Tuhaf Savaş (1 Eylül 1939 - 10 Mayıs 1940), II. Dünya Savaşı kıta Avrupası savaşları içinde geçen, Polonya'nın işgali başlangıcıyla Fransa Seferi başlangıcı arasında geçen harekât ve muharebe dizisidir.
Tuhaf Savaş | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Batı Cephesi (II. Dünya Savaşı) | |||||||
Downing Street No.10 adlı mevzinin dışındaki İngiliz ve Fransız birlikleri, 28 Kasım 1939 | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Birleşik Krallık Fransa | Almanya |
Avrupa'nın bütün büyük güçleri birbirlerine savaş ilan etmesine karşılık, bu dönemde Almanya'nın işgallerine karşı büyük ölçekli bir askeri tepki verilmemiştir. Diğer dillerde aynı kavram Almanya'da Sitzkrieg ("oturma savaşı/oturulan savaş", Blitzkrieg'e bir gönderme), Fransa'da la drôle de guerre ("komik savaş" veya "garip savaş," drôle iki anlama da gelmektedir) ve Polonya'da dziwna wojna ("garip savaş") olarak isimlendirilmiştir. İngiltere'de bu dönem bazen "Bore War" (sıkıntı savaşı, "Boer Savaşı"na (Boer War) bir gönderme) olarak adlandırılmıştır. Winston Churchill'in kelimeleriyle Twilight War (Şafak Savaşı) olarak da adlandırılmıştır.
Bekleme süreci
Alman ordusunun çoğu Polonya'dayken Siegfried Hattı'nda daha küçük bir birlik Fransa sınırını bekler. Sınırın diğer tarafındaki Majino Hattı'nda İngiliz ve Fransız birlikleri bulunmaktadır. Bu dönemde çok küçük çaplı çarpışmalar ve savaş uçakları arasında it dalaşları yaşanmıştır. Kraliyet Hava Kuvvetleri Almanya üzerine propaganda broşürleri atmıştır. Sınırlarında savaşmayan taraflar Norveç'te muharebeye girişeceklerdir. Savaşın başlamasıyla birlikte İngiltere ve Fransa, Amerikalı silah üreticilerine çok büyük hacimli silah siparişi geçerler. Henüz savaşa katılmamış olan ABD, bu talepleri karşılamış, ileriki dönemde Lend-Lease programı kapsamında destek vermeyi sürdürmüştür. Karadaki görece hareketsizliğin aksine denizde çarpışmalar hızla ilerler. Savaş ilanının hemen ardından İngiliz SS Athenia Hebridler açıklarında Almanlar tarafından batırılmış ve yıllar boyu sürecek Atlantik Savaşının ilk kayıpları yaşanmıştır. 4 Eylül günü itibarıyla Müttefikler Almanya'ya abluka uygulanacağını açıklar, Almanya ise karşı abluka ilan eder. Savaştan sonraki Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi'ndeki ifadelerinde Alfred Jodl şunları söylemiştir:
“ | 1939 yılında yenilmediysek bunun sebebi Polonya Seferi sırasında batıdaki 110 Fransız-İngiliz tümeninin 23 Alman tümeni karşısında tamamen hareketsiz kalmış olmasıdır. | „ |
—Alfred Jodl |
Saar Taarruzu
Saar Taarruzu olarak bilinen askerî harekât Saarland bölgesini savunan Alman 1. Ordusuna karşı yapılmıştır. Taarruzun amacı Alman saldırısı altındaki Polonya'ya yardım etmektir. Ancak saldırı birkaç km ilerledikten sonra aniden durdurulmuş ve Fransız birlikleri geri çekilmiştir. Fransa-Polonya askeri antlaşmasına göre Fransız Ordusu seferberlik ilanından sonra 3 gün içinde taarruza hazır gelmek durumundaydı. Fransız Ordusu Alman sınırını geçerek Alman mevzilerine kadar ilerleyecek ve düşmanla sıcak temas sağlayacaktı. Seferberlik ilanının 15. gününde (16 Eylül 1939 günü) Fransız Ordusu Almanya üzerinde tüm kuvvetleriyle taarruza geçti. Saar Taarruzu Fransa'nın Almanya'ya savaş ilanından 4 gün sonra 7 Eylül günü başlar. Wehrmacht Polonya saldırısıyla meşgul olduğu için Fransızların Almanlar karşısında bariz sayısal üstünlüğü bulunuyordu. Ancak Fransızlar Polonyalılara anlamlı bir yardımdan uzak şekilde hareket ederler. 