Toksoplasma gondii, protozoonlardan Sarcocystidae ailesine,Toksoplasma cinsine mensup tipik bir koksidyan parazittir. Ara konak insan, kuş, sığır gibi omurgalı hayvanlardır. İnsan ve diğer bütün memelilerde hücre içi paraziti olarak yaşar. T.gondii'nin asıl rezervuar konağı yaygın olarak kediler ve kedigillerdir.
Toksoplazma gondii | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
T. gondii tachyzoite | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||
Toxoplasma gondii |
Fizyoloji Yapı ve Bulaş
Organizmalar kedilerin intestinal (bağırsak) hücrelerinde gelişirler. Genelde farelerin ya da çiğ etlerin kediler tarafından yenilmesiyle kedilere bulaşan bu parazit, intestinal hücrelerin içine apeksinde bulunan konoid kısmı sayesinde trafazoid (takizoid) formda girer ve çoğalır. Bu intestinal hücreleri patlatarak hücreden çıkarlar ve yakınlardaki diğer intestinal hücreleri de enfekte ederler. İlk intestinal hücrelerden çıkış ile bu parazitler merozoit ismini alırlar. Merozoitlerin bir kısmı şizogoni temelli üreme ile (gamet olanların birleşmesi ile) olgunlaşmamış ookist formunda kedinin dışkısı ile dış ortama atılırlar. İnsanlara bulaş ise bu ookistlerin olgunlaşmış hallerinin oral yol ile kedi kumundan, zemini kum olan çocuk parklarından alınması ile gerçekleşir. Merozoitlerin diğer bir kısmı ise bütün memelilerde (şizogoni sadece kedide olur) bradizoid (doku kisti) formunda kalırlar. Bu yüzden bulaş sadece kedi feçesi ile temasla değil aynı zamanda pişmemiş sığır, inek, koyun etlerinin yenmesi ile de olur. Bu kistler aynı zamanda insan vücudunda beyine, retinaya, perikard ve miyokarda yerleşip yıllarca kalırlar.
İnsanlarda Toksoplazmozis Klinik ve Patogenezi
Toksoplazmozis karşımıza klinik olarak 2 tip enfeksiyon tablosu ile çıkar.
Akkiz toksoplazmozis
- İmmün sistemi sağlam hastalarda
- %80 asemptomatik seyrederken, semptom gösteren hastalar arasında
- Lenfadenopati(%90)
- Ateş (%40)
- Yorgunluk ve halsizlik (%40)
- %80 asemptomatik seyrederken, semptom gösteren hastalar arasında
- İmmün sistemi yetersiz hastalarda (AIDS, Malignite, İmmünsupresif tedavi alanlar) fırsatçı sistemik enfeksiyonlar yapabilir. En çok serebral toksoplazmozis, ensefalit tablosu görülür. MR görüntülemelerinde tipiktir.
Konjenital Toksoplazmozis
- Gebelik sırasında alınan trafozoit formların anneden fetusa transplasental geçişi olur. Fetusun immün sistemi yetersiz olduğu için klinisyenler tarafından korkulan bir durumdur.
- Serebral kalsifikasyon
- Yaşamın ileri yıllarında ortaya çıkan korioretinit
- Hidrosefaliye bağlı makrosefali
- Mikrosefali
- Konvülsiyonlar
- Deri döküntüleri,sarılık
tablosuna yol açabilir.
Gebelerde Toksoplazma Testi
Gebelerde T.gondii'ye karşı antikor varlığının serolojik yöntemle araştırılması şeklinde uygulanmaktadır. Bu tahliller doğrultusunda kişinin enfeksiyon geçirmemiş, geçirmiş veya geçirmekte olduğu hakkında karar verilir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toksoplasma gondii protozoonlardan Sarcocystidae ailesine Toksoplasma cinsine mensup tipik bir koksidyan parazittir Ara konak insan kus sigir gibi omurgali hayvanlardir Insan ve diger butun memelilerde hucre ici paraziti olarak yasar T gondii nin asil rezervuar konagi yaygin olarak kediler ve kedigillerdir Toksoplazma gondiiT gondii tachyzoiteBiyolojik siniflandirmaAlem ProtozoaSube ApicomplexaSinif Takim Familya Alt familya Cins ToxoplasmaTur T gondiiIkili adlandirmaToxoplasma gondiiFizyoloji Yapi ve Bulas Organizmalar kedilerin intestinal bagirsak hucrelerinde gelisirler Genelde farelerin ya da cig etlerin kediler tarafindan yenilmesiyle kedilere bulasan bu parazit intestinal hucrelerin icine apeksinde bulunan konoid kismi sayesinde trafazoid takizoid formda girer ve cogalir Bu intestinal hucreleri patlatarak hucreden cikarlar ve yakinlardaki diger intestinal hucreleri de enfekte ederler Ilk intestinal hucrelerden cikis ile bu parazitler merozoit ismini alirlar Merozoitlerin bir kismi sizogoni temelli ureme ile gamet olanlarin birlesmesi ile olgunlasmamis ookist formunda kedinin diskisi ile dis ortama atilirlar Insanlara bulas ise bu ookistlerin olgunlasmis hallerinin oral yol ile kedi kumundan zemini kum olan cocuk parklarindan alinmasi ile gerceklesir Merozoitlerin diger bir kismi ise butun memelilerde sizogoni sadece kedide olur bradizoid doku kisti formunda kalirlar Bu yuzden bulas sadece kedi fecesi ile temasla degil ayni zamanda pismemis sigir inek koyun etlerinin yenmesi ile de olur Bu kistler ayni zamanda insan vucudunda beyine retinaya perikard ve miyokarda yerlesip yillarca kalirlar Insanlarda Toksoplazmozis Klinik ve Patogenezi Toksoplazmozis karsimiza klinik olarak 2 tip enfeksiyon tablosu ile cikar Akkiz toksoplazmozis Immun sistemi saglam hastalarda 80 asemptomatik seyrederken semptom gosteren hastalar arasinda Lenfadenopati 90 Ates 40 Yorgunluk ve halsizlik 40 Immun sistemi yetersiz hastalarda AIDS Malignite Immunsupresif tedavi alanlar firsatci sistemik enfeksiyonlar yapabilir En cok serebral toksoplazmozis ensefalit tablosu gorulur MR goruntulemelerinde tipiktir Konjenital Toksoplazmozis Gebelik sirasinda alinan trafozoit formlarin anneden fetusa transplasental gecisi olur Fetusun immun sistemi yetersiz oldugu icin klinisyenler tarafindan korkulan bir durumdur Serebral kalsifikasyon Yasamin ileri yillarinda ortaya cikan korioretinit Hidrosefaliye bagli makrosefali Mikrosefali Konvulsiyonlar Deri dokuntuleri sarilik tablosuna yol acabilir Gebelerde Toksoplazma Testi Gebelerde T gondii ye karsi antikor varliginin serolojik yontemle arastirilmasi seklinde uygulanmaktadir Bu tahliller dogrultusunda kisinin enfeksiyon gecirmemis gecirmis veya gecirmekte oldugu hakkinda karar verilir Kaynakca Murray Patrick R 2013 Medical microbiology 7th edition Rosenthal Ken S Pfaller Michael A Philadelphia Elsevier Saunders ISBN 978 0 323 08692 9 OCLC 778040143 Arsivlenmis kopya PDF 6 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Aralik 2021