Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Utrigurlar, M.S. 6. yüzyılda Karadeniz-Hazar steplerinde yaşayan göçebe atlılardı. Batılarında yer alan Kutrigurlara benzerlerdi.
Etimoloji
Ut(r)igur ismi, Οὺτ(τ)ρίγουροι, Οὺτούργουροι ve Οὺτρίγου olarak kaydedilmiştir, Gyula Németh tarafından Türkçe *Otur-Oğur kelimesinin seslerinin yer değiştirmesi olduğu önerilmiş ve bu genel kabul görmüştür, böylece *Uturğur, "Otuz Oğur (kabile)" anlamına gelmektedir. utur- (direnmek) önerirken,Louis Bazin uturkar (muzaffer fatihler), Quturgur ve qudurmaq (öfkeliler) önermektedir.
Kutrigur ve Utrigur isimlerini Güneybatı Asya'da Guti/Quti gibi ve/veya Kafkasya'da Udi/Uti gibi kadim halklara bağlayan Osman Karatay ve Yury Zuev'in teorilerini destekleyecek yeterli akademik çalışma yoktur. Gutilerin Zagros Dağları'ndaki (modern İran/Irak) anavatanlarından bozkırlara göç ettiklerini gösteren kanıt yoktur ve Gutilerin Türkçeden ziyade Hint-Avrupa dili konuştuklarına yaygın şekilde inanılmaktadır. Büyük Plinius (, VI, kitap, 39) Udinlerden Aorsi halkıyla (bazen Utidorsi olarak ortaklaşa) bağlantılı,Hazar Denizi'nin batı kıyılarında "[Kafkasya] Albanya ve ... Udini'nin deniz kenarının yukarısında" yaşayan ("Saban") olarak bilinen Sarmatlar ve İskitler kast/kabilesi olarak ziktermektedir.'in Utrigurların eski zamanlarda 'de yerleşik, Hint-Avrupa halkı Yüeçiler ile bağlantılı olabileceği yönündeki önerisi de genel olarak kabul görmemektedir. Aslında "Oğur-Ogur" değil "Ğur-Gur" şeklindedir. Kelimenin kök hali böyledir.
Tarih
Akraba kabileler Utrigurlar ve Kutrigurların kökeni muğlaktır.Prokopius, "Saginlerin ötesinde birçok Hun kabileleri yaşardı. Bu topraklara Evlisia olarak adlandırılmıştı ve barbarlar deniz kıyısını ve iç bölgeyi Meotida gölüne ve Tanais nehrine kadar yerleşmişlerdi. Orada yaşayan insanlara Kimmerler denirken artık Utrigurlar deniyordu. Onların kuzeyinde kalabalık Antalar vardı." Batı kesimini Kutrigurlar ve Doğu'ya doğru kısmı Utrigurlar olmak üzere Don-Azak bozkır bölgesine yerleştiler.
Prokopius aynı zamanda bir soy efsanesi kaydetti, buna göre:
| “ | ...eski günlerde sonradan Kimmerler ismini alan Hunlar az önce zikrettiğim topraklarda yaşarlardı. Hepsinin tek bir kralı vardı. Bir zaman krallarından birininin iki oğlu vardı: birinin adı Utrigur ve diğerininki ise Kutrigur'du. Babalarının ölümünden sonra iktidarı paylaştılar ve isimlerini halklarına verdiler, böylece bugünlerde bazılarına Utrigurlar ve diğerlerine Kutrigurlar denir. | ” |
Bu hikâye aynı zamanda Utrigur hükümdarı Sandal tarafından da doğrulanmıştır: "sadece bir dili konuştuğumuz değil, bizimkine benzeyen, komşularımız olan ve aynı giyinme ve yaşam tarzlarına sahip olduğumuz, aynı zamanda akrabalarımız olan, sadece farklı bir hükümdara tabii olan kabileleri (Kutrigurlar) imha etmek adaletten ve nezaketten uzaktır.".
Agathias (c. 579–582) şöyle yazmıştır:
| “ | ..hepsi genel olarak İskit ve özellikle de milletlerine göre Hun olarak adlandırılır. Böylece, bazıları Koutrigourlar veya Outigourlar, bazıları ise Oultizurlar ve Bourougoundlardır...Oultizurlar ve Bourougoundlar İmparator Leo (h. 457-474) ve o zamanın Romalılarının zamanlarına kadar biliniyordu ve güçlü görünüyorlardı. Ancak, biz bu günlerde, ne onları bilebiliriz ne de bence bilemeceğiz. Belki, ortadan kalktılar ya da belki çok uzaklara gittiler. | ” |
Kutrigurlar, Bizans İmparatorluğu topraklarını işgal ettiler, İmparator I. Justinianus (h. 527-565) diplomatik ikna ve rüşvet yoluyla Utrigurlar ile Kutrigurları karşılıklı savaşa sürükledi. Sandal liderliğinde Utrigurlar, büyük kayıplar yaşayan Kutrigurlara saldırdılar. Prokopius, Agathias ve Menander'a göre, Utrigurlar ile Kutrigurlar birbirlerini öyle kırdılar ki geride kabile isimleri bile kalmadı. Kutrigurların kalanı Avarlar tarafından Pannonia'ya sürülürken Karadeniz steplerindeki Utrigurlar, Türklerin hükümdarlığında kaldılar.
En son Menander Protektor tarafından zikredilmişlerdir, buna göre 576 yılında Boğaziçi'ne saldıran Türk kuvvetleri arasında Ανάγαιος (Anagai, Anağay) isimli bir kabile şefi liderliğinde Utrigur ordusu vardır. Yaklaşık 579 yılında Boğaziçi onların eline geçti. Aynı yıl, Bizans elçisi "o zamanlar Utrigurların kabilesinin şefi Anagai tarafından atanmış oradaki İskitleri yöneten kadının" (adı " Ἀκκάγας (Akagas, Aq-Qağan idi) topraklarından geçerek Türklere gitti
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ İskitler ve Türkler gibi Hunların etnolojisi, asıl kökenleri ve kimlikleri ne olursa olsun, bozkır insanları (göçebeler) ve Doğu'dan gelen işgalciler için genel bir terim haline geldi.
Kaynakça
- Özel
- ^ Golden 2011, s. 71, 139.
- ^ Golden 2011, s. 139.
- ^ a b c Golden 1992, s. 99.
- ^ Karatay 2003, s. 26.
- ^ Zuev 2002, s. 39.
- ^ a b Plinius, Gaius (1996). Naturkunde, Buch VI, Geographie: Asien. Walter de Gruyter. s. 36. ISBN . 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
- ^ John Bostock ((Ed.)). "Pliny the Elder, The Natural History". . 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2015.
- ^ Zuev 2002, s. 21, 39.
- ^ Beckwith, Christopher I. (2009). Empires of the Silk Road: A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present. Princeton University Press. s. 99. ISBN . 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
Like the name Scythian up to the early medieval period, the name Hun became a generic (usually pejorative) term in subsequent history for any steppe-warrior people, or even any enemy people, regardless of their actual identity.
- ^ Dickens, Mark (2004). Medieval Syriac Historians’ Perceptionsof the Turks. University of Cambridge. s. 19. 26 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
Syriac chroniclers (along with their Arab, Byzantine, Latin, Armenian, and Georgian counterparts) did not use ethnonyms as specifically as modern scholars do. As K. Czeglédy notes, "some sources... use the ethnonyms of the various steppe-peoples, in particular those of the Scythians, Huns and Türks, in the generic sense of 'nomads'".
- ^ a b c d D. Dimitrov (1987). "Bulgars, Unogundurs, Onogurs, Utigurs, Kutrigurs". Prabylgarite po severnoto i zapadnoto Chernomorie. kroraina.com. Varna. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
- ^ Golden 1992, s. 98.
- ^ Golden 1992, s. 99–100.
- ^ a b c Golden 2011, s. 140.
- ^ Golden 2011, s. 140–141.
- ^ a b c Golden 1992, s. 100.
- ^ a b Golden 2011, s. 91.
- ^ Golden 1992, s. 131.
- ^ Zuev 2002, s. 62.
