Torbalı, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
Torbalı | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Torbalı Torbalı'nın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Ardanuç |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1280 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 41 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08390 |
Tarihçe
Bugün Torbalı adını taşıyan köyün bilinen en eski adı Araveti’dir. Gürcüce bir yer adı olan Araveti (არავეთი), güneyden esen ılık rüzgâr anlamındaki “aravi” (არავი) kelimesine yer bildirme eki "-eti" (-ეთი) getirilerek türetilmiştir. Bu yer adı Türkçe kaynaklarda Aravet olarak geçer. Nitekim Artvin vilayeti hakkında 1927 yayımlanan Osmanlıca bir kaynakta Aravet (آراوهت) olarak yazılmıştır.1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra Artvin bölgesini ele geçiren Ruslar da köyü Aravet (Аравет) olarak kaydetmiştir.
Araveti, orta çağda Gürcistan'ın güneybatı topraklarını oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Erken ve geç orta çağda Gürcü devletleri yönetiminde olan köyü Osmanlılar 16. yüzyılın ortasında, Gürcülerden ele geçirdi. Araveti, yeni kurulan Ardanuç livasının Ardanuç nahiyesine bağlı köylerden biriydi. Ardanuç nahiyesi, 8'i boş olarak kaydedilmiş 58 köyden oluşuyordu. Araveti, nüfus açısından bu nahiyenin en küçük köyleri arasında yer alıyoru. Nitekim 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre köyün nüfusu 6 haneden (yaklaşık 30 kişi) oluşuyordu. Bu defterde 4 hane Hristiyan, 2 hane Müslüman olarak kaydedilmiştir. 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterinde ise, köyün nüfusu Hristiyan olarak kaydedilmiş olan 3 haneye (yaklaşık 15 kişi) düşmüştür.
Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amacıyla 1835 yılında gerçekleştirdiği nüfus tespitinde Araveti'de 21 hanede 51 erkek yaşıyordu. Bu tarihte Osmanlı idaresi sadece erkek nüfus tespit ediyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun 102 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Artvin bölgesini ele geçiren Rusların 1886 tarihli tespitine göre ise, Araveti'nin nüfusu 111 kişi oluşuyordu. Eski bir Gürcü yerleşmesi olan köyün nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir. Bu tarihte Araveti, Artvin sancağına (okrug) bağlı Ardanuç kazasının (uçastok) Tanzoti nahiyesinin (сельское общество: kırsal topluluk) dört köyünden biriydi.
I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinden sonra Araveti, 1918-21 arasında bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde yer aldı. 1921’de, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcistan hükümeti Artvin ve Ardahan bölgelerinden çekildi. Bunun sonucunda Araveti fiilen Türkiye'nin denetimini girdi. 16 Mart 1921'de, Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla köy Türkiye'ye bırakıldı.
Araveti, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında Artvin livasının Ardanuç nahiyesine bağlıydı. "Kapdahor" adıyla kaydedilmiş olan köyün nüfusu 3 hanede yaşayan 10 kişiden oluşuyordu. 1886 yılındaki nüfusla kıyaslandığında, Araveti'nin nüfusunun iyice azalmış olduğu görülmektedir. Bununla birlikte Araveti'nin nüfusu 1935 yılında, altı kat artmış halde 60 kişi olarak tespit edilmiştir. Bu sırada köy, Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Artvin kazasının Ardanuç nahiyesine bağlıydı.
Araveti Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Torbalı olarak değiştirildi. Adının değişmiş olmasına karşın, köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Torbalı (Aravet)" biçiminde geç döneme kadar resmi yayınlarda kullanılmıştır.
Coğrafya
Torbalı köyü, Artvin il merkezine 47 km, Ardanuç ilçe merkezine 6 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 41 |
2020 | 37 |
2019 | 42 |
2018 | 39 |
2017 | 33 |
2016 | 30 |
2015 | 19 |
2014 | 21 |
2013 | 28 |
2012 | 28 |
2011 | 33 |
2010 | 39 |
2009 | 33 |
2008 | 30 |
2007 | 44 |
2000 | 100 |
1990 | 137 |
1985 | 164 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ ""არავი" - Büyük Gürcüce-İngilize Sözlük". 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 116". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ a b ""Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2020.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 309" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, İstanbul, 2010 (Birinci basım 1927), s. 142, .
