuyucusu Peredelniko’daki cenaze törenine katılmıştır. Törende ünlü Rus çellist Mstislav Rostropovich bir Bach serenadı seslendirmiştir.
Ölümünden sonra
Pasternak’ın ölümünden sonra Olga Ivinskaya ve Olga’nın kızı Irina tutuklandılar. Her ikisi de Pasternak’ın batılı yayıncılarla ilişkisini sağlamakla suçlanıyordu. Irina 1962’de, Olga 1964’te serbest bırakıldı.
Şaire ölümünden bir yıl sonra şairlik hakları geri verildiyse de Doktor Jivago, 1988’e kadar yasak yapıtlar listesinde kaldı. 1989’da oğlu Yevgeny Borisovich Pasternak Stockholm’e giderek Nobel Ödülü’nü aldı.
Eserleri hakkında
Yapıtlarında doğa tutkusunu doğaya ilişkin imgelerle dile getirmiş, insan ve toplum sorunlarını kaynaşmış bir bütünlük içinde yansıtmıştır. İlk şiirlerinde sembolizm ve fütürizm akımının etkileri görülmüştür. Pasternak bireysel yaratıcılığın toplumsal eyleme boyun eğmek zorunda kaldığı bir dönemde yetişmiş, şiirinde bireysel ve toplumsal yaşantıları organik bir bütünlüğe kavuşturmuş, toplumsal sarsıntıları kendi benliğinde derinliğine yaşayarak çağının trajik gerçekliğini dile getirmiştir. Şiire yeni söyleyiş özellikleri kazandırmış. Özellikle aşk ve tabiat temaları üzerinde durmuştur.
İmge ve sözdizimi açısından Rus şiirine getirdiği yeniliklerle geleneksel Rus şiirinin yalın biçimlerini uzlaştırmıştır. Çağımızın en büyük şairlerinden biri sayılmaktadır.
Yapıtları
Şiir
- Bulutlarda ikiz(1914)
- Engellerin Üstünden (1917)
- Kızkardeşim Hayat (1922)
- Tem ve Çeşitlemeler (1923)
- Hava Yolları (1924)
- 1905 Yılı (1927)
- Teğmen Schmidt (1927)
- İkinci Doğuş (1932)
- Erken Trenler (1943)
- Yeryüzü Enginliği (1945)
- Gece (1956)
Roman
- Doktor Jivago (1957)
Kaynakça
- ^ a b c . 21 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2013.
- ^ a b c d e f g "Boris Pasternak, Poets.org sitesi ,Erişim tarihi:04.07.2013". 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ a b c . 18 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ a b Pasternak, Boris Leonidoiç maddesi, Rehber Ansiklopedisi, Erişim tarihi:04.07.2013[]
- ^ Lydia Slater, Son Yaz uzun öyküsünün İngilizce çevirisi nedeniyle kaleme alınmış 1960 tarihli giriş yazısı, Kuzey Yayınları, 1984
- ^ a b "Boris Pasternak, Turkevim.com, Erişim tarihi:04.07.2013". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ a b c d e f g h "Biography of Boris Pasternak, Poemhunter.com sitesi, Erişim tarihi: 04.07.2013". 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ "Peter Finn, The Plot Thickens, The Washington Post, İssue 1246, 16.02.2007". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ Yalçın Bayer, Nobel’i Hak Etmek, Hürriyet gazetesi, 15.10.2006[]
- ^ "Boris Pasternak: The Nobel Prize. Son's Memoirs, 18.12.2003". 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013.
- ^ Batı Edebiyatından Seçmeler, Cevdet Kudret, s. 461 ]
Wikimedia Commons'ta Boris Pasternak ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Boris Leonidovic Pasternak d 10 Subat 1890 o 30 Mayis 1960 Rus sair oyun yazari romanci cevirmen Boris PasternakBoris Pasternak 1959DogumBoris Leonidovich Pasternak 10 Subat 1890 1890 02 10 Moskova Rus ImparatorluguOlum30 Mayis 1960 70 yasinda Sovyetler BirligiMeslekSair YazarMilliyetRusVatandaslikRusyaDonem20 yuzyilOnemli odulleriNobel Edebiyat Odulu 1958 Reddetmistir Imza Cagimizin en buyuk sairlerinden biri sayilmaktadir 1920 lerde Rus edebiyat cevrelerinde sairlerin sairi unvanini alan sanatci SSCB nin kultur politikasini yonetenlerle ters dusmus ve siirleri 1936 dan itibaren ulkesinde yasaklanmistir Goethe Rilke Shakespeare ve Paul Verlaine in eserlerini Rusca ya kazandirmis cok basarili bir cevirmendir 1957 de ilk defa Italya da yayimlanan Doktor Jivago adli romani ile tum dunyada taninan sanatci 1958 Nobel Edebiyat Odulu ne layik gorulmus fakat odulu reddetmistir YasamiCocuklugu ve egitimi 1890 da Moskova da dunyaya geldi Rus Ortodoks Kilisesi ne kabul edilmis aslen Yahudi olan varlikli bir sanatci ailenin en buyuk cocugu idi Babasi Leonid Pasternak taninmis bir ressam annesi Rosa Kaufman bir konser piyanisti idi 1901 de liseye baslayincaya kadar evde anne babasi ve ozel ogretmenlerden ders alarak yetisti Devrin onemli sanatcilarindan Sergei Rachmaninoff Alexander Scriabin Rainer Maria Rilke ve Lev Tolstoy gibi kimselerin konuk oldugu bir evde buyudu genc yasta tanistigi tum bu sanatcilar onda iz birakti Scriabin in etkisiyle Moskova Konservatuvari na girip alti yil muzik egitimi gordu O yillarda besteledigi eserlerden uc piyano parcasi gunumuze gelmistir 1909 da muzik egitimini yarim birakarak Moskova Universitesi ne kaydoldu Once Hukuk Fakultesi ne yazildiysa da ogrenimine felsefe bolumunde devam etti 1912 de Almanya ya giderek Marburg Universitesi nde bir sure felsefe derslerini izledi Burada Heokont Felsefe Okulunun bir uyesi olan filozof Hermann Cohende den etkilendi Edebi hayati Almanya dayken yazdigi siirlerle basladi Italya ya yaptigi kisa bir ziyaretin ardindan 1913 kisinda Moskova ya dondu ve Moskova Universitesi ndeki ogrenimini tamamladi Gordugu muzik ve felsefe ogrenimi yazarin kaleme aldigi eserlerde izlerini hep gosterdi 1914 te ilk eseri olan Bulutlarda Ikiz Bliznets v tuchakh yayimlandi Bu eserde simgecilik etkisi tasiyan siirleri yer aliyordu I Dunya Savasi yillari Cocuklukta gecirdigi bir kazadan sonra bir bacagi digerinden kisa kalmis olan Pasternak I Dunya Savasi yillarinda askere alinmadi Ural Daglari nda bir kimya fabrikasinda memur olarak calisti Cok verimli gecen bu donemde iki cilt siir yazdi Bu ciltlerden birisi 1915 te bir yanginda yok olmus digeri 1917 de Bariyerlerin Ustunde adiyla yayimlanmis ve buyuk ilgi gormustur Siirlerinin yani sira ileride yazacagi Doktor Jivago dahil pek cok duzyazi eseri onun Ural Daglari ndaki deneyimlerine dayanir 1917 de Moskova ya giden Pasternak Moskova ya varisi ile Ekim Devrimi nin gerceklesmesine kadar gecen surede iki kitap yazdi Kizkardesimin Yasami ile Temalar ve