Uranüs, güneş sisteminin yedinci gezegenidir ve bilinen 28 doğal uydusu vardır. Bu uydulara William Shakespeare ve Alexander Pope'un eserlerindeki karakterlerin isimleri verilmiştir.Titania ve Oberon adı verilen ilk iki uydu 1787 yılında İngiliz astronom William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Bu keşifleri 1851 yılında William Lassell tarafından (Ariel ve Umbriel) ve 1948 yılında Gerard Kuiper (Miranda) tarafından keşfedilen üç hidrostatik dengeye sahip uydu izlemiştir. Bu beş uydu gezegensel kütleye sahiptir ama güneşin etrafında dönmedikleri için cüce gezegen kategorisine alınmazlar. Kalan uydular 1985 sonrasında Voyager 2 uzay aracı ve dünya merkezli teleskoplar tarafından keşfedilmiştir.

Uranüs uyduları on üçü iç ay, beşi büyük ay ve dokuz düzensiz ay olmak üzere üç grupta incelenir. İç aylar küçük ve koyu renklidir ve gezegenin halkalarıyla aynı özellikleri taşırlar. Beş büyük ay, hidrostatik dengeye sahip olacak kadar büyük kütleye sahiptir, bunlardan dördü üzerinde kanyon ve volkanik oluşumlar gözlenmiştir. Bu beş aydan en büyü olan Titania, 1,578 km çapa sahiptir ve güneş sistemindeki 8. büyük aydır. Kütlesi dünya'nın uydusu olan Ay'ın kütlesinden 20 kat daha azdır. Düzensiz ayların yörüngeleri ise gezegenden son derece uzak ve eğimli elips şeklinde yörüngelerdir.
Keşif

Keşfedilen ilk iki uydu olan Titania ve Oberon gezegenin keşfinden altı yıl sonra, 11 Ocak 1787'de William Herschel tarafından keşfedildi. Daha sonraları Herschel altıya kadar uydu ve belki de bir gezegen halkası keşfettiğini düşünmüştür. Yaklaşık 50 yıl boyunca Herschel'in ekipmanları Uranüs'ün uydularının göründüğü tek teleskop olarak kaldı. 1840'larda daha iyi teleskoplar e Uranüs'ün gökyüzündeki daha uygun konumu sayesinde Titania ve Oberon yeniden gözlemlenebildi. Daha sonra iki yeni ay, Ariel ve Umbriel 1851 yılında William Lassell tarafından keşfedildi. Uranüs'ün uydularının Roma rakamları ile adlandırılması sistemi astronomi yayınları arasında uzun bir süre karışıklık yarattı, Herschel'in Titania ve Oberon'u Uranüs II ve IV olarak adlandırmasının mı, yoksa William Lassell'in bu uyduları I ve II olarak adlandırmasının mı kullanılacağı kesinleştirilemedi. Ariel ve Umbriel'in gözlemlerinin doğrulanmasıyla Lassell, Uranüs'ün uydularını gezegenden dışarı doğrı I, II, III ve IV olarak adlandırdı; bu adlandırma kalıcı oldu. 1852'de Herschel'in oğlu John Herschel, o dönemde bilinen dört uyduya günümüzdeki isimlerini verdi.
İsimler
İlk iki uydu 1787'de keşfedildi ama 1852'ye (iki uydu daha keşfedildikten bir yıl sonra) kadar bunlara isim verilmedi. Uydulara Uranüs'ün kaşifinin oğlu olan John Herschel tarafından isim verilmesine karar verildi. Herschel uydulara Yunan mitolojisinden isimler vermek yerine, William Shakespeare'in Bir Yaz Gecesi Rüyası adlı romanındaki iki perinin ismi olan Oberon ve Titania ve Alexander Pope'un adlı eserindeki mitolojik yaratıkların ismi olan Ariel ve Umbriel isimlerini verdi.
Uranüs uydularına verilen diğer isimler ve geldikleri yer şöyledir:
- (Alexander Pope):
- Ariel, Umbriel, Belinda
- William Shakespeare oyunları:
- Bir Yaz Gecesi Rüyası: Titania, Oberon, Puck
- Fırtına: (Ariel), Miranda, Caliban, Sycorax, Prospero, Setebos, Stephano, Trinculo, Francisco, Ferdinand
- Kral Lear: Cordelia
- Hamlet: Ophelia
- Hırçın Kız: Bianca
- Troilus ve Cressida: Cressida
- Othello: Desdemona
- Romeo ve Juliet: Juliet, Mab
- Venedik Taciri: Portia
- Size Nasıl Geliyorsa: Rosalind
- Kuru Gürültü: Margaret
- Kış Masalı: Perdita
- Atinalı Timon: Cupid
Uranüs aylarıyla aynı ismi taşıyan bazı astreoidler: 171 Ophelia, , , 666 Desdemona, ve .
Uranüs'ün uyduları listesi
Uzaklık NO | NO | Uydu | Çapı (km) | Dönüş süresi (gün) | Kütle (1014 kg) | Keşif yılı | Grubu | Görüntüsü |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | VI | Cordelia | 40 | 0.27 | 0.04 | 1986 | İç | |
2 | VII | Ophelia | 43 | 0.29 | 0.05 | 1986 | İç | |
3 | VIII | Bianca | 51 | 0.33 | 0.09 | 1986 | İç | |
4 | IX | Cressida | 80 | 0.35 | 0.34 | 1986 | İç | |
5 | X | Desdemona | 64 | 0.36 | 0.18 | 1986 | İç | |
6 | XI | Juliet | 94 | 0.37 | 0.56 | 1986 | İç | |
7 | XII | Portia | 135 | 0.42 | 1.70 | 1986 | İç | |
8 | XIII | Rosalind | 72 | 0.46 | 0.25 | 1986 | İç | |
9 | XXVII | Cupid | 18 | 0.51 | 0.005 | 2003 | İç | |
10 | XIV | Belinda | 90 | 0.55 | 0.49 | 1986 | İç | ![]() |
11 | XXV | Perdita | 30 | 0.61 | 0.017 | 1999 | İç | |
12 | XV | Puck | 164 | 0.76 | 2.90 | 1985 | İç | ![]() |
13 | XXVI | Mab | 25 | 0.92 | 0.012 | 2003 | İç | |
14 | V | Miranda | 474 | 1.47 | 65 | 1948 | Ana | ![]() |
15 | I | Ariel | 1 086 | 2.56 | 1 353 | 1851 | Ana | ![]() |
16 | II | Umbriel | 1 123 | 4.44 | 1 172 | 1851 | Ana | ![]() |
17 | III | Titania | 1 580 | 8.65 | 3 527 | 1787 | Ana | ![]() |
18 | IV | Oberon | 1 464 | 13.76 | 3 014 | 1787 | Ana | ![]() |
19 | XXII | Francisco | 22 | -266 | 0.008 | 2003 | Dış | |
20 | XVI | Caliban | 72 | -579 | 0.27 | 1997 | Dış | |
21 | XX | Stephano | 32 | -676 | 0.021 | 1999 | Dış | |
22 | XXI | Trinculo | 18 | -758 | 0.005 | 2001 | Dış | |
23 | XVII | Sycorax | 150 | -1 283 | 2.30 | 1997 | Dış | ![]() |
24 | XXIII | Margaret | 20 | 1 694 | 0.006 | 2003 | Dış | |
25 | XVIII | Prospero | 50 | -1 992 | 0.08 | 1999 | Dış | |
26 | XIX | Setebos | 48 | -2 202 | 0.07 | 1999 | Dış | |
27 | XXIV | Ferdinand | 20 | -2 823 | 0.006 | 2003 | Dış |
Kaynaklar: NASA/NSSDC, Sheppard, et al. 2005. Yeni keşfedilen dış düzensiz uydular (Francisco'dan Ferdinand'a kadar) için en isabetli veri Natural Satellites Ephemeris Service ile üretilmiştir. Düzensiz uydular Güneş tarafından ciddi oranda pertürbe edilmiştir.
Notlar
Kaynakça
- ^ a b c d e DOI:10.1086/426329 10.1086/426329
- ^ a b c "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature. USGS Astrogeology. 21 Temmuz 2006. 10 Ekim 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2006.
- ^ a b DOI:10.1126/science.233.4759.43 10.1126/science.233.4759.43
- ^ Herschel, John (1834). "On the Satellites of Uranus". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 3 (5). ss. 35-36. Bibcode:1834MNRAS...3Q..35H.
- ^ a b Lassell, W. (1851). "On the interior satellites of Uranus". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Cilt 12. ss. 15-17. Bibcode:1851MNRAS..12...15L.
- ^ Lassell, W. (1848). "Observations of Satellites of Uranus". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 8 (3). ss. 43-44. Bibcode:1848MNRAS...8...43.
- ^ a b DOI:10.1086/100198 10.1086/100198
- ^ a b DOI:10.1086/126146 10.1086/126146
- ^ a b Williams, Dr. David R. (23 Kasım 2007). "Uranian Satellite Fact Sheet". NASA (National Space Science Data Center). 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2008.
- ^ a b "Natural Satellites Ephemeris Service". IAU: Minor Planet Center. 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2011.
- ^ DOI:10.1126/science.1122882 10.1126/science.1122882
- ^ DOI:10.1006/icar.2001.6597 10.1006/icar.2001.6597
- ^ DOI:10.1016/j.icarus.2008.09.011 10.1016/j.icarus.2008.09.011
- ^ DOI:10.1086/116211 10.1086/116211
- ^ DOI:10.1016/0019-1035(88)90054-1 10.1016/0019-1035(88)90054-1
- ^ DOI:10.1086/300263 10.1086/300263
- ^ DOI:10.1006/icar.2001.6596 10.1006/icar.2001.6596
- ^ (18 Mayıs 1999). "S/1986 U 10". IAU Circular. Cilt 7171. ISSN 0081-0304. 20 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2011.
- ^ ; Jewitt, D. C. (9 Ekim 2003). "S/2003 U 3". IAU Circular. Cilt 8217. ISSN 0081-0304. 13 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2011.
- ^ DOI:10.1016/j.icarus.2006.06.005 10.1016/j.icarus.2006.06.005
- ^ Denning, W.F. (22 Ekim 1881). . Scientific American Supplement, 303. 12 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2014.
- ^ Hughes, D. W. (1994). "The Historical Unravelling of the Diameters of the First Four Asteroids". R.A.S. Quarterly Journal. 35 (3). ss. 334-344. Bibcode:1994QJRAS..35..331H.
- ^ DOI:10.1086/375909 10.1086/375909
- ^ DOI:10.1088/0034-4885/65/12/201 10.1088/0034-4885/65/12/201
- ^ Pappalardo, R. T. (1996). "Extensional tilt blocks on Miranda: Evidence for an upwelling origin of Arden Corona". Journal of Geophysical Research. 102 (E6). ss. 13,369-13,380. Bibcode:1997JGR...10213369P. doi:10.1029/97JE00802. 27 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2014.
- ^ DOI:10.1016/0019-1035(90)90125-S 10.1016/0019-1035(90)90125-S
- ^ DOI:10.1016/0019-1035(90)90024-4 10.1016/0019-1035(90)90024-4
- ^ DOI:10.1016/j.icarus.2006.04.016 10.1016/j.icarus.2006.04.016
- ^ DOI:10.1006/icar.1996.5568 10.1006/icar.1996.5568
- ^ Tyler, G.L.; Sweetnam, D.L.; Anderson, J.D.; Borutzki, S. E.; Campbell, J. K.; Eshleman, V. R.; Gresh, D. L.; Gurrola, E. M.; Hinson, D. P. (1989). "Voyager radio science observations of Neptune and Triton". Science. 246 (4936). ss. 1466-73. Bibcode:1989Sci...246.1466T. doi:10.1126/science.246.4936.1466. (PMID) 17756001.
- ^ DOI:10.1051/0004-6361:20031515 10.1051/0004-6361:20031515
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uranus gunes sisteminin yedinci gezegenidir ve bilinen 28 dogal uydusu vardir Bu uydulara William Shakespeare ve Alexander Pope un eserlerindeki karakterlerin isimleri verilmistir Titania ve Oberon adi verilen ilk iki uydu 1787 yilinda Ingiliz astronom William Herschel tarafindan kesfedilmistir Bu kesifleri 1851 yilinda William Lassell tarafindan Ariel ve Umbriel ve 1948 yilinda Gerard Kuiper Miranda tarafindan kesfedilen uc hidrostatik dengeye sahip uydu izlemistir Bu bes uydu gezegensel kutleye sahiptir ama gunesin etrafinda donmedikleri icin cuce gezegen kategorisine alinmazlar Kalan uydular 1985 sonrasinda Voyager 2 uzay araci ve dunya merkezli teleskoplar tarafindan kesfedilmistir Uranus ve 6 buyuk uydusunun karsilastirmasi Soldan saga Puck Miranda Ariel Umbriel Titania ve Oberon Uranus uydulari on ucu ic ay besi buyuk ay ve dokuz duzensiz ay olmak uzere uc grupta incelenir Ic aylar kucuk ve koyu renklidir ve gezegenin halkalariyla ayni ozellikleri tasirlar Bes buyuk ay hidrostatik dengeye sahip olacak kadar buyuk kutleye sahiptir bunlardan dordu uzerinde kanyon ve volkanik olusumlar gozlenmistir Bu bes aydan en buyu olan Titania 1 578 km capa sahiptir ve gunes sistemindeki 8 buyuk aydir Kutlesi dunya nin uydusu olan Ay in kutlesinden 20 kat daha azdir Duzensiz aylarin yorungeleri ise gezegenden son derece uzak ve egimli elips seklinde yorungelerdir KesifWilliam Herschel Kesfedilen ilk iki uydu olan Titania ve Oberon gezegenin kesfinden alti yil sonra 11 Ocak 1787 de William Herschel tarafindan kesfedildi Daha sonralari Herschel altiya kadar uydu ve belki de bir gezegen halkasi kesfettigini dusunmustur Yaklasik 50 yil boyunca Herschel in ekipmanlari Uranus un uydularinin gorundugu tek teleskop olarak kaldi 1840 larda daha iyi teleskoplar e Uranus un gokyuzundeki daha uygun konumu sayesinde Titania ve Oberon yeniden gozlemlenebildi Daha sonra iki yeni ay Ariel ve Umbriel 1851 yilinda William Lassell tarafindan kesfedildi Uranus un uydularinin Roma rakamlari ile adlandirilmasi sistemi astronomi yayinlari arasinda uzun bir sure karisiklik yaratti Herschel in Titania ve Oberon u Uranus II ve IV olarak adlandirmasinin mi yoksa William Lassell in bu uydulari I ve II olarak adlandirmasinin mi kullanilacagi kesinlestirilemedi Ariel ve Umbriel in gozlemlerinin dogrulanmasiyla Lassell Uranus un uydularini gezegenden disari dogri I II III ve IV olarak adlandirdi bu adlandirma kalici oldu 1852 de Herschel in oglu John Herschel o donemde bilinen dort uyduya gunumuzdeki isimlerini verdi IsimlerIlk iki uydu 1787 de kesfedildi ama 1852 ye iki uydu daha kesfedildikten bir yil sonra kadar bunlara isim verilmedi Uydulara Uranus un kasifinin oglu olan John Herschel tarafindan isim verilmesine karar verildi Herschel uydulara Yunan mitolojisinden isimler vermek yerine William Shakespeare in Bir Yaz Gecesi Ruyasi adli romanindaki iki perinin ismi olan Oberon ve Titania ve Alexander Pope un adli eserindeki mitolojik yaratiklarin ismi olan Ariel ve Umbriel isimlerini verdi Uranus uydularina verilen diger isimler ve geldikleri yer soyledir Alexander Pope Ariel Umbriel Belinda William Shakespeare oyunlari Bir Yaz Gecesi Ruyasi Titania Oberon Puck Firtina Ariel Miranda Caliban Sycorax Prospero Setebos Stephano Trinculo Francisco Ferdinand Kral Lear Cordelia Hamlet Ophelia Hircin Kiz Bianca Troilus ve Cressida Cressida Othello Desdemona Romeo ve Juliet Juliet Mab Venedik Taciri Portia Size Nasil Geliyorsa Rosalind Kuru Gurultu Margaret Kis Masali Perdita Atinali Timon Cupid Uranus aylariyla ayni ismi tasiyan bazi astreoidler 171 Ophelia 666 Desdemona ve Uranus un uydulari listesiUzaklik NO NO Uydu Capi km Donus suresi gun Kutle 1014 kg Kesif yili Grubu Goruntusu1 VI Cordelia 40 0 27 0 04 1986 Ic2 VII Ophelia 43 0 29 0 05 1986 Ic3 VIII Bianca 51 0 33 0 09 1986 Ic4 IX Cressida 80 0 35 0 34 1986 Ic5 X Desdemona 64 0 36 0 18 1986 Ic6 XI Juliet 94 0 37 0 56 1986 Ic7 XII Portia 135 0 42 1 70 1986 Ic8 XIII Rosalind 72 0 46 0 25 1986 Ic9 XXVII Cupid 18 0 51 0 005 2003 Ic10 XIV Belinda 90 0 55 0 49 1986 Ic11 XXV Perdita 30 0 61 0 017 1999 Ic12 XV Puck 164 0 76 2 90 1985 Ic13 XXVI Mab 25 0 92 0 012 2003 Ic14 V Miranda 474 1 47 65 1948 Ana15 I Ariel 1 086 2 56 1 353 1851 Ana16 II Umbriel 1 123 4 44 1 172 1851 Ana17 III Titania 1 580 8 65 3 527 1787 Ana18 IV Oberon 1 464 13 76 3 014 1787 Ana19 XXII Francisco 22 266 0 008 2003 Dis20 XVI Caliban 72 579 0 27 1997 Dis21 XX Stephano 32 676 0 021 1999 Dis22 XXI Trinculo 18 758 0 005 2001 Dis23 XVII Sycorax 150 1 283 2 30 1997 Dis24 XXIII Margaret 20 1 694 0 006 2003 Dis25 XVIII Prospero 50 1 992 0 08 1999 Dis26 XIX Setebos 48 2 202 0 07 1999 Dis27 XXIV Ferdinand 20 2 823 0 006 2003 Dis Kaynaklar NASA NSSDC Sheppard et al 2005 Yeni kesfedilen dis duzensiz uydular Francisco dan Ferdinand a kadar icin en isabetli veri Natural Satellites Ephemeris Service ile uretilmistir Duzensiz uydular Gunes tarafindan ciddi oranda perturbe edilmistir NotlarKaynakca a b c d e DOI 10 1086 426329 10 1086 426329 a b c Planet and Satellite Names and Discoverers Gazetteer of Planetary Nomenclature USGS Astrogeology 21 Temmuz 2006 10 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2006 a b DOI 10 1126 science 233 4759 43 10 1126 science 233 4759 43 Herschel John 1834 On the Satellites of Uranus Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 3 5 ss 35 36 Bibcode 1834MNRAS 3Q 35H a b Lassell W 1851 On the interior satellites of Uranus Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Cilt 12 ss 15 17 Bibcode 1851MNRAS 12 15L Lassell W 1848 Observations of Satellites of Uranus Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 8 3 ss 43 44 Bibcode 1848MNRAS 8 43 a b DOI 10 1086 100198 10 1086 100198 a b DOI 10 1086 126146 10 1086 126146 a b Williams Dr David R 23 Kasim 2007 Uranian Satellite Fact Sheet NASA National Space Science Data Center 11 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2008 a b Natural Satellites Ephemeris Service IAU Minor Planet Center 20 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2011 DOI 10 1126 science 1122882 10 1126 science 1122882 DOI 10 1006 icar 2001 6597 10 1006 icar 2001 6597 DOI 10 1016 j icarus 2008 09 011 10 1016 j icarus 2008 09 011 DOI 10 1086 116211 10 1086 116211 DOI 10 1016 0019 1035 88 90054 1 10 1016 0019 1035 88 90054 1 DOI 10 1086 300263 10 1086 300263 DOI 10 1006 icar 2001 6596 10 1006 icar 2001 6596 18 Mayis 1999 S 1986 U 10 IAU Circular Cilt 7171 ISSN 0081 0304 20 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2011 Jewitt D C 9 Ekim 2003 S 2003 U 3 IAU Circular Cilt 8217 ISSN 0081 0304 13 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2011 DOI 10 1016 j icarus 2006 06 005 10 1016 j icarus 2006 06 005 Denning W F 22 Ekim 1881 Scientific American Supplement 303 12 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2014 Hughes D W 1994 The Historical Unravelling of the Diameters of the First Four Asteroids R A S Quarterly Journal 35 3 ss 334 344 Bibcode 1994QJRAS 35 331H DOI 10 1086 375909 10 1086 375909 DOI 10 1088 0034 4885 65 12 201 10 1088 0034 4885 65 12 201 Pappalardo R T 1996 Extensional tilt blocks on Miranda Evidence for an upwelling origin of Arden Corona Journal of Geophysical Research 102 E6 ss 13 369 13 380 Bibcode 1997JGR 10213369P doi 10 1029 97JE00802 27 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2014 DOI 10 1016 0019 1035 90 90125 S 10 1016 0019 1035 90 90125 S DOI 10 1016 0019 1035 90 90024 4 10 1016 0019 1035 90 90024 4 DOI 10 1016 j icarus 2006 04 016 10 1016 j icarus 2006 04 016 DOI 10 1006 icar 1996 5568 10 1006 icar 1996 5568 Tyler G L Sweetnam D L Anderson J D Borutzki S E Campbell J K Eshleman V R Gresh D L Gurrola E M Hinson D P 1989 Voyager radio science observations of Neptune and Triton Science 246 4936 ss 1466 73 Bibcode 1989Sci 246 1466T doi 10 1126 science 246 4936 1466 PMID 17756001 DOI 10 1051 0004 6361 20031515 10 1051 0004 6361 20031515