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
Dış bağlantılar
- Torbalı, Ardanuç için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Torbali Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bir koydur TorbaliKoyArtvin in Turkiye deki konumuTorbaliTorbali nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArdanucCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1280 mNufus 2021 Toplam41Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08390TarihceBugun Torbali adini tasiyan koyun bilinen en eski adi Araveti dir Gurcuce bir yer adi olan Araveti არავეთი guneyden esen ilik ruzgar anlamindaki aravi არავი kelimesine yer bildirme eki eti ეთი getirilerek turetilmistir Bu yer adi Turkce kaynaklarda Aravet olarak gecer Nitekim Artvin vilayeti hakkinda 1927 yayimlanan Osmanlica bir kaynakta Aravet آراوهت olarak yazilmistir 1877 1878 Osmanli Rus Savasi ndan sonra Artvin bolgesini ele geciren Ruslar da koyu Aravet Aravet olarak kaydetmistir Araveti orta cagda Gurcistan in guneybati topraklarini olusturan bolgelerden biri olan Klarceti de yer alir Erken ve gec orta cagda Gurcu devletleri yonetiminde olan koyu Osmanlilar 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdi Araveti yeni kurulan Ardanuc livasinin Ardanuc nahiyesine bagli koylerden biriydi Ardanuc nahiyesi 8 i bos olarak kaydedilmis 58 koyden olusuyordu Araveti nufus acisindan bu nahiyenin en kucuk koyleri arasinda yer aliyoru Nitekim 1574 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore koyun nufusu 6 haneden yaklasik 30 kisi olusuyordu Bu defterde 4 hane Hristiyan 2 hane Musluman olarak kaydedilmistir 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Liva i Ardanuc adli Osmanli tahrir defterinde ise koyun nufusu Hristiyan olarak kaydedilmis olan 3 haneye yaklasik 15 kisi dusmustur Osmanli idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amaciyla 1835 yilinda gerceklestirdigi nufus tespitinde Araveti de 21 hanede 51 erkek yasiyordu Bu tarihte Osmanli idaresi sadece erkek nufus tespit ediyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun 102 kisiden olustugu ortaya cikar 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Artvin bolgesini ele geciren Ruslarin 1886 tarihli tespitine gore ise Araveti nin nufusu 111 kisi olusuyordu Eski bir Gurcu yerlesmesi olan koyun nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Bu tarihte Araveti Artvin sancagina okrug bagli Ardanuc kazasinin ucastok Tanzoti nahiyesinin selskoe obshestvo kirsal topluluk dort koyunden biriydi I Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinden sonra Araveti 1918 21 arasinda bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde yer aldi 1921 de Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin verdigi ultimatom uzerine Gurcistan hukumeti Artvin ve Ardahan bolgelerinden cekildi Bunun sonucunda Araveti fiilen Turkiye nin denetimini girdi 16 Mart 1921 de Ankara Hukumeti ile Sovyet Rusya arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla koy Turkiye ye birakildi Araveti 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda Artvin livasinin Ardanuc nahiyesine bagliydi Kapdahor adiyla kaydedilmis olan koyun nufusu 3 hanede yasayan 10 kisiden olusuyordu 1886 yilindaki nufusla kiyaslandiginda Araveti nin nufusunun iyice azalmis oldugu gorulmektedir Bununla birlikte Araveti nin nufusu 1935 yilinda alti kat artmis halde 60 kisi olarak tespit edilmistir Bu sirada koy Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmus olan Coruh vilayetinin Artvin kazasinin Ardanuc nahiyesine bagliydi Araveti Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Torbali olarak degistirildi Adinin degismis olmasina karsin koyun eski adi yeni adiyla birlikte Torbali Aravet biciminde gec doneme kadar resmi yayinlarda kullanilmistir CografyaTorbali koyu Artvin il merkezine 47 km Ardanuc ilce merkezine 6 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 412020 372019 422018 392017 332016 302015 192014 212013 282012 282011 332010 392009 332008 302007 442000 1001990 1371985 164Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 26 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 არავი Buyuk Gurcuce Ingilize Sozluk 31 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 116 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2021 a b Ardanuc kazasi 1886 Yili Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2020 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 2 cilt s 41 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Agustos 2021 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 309 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Agustos 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye Istanbul 2010 Birinci basim 1927 s 142 ISBN 978 9944 197 52 6 1980 Genel Nufus Sayimi Ankara 1981 PDF 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Agustos 2021 a b c d YerelNet org tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 Dis baglantilarTorbali Ardanuc icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft