Uzay sondası, Dünya'nın çekim alanından kurtulup, Ay'a, diğer gökcisimlerine, gezegenler arası ya da galaksiler arası uzay boşluğuna gönderilerek veri toplamaya yarayan robotik uzay aracı ve bu aracın yerine getirdiği göreve verilen addır. Halihazırda etkin durumda yaklaşık 20 uzay sondası görev yapmaktadır. Şu an uzayda sondası bulunan ülkeler ve birlikler, Rusya, Ukrayna, ABD, AB, Japonya, Hindistan ve Çin'dir.
Türleri
Bir gezegen ya da için uzaya gönderilen sondanın yaptığı görev, "alçak uçuş", "darbe", "yörünge" ya da "iniş" olarak adlandırılır. Alçak uçuş görevi en kolay tamamlanan görev türü olarak bilinmektedir. Bunun nedeni, darbe görevinde gerekli doğru ölçümlere gerek duymaması ve yörüngeye girmek için gerekli itici gücü harcamak zorunda olmamasıdır. İniş görevi yapan sondalar ise üzerine indikleri astronomik varlığa çeşitli izciler bırakırlar.
Gezegenlerarası yörüngeler
Sondanın yörüngesi Dünya'nın etki alanından çıkmasının ardından Güneş tarafından belirlenir. Farklı bir gezegene yönelmek için uygulanacak en basit yöntem bir girmektir. Yerçekimsel sapan gibi daha karmaşık yöntemler daha verimlidir ancak bunlar sondanın aktarım süresini uzatır. Çok az itici güç gerektirmesine karşın uzun zaman alan farklı bir yöntem ise üzerindeki bir yörüngeye geçmektir.
Kaydadeğer sondalar
Luna 1:
İlk kısmen başarılı uzay sondası denemesi, Ay üzerinde alçak uçuş görevi yapan Sovyet Luna 1'dir. 1959'da fırlatılan Luna 1 Dünya'nın kurtulma hızını aşarak 83 saatte Ay yüzeyinin hemen üstünde 5995 km yol almıştır. Sondanın asıl görevi Ay üzerine çarparak "darbe" türünde bir görevdi fakat Dünya yörüngesinden ayrılmadan önce üst bölümün arızalanması nedeniyle ateşlenme gecikti ve aslen çarpmak için gittiği Ay'ı ıskalayarak teknik olarak görevini başaramamıştır. Buna rağmen elde edilen bilgiler ve Dünyadan 115 km uzaklıkta Sodyum gazı ile yaptığı deneyle yapay kuyrukluyıldız oluşturarak verdiği bilgiler de göz önüne alındığında görevi kısmen tamamlayabilmiştir denilebilir. Aynı zamanda Güneş etrafında yörüngeye oturan ilk insan yapımı nesnedir. Şu an ise yörüngesi Dünya ile Mars arasındadır.
Venera 7:
Sovyetler Birliği'nin 1970'te Venüs'e gönderdiği Venera 7, başka bir gezegene başarılı bir şekilde yumuşak iniş yapan ve başka bir gezegenden Dünya'ya veri gönderen ilk uzay aracı olmuştur.
Huygens sondası:
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından yaratılan , Satürn'ün uydusu Titan'a yönelik Cassini-Huygens görevinin bir parçasıydı. Huygens, yörüngeyi turlamakla görevlendirilen Cassini'den 25 Aralık 2004'te ayrıldı ve 14 Ocak 2005'te Titan'a indi. Huygens, Dünya'ya şu ana dek 350 fotoğraf göndermiştir.
Spirit ve Opportunity:
ve Mars yüzeyini ve gezegenin jeolojik yapısını incelemek amacıyla Mars'a indiler. 2003'te fırlatılan ve 2004'te hedeflerine ulaşan bu izciler 24 Ocak 2007 itibarıyla uzaydaki üçüncü yıllarını tamamladılar. Opportunity 6 Şubat 2007 tarihine dek Mars yüzeyinde 10 km ilerlemiştir.
Voyager 1:
Voyager 1 5 Eylül 1977'de fırlatılmış olan 733 kg'lık bir sondadır. Halihazırda işlevsel olan bu sonda NASA'nın şu ana dek gerçekleşen en uzun soluklu görev projesidir. Jüpiter ve Satürn'ü ziyaret etmiş olan Voyager 1 bu gezegenlere ait ayrıntılı fotoğrafları Dünya'ya gönderen ilk sonda olma unvanını da taşımaktadır.
Voyager 1, Dünya'dan en çok uzaklaşan insan yapımı araçtır. Sondanın 9 Mayıs 2008 tarihi itibarıyla Güneş'ten uzaklığı 15,89 terametre (15,89×1012 metre, 15,89×109 km, 106,26 AU, 14,72 ışık saati, 9,87 milyar mil)dir. Voyager 1'in gönderdiği sinyaller Dünya'ya 14 saatte ulaşmaktadır. Voyager 1 ve Voyager 2 Güneş'in kurtulma hızını aşmıştır. Bu nedenle, sondaların üzerinde bulunduğu yörünge onları Güneş Sistemi'ne döndürmeye yetecek güçte değildir.
