Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tosunlu, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
| Tosunlu | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Tosunlu Tosunlu'nun Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Ardanuç |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1532 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 144 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08390 |
Tarihçe
Tosunlu köyünün eski adı, Usoti'dir. Gürcüce bir yer adı olan Usoti (უსოთი), "saygın köylü kadın" anlamındaki "uso" (უსო) kelimesinden türemiştir. Bu yer adı Türkçeye "Usot" olarak girmiştir. Nitekim 1574 tarihli Osmanlı tahrir defterinde ve Artvin vilayeti üzerine 1927'de yayımlanmış Osmanlıca bir kaynakta köyün adı Usot (اوسوت) olarak geçer. Ruslar ise, 1886 nüfus tespiti sırasında köyü Usot (Усот) olarak kaydetmiştir.
Usoti, Orta Çağ'da Gürcistan'ın güneybatı topraklarını oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alıyordu. Erken ve geç Orta Çağ'da Gürcü devletleri yönetiminde olan köyü Osmanlılar 16. yüzyılın ortasında, Gürcülerden ele geçirdi. 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan ile 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterlerinde Usoti "boş" olarak kaydedilmiştir. Nitekim Usoti'nin bağlı olduğu Ardanuç nahiyesi bu sırada 58 köyden oluşuyordu ve 1574'te 8 köy, 1595'te 11 köy insansız hale gelmişti. Müslüman bir devletin eline geçmesi yüzünden bu nahiyendeki Hristiyan nüfusunun göç etmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amacıyla erkek nüfusu tespit ettiği 1835 yılında Usoti yeniden meskun hale gelmişti ve köyde 48 hanede 122 kişi yaşıyordu. Usoti'nin yaklaşık toplam nüfusunu bulmak için erkek sayısı kadar kadın eklemek gerekir. Bunun sonucunda köyün toplam nüfusunun 244 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. 16. yüzyılın sonunda boşalmış olan Usoti'nin daha sonra büyük bir köye dönüştüğü görülmektedir. Rus idaresinin 1886 yılındaki tespitine göre Usoti'de 323 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun % 93,2'si (301 kişi) Türk, % 1,5'i Gürcü (5 kişi) ve % 5,3'ü (17 kişi) Kürt olarak kaydedilmiştir. Rus idaresinde Usoti, Artvin sancağının (okrug) Ardanuç kazasına (uçastok) bağlı Longothevi nahiyesinin (сельское общество: kırsal topluluk) yedi köyünden biriydi.
Osoti, I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinden sonra, 1918-21 arasında bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921’de, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcistan hükümeti Artvin ve Ardahan bölgelerinden çekildi. Bunun sonucunda Usoti fiilen Türkiye'nin denetimini girdi. 16 Mart 1921'de, Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla köy Türkiye'ye bırakıldı.
Usoti, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında Artvin livasının Ardanuç nahiyesine bağlıydı. "Usot" adıyla kaydedilmiş olan köyün nüfusu 23 hanede yaşayan 88 kişiden oluşuyordu. 1886 yılındaki nüfusla kıyaslandığında, Usoti'nin nüfusunun iyice azalmış olduğu görülmektedir. Bununla birlikte Usoti'nin 1935 yılında nüfusu hayli artmış halde, 308 kişi olarak tespit edilmiştir. Bu sırada köy, Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Artvin kazasının Ardanuç nahiyesine bağlıydı.
Usoti Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Tosunlu olarak değiştirildi. Adının değişmiş olmasına karşın, köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Tosunlu (Usot)" biçiminde geç döneme kadar resmi yayınlarda kullanılmıştır.
Tosunlu köyünde varlığı tespit edilen tek tarihsel yapı, Usoti Kalesi'dir. Kale, köyün biraz dışında, köyün merkezi ile Kirazlı mahallesi arasında, ormanlık bir alan içindeki bir tepede yer alıyordu. Geriye kalan yıkıntılardan ve duvar parçasından kalenin moloz taşlarla kireç harcı kullanılarak inşa edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Coğrafya
Tosunlu köyü, Artvin il merkezine 64 km, Ardanuç ilçe merkezine 22 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 144 |
| 2020 | 135 |
| 2019 | 136 |
| 2018 | 135 |
| 2017 | 144 |
| 2016 | 154 |
| 2015 | 157 |
| 2014 | 171 |
| 2013 | 160 |
| 2012 | 149 |
| 2011 | 149 |
| 2010 | 145 |
| 2009 | 143 |
| 2008 | 147 |
| 2007 | 128 |
| 2000 | 161 |
| 1990 | 301 |
| 1985 | 337 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 190 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ ""უსო" - Büyük Gürcüce-İngilizce Sözlük". 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 116". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ a b ""Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 36 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt, II. cilt s. 41.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 368" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, İstanbul, 2010 (Birinci basım 1927), s. 142, .
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 80 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
Dış bağlantılar
- Tosunlu, Ardanuç için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tosunlu Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bir koydur TosunluKoyArtvin in Turkiye deki konumuTosunluTosunlu nun Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArdanucCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1532 mNufus 2021 Toplam144Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08390TarihceTosunlu koyunun eski adi Usoti dir Gurcuce bir yer adi olan Usoti უსოთი saygin koylu kadin anlamindaki uso უსო kelimesinden turemistir Bu yer adi Turkceye Usot olarak girmistir Nitekim 1574 tarihli Osmanli tahrir defterinde ve Artvin vilayeti uzerine 1927 de yayimlanmis Osmanlica bir kaynakta koyun adi Usot اوسوت olarak gecer Ruslar ise 1886 nufus tespiti sirasinda koyu Usot Usot olarak kaydetmistir Usoti Orta Cag da Gurcistan in guneybati topraklarini olusturan bolgelerden biri olan Klarceti de yer aliyordu Erken ve gec Orta Cag da Gurcu devletleri yonetiminde olan koyu Osmanlilar 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdi 1574 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan ile 1595 tarihli Defter i Mufassal i Liva i Ardanuc adli Osmanli tahrir defterlerinde Usoti bos olarak kaydedilmistir Nitekim Usoti nin bagli oldugu Ardanuc nahiyesi bu sirada 58 koyden olusuyordu ve 1574 te 8 koy 1595 te 11 koy insansiz hale gelmisti Musluman bir devletin eline gecmesi yuzunden bu nahiyendeki Hristiyan nufusunun goc etmis oldugu anlasilmaktadir Osmanli idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amaciyla erkek nufusu tespit ettigi 1835 yilinda Usoti yeniden meskun hale gelmisti ve koyde 48 hanede 122 kisi yasiyordu Usoti nin yaklasik toplam nufusunu bulmak icin erkek sayisi kadar kadin eklemek gerekir Bunun sonucunda koyun toplam nufusunun 244 kisiden olustugu ortaya cikar 16 yuzyilin sonunda bosalmis olan Usoti nin daha sonra buyuk bir koye donustugu gorulmektedir Rus idaresinin 1886 yilindaki tespitine gore Usoti de 323 kisi yasiyordu Bu nufusun 93 2 si 301 kisi Turk 1 5 i Gurcu 5 kisi ve 5 3 u 17 kisi Kurt olarak kaydedilmistir Rus idaresinde Usoti Artvin sancaginin okrug Ardanuc kazasina ucastok bagli Longothevi nahiyesinin selskoe obshestvo kirsal topluluk yedi koyunden biriydi Osoti I Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinden sonra 1918 21 arasinda bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 1921 de Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin verdigi ultimatom uzerine Gurcistan hukumeti Artvin ve Ardahan bolgelerinden cekildi Bunun sonucunda Usoti fiilen Turkiye nin denetimini girdi 16 Mart 1921 de Ankara Hukumeti ile Sovyet Rusya arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla koy Turkiye ye birakildi Usoti 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda Artvin livasinin Ardanuc nahiyesine bagliydi Usot adiyla kaydedilmis olan koyun nufusu 23 hanede yasayan 88 kisiden olusuyordu 1886 yilindaki nufusla kiyaslandiginda Usoti nin nufusunun iyice azalmis oldugu gorulmektedir Bununla birlikte Usoti nin 1935 yilinda nufusu hayli artmis halde 308 kisi olarak tespit edilmistir Bu sirada koy Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmus olan Coruh vilayetinin Artvin kazasinin Ardanuc nahiyesine bagliydi Usoti Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Tosunlu olarak degistirildi Adinin degismis olmasina karsin koyun eski adi yeni adiyla birlikte Tosunlu Usot biciminde gec doneme kadar resmi yayinlarda kullanilmistir Tosunlu koyunde varligi tespit edilen tek tarihsel yapi Usoti Kalesi dir Kale koyun biraz disinda koyun merkezi ile Kirazli mahallesi arasinda ormanlik bir alan icindeki bir tepede yer aliyordu Geriye kalan yikintilardan ve duvar parcasindan kalenin moloz taslarla kirec harci kullanilarak insa edilmis oldugu anlasilmaktadir CografyaTosunlu koyu Artvin il merkezine 64 km Ardanuc ilce merkezine 22 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1442020 1352019 1362018 1352017 1442016 1542015 1572014 1712013 1602012 1492011 1492010 1452009 1432008 1472007 1282000 1611990 3011985 337Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 7 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 190 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 უსო Buyuk Gurcuce Ingilizce Sozluk 31 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 116 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2021 a b Ardanuc kazasi 1886 Yili Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 36 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 3 cilt II cilt s 41 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Agustos 2021 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 368 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Agustos 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye Istanbul 2010 Birinci basim 1927 s 142 ISBN 978 9944 197 52 6 1980 Genel Nufus Sayimi Ankara 1981 PDF 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Agustos 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 80 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 a b c d YerelNet org tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 Dis baglantilarTosunlu Ardanuc icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft