Çin yapımı Type 69 ve Type 79 tankları T-54A'nın kopyası olan Type 59'un geliştirilmiş bir versiyonudur. T-54/Type 59'dan farkı ateş ilkel kontrol sistemi ve birinci ve ikinci teker arasındaki boşluktur. Diğer geliştirmeler ise yeni motor, balistik bilgisayar ve lazer mesafe bulucusur. Type 79 versiyonu en gelişmiş versiyonudur ve 105 mm top ile donatılmıştır.
WZ 121 Type 69/79 | |
---|---|
Çeşidi | Ana Muharebe Tankı |
Uyruğu | Çin |
Hizmet geçmişi | |
Hizmet | 1982-günümüz |
Kullanıldığı savaşlar | İran-Irak Savaşı, Körfez Savaşı, Irak Savaşı |
Üretim tarihi | |
Tasarımcı | No. 60 Research Institute |
Tasarlandığı tarih | 1964-1974 |
Üretici | First Inner Mongolia Machinery Factory |
Özellikler | |
Ağırlık | 36.7 ton |
Uzunluk | 6.24 m (gövde) |
Genişlik | 3.3 m |
Yükseklik | 2.80 m |
Mürettebat | 4 |
Zırhı | 203 mm çelik |
Ana silahı | 100 mm yivsiz top (Type 69) 100 mm yivli top (Type 69-II) 105 mm Type 83 yivli top (Type-79) |
Diğer silahları | 7.62 mm'lik eşeksenli silah, 12.7 mm makineli tüfek |
Motor | Dizel 580 hp (430 kW) 15.8 bg/ton |
Süspansiyon donanımı | Burulma çubuğu |
Harekat menzili | 440 km |
Azami hızı | 50 km/s |
Tarihçe
Çin-Sovyet Ayrılığı'ndan sonra, Sovyetler Çin silah endstrisine destek vermeyi ve teknik kadroyu geri çekti. 1963'te China's 617 Factory firmasına Type-59'u geliştirme görevi verildi. Geliştirmeler 100 mm stabilize yivsiz top, yeni bir 580 bg motor ve kızılötesi projektörü kapsıyordu. Bununla birlikte PLA bu tanktan memnun olmadı ve seri olarak üretime başlanılmadı.Bazı batı araştırmacıları Type 69'u yanlış olarak T-55'in kopyası olarak görmüştür.
1969 Çin-Sovyet ayrılığı sırasındaki sınır çarpışmasında, PLA bir Sovyet T-62'sini ele geçirmiştir. Ele geçirilen tank incelenmiş ve bazı parça ve donanımları örn. Sovyet Luna kızılötesi projektörü tasarlanan tanka kopyalanarak Type 69 'un tasarımı tamamlanmıştır. Ancak Type 69 1982'ye kadar PLA servisine resmen kabul edilmedi ve o zamana kadar sınırlı sayıda kullanıldı. PLA Type 69'un performansından memnun kalmadı ama Çin'in en fazla ihraç edilen zırhlı araçlarından biri oldu. 1980'lerde 2,000 adet satışı yapılmıştır.
Tankın sade, kuvvetli ve düşük fıyatı onları dış pazarda cazibeli yapmıştır ve Çin İran-Irak savaşı sırasında yüzlerce satmıştır. Çok sayıda araç Saddam Hüseyin tarafından Körfez savaşında ve 2003 Irak savaşında kullanılmıştır.
2001 yılında Myanmar Ordusuna ait Type 69-II tanklarının Sınır Karakolu 9631 muharebesi sırasında Tayland Kraliyet Ordusuna ait M60A3 tanklarına karşı ateş açtığı bildirilmiştir.
Type 69 ve Type 79 tanklarının gövdeleri ve taretleri yaşlı Type 59'larla hemen hemen aynıydı. Tek fark daha gelişmiş ve daha iyi teknolojiye sahip olmalarıydı.Çin Type 59, 69 ve 79 tankları aynı bakış açısına, geliştirilebilirliğe ve Sovyet T-54, 55 ve 62 tanklarıyla ortak soya sahipti. 1980 ortalarında kazanç ve bilgiye sahip oldular ve Type 59/69/79 serisini çöpe atmayarak 1990'larda yeni modern tank üretimi için önayak oldular.
Bugün sadece Çin Ordu envanterinde 200 kadar Type 69/Type 79 kalmakla birlikte eğitim amaçlı ve yedek birliklerde kullanılmaktadır. Type 69/Type 79, Type 96 ve Type 99'laral değiştirilmiştir. Type 69'a üreticisi NORINCO WZ-121 adını tamıştır.
Varyantlar
Prototip modelleri
Type 69
Protip modelidir, Type 59 gövdesi üzerine kuruludur, yeni 580 bglik motor, 100 mm yivsiz top, kızılötesi projektör ve lazerli mesafe bulucu uygulanmuştır.
Type 69-I
Protipe ele geçirilen Sovyet T-62'den bazı teknolojik özellikeler dahil edilmiştir, bunlar Luna kızılötesi projektör sistemi ve NBC korumasıdır.
- Bu prototip modelleri Çin ordu servisine resmen alınana kadar az sayıda ve sadece PLA tarafından kullanılmıştır.
Üretim modelleri
Type 69-II (A)
İlk üretim versiyonu 1982'de duyuruldu. Özellikleri:
- Type 69-II 100 mm yivli yop
- Yeni FCS sistemi ile birlikte:
- TSFC 2-axis gun stabilizasyonu
- Type 70 topçu nişangahı
- TCRLA lazerli menzil bulucu
- BCLA balistik bilgisayar
- Type 889 radio
- Lastik palet etekleri
- Tarette depo rafları
- Sis havanı
Bu versiyon en çok ihraç edilen versiyondur ve Pakistan bunu lisanlı olarak üretmektedir.
Type 69-II-B/C
Type 69-II'nin komuta kontrol versiyonu olmakla birlikte ilave iletişim ekipmanları ve yardımcı güç paketi uygulanmştır. Radyo anteni için tarete uzun bir tüp eklenmiştir ve iki depo kutusu arkadadır.
Type 69 III (Type 79)
WZ-121D olarak da bilinir, Type 69-II versiyonunun batı teknolojisi ile geliştirilmişidir. PLA servisinde Type 79'lar vardır. Geliştirmeler:
- Plakalanmış lastik paleti olan ilk Çin tankıdır
- KRBN tehlikesi sezildiğinde kapakları otomatik olarak kapatan sistemin kullanıldığı ilk Çin tankıdır.
- Type 83-I 105 mm topla birlikte (L7 copyasının geliştirlmişi) takılabilir termal kol tertibatı
- Pasif kızılötesi nişangah ya da termal görüntüleme sistemi
- Palete uygulanan takılabilir lastik ayakkabılar
- British Marconi FCS sistemi ile birlikte:
- TLRLA lazerli mesafe bulucu
- BCLA balistik bilgisayar
- TGSA topçu nişangahı
- Type 79 su soğutmalı 730 bg dizel
Yabancı versiyonlar
Type 69 AMT şu an Bangladeş ordusun servisinde.(88; T69MK-IIG adında geliştirilmekle birlikte, 120 mm yivsiz top, ERA, 1200 bg motor, İran (200), Myanmar (60), Pakistan (250), Tayland (50) ve Zimbabve (10). Type 69 Irak'a da ihraç edilmiştir ancak Yeni Kara Kuvvetlerinde fazla uzun kalmamıştır. Arnavutluk 70'lerden sonra 150 adet elde etmiştir.
Askeri olmayan versiyonlar
Type 69/79'dan Çin yangın söndürme tankı geliştirilmiştir. Sadece Çin'de 3 tugayda bulunur.
Muharebe geçmişi
Irak
80'lerde Çin Irak'a 100'lerce Type 59/69 AMT sattı. 1991 Körfez savaşında, batılı araştırmacılar Irak'ın Type 69'ları 105 mm topla, 160 mm havanla ve 125 mm topla birlikte otomatik doldurma sistemi ile geliştirilmiş olduğu iddiasını ortaya atmışlardır. Tümü yeni bir zırhla daha kaplanmıştır. Bu versiyonlar Type 69-QM olarak bilinirler.1.Körfez savaşı ve 2003 Irak işgalinde hem seçkin Cumhuriyet Muhafızları hem de diğer zırhlı birliklerde kullanılmışlardır. Körfez Savaşında gelen bilgilere göre Type-69 kullanan zırhlı birlikler T-72 tanklarını kullanan seçkin Cumhuriyet Muhafızlarına göre daha çetin savaşmıştır.
Kullanıcılar
Eski kullanıcılar
Kaynakça
- "Type 69 Main Battle Tank". FAS Military Analysis Network. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2005.
- "Bangladesh Type 69/79 Tank Development & Upgrade Program". Bangladesh Military Forces. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2008.[]
- Type 69Mk. II G[]
- İngilizce Wikipedia 13/12/2008 tarihli Type 69/79 maddesi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cin yapimi Type 69 ve Type 79 tanklari T 54A nin kopyasi olan Type 59 un gelistirilmis bir versiyonudur T 54 Type 59 dan farki ates ilkel kontrol sistemi ve birinci ve ikinci teker arasindaki bosluktur Diger gelistirmeler ise yeni motor balistik bilgisayar ve lazer mesafe bulucusur Type 79 versiyonu en gelismis versiyonudur ve 105 mm top ile donatilmistir WZ 121 Type 69 79Cesidi Ana Muharebe TankiUyrugu CinHizmet gecmisiHizmet 1982 gunumuzKullanildigi savaslar Iran Irak Savasi Korfez Savasi Irak SavasiUretim tarihiTasarimci No 60 Research InstituteTasarlandigi tarih 1964 1974Uretici First Inner Mongolia Machinery FactoryOzelliklerAgirlik 36 7 tonUzunluk 6 24 m govde Genislik 3 3 mYukseklik 2 80 mMurettebat 4Zirhi 203 mm celikAna silahi 100 mm yivsiz top Type 69 100 mm yivli top Type 69 II 105 mm Type 83 yivli top Type 79 Diger silahlari 7 62 mm lik eseksenli silah 12 7 mm makineli tufekMotor Dizel 580 hp 430 kW 15 8 bg tonSuspansiyon donanimi Burulma cubuguHarekat menzili 440 kmAzami hizi 50 km sTarihceCin Sovyet Ayriligi ndan sonra Sovyetler Cin silah endstrisine destek vermeyi ve teknik kadroyu geri cekti 1963 te China s 617 Factory firmasina Type 59 u gelistirme gorevi verildi Gelistirmeler 100 mm stabilize yivsiz top yeni bir 580 bg motor ve kizilotesi projektoru kapsiyordu Bununla birlikte PLA bu tanktan memnun olmadi ve seri olarak uretime baslanilmadi Bazi bati arastirmacilari Type 69 u yanlis olarak T 55 in kopyasi olarak gormustur 1969 Cin Sovyet ayriligi sirasindaki sinir carpismasinda PLA bir Sovyet T 62 sini ele gecirmistir Ele gecirilen tank incelenmis ve bazi parca ve donanimlari orn Sovyet Luna kizilotesi projektoru tasarlanan tanka kopyalanarak Type 69 un tasarimi tamamlanmistir Ancak Type 69 1982 ye kadar PLA servisine resmen kabul edilmedi ve o zamana kadar sinirli sayida kullanildi PLA Type 69 un performansindan memnun kalmadi ama Cin in en fazla ihrac edilen zirhli araclarindan biri oldu 1980 lerde 2 000 adet satisi yapilmistir Tankin sade kuvvetli ve dusuk fiyati onlari dis pazarda cazibeli yapmistir ve Cin Iran Irak savasi sirasinda yuzlerce satmistir Cok sayida arac Saddam Huseyin tarafindan Korfez savasinda ve 2003 Irak savasinda kullanilmistir 2001 yilinda Myanmar Ordusuna ait Type 69 II tanklarinin Sinir Karakolu 9631 muharebesi sirasinda Tayland Kraliyet Ordusuna ait M60A3 tanklarina karsi ates actigi bildirilmistir Type 69 ve Type 79 tanklarinin govdeleri ve taretleri yasli Type 59 larla hemen hemen ayniydi Tek fark daha gelismis ve daha iyi teknolojiye sahip olmalariydi Cin Type 59 69 ve 79 tanklari ayni bakis acisina gelistirilebilirlige ve Sovyet T 54 55 ve 62 tanklariyla ortak soya sahipti 1980 ortalarinda kazanc ve bilgiye sahip oldular ve Type 59 69 79 serisini cope atmayarak 1990 larda yeni modern tank uretimi icin onayak oldular Bugun sadece Cin Ordu envanterinde 200 kadar Type 69 Type 79 kalmakla birlikte egitim amacli ve yedek birliklerde kullanilmaktadir Type 69 Type 79 Type 96 ve Type 99 laral degistirilmistir Type 69 a ureticisi NORINCO WZ 121 adini tamistir VaryantlarPrototip modelleri Type 69Type 69 Protip modelidir Type 59 govdesi uzerine kuruludur yeni 580 bglik motor 100 mm yivsiz top kizilotesi projektor ve lazerli mesafe bulucu uygulanmustir Type 69 I Protipe ele gecirilen Sovyet T 62 den bazi teknolojik ozellikeler dahil edilmistir bunlar Luna kizilotesi projektor sistemi ve NBC korumasidir Bu prototip modelleri Cin ordu servisine resmen alinana kadar az sayida ve sadece PLA tarafindan kullanilmistir Uretim modelleri Type 69 IIType 69 II A Ilk uretim versiyonu 1982 de duyuruldu Ozellikleri Type 69 II 100 mm yivli yop Yeni FCS sistemi ile birlikte TSFC 2 axis gun stabilizasyonu Type 70 topcu nisangahi TCRLA lazerli menzil bulucu BCLA balistik bilgisayar Type 889 radio Lastik palet etekleri Tarette depo raflari Sis havani Bu versiyon en cok ihrac edilen versiyondur ve Pakistan bunu lisanli olarak uretmektedir Type 69 II B C Type 69 II nin komuta kontrol versiyonu olmakla birlikte ilave iletisim ekipmanlari ve yardimci guc paketi uygulanmstir Radyo anteni icin tarete uzun bir tup eklenmistir ve iki depo kutusu arkadadir Type 69 III Type 79 Type 79 WZ 121D olarak da bilinir Type 69 II versiyonunun bati teknolojisi ile gelistirilmisidir PLA servisinde Type 79 lar vardir Gelistirmeler Plakalanmis lastik paleti olan ilk Cin tankidir KRBN tehlikesi sezildiginde kapaklari otomatik olarak kapatan sistemin kullanildigi ilk Cin tankidir Type 83 I 105 mm topla birlikte L7 copyasinin gelistirlmisi takilabilir termal kol tertibati Pasif kizilotesi nisangah ya da termal goruntuleme sistemi Palete uygulanan takilabilir lastik ayakkabilar British Marconi FCS sistemi ile birlikte TLRLA lazerli mesafe bulucu BCLA balistik bilgisayar TGSA topcu nisangahi Type 79 su sogutmali 730 bg dizelYabanci versiyonlar Type 69 AMT su an Banglades ordusun servisinde 88 T69MK IIG adinda gelistirilmekle birlikte 120 mm yivsiz top ERA 1200 bg motor Iran 200 Myanmar 60 Pakistan 250 Tayland 50 ve Zimbabve 10 Type 69 Irak a da ihrac edilmistir ancak Yeni Kara Kuvvetlerinde fazla uzun kalmamistir Arnavutluk 70 lerden sonra 150 adet elde etmistir Askeri olmayan versiyonlar Type 69 79 dan Cin yangin sondurme tanki gelistirilmistir Sadece Cin de 3 tugayda bulunur Muharebe gecmisiIrak Nasiriye yakinlarinda yanan bir Type 69II 80 lerde Cin Irak a 100 lerce Type 59 69 AMT satti 1991 Korfez savasinda batili arastirmacilar Irak in Type 69 lari 105 mm topla 160 mm havanla ve 125 mm topla birlikte otomatik doldurma sistemi ile gelistirilmis oldugu iddiasini ortaya atmislardir Tumu yeni bir zirhla daha kaplanmistir Bu versiyonlar Type 69 QM olarak bilinirler 1 Korfez savasi ve 2003 Irak isgalinde hem seckin Cumhuriyet Muhafizlari hem de diger zirhli birliklerde kullanilmislardir Korfez Savasinda gelen bilgilere gore Type 69 kullanan zirhli birlikler T 72 tanklarini kullanan seckin Cumhuriyet Muhafizlarina gore daha cetin savasmistir Kullanicilar Pakistan 400 Banglades 310 Cin 200 Iran 200 Myanmar 60 Tayland 95 Sri Lanka 20 Zimbabve 10 Sudan Lisans altinda uretimi yapilmistirEski kullanicilar Irak 1500 Type 59 ve Type 69 larin hepsi 1990 larda yok edildi ya da parcalara ayrildi Kaynakca Gelbart Marsh 1996 Tanks main battle and light tanks Brassey s UK Ltd ss 18 19 ISBN 185753168X Type 69 Main Battle Tank FAS Military Analysis Network 23 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2005 Bangladesh Type 69 79 Tank Development amp Upgrade Program Bangladesh Military Forces Erisim tarihi 9 Mayis 2008 olu kirik baglanti Type 69Mk II G olu kirik baglanti Ingilizce Wikipedia 13 12 2008 tarihli Type 69 79 maddesi