11 Fransız tümeni Saarbrücken yakınlarındaki 32 km uzunluğundaki cephe hattı boyunca zayıf Alman mevzilerine karşı ilerlerler. İçinde 1 zırhlı tümen, 3 mekanize tümen bulunan 40 tümen hiçbir direnişle karşılaşmadan sınırın 8 km içindeki boşaltılmış olan 20 Alman köyünü işgal eder. Gönülsüzce başlanılan taarruz yoğun mayınlı gelince durdurulur. 12 Eylül günü İngiltere-Fransa Savaş Konseyi Fransa'nın Abbeville'de toplanır. Almanların kendilerine saldırmasını ve dolayısıyla savunma türü savaşı tercih eden Fransızlar durma kararı alır. Fransız komutan Maurice Gamelin Siegfried Hattına 1 km uzaklıkta durma kararı alır, bu kararı Polonyalılara bildirmez. Tam tersine Polonyalı Mareşal Edward Rydz-Śmigły'ya Almanlarla temas edildiği bilgisi verilir. Ertesi gün Polonya Genelkurmay Başkanlığı'na resmî bilgi verilerek genel taarruzun 17-20 Eylül arasında planlandığı belirtilir. Ancak buna rağmen Fransız birlikleri Maginot Hattı gerisine kışlalarına çekilir. Tuhaf Savaş başlamış olur.
Kış Savaşı
Tuhaf Savaş dönemindeki en önemli gelişmelerden bir tanesi de 30 Kasım 1939 tarihinde Sovyetler Birliği ve Finlandiya arasında patlak veren Kış Savaşı olur. Özellikle Fransa ve İngiltere kamuoyu savunma konumundaki Finlandiya'dan yana taraf tutacaktır. Saldırı sebebiyle Sovyetler Birliği Milletler Cemiyeti'nden atılacaktır. Finlandiya'ya yardım için hazırlanan İngiliz birlikleri Norveç'e gönderilecektir. 20 Mart 1941 tarihinde Kış Savaşının sonuçlanmasının ardından istifa eden Fransa Başbakanı Édouard Daladier'in görevi bırakma sebeplerinden birisi de Finlandiya'nın mağlup olmasıdır.
Danimarka ve Norveç'in işgali
olarak bilinen olayda Norveç'in savaş sırasında tarafsız kalmayacağına dair kaygılar hem Müttefikler hem de Almanlar tarafında belirir. Ayrıca Hitler savaş sanayisi için elzem olan demir cevherinin bulunduğu tarafsız İsveç ile ticaretine sekte vurulmasına engel olmak istemekteydi. Weserübung adı verilen harekâtla Danimarka ve Norveç'i 9 Nisan 1940 günü işgal eden Almanlar 9 Haziran günü Norveç teslim oluncaya kadar Müttefiklerle savaşır.
İngiltere'de hükûmet değişimi
Norveç'teki Müttefik harekâtının başarısızlığı sonucunda İngiltere Başbakanı Neville Chamberlain Avam Kamarası'nda yoğun eleştiri alır. hükûmet 200 oya karşı 281 oyla güvenoyu alsa da Chamberlain ulusal bir cephe hükûmetini yürütemeyeceğini görür. 10 Mayıs 1940 tarihinde Başbakanlık görevinde istifa etse de Muhafazakâr Parti liderliğini bırakmaz. Kral VI. George Chamberlain'in yatıştırma politikasına karşı çıkan Winston Churchill'i hükûmeti kurmakla görevlendirir. Churchill kurduğu yeni koalisyon hükûmetini İşçi Partisi, Muhafazakâr Parti, Liberal Parti ve partisiz bakanlardan kurar.
Sonraki dönem
Tuhaf Savaş kapsamındaki askerî harekât genellikle denizde olmuştur. Atlantik Savaşı'nın önemli bir bölümü Tuhaf Savaş döneminde geçmiştir. Diğer önemli olaylar şu şekilde sıralanabilir:
- 17 Eylül 1939 tarihinde Kraliyet Donanmasına bağlı muharebe kruvazörü Kriegsmarine'e bağlı denizaltısı tarafından batırılır. 15 dakikada batan gemide 518 mürettebat hayatını kaybeder. Savaşta kaybedilen ilk İngiliz savaş gemisidir.