Genel
- Golden, Peter Benjamin (1992). An introduction to the History of the Turkic peoples: ethnogenesis and state formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. ISBN . 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
- Karatay, Osman (2003). In Search of the Lost Tribe: The Origins and Making of the Croation Nation. Ayse Demiral. ISBN . 5 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
- Golden, Peter B. (2011). Studies on the Peoples and Cultures of the Eurasian Steppes. Editura Academiei Române; Editura Istros a Muzeului Brăilei. ISBN . 21 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Utrigurlar M S 6 yuzyilda Karadeniz Hazar steplerinde yasayan gocebe atlilardi Batilarinda yer alan Kutrigurlara benzerlerdi Dogu yarimkuresi c 600 AD EtimolojiUt r igur ismi Oὺt t rigoyroi Oὺtoyrgoyroi ve Oὺtrigoy olarak kaydedilmistir Gyula Nemeth tarafindan Turkce Otur Ogur kelimesinin seslerinin yer degistirmesi oldugu onerilmis ve bu genel kabul gormustur boylece Uturgur Otuz Ogur kabile anlamina gelmektedir utur direnmek onerirken Louis Bazin uturkar muzaffer fatihler Quturgur ve qudurmaq ofkeliler onermektedir Kutrigur ve Utrigur isimlerini Guneybati Asya da Guti Quti gibi ve veya Kafkasya da Udi Uti gibi kadim halklara baglayan Osman Karatay ve Yury Zuev in teorilerini destekleyecek yeterli akademik calisma yoktur Gutilerin Zagros Daglari ndaki modern Iran Irak anavatanlarindan bozkirlara goc ettiklerini gosteren kanit yoktur ve Gutilerin Turkceden ziyade Hint Avrupa dili konustuklarina yaygin sekilde inanilmaktadir Buyuk Plinius VI kitap 39 Udinlerden Aorsi halkiyla bazen Utidorsi olarak ortaklasa baglantili Hazar Denizi nin bati kiyilarinda Kafkasya Albanya ve Udini nin deniz kenarinin yukarisinda yasayan Saban olarak bilinen Sarmatlar ve Iskitler kast kabilesi olarak ziktermektedir in Utrigurlarin eski zamanlarda de yerlesik Hint Avrupa halki Yueciler ile baglantili olabilecegi yonundeki onerisi de genel olarak kabul gormemektedir Aslinda Ogur Ogur degil Gur Gur seklindedir Kelimenin kok hali boyledir TarihAkraba kabileler Utrigurlar ve Kutrigurlarin kokeni muglaktir Prokopius Saginlerin otesinde bircok Hun kabileleri yasardi Bu topraklara Evlisia olarak adlandirilmisti ve barbarlar deniz kiyisini ve ic bolgeyi Meotida golune ve Tanais nehrine kadar yerlesmislerdi Orada yasayan insanlara Kimmerler denirken artik Utrigurlar deniyordu Onlarin kuzeyinde kalabalik Antalar vardi Bati kesimini Kutrigurlar ve Dogu ya dogru kismi Utrigurlar olmak uzere Don Azak bozkir bolgesine yerlestiler Prokopius ayni zamanda bir soy efsanesi kaydetti buna gore eski gunlerde sonradan Kimmerler ismini alan Hunlar az once zikrettigim topraklarda yasarlardi Hepsinin tek bir krali vardi Bir zaman krallarindan birininin iki oglu vardi birinin adi Utrigur ve digerininki ise Kutrigur du Babalarinin olumunden sonra iktidari paylastilar ve isimlerini halklarina verdiler boylece bugunlerde bazilarina Utrigurlar ve digerlerine Kutrigurlar denir Bu hikaye ayni zamanda Utrigur hukumdari Sandal tarafindan da dogrulanmistir sadece bir dili konustugumuz degil bizimkine benzeyen komsularimiz olan ve ayni giyinme ve yasam tarzlarina sahip oldugumuz ayni zamanda akrabalarimiz olan sadece farkli bir hukumdara tabii olan kabileleri Kutrigurlar imha etmek adaletten ve nezaketten uzaktir Agathias c 579 582 soyle yazmistir hepsi genel olarak Iskit ve ozellikle de milletlerine gore Hun olarak adlandirilir Boylece bazilari Koutrigourlar veya Outigourlar bazilari ise Oultizurlar ve Bourougoundlardir Oultizurlar ve Bourougoundlar Imparator Leo h 457 474 ve o zamanin Romalilarinin zamanlarina kadar biliniyordu ve guclu gorunuyorlardi Ancak biz bu gunlerde ne onlari bilebiliriz ne de bence bilemecegiz Belki ortadan kalktilar ya da belki cok uzaklara gittiler Kutrigurlar Bizans Imparatorlugu topraklarini isgal ettiler Imparator I Justinianus h 527 565 diplomatik ikna ve rusvet yoluyla Utrigurlar ile Kutrigurlari karsilikli savasa surukledi Sandal liderliginde Utrigurlar buyuk kayiplar yasayan Kutrigurlara saldirdilar Prokopius Agathias ve Menander a gore Utrigurlar ile Kutrigurlar birbirlerini oyle kirdilar ki geride kabile isimleri bile kalmadi Kutrigurlarin kalani Avarlar tarafindan Pannonia ya surulurken Karadeniz steplerindeki Utrigurlar Turklerin hukumdarliginda kaldilar En son Menander Protektor tarafindan zikredilmislerdir buna gore 576 yilinda Bogazici ne saldiran Turk kuvvetleri arasinda Anagaios Anagai Anagay isimli bir kabile sefi liderliginde Utrigur ordusu vardir Yaklasik 579 yilinda Bogazici onlarin eline gecti Ayni yil Bizans elcisi o zamanlar Utrigurlarin kabilesinin sefi Anagai tarafindan atanmis oradaki Iskitleri yoneten kadinin adi Ἀkkagas Akagas Aq Qagan idi topraklarindan gecerek Turklere gittiAyrica bakinizKutrigurlar Saragurlar Onogurlar On BulgarlarNotlar Iskitler ve Turkler gibi Hunlarin etnolojisi asil kokenleri ve kimlikleri ne olursa olsun bozkir insanlari gocebeler ve Dogu dan gelen isgalciler icin genel bir terim haline geldi KaynakcaOzel Golden 2011 s 71 139 Golden 2011 s 139 a b c Golden 1992 s 99 Karatay 2003 s 26 Zuev 2002 s 39 a b Plinius Gaius 1996 Naturkunde Buch VI Geographie Asien Walter de Gruyter s 36 ISBN 9783050061849 23 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2019 John Bostock Ed Pliny the Elder The Natural History 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2015 Zuev 2002 s 21 39 Beckwith Christopher I 2009 Empires of the Silk Road A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present Princeton University Press s 99 ISBN 9781400829941 5 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2019 Like the name Scythian up to the early medieval period the name Hun became a generic usually pejorative term in subsequent history for any steppe warrior people or even any enemy people regardless of their actual identity Dickens Mark 2004 Medieval Syriac Historians Perceptionsof the Turks University of Cambridge s 19 26 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2019 Syriac chroniclers along with their Arab Byzantine Latin Armenian and Georgian counterparts did not use ethnonyms as specifically as modern scholars do As K Czegledy notes some sources use the ethnonyms of the various steppe peoples in particular those of the Scythians Huns and Turks in the generic sense of nomads a b c d D Dimitrov 1987 Bulgars Unogundurs Onogurs Utigurs Kutrigurs Prabylgarite po severnoto i zapadnoto Chernomorie kroraina com Varna 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2019 Golden 1992 s 98 Golden 1992 s 99 100 a b c Golden 2011 s 140 Golden 2011 s 140 141 a b c Golden 1992 s 100 a b Golden 2011 s 91 Golden 1992 s 131 Zuev 2002 s 62 Genel Golden Peter Benjamin 1992 An introduction to the History of the Turkic peoples ethnogenesis and state formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East Wiesbaden Otto Harrassowitz ISBN 9783447032742 20 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2019 Karatay Osman 2003 In Search of the Lost Tribe The Origins and Making of the Croation Nation Ayse Demiral ISBN 9789756467077 5 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2019 Golden Peter B 2011 Studies on the Peoples and Cultures of the Eurasian Steppes Editura Academiei Romane Editura Istros a Muzeului Brăilei ISBN 9789732721520 21 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2019