Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tzepta Kalesi (Gürcüce: წეფთის ციხე), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Ustamisi olan Eskikale köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kaledir. Başkale adıyla günümüzde Eskikale'nin bir mahallesi olan Tzepta (წეფთა), eskiden ayrı bir köydü ve kale de bu köyün adını taşmaktadır. Eskikale köyünün eski adından dolayı Ustamisi Kalesi olarak da bilinir.
 | |
| Diğer ad(lar) | Ustamisi Kalesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Durum | Yıkıntılar |
| Tür | Kale |
| Konum | Eskikale, Şavşat |
| Koordinatlar | 41°17′33″K 42°11′26″D / 41.29250°K 42.19056°D |
| Tamamlanma | 8-9. yüzyıl |
| Yükseklik | |
| Mimari | Gürcü mimarisi |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Moloz taş, kireç harcı |
Tarihçe
Tzepta köyü ve Tzepta Kalesi, Orta Çağ'da Gürcistan'ın bir parçası olan Şavşeti bölgesinde yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu köyü ve kaleyi, 16. yüzyılın ikinci yarısının hemen başında Gürcülerden ele geçirmiştir. Ardından Osmanlı idaresi tarafından Şavşat sancağı kurulmuş ve sancakbeyi olarak Gürcü tavadi İosebiti atanmıştır. Yapısal özellikleri açısından Tzepta Kalesi'nin 8-9. yüzyılda inşa edildiğini tahmin edilmektedir. Nitekim eski Gürcü kaynaklarında Tzepta Kalesi'nden söz edilmiştir. Söz konusu kaynaklara göre 998 yılında III. Davit Kurapalati’ye yenilen III. Bagrat’ın (975-1014) babası Gurgen bu kaleye sığınmıştır. 1028’de Gürcü aznaurlar Kral IV. Bagrat’a (1027-1072) ihanet edip Tzepta Kalesi’ni Bizans’a teslim etmiştir. Tzepta Kalesi, doğrudan Kvatetrisi Kalesi’ni görüyordu ve Şavşeti-Klarceti savunma sisteminin bir parçasıydı. Tarihsel Gürcistan'ın güney kesiminin en önemli kalelerinden biri sayılan Tzepta Kalesi zaman içinde yıkılmış, günümüze yüksek duvarlar, temel seviyesine kadar yıkılmış kilise ve olduğu sanılan büyük bir yapı ulaşmıştır.
Mimari
Tzepta Kalesi veya Ustamisi Kalesi (45 × 36 m), Şavşat Çayı'nın sağ kıyısında, İmerhevi bölgesinden Artvin kentine giden yolun sağ kıyısında bulunmaktadır. Bugün Başkale olarak adlandırılan Tzepta köyüne yukarıdan bakan kayalık bir tepede, kireç harcı ve moloz taşlarla inşa edilmiştir. Kale deniz seviyesinden 1.876 metre yükseklikte olup surları, üzerinde yer aldığı tepenin dış hatları boyunca dolanır. Kaleye sadece kuzeybatı taraftan ulaşılabilmektedir. Güneydoğu taraftaki surları daha iyi korunmuş olup günümüzde bu surların yüksekliği 8-10 metredir. Kuzeydoğu surları ise temeline kadar yıkılmıştır. Kale bu taraftan en iyi doğal korumaya sahiptir. Bazı kısımlarda bugüne ulaşan surların yüksekliği 10-15 metreyi bulmaktadır. Surların kalınlığı ise 1-1,7 metre arasında değişmektedir. Kalenin iki kulesinden biri güneybatı kısmında yer alır. Bu kule 2,40 metre kadar surların dışına taşmaktadır. Yarım dairesel plana sahip olan kulenin kalan kısmı surların içine yerleştirilmiştir. Bu kule temel seviyesine kadar yıkılmıştır. İkinci kule, surların güneybatı kısmına yerleştirilmiş olup yarı dairesel bir forma sahiptir. Çapı 5 metre olan kulenin bugüne kalan duvarlarının yüksekliği 9 metreyi bulur. Surların dışında kalan büyük bir yapı bulunmaktadır. Bu yapının olduğu tahmin edilmektedir. Temel seviyesine kadar yıkılmış olan Tzepta Kalesi Kilisesi, tek nefli bir yapıdır.
Kaynakça
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 57. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 35. 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ Şavşeti (შავშეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2011, s. 16. 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Kartlis Tshovreba Yer Adları ve Arkeoloji Sözlüğü (ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი), Tiflis, 2013, s. 610 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Şavşeti (შავშეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 56-57. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 317, .
- ^ Şavşeti (შავშეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 50-51. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tzepta Kalesi Gurcuce წეფთის ციხე tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli ve eski adi Ustamisi olan Eskikale koyunde Orta Cag da Gurculerden kalma bir kaledir Baskale adiyla gunumuzde Eskikale nin bir mahallesi olan Tzepta წეფთა eskiden ayri bir koydu ve kale de bu koyun adini tasmaktadir Eskikale koyunun eski adindan dolayi Ustamisi Kalesi olarak da bilinir Tzepta KalesiDiger ad lar Ustamisi KalesiGenel bilgilerDurumYikintilarTurKaleKonumEskikale SavsatKoordinatlar41 17 33 K 42 11 26 D 41 29250 K 42 19056 D 41 29250 42 19056Tamamlanma8 9 yuzyilYukseklikMimariGurcu mimarisiTeknik ayrintilarMalzemeMoloz tas kirec harciTarihceTzepta koyu ve Tzepta Kalesi Orta Cag da Gurcistan in bir parcasi olan Savseti bolgesinde yer aliyordu Nitekim Osmanlilar bu koyu ve kaleyi 16 yuzyilin ikinci yarisinin hemen basinda Gurculerden ele gecirmistir Ardindan Osmanli idaresi tarafindan Savsat sancagi kurulmus ve sancakbeyi olarak Gurcu tavadi Iosebiti atanmistir Yapisal ozellikleri acisindan Tzepta Kalesi nin 8 9 yuzyilda insa edildigini tahmin edilmektedir Nitekim eski Gurcu kaynaklarinda Tzepta Kalesi nden soz edilmistir Soz konusu kaynaklara gore 998 yilinda III Davit Kurapalati ye yenilen III Bagrat in 975 1014 babasi Gurgen bu kaleye siginmistir 1028 de Gurcu aznaurlar Kral IV Bagrat a 1027 1072 ihanet edip Tzepta Kalesi ni Bizans a teslim etmistir Tzepta Kalesi dogrudan Kvatetrisi Kalesi ni goruyordu ve Savseti Klarceti savunma sisteminin bir parcasiydi Tarihsel Gurcistan in guney kesiminin en onemli kalelerinden biri sayilan Tzepta Kalesi zaman icinde yikilmis gunumuze yuksek duvarlar temel seviyesine kadar yikilmis kilise ve oldugu sanilan buyuk bir yapi ulasmistir MimariTzepta Kalesi veya Ustamisi Kalesi 45 36 m Savsat Cayi nin sag kiyisinda Imerhevi bolgesinden Artvin kentine giden yolun sag kiyisinda bulunmaktadir Bugun Baskale olarak adlandirilan Tzepta koyune yukaridan bakan kayalik bir tepede kirec harci ve moloz taslarla insa edilmistir Kale deniz seviyesinden 1 876 metre yukseklikte olup surlari uzerinde yer aldigi tepenin dis hatlari boyunca dolanir Kaleye sadece kuzeybati taraftan ulasilabilmektedir Guneydogu taraftaki surlari daha iyi korunmus olup gunumuzde bu surlarin yuksekligi 8 10 metredir Kuzeydogu surlari ise temeline kadar yikilmistir Kale bu taraftan en iyi dogal korumaya sahiptir Bazi kisimlarda bugune ulasan surlarin yuksekligi 10 15 metreyi bulmaktadir Surlarin kalinligi ise 1 1 7 metre arasinda degismektedir Kalenin iki kulesinden biri guneybati kisminda yer alir Bu kule 2 40 metre kadar surlarin disina tasmaktadir Yarim dairesel plana sahip olan kulenin kalan kismi surlarin icine yerlestirilmistir Bu kule temel seviyesine kadar yikilmistir Ikinci kule surlarin guneybati kismina yerlestirilmis olup yari dairesel bir forma sahiptir Capi 5 metre olan kulenin bugune kalan duvarlarinin yuksekligi 9 metreyi bulur Surlarin disinda kalan buyuk bir yapi bulunmaktadir Bu yapinin oldugu tahmin edilmektedir Temel seviyesine kadar yikilmis olan Tzepta Kalesi Kilisesi tek nefli bir yapidir Kaynakca a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 57 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 s 35 29 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Savseti შავშეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2011 s 16 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 Kartlis Tshovreba Yer Adlari ve Arkeoloji Sozlugu ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი Tiflis 2013 s 610 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941158964 Savseti შავშეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2016 s 56 57 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 317 ISBN 978 9941 478 17 8 Savseti შავშეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2016 s 50 51 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6