- 14 Ekim 1939 tarihinde Kraliyet Donanmasına bağlı zırhlı İskoçya'daki Scapa Flow Üssünde Kriegsmarine'e bağlı U-47 denizaltısı tarafından batırılır. Hayatını kaybeden 833 mürettebat arasında Filo komutanı Henry Blagrove da bulunmaktadır.
- Bu dönemde İngiltere üzerine Luftwaffe hava saldırıları 16 Ekim 1939 günü itibarıyla başlar.
- Aralık ayında DKM Admiral Graf Spee İngiliz donanmasıyla girdiği muharebeden yaralı olarak uzaklaştıktan sonra Montevideo limanına gittiği zaman sıkıştırılınca, mürettebat tarafından batırılır.
- HMS Courageous
- HMS Royal Oak
- U-47
- DKM Admiral Graf Spee
Resmî savaş ilanından yaklaşık 8 ay sonra 10 Mayıs 1940 günü Almanlar Belçika, Hollanda ve Lüksemburg'u işgal ederek Tuhaf Savaş dönemini sona erdirir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Benzer bir yorum da General Siegfried Westphal'den gelmiştir. tarafından çekilen World at War belgeselinde 1939 Eylül ayında Fransa tüm gücüyle saldırması durumunda ancak bir iki hafta dayanabileceğini öne sürmüştür.
- ^ 16 Şubat 1940 tarihinde yaşanan olayda uluslararası sularda İngiliz savaş esirlerini taşıyan ticari bir Alman gemisi Norveçli yetkililer tarafından üstünkörü denetlendikten sonra salıverilmiş, İngiliz donanmasının ısrarlı müdahalesi sonrası ise gemideki savaş esirleri kurtarılmıştır
- ^ Batık koordinatları 50°10′K 14°45′B / 50.167°K 14.750°B
- ^ Batık koordinatları 58°55′K 02°59′B / 58.917°K 2.983°B
- ^ Batık koordinatları 34°58′G 56°17′B / 34.967°G 56.283°B
Dış bağlantılar
- Tuhaf Savaş ile ilgili site2 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 3 Nisan 2013 tarihinde erişilmiştir
Wikimedia Commons'ta Tuhaf Savaş ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tuhaf Savas 1 Eylul 1939 10 Mayis 1940 II Dunya Savasi kita Avrupasi savaslari icinde gecen Polonya nin isgali baslangiciyla Fransa Seferi baslangici arasinda gecen harekat ve muharebe dizisidir Tuhaf SavasBati Cephesi II Dunya Savasi Downing Street No 10 adli mevzinin disindaki Ingiliz ve Fransiz birlikleri 28 Kasim 1939TarihEkim 1939 Nisan 1940BolgeMajino Hatti ve Siegfried HattiSonucFransa SeferiTaraflarBirlesik Krallik FransaAlmanya Avrupa nin butun buyuk gucleri birbirlerine savas ilan etmesine karsilik bu donemde Almanya nin isgallerine karsi buyuk olcekli bir askeri tepki verilmemistir Diger dillerde ayni kavram Almanya da Sitzkrieg oturma savasi oturulan savas Blitzkrieg e bir gonderme Fransa da la drole de guerre komik savas veya garip savas drole iki anlama da gelmektedir ve Polonya da dziwna wojna garip savas olarak isimlendirilmistir Ingiltere de bu donem bazen Bore War sikinti savasi Boer Savasi na Boer War bir gonderme olarak adlandirilmistir Winston Churchill in kelimeleriyle Twilight War Safak Savasi olarak da adlandirilmistir Bekleme sureciAlman ordusunun cogu Polonya dayken Siegfried Hatti nda daha kucuk bir birlik Fransa sinirini bekler Sinirin diger tarafindaki Majino Hatti nda Ingiliz ve Fransiz birlikleri bulunmaktadir Bu donemde cok kucuk capli carpismalar ve savas ucaklari arasinda it dalaslari yasanmistir Kraliyet Hava Kuvvetleri Almanya uzerine propaganda brosurleri atmistir Sinirlarinda savasmayan taraflar Norvec te muharebeye giriseceklerdir Savasin baslamasiyla birlikte Ingiltere ve Fransa Amerikali silah ureticilerine cok buyuk hacimli silah siparisi gecerler Henuz savasa katilmamis olan ABD bu talepleri karsilamis ileriki donemde Lend Lease programi kapsaminda destek vermeyi surdurmustur Karadaki gorece hareketsizligin aksine denizde carpismalar hizla ilerler Savas ilaninin hemen ardindan Ingiliz SS Athenia Hebridler aciklarinda Almanlar tarafindan batirilmis ve yillar boyu surecek Atlantik Savasinin ilk kayiplari yasanmistir 4 Eylul gunu itibariyla Muttefikler Almanya ya abluka uygulanacagini aciklar Almanya ise karsi abluka ilan eder Savastan sonraki Nurnberg Uluslararasi Askeri Ceza Mahkemesi ndeki ifadelerinde Alfred Jodl sunlari soylemistir 1939 yilinda yenilmediysek bunun sebebi Polonya Seferi sirasinda batidaki 110 Fransiz Ingiliz tumeninin 23 Alman tumeni karsisinda tamamen hareketsiz kalmis olmasidir Alfred JodlSaar TaarruzuSaar Taarruzu olarak bilinen askeri harekat Saarland bolgesini savunan Alman 1 Ordusuna karsi yapilmistir Taarruzun amaci Alman saldirisi altindaki Polonya ya yardim etmektir Ancak saldiri birkac km ilerledikten sonra aniden durdurulmus ve Fransiz birlikleri geri cekilmistir Fransa Polonya askeri antlasmasina gore Fransiz Ordusu seferberlik ilanindan sonra 3 gun icinde taarruza hazir gelmek durumundaydi Fransiz Ordusu Alman sinirini gecerek Alman mevzilerine kadar ilerleyecek ve dusmanla sicak temas saglayacakti Seferberlik ilaninin 15 gununde 16 Eylul 1939 gunu Fransiz Ordusu Almanya uzerinde tum kuvvetleriyle taarruza gecti Saar Taarruzu Fransa nin Almanya ya savas ilanindan 4 gun sonra 7 Eylul gunu baslar Wehrmacht Polonya saldirisiyla mesgul oldugu icin Fransizlarin Almanlar karsisinda bariz sayisal ustunlugu bulunuyordu Ancak Fransizlar Polonyalilara anlamli bir yardimdan uzak sekilde hareket ederler 11 Fransiz tumeni Saarbrucken yakinlarindaki 32 km uzunlugundaki cephe hatti boyunca zayif Alman mevzilerine karsi ilerlerler Icinde 1 zirhli tumen 3 mekanize tumen bulunan 40 tumen hicbir direnisle karsilasmadan sinirin 8 km icindeki bosaltilmis olan 20 Alman koyunu isgal eder Gonulsuzce baslanilan taarruz yogun mayinli gelince durdurulur 12 Eylul gunu Ingiltere Fransa Savas Konseyi Fransa nin Abbeville de toplanir Almanlarin kendilerine saldirmasini ve dolayisiyla savunma turu savasi tercih eden Fransizlar durma karari alir Fransiz komutan Maurice Gamelin Siegfried Hattina 1 km uzaklikta durma karari alir bu karari Polonyalilara bildirmez Tam tersine Polonyali Maresal Edward Rydz Smigly ya Almanlarla temas edildigi bilgisi verilir Ertesi gun Polonya Genelkurmay Baskanligi na resmi bilgi verilerek genel taarruzun 17 20 Eylul arasinda planlandigi belirtilir Ancak buna ragmen Fransiz birlikleri Maginot Hatti gerisine kislalarina cekilir Tuhaf Savas baslamis olur Kis SavasiTuhaf Savas donemindeki en onemli gelismelerden bir tanesi de 30 Kasim 1939 tarihinde Sovyetler Birligi ve Finlandiya arasinda patlak veren Kis Savasi olur Ozellikle Fransa ve Ingiltere kamuoyu savunma konumundaki Finlandiya dan yana taraf tutacaktir Saldiri sebebiyle Sovyetler Birligi Milletler Cemiyeti nden atilacaktir Finlandiya ya yardim icin hazirlanan Ingiliz birlikleri Norvec e gonderilecektir 20 Mart 1941 tarihinde Kis Savasinin sonuclanmasinin ardindan istifa eden Fransa Basbakani Edouard Daladier in gorevi birakma sebeplerinden birisi de Finlandiya nin maglup olmasidir Danimarka ve Norvec in isgaliaz once ayni adli gemi limaninda demirli halde 16 Subat 1940 olarak bilinen olayda Norvec in savas sirasinda tarafsiz kalmayacagina dair kaygilar hem Muttefikler hem de Almanlar tarafinda belirir Ayrica Hitler savas sanayisi icin elzem olan demir cevherinin bulundugu tarafsiz Isvec ile ticaretine sekte vurulmasina engel olmak istemekteydi Weserubung adi verilen harekatla Danimarka ve Norvec i 9 Nisan 1940 gunu isgal eden Almanlar 9 Haziran gunu Norvec teslim oluncaya kadar Muttefiklerle savasir Ingiltere de hukumet degisimiNorvec teki Muttefik harekatinin basarisizligi sonucunda Ingiltere Basbakani Neville Chamberlain Avam Kamarasi nda yogun elestiri alir hukumet 200 oya karsi 281 oyla guvenoyu alsa da Chamberlain ulusal bir cephe hukumetini yurutemeyecegini gorur 10 Mayis 1940 tarihinde Basbakanlik gorevinde istifa etse de Muhafazakar Parti liderligini birakmaz Kral VI George Chamberlain in yatistirma politikasina karsi cikan Winston Churchill i hukumeti kurmakla gorevlendirir Churchill kurdugu yeni koalisyon hukumetini Isci Partisi Muhafazakar Parti Liberal Parti ve partisiz bakanlardan kurar Sonraki donemTuhaf Savas kapsamindaki askeri harekat genellikle denizde olmustur Atlantik Savasi nin onemli bir bolumu Tuhaf Savas doneminde gecmistir Diger onemli olaylar su sekilde siralanabilir 17 Eylul 1939 tarihinde Kraliyet Donanmasina bagli muharebe kruvazoru Kriegsmarine e bagli denizaltisi tarafindan batirilir 15 dakikada batan gemide 518 murettebat hayatini kaybeder Savasta kaybedilen ilk Ingiliz savas gemisidir 14 Ekim 1939 tarihinde Kraliyet Donanmasina bagli zirhli Iskocya daki Scapa Flow Ussunde Kriegsmarine e bagli U 47 denizaltisi tarafindan batirilir Hayatini kaybeden 833 murettebat arasinda Filo komutani Henry Blagrove da bulunmaktadir Bu donemde Ingiltere uzerine Luftwaffe hava saldirilari 16 Ekim 1939 gunu itibariyla baslar Aralik ayinda DKM Admiral Graf Spee Ingiliz donanmasiyla girdigi muharebeden yarali olarak uzaklastiktan sonra Montevideo limanina gittigi zaman sikistirilinca murettebat tarafindan batirilir HMS Courageous HMS Royal Oak U 47 DKM Admiral Graf Spee Resmi savas ilanindan yaklasik 8 ay sonra 10 Mayis 1940 gunu Almanlar Belcika Hollanda ve Luksemburg u isgal ederek Tuhaf Savas donemini sona erdirir Ayrica bakinizVichy FransasiKaynakca Benzer bir yorum da General Siegfried Westphal den gelmistir tarafindan cekilen World at War belgeselinde 1939 Eylul ayinda Fransa tum gucuyle saldirmasi durumunda ancak bir iki hafta dayanabilecegini one surmustur 16 Subat 1940 tarihinde yasanan olayda uluslararasi sularda Ingiliz savas esirlerini tasiyan ticari bir Alman gemisi Norvecli yetkililer tarafindan ustunkoru denetlendikten sonra saliverilmis Ingiliz donanmasinin israrli mudahalesi sonrasi ise gemideki savas esirleri kurtarilmistir Batik koordinatlari 50 10 K 14 45 B 50 167 K 14 750 B 50 167 14 750 Batik koordinatlari 58 55 K 02 59 B 58 917 K 2 983 B 58 917 2 983 Batik koordinatlari 34 58 G 56 17 B 34 967 G 56 283 B 34 967 56 283Dis baglantilarTuhaf Savas ile ilgili site2 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 3 Nisan 2013 tarihinde erisilmistir Wikimedia Commons ta Tuhaf Savas ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir