Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konusunda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Eylül 2016) |
Tuğluk Hanedanı (Farsça: سلطنت تغلق Soltanat-e Tughluq), Hindistan'daki Delhi Sultanlığı'nı yöneten Türk kökenli hanedan.
سلطنت تغلق (Soltanat-e Tughluq) Tuğluk Hanedanı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1320-1413 | |||||||||
 Tuğluk hanedanı | |||||||||
| Başkent | Delhi | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Farsça (resmi dil) | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| Sultan | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||
• Toplam | 3.200.000 km2 | ||||||||
| Günümüzdeki durumu |  Bangladeş Hindistan Pakistan Nepal | ||||||||
Tuğluklular, Hindistan’da, 1320-88 arasında Delhi Sultanlığı’nı yöneten hanedandır. Tuğluklular döneminde sultanlığın toprakları en geniş sınırlarına ulaşmış, ama daha sonra hızlı yayılmanın ve merkezî otoritenin zayıflamasının doğurduğu sorunlar yüzünden gücü iyice azalmıştır.
Tuğlukluların ilk hükümdarı Gıyaseddin Tuğluk önce Telingana’yı ele geçirdikten (1323) sonra Cacnagar’a sefer düzenledi. Ardından Bengal’i yeniden sultanlığa bağladı. Gıyaseddin Tuğluk’un ölümü üzerine tahta çıkan Muhammed bin Tuğluk döneminde sultanlık hem altın çağını yaşadı, hem de gerileme dönemine girdi. O dönemde yaşamış bir tarihçiye göre yeni sultanın ilk dönemlerinde sultanlığa bağlı il sayısı 23’e yükselmiş ve Hindistan Yarımadasında sultanlık otoritesine tehdit oluşturabilecek çok az il kalmıştı.
Önceki hanedan Halaciler'in yaptığı gibi Güney Hindistan’da vergi veren Hindu devletlerine dokunmama politikasını terk eden Muhammed bin Tuğluk, henüz bir emirken bu devletlerden ikisini doğrudan sultanlığa bağlamıştı; 1326-27 arasında da üçüncüsünü (Kampili) topraklarına kattı. Daha sonra güneydeki Müslüman emirleri yatıştırmak ve denetim altında tutmak amacıyla 1327’de ’ı (Devagiri) ikinci başkent yaptı; Delhi’deki hoşnutsuz kitlelerin önemli bir bölümünü zor kullanarak buraya göç ettirdi. Bundan kısa süre sonra Kuzey Hindistan’da karışıklık çıktı. Batı sınırında Kişlû Han’ın, Bengal’de ise Nasıreddin’in başlattığı ayaklanmalar 1327-28’de bastırıldı. Ama bunun ardından gelen Moğol istilası durdurulamadı ve Delhi kapı-lanna dayanan Moğollara ağır vergiler ödendi. 1335’e gelindiğinde sultanlığın Güney Hindistan’ı elinde tutma çabasının sonuç veremeyeceği belli olmuştu. Sırasıyla Mabar (1334-35), Vicayanagar, Gulbarga (1339), Varangal (1345-46) ve Devletâbad’ daki (1347) ayaklanmaların amacına ulaşmasıyla Güney Hindistan’da sultanlığa bağlı toprak kalmadı.
Muhammed bin Tuğluk’un ölümünden sonra yerine yeğeni Firuz Şah Tuğluk (hd 1351-88) geçti. Orta Çağ vakayinamelerinde ülkesine barış ve zenginlik getiren dindar bir hükümdar olarak anılan Firuz Şah Bengal (1353-54 ve 1359), Orissa (1360), (1361), Sind (1362, 1366-67), (1377) ve ’e (1380) seferler düzenledi. Bu çabalarına karşın Bengal’i ele geçiremedi, Sind’i de ancak vergi ödeyen bir vasal durumuna getirebildi.
Firuz Şah Tuğluk’un vakayinamelerinde övücü sözlerle anılmasının başlıca nedeni dönemin iki büyük Müslüman gücüne, Müslüman din önderleri ile emirlere karşı uzlaşmacı bir tutum takınmasıydı. Mutasavvıflara ve öbür din önderlerine büyük mali destek sağlayan ve önemli kararlan onlara danışarak alan Firuz Şah emirlere de geniş özerklik tanıdı. Ama Hint Müslümanlarla Hinduizmden Müslümanlığa geçenlerin önemli mevkilere yükselmesi olanağını kısıtlayınca değişen siyasal koşullara ayak uydurmayı kolaylaştıran önemli bir denge öğesini yitirmiş oldu. Firuz Şah ayrıca subaylara (görevlilere) peşin para ödeme yerine toprak geliri tahsis etme yöntemini getirdi, kimi mevkilerin babadan oğula geçmesini sağladı ve irat çiftçiliği sistemini genişletti. Son 50 yılın güçlü hükümdarlarının merkeziyetçi politikalarını tersine çeviren bu önlemler sonucunda sultanlığın emirlerle gelirler sistemi üzerindeki denetimi zayıflamaya başladı. Firuz Şah’ın ölümünden sonra ise Müslüman emirlerce desteklenen vârisler arasındaki taht kavgaları ve Hindu şeflerin çıkardıktan ayaklanmalar yüzünden Delhi Sultanlığı parçalanmaya başladı.
Sultanlar
- I. Giyaseddin Tuğluk Şah (1321 - 1325)
- Muhammed bin Tuğluk (II. Muhammed Şah) (1325 - 1351)
- Mahmud bin Muhammed (Mart 1351)
- Firuz Şah Tuğluk (1351 - 1388)
- (1388 - 1389)
- (1389 - 1390)
- (1390 - 1393)
- (Mart- Nisan 1393)
- (II. Mahmud (Delhi)) (1393 - 1394)
- Firuzabad'da saltanat sürmüştür (1394 - 1398)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin Turk tarihi konusunda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Eylul 2016 Tugluk Hanedani Farsca سلطنت تغلق Soltanat e Tughluq Hindistan daki Delhi Sultanligi ni yoneten Turk kokenli hanedan سلطنت تغلق Soltanat e Tughluq Tugluk Hanedani1320 1413Tugluk hanedaniBaskentDelhiYaygin dil ler Farsca resmi dil HukumetMonarsiSultan 1321 1325I Giyaseddin Tugluk Sah 1325 1351Muhammed bin Tugluk 1351 1388Firuz Sah Tugluk 1388 1413 III Nasreddin Muhammed Sah I Iskender Sah Mahmud Nasreddin Nusret SahTarihce Kurulusu1320 Dagilisi1413Yuzolcumu Toplam3 200 000 km2Gunumuzdeki durumu Banglades Hindistan Pakistan Nepal Tugluklular Hindistan da 1320 88 arasinda Delhi Sultanligi ni yoneten hanedandir Tugluklular doneminde sultanligin topraklari en genis sinirlarina ulasmis ama daha sonra hizli yayilmanin ve merkezi otoritenin zayiflamasinin dogurdugu sorunlar yuzunden gucu iyice azalmistir Tugluklularin ilk hukumdari Giyaseddin Tugluk once Telingana yi ele gecirdikten 1323 sonra Cacnagar a sefer duzenledi Ardindan Bengal i yeniden sultanliga bagladi Giyaseddin Tugluk un olumu uzerine tahta cikan Muhammed bin Tugluk doneminde sultanlik hem altin cagini yasadi hem de gerileme donemine girdi O donemde yasamis bir tarihciye gore yeni sultanin ilk donemlerinde sultanliga bagli il sayisi 23 e yukselmis ve Hindistan Yarimadasinda sultanlik otoritesine tehdit olusturabilecek cok az il kalmisti Onceki hanedan Halaciler in yaptigi gibi Guney Hindistan da vergi veren Hindu devletlerine dokunmama politikasini terk eden Muhammed bin Tugluk henuz bir emirken bu devletlerden ikisini dogrudan sultanliga baglamisti 1326 27 arasinda da ucuncusunu Kampili topraklarina katti Daha sonra guneydeki Musluman emirleri yatistirmak ve denetim altinda tutmak amaciyla 1327 de i Devagiri ikinci baskent yapti Delhi deki hosnutsuz kitlelerin onemli bir bolumunu zor kullanarak buraya goc ettirdi Bundan kisa sure sonra Kuzey Hindistan da karisiklik cikti Bati sinirinda Kislu Han in Bengal de ise Nasireddin in baslattigi ayaklanmalar 1327 28 de bastirildi Ama bunun ardindan gelen Mogol istilasi durdurulamadi ve Delhi kapi lanna dayanan Mogollara agir vergiler odendi 1335 e gelindiginde sultanligin Guney Hindistan i elinde tutma cabasinin sonuc veremeyecegi belli olmustu Sirasiyla Mabar 1334 35 Vicayanagar Gulbarga 1339 Varangal 1345 46 ve Devletabad daki 1347 ayaklanmalarin amacina ulasmasiyla Guney Hindistan da sultanliga bagli toprak kalmadi Muhammed bin Tugluk un olumunden sonra yerine yegeni Firuz Sah Tugluk hd 1351 88 gecti Orta Cag vakayinamelerinde ulkesine baris ve zenginlik getiren dindar bir hukumdar olarak anilan Firuz Sah Bengal 1353 54 ve 1359 Orissa 1360 1361 Sind 1362 1366 67 1377 ve e 1380 seferler duzenledi Bu cabalarina karsin Bengal i ele geciremedi Sind i de ancak vergi odeyen bir vasal durumuna getirebildi Firuz Sah Tugluk un vakayinamelerinde ovucu sozlerle anilmasinin baslica nedeni donemin iki buyuk Musluman gucune Musluman din onderleri ile emirlere karsi uzlasmaci bir tutum takinmasiydi Mutasavviflara ve obur din onderlerine buyuk mali destek saglayan ve onemli kararlan onlara danisarak alan Firuz Sah emirlere de genis ozerklik tanidi Ama Hint Muslumanlarla Hinduizmden Muslumanliga gecenlerin onemli mevkilere yukselmesi olanagini kisitlayinca degisen siyasal kosullara ayak uydurmayi kolaylastiran onemli bir denge ogesini yitirmis oldu Firuz Sah ayrica subaylara gorevlilere pesin para odeme yerine toprak geliri tahsis etme yontemini getirdi kimi mevkilerin babadan ogula gecmesini sagladi ve irat ciftciligi sistemini genisletti Son 50 yilin guclu hukumdarlarinin merkeziyetci politikalarini tersine ceviren bu onlemler sonucunda sultanligin emirlerle gelirler sistemi uzerindeki denetimi zayiflamaya basladi Firuz Sah in olumunden sonra ise Musluman emirlerce desteklenen varisler arasindaki taht kavgalari ve Hindu seflerin cikardiktan ayaklanmalar yuzunden Delhi Sultanligi parcalanmaya basladi SultanlarI Giyaseddin Tugluk Sah 1321 1325 Muhammed bin Tugluk II Muhammed Sah 1325 1351 Mahmud bin Muhammed Mart 1351 Firuz Sah Tugluk 1351 1388 1388 1389 1389 1390 1390 1393 Mart Nisan 1393 II Mahmud Delhi 1393 1394 Firuzabad da saltanat surmustur 1394 1398