Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tskordza (Gürcüce: წყორძა; okunuşu: “ts'q'ordza”), Gürcistan’nın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi’nde bir köydür. Ahaltsihe Havzası'nda, deniz seviyesinden 1.100 metre yükseklikte yer alır. Ahaltsihe kentine 16 km uzaklıktadır.
Tskordza, Uraveli, Heoti ve Mushi köyleriyle birlikte Uraveli temini oluşturmaktadır.
Tarihçe
Tskordza'da 12-13. yüzyıldan kamla, kayaya oyulmuş ve Baiebi (ბაიები) adını taşıyan yapı kompleksi, buranın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Tarihsel Gürcistan'ın güneybatı topraklarında yer alan Tskordza, bu dönemde birleşik Gürcistan Krallığı sınırları içinde yer alıyordu. Daha sonra, Gürcü devletlerinden biri olan Samtshe-Saatabago'nun yönetimi altındayken bu bölge 1578'de Osmanlılar tarafından ele geçirildi. Osmanlı idaresinin Zoğorza (زوغورزە) adıyla kaydettiği köy, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre, Ahısha livasının Çeçerek nahiyesine bağlıydı. Osmanlı idaresinin Müslüman olmayan köylülerden aldığı ispenç vergisi vermekle yükümlü 40 hane kaydedilmişti. Hane reislerinin adlarına bakınca, Tskordza'nın Hristiyan Gürcü köyü olduğu anlaşılmaktadır. Bu defterde büyükçe bir köy olarak yer alması da Tskordza'nın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Sözkonusu deftere göre köyde buğday, arpa, darı, çavdar, mercimek, nohut, keten tohumu tarımı, arıcılık ve şarapçılık yapılıyor, domuz besleniyordu.
Tskordza, uzun süre Osmanlı egemenliğinde daldıktan sonra, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında imzalanan Edirne Antlaşması'yla, o tarihte Gürcistan'ı da kapsayan Rusya İmparatorluğu'na bırakıldı. Tskordza'nın nüfusu 1870 yılında 9 haneden oluşuyordu.
Kaya yapı kompleksi Baiebi, Tskordza köyünün batısında, Uraveli Deresi vadisinde yer alır. 12-13. yüzyıla tarihlenen tarihsel yapılardan günümüze yıkıntı halinde kiliseler, surlar, evler ve sığınaklar ulaşmıştır. Yazı ve kabartmalarla bezenmiş olan kiliselerin kayanın içinde gömüldüğü anlaşılmaktadır. Bu kompleksinin adının kişi adı olan Baia'dan geldiği sanılır ve Baiebi (Baia'lar) demektir.
Nüfus
2014 verilerine göre Tskordza'da 95 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamına yakını Gürcülerden oluşuyordu.
| Yıl | Nüfus | Erkek | Kadın |
|---|---|---|---|
| 2002 | 136 | 64 | 72 |
| 2014 | 95 | 45 | 50 |
Kaynakça
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 129 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 155, II. cilt (1941), s. 155, III. cilt (1958), 216-217". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), 217". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 48 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 273 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tskordza Gurcuce წყორძა okunusu ts q ordza Gurcistan nin Samtshe Cavaheti bolgesinde Ahaltsihe Belediyesi nde bir koydur Ahaltsihe Havzasi nda deniz seviyesinden 1 100 metre yukseklikte yer alir Ahaltsihe kentine 16 km uzakliktadir Tskordza koyunun genel manzarasi Tskordza Uraveli Heoti ve Mushi koyleriyle birlikte Uraveli temini olusturmaktadir TarihceBaiebi adini tasiyan kaya yapi kompleksi Tskordza da 12 13 yuzyildan kamla kayaya oyulmus ve Baiebi ბაიები adini tasiyan yapi kompleksi buranin eski bir yerlesme oldugunu gostermektedir Tarihsel Gurcistan in guneybati topraklarinda yer alan Tskordza bu donemde birlesik Gurcistan Kralligi sinirlari icinde yer aliyordu Daha sonra Gurcu devletlerinden biri olan Samtshe Saatabago nun yonetimi altindayken bu bolge 1578 de Osmanlilar tarafindan ele gecirildi Osmanli idaresinin Zogorza زوغورزە adiyla kaydettigi koy 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Ahisha livasinin Cecerek nahiyesine bagliydi Osmanli idaresinin Musluman olmayan koylulerden aldigi ispenc vergisi vermekle yukumlu 40 hane kaydedilmisti Hane reislerinin adlarina bakinca Tskordza nin Hristiyan Gurcu koyu oldugu anlasilmaktadir Bu defterde buyukce bir koy olarak yer almasi da Tskordza nin eski bir yerlesme oldugunu gostermektedir Sozkonusu deftere gore koyde bugday arpa dari cavdar mercimek nohut keten tohumu tarimi aricilik ve sarapcilik yapiliyor domuz besleniyordu Tskordza uzun sure Osmanli egemenliginde daldiktan sonra 1828 1829 Osmanli Rus Savasi sonrasinda imzalanan Edirne Antlasmasi yla o tarihte Gurcistan i da kapsayan Rusya Imparatorlugu na birakildi Tskordza nin nufusu 1870 yilinda 9 haneden olusuyordu Kaya yapi kompleksi Baiebi Tskordza koyunun batisinda Uraveli Deresi vadisinde yer alir 12 13 yuzyila tarihlenen tarihsel yapilardan gunumuze yikinti halinde kiliseler surlar evler ve siginaklar ulasmistir Yazi ve kabartmalarla bezenmis olan kiliselerin kayanin icinde gomuldugu anlasilmaktadir Bu kompleksinin adinin kisi adi olan Baia dan geldigi sanilir ve Baiebi Baia lar demektir Nufus2014 verilerine gore Tskordza da 95 kisi yasiyordu Bu nufusun tamamina yakini Gurculerden olusuyordu Yil Nufus Erkek Kadin2002 136 64 722014 95 45 50Kaynakca Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 129 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 155 II cilt 1941 s 155 III cilt 1958 216 217 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2021 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 217 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2021 Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 48 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7 Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 273 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7