Mushi (Gürcüce: მუსხი; okunuşu: “mush'i”), Gürcistan’nın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi’nde bir köydür. Ahaltsihe Havzası'nda, Uraveli Deresi'nin sağ yakasında, deniz seviyesinden 1.100 metre yükseklikte yer alır. Ahaltsihe kentine 16 km uzaklıktadır.
Mushi, Uraveli, Heoti ve Tskordza köyleriyle birlikte Uraveli temini oluşturmaktadır.
Tarihçe
Mushi'de eski kilisenin varlığı ve köyün 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde yer alması, buranın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Nitekim Mushi adının Mesheti bölgesinin ilk sakinleri, Meshi olarak adlandırılan halkın atası olan Mushilerden geldiği kabul edilir.
Mesheti bölgesinin en eski yerleşim yerlerinden sayılan Mushi'yi Osmanlılar, Gürcü devletlerinden biri olan Samtshe-Saatabago'dan 1578'de ele geçirdi. Söz konusu defterde Osmanlı idaresinin Mush (موسخ) adıyla kaydettiği köy, Ahısha livasının Aspinza nahiyesine bağlıydı. Osmanlı idaresinin Müslüman olmayan köylülerden aldığı ispenç vergisi vermekle yükümlü 7 hane kaydedilmişti. Hane reislerinin adlarına bakınca, Mushi'nin Hristiyan Gürcü köyü olduğu anlaşılmaktadır. Sözkonusu deftere göre köyde buğday, arpa, darı, çavdar, mercimek, nohut, keten ve yonca tohumu tarımı ile arıcılık yapılıyor, domuz besleniyordu. Mushi, eskiden üzüm bağlarıyla ünlüydü. Bu bağların Osmanlı döneminde ortadan kalktığı tahmin edilmektedir. Bu arazi bugün de "Mushi terasları" olarak adlandırılmaktadır.
Mushi, uzun süre Osmanlı egemenliğinde daldıktan sonra, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında imzalanan Edirne Antlaşması'yla, o tarihte Gürcistan'ı da kapsayan Rusya İmparatorluğu'na bırakıldı. Mushi'nin nüfusu 1870 yılında 17 haneden oluşuyordu.
Mushi'de tek nefli küçük bir kilise (4,92X8,25 m) bulunuyordu. Bu kilise muhtemelen Osmanlı döneminde zarar görmüştü ve geriye kilisenin planını anlayacak kadar yıkıntı kalmıştı. Bu kilisenin yerinde, aynı plan üzerinde, 1996 yılında Mushi Kutsal Teslis Kilisesi inşa edilmiştir.
Nüfus
2014 verilerine göre Tskordza'da 707 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamına yakını Gürcülerden oluşuyordu.
Yıl | Nüfus | Erkek | Kadın |
---|---|---|---|
2002 | 880 | 434 | 446 |
2014 | 707 | 357 | 350 |
Kaynakça
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 129 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 166-167 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 131, II. cilt (1941), s. 133, III. cilt (1958), 181". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), 181". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ G. Marsagişvili, "Mushi Kutsal Teslis Kilisesi", Ahaltsihe ve Tao-Klarceti Piskoposluğu (Editör: Valeri Asatiani) (İngilizce ve Gürcüce), Tiflis, 2014, s. 533, .
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 166 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mushi Gurcuce მუსხი okunusu mush i Gurcistan nin Samtshe Cavaheti bolgesinde Ahaltsihe Belediyesi nde bir koydur Ahaltsihe Havzasi nda Uraveli Deresi nin sag yakasinda deniz seviyesinden 1 100 metre yukseklikte yer alir Ahaltsihe kentine 16 km uzakliktadir Mushi koyunun genel gorunumu Mushi Uraveli Heoti ve Tskordza koyleriyle birlikte Uraveli temini olusturmaktadir TarihceMushi de eski kilisenin varligi ve koyun 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde yer almasi buranin eski bir yerlesme oldugunu gostermektedir Nitekim Mushi adinin Mesheti bolgesinin ilk sakinleri Meshi olarak adlandirilan halkin atasi olan Mushilerden geldigi kabul edilir Mesheti bolgesinin en eski yerlesim yerlerinden sayilan Mushi yi Osmanlilar Gurcu devletlerinden biri olan Samtshe Saatabago dan 1578 de ele gecirdi Soz konusu defterde Osmanli idaresinin Mush موسخ adiyla kaydettigi koy Ahisha livasinin Aspinza nahiyesine bagliydi Osmanli idaresinin Musluman olmayan koylulerden aldigi ispenc vergisi vermekle yukumlu 7 hane kaydedilmisti Hane reislerinin adlarina bakinca Mushi nin Hristiyan Gurcu koyu oldugu anlasilmaktadir Sozkonusu deftere gore koyde bugday arpa dari cavdar mercimek nohut keten ve yonca tohumu tarimi ile aricilik yapiliyor domuz besleniyordu Mushi eskiden uzum baglariyla unluydu Bu baglarin Osmanli doneminde ortadan kalktigi tahmin edilmektedir Bu arazi bugun de Mushi teraslari olarak adlandirilmaktadir Mushi uzun sure Osmanli egemenliginde daldiktan sonra 1828 1829 Osmanli Rus Savasi sonrasinda imzalanan Edirne Antlasmasi yla o tarihte Gurcistan i da kapsayan Rusya Imparatorlugu na birakildi Mushi nin nufusu 1870 yilinda 17 haneden olusuyordu Mushi de tek nefli kucuk bir kilise 4 92X8 25 m bulunuyordu Bu kilise muhtemelen Osmanli doneminde zarar gormustu ve geriye kilisenin planini anlayacak kadar yikinti kalmisti Bu kilisenin yerinde ayni plan uzerinde 1996 yilinda Mushi Kutsal Teslis Kilisesi insa edilmistir Nufus2014 verilerine gore Tskordza da 707 kisi yasiyordu Bu nufusun tamamina yakini Gurculerden olusuyordu Yil Nufus Erkek Kadin2002 880 434 4462014 707 357 350Kaynakca Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 129 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7 a b Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 166 167 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 131 II cilt 1941 s 133 III cilt 1958 181 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2021 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 181 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2021 G Marsagisvili Mushi Kutsal Teslis Kilisesi Ahaltsihe ve Tao Klarceti Piskoposlugu Editor Valeri Asatiani Ingilizce ve Gurcuce Tiflis 2014 s 533 ISBN 978 9941 0 6774 7 Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 166 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7