Varyasyonlar Ne var ki savas kosullari nedeniyle bes yil boyunca kitaplari yayimlama firsati bulamamistir Bolsevik Devrimi nden sonra Devrimden sonra Rusya da kurulan yeni hukumetin acimasizligini urkutucu bulan Pasternak her seye ragmen devrimi destekliyordu 1921 de ulke disina cikmak serbest olunca anne babasi ve kizkardesleri Almanya ya gidip geri donmediler ancak o Moskova da kalip kutuphaneci ve cevirmen olarak calisti 1922 de Kizkardesimin Yasami adli siir kitabi Ruslarin Samizdat dedikleri bir yontemle yurt disina kacirilip genis bir kitleye tanitildi Ayni yil Sanat Enstitusu nde ogrenci olan Yevgeniya Lury ile evlenen sair esiyle birlikte Berlin e giderek ailesini ziyaret etti Hayatinin geri kalaninda hemen hemen her sene ailesini ziyaret izni icin basvuran ama izin alamayan Pasternak icin bu ailesinin son gorusu olmustur Oglu Evgeny 1923 te dunyaya geldi Pasternak o yil lirik calismalarinin dorugu olarak kabul edilen Temler ve Varyasyonlar adli kitabini cikardi 1920 lerde siirler ve kisa oykuler yazmayi surduren Pasternak in oykuleri Luvers in Cocuklugu 1922 adli kitapta toplandi Sair bu donemde ve Vladimir Mayakovski ile dost oldu Bu iki sairin 1925 ve 1930 da intiharlarindan sonra Rusya nin yasayan en buyuk sairi unvanini tasidi Ceviriye yonelmesi 1930 larda SSCB de yazarlardan Sosyalist Gercekcilik doktrini cercevesinde eser uretmeler isteniyordu ama Pasternak in gercekcilik anlayisi resmi doktrin ile uyusmuyordu Her ne kadar 1934 te Sovyet Yazarlar Birligi baskani secildiyse de 1936 dan itibaren siirlerini yayimlamasi yasaklandi Siirlerini yayimlayamaz olunca siir cevirileri yapmaya yoneldi Ingiliz Fransiz Alman Polonyali ve Gurcu sairlerin eserlerini Ruscaya cevirdi Shakespeare in en basarili cevirmeni olarak un yapti 1931 de ilk esinden ayrilan Pasternak 1934 yilinda unlu piyanist un esi Zinaida Neuhaus ile ikinci evliligini yapti 1935 te Anti Fasist Kongresi ne katilmak icin Paris e gitme firsatini buldu Cok basarili oldugu ceviri isinden iyi kazanc elde ediyordu Moskova disindaki yazarlar koyunde 1936 da bir ev edinebildi ve hayatinin geri kalaninda cogunlukla orada yasadi II Dunya Savasi yillari II Dunya Savasi sirasinda kultur politikalarinin esneklesmesi sayesinde yeniden siirler yazip yayimlamaya basladi Sabah Trenlerinde ve Olumlu Dun adli iki siir kitabi yayimlandi Savas sirasinda cephedeki okurlarindan aldigi mektuplar onu daha cok yazmaya tesvik etti ve babasinin Oxford da 1945 te olumunden sonra Doktor Jivago adli ilk romanini yazmaya yogunlasti 1946 dan itibaren pek cok yazar arkadasi tutuklandi Kendisi 1958 e kadar hic kovusturma ve sorusturmaya ugramadi ve tutuklananlari kurtarmak icin ugrasti Gurcu sairlerin yapitlarini Rusca ya cevirmesi nedeniyle Stalin in gozune girdigi ve bu sayede surgune gonderilmekten kurtuldugu dusunulur Olga Ivinskaya ile iliskisi Pasternak 22 yas genc olan ve edebiyat dergilerinde editorluk yapan Olga Ivinskaya ile 1946 da tanisip asik oldu yasaminin geri kalaninda onunla evlilik disi bir iliski surdurdu Ceviri islerinde birlikte calistilar ve boylece Pasternak Doktor Jivago yu yazmaya daha cok vakit ayirabildi Doktor Jivago nun Lara karakteri icin ilham verdigi dusunulen Olga 1950 de bir casusluga suc ortakligi yapmak la suclanip bes yil calisma kampinda calisma cezasi aldi Pasternak bu tutuklamanin kendisini tutuklamak tehdit etmek icin neden ve kanit bulmak amaciyla yapildigini ama Olga nin kahramanligi sayesinde kendisine dokunulmadigini 1958 de bir arkadasina gonderdigi mektubunda yazmistir Olga Ivinskaya 1953 te Stalin in olumunden sonra serbest birakildi Iliskilerine eskisi gibi devam ettiler Doktor Jivago nun yayimlanmasi Yazar 1945 te basladigi ilk romani Doktor Jivago yu 1954 te tamamladi Roman 1917 devrimi surecinde Sovyetler Birligi nin panoramasini sunan bir eserdir baskahramani zihinsel bagimsizligi her seyin ustunde tutan bir doktordur 1956 da Dergisine gonderilen Doktor Jivago SSCB resmi gorusune uygun yazilmadigi gerekcesiyle reddedildi Kitabin el yazmasi bir Italyan gazeteci tarafindan yurtdisina kacirildiktan sonra 1957 de Italya da yayimlandi kisa surede cesitli dillere cevrilerek unlendi Eserin Ingilizce cevirisi 26 hafta boyunca New York Times in En cok satanlar listesinde kaldi Ote yandan eser Sovyetler Birligi nde yasaklandi ve hicbir elestirmen yasak kitabi okumamis olmasina ragmen Sovyet Yazarlar Birligi kapali bir durusma duzenleyerek Pasternak in birlikten atilmasina karar verdiklerini acikladi Ayrica Politburo ya bir dilekce gondererek yazarin vatandasliktan cikarilmasini surgun edilmesini istediler Nobel Edebiyat Odulu adayligi Pasternak siirleri nedeniyle 1946 1950 arasinda her yil Nobel Edebiyat Odulu ne aday gosterilmisti 1958 de romani Doktor Jivago romaninin butun dunyada gordugu ilgi ustune bir onceki yilin Nobel Edebiyat Odulu nu kazanan Albert Camus tarafindan tekrar aday gosterildi Ancak Isvec Akademisinin kurallarina gore eserin orijinal dilde teslim edilmesi gerekliydi Rusca kitap son anda Nobel Komitesi ne sunuldu Bunun Ingiliz Gizli Haber Alma Servisi ve Amerikan Merkezi Haber Alma Teskilati nin yuruttugu bir operasyon sonucu gerceklestigi iddia edilir Nobel Edebiyat Odulu nu reddetmesi Moskova yakinlarindaki Pederelniko da yasayan yazara Nobel Edebiyat Odulu ne layik goruldugu 23 Ekim 1958 de bir telgrafla bildirildi Pasternak o gun bu telgrafi Memnunum medyunum onurlandim sasirdim seklinde yanitladi Ancak 29 Ekim de ikinci bir telgraf gondererek odulu reddettigini acikladi Kimilerine gore yazar bu odulun kendisine Sovyet rejimini elestirdigi icin verildigi siyasi bir karar oldugu dusuncesiyle reddetmis kimilerine gore ise Sovyetler Birligi yonetimi onu odulu reddetmeye zorlamistir Son yillari 25 Ekim 1958 gunu Nobel i reddetmeden once Moskova Edebiyat Enstitusu tum ogrencilerini Pasternak i ve romanini kinayan bir dilekce yazmaya ve onu Sovyetler Birligi nden surulmesi icin bir gosteri duzenlemeye cagirmisti Pastenrak Nobel Odulu nu reddetmesine ragmen Sovyet basininda kinamalar devam ettigi ve surgun edilmesi tehdidi surdugu icin dogrudan Nikita Khrushchev e yazdi ve anavatanindan ayrilmasinin kendisi icin olum anlamina gelecegini soyledi Bu mektup ve Hindistan Basbakani Jawaharlal Nehru nun mudahalesi sonucu yazar vatanindan surgun edilmedi Jivago yu yazmasindan sonra sevgi olumsuzluk Tanri ya kavusma konularinda siirler yazdi Bu siirleri 1959 da kitaplastirdi ardindan bir oyun yazmaya yoneldi 30 Mayis 1960 ta akciger kanserinden hayatini kaybetti El yazisiyla cogaltilip Moskova metrosunda dagitilan duyurular sayesinde cenazenin yeri ve saatini ogrenen binlerce Moskovali okuyucusu Peredelniko daki cenaze torenine katilmistir Torende unlu Rus cellist Mstislav Rostropovich bir Bach serenadi seslendirmistir Olumunden sonraPasternak in olumunden sonra Olga Ivinskaya ve Olga nin kizi Irina tutuklandilar Her ikisi de Pasternak in batili yayincilarla iliskisini saglamakla suclaniyordu Irina 1962 de Olga 1964 te serbest birakildi Saire olumunden bir yil sonra sairlik haklari geri verildiyse de Doktor Jivago 1988 e kadar yasak yapitlar listesinde kaldi 1989 da oglu Yevgeny Borisovich Pasternak Stockholm e giderek Nobel Odulu nu aldi Eserleri hakkindaYapitlarinda doga tutkusunu dogaya iliskin imgelerle dile getirmis insan ve toplum sorunlarini kaynasmis bir butunluk icinde yansitmistir Ilk siirlerinde sembolizm ve futurizm akiminin etkileri gorulmustur Pasternak bireysel yaraticiligin toplumsal eyleme boyun egmek zorunda kaldigi bir donemde yetismis siirinde bireysel ve toplumsal yasantilari organik bir butunluge kavusturmus toplumsal sarsintilari kendi benliginde derinligine yasayarak caginin trajik gercekligini dile getirmistir Siire yeni soyleyis ozellikleri kazandirmis Ozellikle ask ve tabiat temalari uzerinde durmustur Imge ve sozdizimi acisindan Rus siirine getirdigi yeniliklerle geleneksel Rus siirinin yalin bicimlerini uzlastirmistir Cagimizin en buyuk sairlerinden biri sayilmaktadir YapitlariSiir Bulutlarda ikiz 1914 Engellerin Ustunden 1917 Kizkardesim Hayat 1922 Tem ve Cesitlemeler 1923 Hava Yollari 1924 1905 Yili 1927 Tegmen Schmidt 1927 Ikinci Dogus 1932 Erken Trenler 1943 Yeryuzu Enginligi 1945 Gece 1956 Roman Doktor Jivago 1957 Kaynakca a b c 21 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2013 a b c d e f g Boris Pasternak Poets org sitesi Erisim tarihi 04 07 2013 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2013 a b c 18 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2013 a b Pasternak Boris Leonidoic maddesi Rehber Ansiklopedisi Erisim tarihi 04 07 2013 olu kirik baglanti Lydia Slater Son Yaz uzun oykusunun Ingilizce cevirisi nedeniyle kaleme alinmis 1960 tarihli giris yazisi Kuzey Yayinlari 1984 a b Boris Pasternak Turkevim com Erisim tarihi 04 07 2013 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2013 a b c d e f g h Biography of Boris Pasternak Poemhunter com sitesi Erisim tarihi 04 07 2013 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2013 Peter Finn The Plot Thickens The Washington Post Issue 1246 16 02 2007 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2013 Yalcin Bayer Nobel i Hak Etmek Hurriyet gazetesi 15 10 2006 olu kirik baglanti Boris Pasternak The Nobel Prize Son s Memoirs 18 12 2003 6 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2013 Bati Edebiyatindan Secmeler Cevdet Kudret s 461 Wikimedia Commons ta Boris Pasternak ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir