Tüm-Birlik Devlet Siyasi İdaresi veya resmi adıyla Halk Komiserleri Konseyi Birleşik Devlet Siyasi İdaresi, (Rusça: Объединённое государственное политическое управление при СНК СССР) Obyedinyonnoye gosudarstvennoye politiçeskoye upravleniye pri SNK SSSR; kısaca ОГПУ (OGPU), 1923'ten 1934'e kadar faaliyet yürüten Sovyetler Birliği'nin gizli polis servisi.
OGPU / ОГПУ | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Kuruluş tarihi | 15 Kasım 1923 |
Önceki kurum | |
Kapanış tarihi | 10 Temmuz 1934 |
Sonraki kurum | |
Türü | Gizli polis teşkilatı |
Bağlılığı | Sovyetler Birliği hükûmeti (Halk Komiserleri Konseyi) |
Adres | Lubyanka Binası, Moskova |
Yönetici(ler) |
|
Sovyetler Birliği’nin Aralık 1922’de kurulmasıyla birlikte yeni devlet güvenliği üzerinde kontrol uygulamak için birleşik bir örgütlenme gerekmekteydi. Böylece, 15 Kasım 1923'te Devlet Siyasi Müdürlüğü (Gosudarstvennoye politiçeskoye upravleniye, GPU), NKVD'den ayrıldı ve tüm yaplanmalar Ortak Devlet Siyasi Müdürlüğü olarak doğrudan Halk Komiserleri Konseyi'ne girdi. GPU başkanı Felix Dzerzhinsky, OGPU'nun ilk şefi oldu.
Öncesindeki GPU gibi, OGPU da 1917-1922’deki Çeka'nın orijinal Bolşevik gizli polisine göre daha kısıtlayıcı bir şekilde çalıştı. Çeka'nın aksine, OGPU'nın "karşı-devrimcileri vurma" gibi bir görevi yoktu, siyasi suçluların yargıçların önüne çıkarılması gerekiyordu. OGPU yetkileri, 1926'da bu suçu "devlet karşıtı terörizm ile ilgili" bir içerecek şekilde değiştirildi. Buna karşın hükümler ucu açık bir şekilde yazılmış ve çok geniş bir şekilde yorumlanmıştır. O zamandan önce bile, OGPU en istisnai olaylara karışanları yargılamak için, genellikle herhangi bir tanık çağırmadan mahkemeler kurmuştu. Zamanla, OGPU'nun fiili güçleri Çeka’nın güçlerinden daha da büyük bile geldi.
GPU / OGPU, 1924-1925 Güven Operasyonu ile birlikte büyük bir başarı elde etti. OGPU temsilcileri Batı Avrupa’daki beyaz göçmenlerle temasa geçti ve komünist rejimi devirmeye çalışan "Güven" olarak bilinen geniş bir grubu temsil ediyormuş gibi yaptı. Sürgün edilen Ruslar, "Güven" e, yabancı istihbarat teşkilatlarında olduğu gibi, büyük miktarda para ve malzeme verdi. Sovyet ajanları nihayet Güven ile buluşmak için önde gelen anti-komünist yöneticilerden 'yi Rusya'ya çekmeyi başardı. Reiily Eylül 1925'te Sovyetler Birliği'nde yakalandı ve infaz edildi. "Güven" daha sonra çözüldü ve bu durum OGPU için büyük bir propaganda oldu.
1927'den 1929'a kadar OGPU, muhalefet darbesiyle ilgili yoğun soruşturmalara girdi. Sovyet hükûmeti, Sovyet karşıtı her türlü muhalefet görüşünün tehlikeli olarak kabul edilmesi gerektiği ve GPU'ya düşman unsurlar bulma yetkisi verdiği konusunda bir kararname yayınladı. Bu, 1928 yılının Mart ayında, endüstriyel sabotajların ve düşmanca komplolarda yer aldığı iddia edilen bir kovuşturmanın yargılamasını barındıran Şahtı Duruşması'na yol açtı. Bu dava Stalin dönemi sırasında açılan birçok davadan ilki olacaktı.
OGPU Gulag sistemini planladı ve kurdu. Ayrıca, Sovyet hükûmetinin başkanlığındaki bir operasyonda Rus Ortodoks Kilisesi, Yunan Katolikleri, Latin Katolikleri, İslam ve diğer dini örgütlere baskı birimleri kurdu. OGPU aynı zamanda, Sovyetler Birliği'nin erken dönemlerinde anarşistlerin ve diğer muhalif sol kanat fraksiyonlarının tespitinden, tutuklanmasından ve tasfiyesinden sorumlu olan başlıca gizli polis teşkilatıydı.
GPU, 1934'te Sincan'a Sovyet müdahalesi sırasında Sovyet güçlerini yönetti.
OGPU, 1934 yılının Temmuz ayında, yeni oluşturulan tüm sendika İçişleri Halk Komiserliği (NKVD) olarak yeniden şekillendirildi. Daha sonra daha yaygın olarak bilinen Devlet Güvenlik Komitesi (KGB) oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Overy, Richard (2004). The Dictators: Hitler's Germany, Stalin's Russia. Londra: W. W. Norton. ISBN .
- ^ Andrew D. W. Forbes (1986). Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911–1949. Cambridge, England: Cambridge University Press Archive. s. 120. ISBN . Erişim tarihi: 10 Ekim 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tum Birlik Devlet Siyasi Idaresi veya resmi adiyla Halk Komiserleri Konseyi Birlesik Devlet Siyasi Idaresi Rusca Obedinyonnoe gosudarstvennoe politicheskoe upravlenie pri SNK SSSR Obyedinyonnoye gosudarstvennoye politiceskoye upravleniye pri SNK SSSR kisaca OGPU OGPU 1923 ten 1934 e kadar faaliyet yuruten Sovyetler Birligi nin gizli polis servisi Tum Birlik Devlet Siyasi IdaresiOGPU OGPUObedinyonnoe gosudarstvennoe politicheskoe upravlenie pri SNK SSSR Obyedinyonnoye gosudarstvennoye politiceskoye upravleniye pri SNK SSSRGenel bilgilerKurulus tarihi15 Kasim 1923Onceki kurumDevlet Siyasi MudurluguKapanis tarihi10 Temmuz 1934Sonraki kurumNKVDTuruGizli polis teskilatiBagliligiSovyetler Birligi hukumeti Halk Komiserleri Konseyi AdresLubyanka Binasi MoskovaYonetici ler Feliks Dzerjinski 1923 26 1926 34 Sovyetler Birligi nin Aralik 1922 de kurulmasiyla birlikte yeni devlet guvenligi uzerinde kontrol uygulamak icin birlesik bir orgutlenme gerekmekteydi Boylece 15 Kasim 1923 te Devlet Siyasi Mudurlugu Gosudarstvennoye politiceskoye upravleniye GPU NKVD den ayrildi ve tum yaplanmalar Ortak Devlet Siyasi Mudurlugu olarak dogrudan Halk Komiserleri Konseyi ne girdi GPU baskani Felix Dzerzhinsky OGPU nun ilk sefi oldu Oncesindeki GPU gibi OGPU da 1917 1922 deki Ceka nin orijinal Bolsevik gizli polisine gore daha kisitlayici bir sekilde calisti Ceka nin aksine OGPU nin karsi devrimcileri vurma gibi bir gorevi yoktu siyasi suclularin yargiclarin onune cikarilmasi gerekiyordu OGPU yetkileri 1926 da bu sucu devlet karsiti terorizm ile ilgili bir icerecek sekilde degistirildi Buna karsin hukumler ucu acik bir sekilde yazilmis ve cok genis bir sekilde yorumlanmistir O zamandan once bile OGPU en istisnai olaylara karisanlari yargilamak icin genellikle herhangi bir tanik cagirmadan mahkemeler kurmustu Zamanla OGPU nun fiili gucleri Ceka nin guclerinden daha da buyuk bile geldi GPU OGPU 1924 1925 Guven Operasyonu ile birlikte buyuk bir basari elde etti OGPU temsilcileri Bati Avrupa daki beyaz gocmenlerle temasa gecti ve komunist rejimi devirmeye calisan Guven olarak bilinen genis bir grubu temsil ediyormus gibi yapti Surgun edilen Ruslar Guven e yabanci istihbarat teskilatlarinda oldugu gibi buyuk miktarda para ve malzeme verdi Sovyet ajanlari nihayet Guven ile bulusmak icin onde gelen anti komunist yoneticilerden yi Rusya ya cekmeyi basardi Reiily Eylul 1925 te Sovyetler Birligi nde yakalandi ve infaz edildi Guven daha sonra cozuldu ve bu durum OGPU icin buyuk bir propaganda oldu 1927 den 1929 a kadar OGPU muhalefet darbesiyle ilgili yogun sorusturmalara girdi Sovyet hukumeti Sovyet karsiti her turlu muhalefet gorusunun tehlikeli olarak kabul edilmesi gerektigi ve GPU ya dusman unsurlar bulma yetkisi verdigi konusunda bir kararname yayinladi Bu 1928 yilinin Mart ayinda endustriyel sabotajlarin ve dusmanca komplolarda yer aldigi iddia edilen bir kovusturmanin yargilamasini barindiran Sahti Durusmasi na yol acti Bu dava Stalin donemi sirasinda acilan bircok davadan ilki olacakti OGPU Gulag sistemini planladi ve kurdu Ayrica Sovyet hukumetinin baskanligindaki bir operasyonda Rus Ortodoks Kilisesi Yunan Katolikleri Latin Katolikleri Islam ve diger dini orgutlere baski birimleri kurdu OGPU ayni zamanda Sovyetler Birligi nin erken donemlerinde anarsistlerin ve diger muhalif sol kanat fraksiyonlarinin tespitinden tutuklanmasindan ve tasfiyesinden sorumlu olan baslica gizli polis teskilatiydi GPU 1934 te Sincan a Sovyet mudahalesi sirasinda Sovyet guclerini yonetti OGPU 1934 yilinin Temmuz ayinda yeni olusturulan tum sendika Icisleri Halk Komiserligi NKVD olarak yeniden sekillendirildi Daha sonra daha yaygin olarak bilinen Devlet Guvenlik Komitesi KGB oldu Ayrica bakinizSovyet gizli polis teskilatlari kronolojisiKaynakca Overy Richard 2004 The Dictators Hitler s Germany Stalin s Russia Londra W W Norton ISBN 978 0393020304 Andrew D W Forbes 1986 Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England Cambridge University Press Archive s 120 ISBN 978 0 521 25514 1 Erisim tarihi 10 Ekim 2019