Voyager 1, Voyager 2, Pioneer 10 ve Pioneer 11 .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Derin Uzay: NASA Görev Raporları, Robert Godwin (2005)
- ^ "Opportunity 10 km'yi geçti". NASA. 9 Haziran 2016 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uzay sondasi Dunya nin cekim alanindan kurtulup Ay a diger gokcisimlerine gezegenler arasi ya da galaksiler arasi uzay bosluguna gonderilerek veri toplamaya yarayan robotik uzay araci ve bu aracin yerine getirdigi goreve verilen addir Halihazirda etkin durumda yaklasik 20 uzay sondasi gorev yapmaktadir Su an uzayda sondasi bulunan ulkeler ve birlikler Rusya Ukrayna ABD AB Japonya Hindistan ve Cin dir Teknisyenlerin uzay sondasi uzerindeki calismasiTurleriGenesis sondasi cok az yakit gerektiren basit bir donus goreviydi Bir gezegen ya da icin uzaya gonderilen sondanin yaptigi gorev alcak ucus darbe yorunge ya da inis olarak adlandirilir Alcak ucus gorevi en kolay tamamlanan gorev turu olarak bilinmektedir Bunun nedeni darbe gorevinde gerekli dogru olcumlere gerek duymamasi ve yorungeye girmek icin gerekli itici gucu harcamak zorunda olmamasidir Inis gorevi yapan sondalar ise uzerine indikleri astronomik varliga cesitli izciler birakirlar Gezegenlerarasi yorungelerSondanin yorungesi Dunya nin etki alanindan cikmasinin ardindan Gunes tarafindan belirlenir Farkli bir gezegene yonelmek icin uygulanacak en basit yontem bir girmektir Yercekimsel sapan gibi daha karmasik yontemler daha verimlidir ancak bunlar sondanin aktarim suresini uzatir Cok az itici guc gerektirmesine karsin uzun zaman alan farkli bir yontem ise uzerindeki bir yorungeye gecmektir Kaydadeger sondalarHuygens sondasi Titan a inerken Luna 1 Ilk kismen basarili uzay sondasi denemesi Ay uzerinde alcak ucus gorevi yapan Sovyet Luna 1 dir 1959 da firlatilan Luna 1 Dunya nin kurtulma hizini asarak 83 saatte Ay yuzeyinin hemen ustunde 5995 km yol almistir Sondanin asil gorevi Ay uzerine carparak darbe turunde bir gorevdi fakat Dunya yorungesinden ayrilmadan once ust bolumun arizalanmasi nedeniyle ateslenme gecikti ve aslen carpmak icin gittigi Ay i iskalayarak teknik olarak gorevini basaramamistir Buna ragmen elde edilen bilgiler ve Dunyadan 115 km uzaklikta Sodyum gazi ile yaptigi deneyle yapay kuyrukluyildiz olusturarak verdigi bilgiler de goz onune alindiginda gorevi kismen tamamlayabilmistir denilebilir Ayni zamanda Gunes etrafinda yorungeye oturan ilk insan yapimi nesnedir Su an ise yorungesi Dunya ile Mars arasindadir Venera 7 Sovyetler Birligi nin 1970 te Venus e gonderdigi Venera 7 baska bir gezegene basarili bir sekilde yumusak inis yapan ve baska bir gezegenden Dunya ya veri gonderen ilk uzay araci olmustur Huygens sondasi Avrupa Uzay Ajansi ESA tarafindan yaratilan Saturn un uydusu Titan a yonelik Cassini Huygens gorevinin bir parcasiydi Huygens yorungeyi turlamakla gorevlendirilen Cassini den 25 Aralik 2004 te ayrildi ve 14 Ocak 2005 te Titan a indi Huygens Dunya ya su ana dek 350 fotograf gondermistir Spirit ve Opportunity ve Mars yuzeyini ve gezegenin jeolojik yapisini incelemek amaciyla Mars a indiler 2003 te firlatilan ve 2004 te hedeflerine ulasan bu izciler 24 Ocak 2007 itibariyla uzaydaki ucuncu yillarini tamamladilar Opportunity 6 Subat 2007 tarihine dek Mars yuzeyinde 10 km ilerlemistir Voyager 1 ve Voyager 2 nin konumlari Voyager 1 Voyager 1 5 Eylul 1977 de firlatilmis olan 733 kg lik bir sondadir Halihazirda islevsel olan bu sonda NASA nin su ana dek gerceklesen en uzun soluklu gorev projesidir Jupiter ve Saturn u ziyaret etmis olan Voyager 1 bu gezegenlere ait ayrintili fotograflari Dunya ya gonderen ilk sonda olma unvanini da tasimaktadir Voyager 1 Dunya dan en cok uzaklasan insan yapimi aractir Sondanin 9 Mayis 2008 tarihi itibariyla Gunes ten uzakligi 15 89 terametre 15 89 1012 metre 15 89 109 km 106 26 AU 14 72 isik saati 9 87 milyar mil dir Voyager 1 in gonderdigi sinyaller Dunya ya 14 saatte ulasmaktadir Voyager 1 ve Voyager 2 Gunes in kurtulma hizini asmistir Bu nedenle sondalarin uzerinde bulundugu yorunge onlari Gunes Sistemi ne dondurmeye yetecek gucte degildir Voyager 1 Voyager 2 Pioneer 10 ve Pioneer 11 Ayrica bakinizVoyager 1 Venera Uzay Ajanslari ListesiKaynakcaDerin Uzay NASA Gorev Raporlari Robert Godwin 2005 ISBN 1 894959 15 9 Opportunity 10 km yi gecti NASA 9 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan