Vajinit, vajina mukozasının enflamasyonudur ve genelde aşağıdaki üç kategoriye ayrılır:
- Hormonal vajinit doğum sonrası veya menopoz sonrası kadınlarda görülen de kapsar. Vajina duvarlarının ince ve kuru olmasından kaynaklanır. Bazen ergenlik öncesi genç kızlarda da olabilir. Kaşınma, yanma ve acı olabilir. Vajinal dokunun incelmesi enfeksiyonlara yol açabilir.
- İrritan vajinit alerji yapan veya tahriş eden maddelerden kaynaklanır. Alerji nedeni prezervatif, , sabun, parfüm, ve meni, ilaçlar nedeniyle olabilir. Sürtünme, kumaşlar, tampon veya kremler de tahrişe neden olabilir. Bunların neden olduğu enflamasyon vajinal akıntıya neden olabilir.
- Enfeksiyöz vajinit üreme yaşında kadınlardaki vajinitlerin %90'ını oluşturur. Bakteriyel enfeksiyon vajinitlerin en sık nedenidir. Genelde Candida albicans (bir mantar), Trichomonas vaginalis (bir protozoa) veya (bir bakteri) tarafından meydana gelir. Daha ender enfeksiyonlar bel soğukluğu, klamidya, mikoplazma, herpes, kampilobakter ve bazı parazitlerdir.
- Aerobik vajinit
Vajinit | |
---|---|
Uzmanlık | Jinekoloji ![]() |
Önemi
- Vajinit ilk başlangıçta zararsızdır, basit bir flora dengesizliği olarak kabul edilebilir. Ancak, eğer enfeksiyöz bir organizma ona neden olmuşsa (örneğin klamidya, gonore, diğer patojen mikroorganizmalar), servikse, parametriyumlara, uterusa, ve yumurtalıklara yayılabilir.
- Hamilelik sırasında olan enfeksiyonlar çocuğun erken ve düşük kilolu doğmasına neden olabilir, amniotik sıvıya bulaşarak, fetusta ciddi komplikasyonlaraneden olabilir.,
- Uzamış ve tekrarlayan vajinal enfeksiyonlar; zaman içerisinde üst genital üreme yapılarınıda tutarak kronikleşmiş, İlerlemiş bir enfeksiyon hasarına sekonder kısırlığa (infertiliteye) yol açabilir.
Belirtileri
Vajinitte genelde ve yanma, batma olur, ayrıca akıntı da olabilir. Kızarma ve şişme daha ender olur. Bazı enfeksiyonlar cinsel ilişki ve işemeyi acılı yapabilirken bazıları ise çok az bir belirti gösterebilir. Bazı enfeksiyonlar tedavi edilmedikleri takdirde ciddi komplikasyonlara yol açabilirler. Bu belirtilerin çeşitli nedenleri olabileceği için bir doktora danışılması gereklidir.
Görüntü genelde enfeksiyon etmenini tanımaya yararlı olabilir.
- Kandida Vajiniti. Kandidiyaz genelde beyaz, sulu peynir görünümlü bir akıntıya neden olur. Genital bölgede kızarma ve şişme olur. Kaşıntı belirgindir.
- Atrofik vajinit genelde kokusuz olur, hemen hemen hiç akıntı yoktur, vajina kuru, cinsel birleşme acılı olur. Bu belirtiler genelde menopoz sırası ve sonrasındaki hormon değişiklikleri yüzünden olur.
- Bakteriyel vajinit. genelde balık kokulu bir akıntıya neden olur. Akıntı beyaz, gri veya sarımsı olabilir. Kaşınma ve iritasyon olur ama cinsel birleşmede acı olmaz.
- Trikomonas vajiniti. Trichomonas vaginalis balık kokulu, yeşilimsi sarı, bol akıntıya neden olur, işemek ve cinsel birleşme acılı olur, dış genitallerde enflamasyon olur.
- 'Herpes genelde enfeksiyon bir hafta sonra genital bölgede su kabarcıkları olarak görünür. Ağrı, bezelerin şişmesi ve ateş vardır. Kabarcıklar acılıdır, yaklaşık üç haftada iyileşirler.
Nedenleri
Üreme çağında kadınların vajinasının içi az derecede asittir (pH 3.8-4.2), bundan östrojen hormonu sorumludur. Östrojen hormonu laktobasillerin vajinal lümeni domine etmelerini sağlar vede laktobasillerin laktik asit üretimi ile vajinal asiditeyi laktobasiller sağlamaktadır. Vajinal epitel hücreleri laktik asit salgılamaktadır fakat bu asiditeyi sağlamaya yetecek düzeyde değildir. Bu epitel kaynaklı laktik asit vajhina içerisinde reperasyonu indüklemektedir. Bu asit ortam patojenin büyümesine engel olan güçlü bir bariyerdir, dolayısıyla Vajinanın normal florası asit ortamda büyüyebilen ve zararsız olan mikroorganizmalardan oluşur. Östrojemde kısmi veya tam azalma bu dengeyi patojenlerin vajinayı domine etmesine kayabilmektedir. Bunların arasına bulunan salgıladığı hidrojen peroksit, vajina içerisine oksijen girdiğinde veya oksijen üreten mikroorganizmalar hakim olmaya başladığından laktobasiller tarafından, üretilir; patojen olan bazı organizmaları öldürür. Genelde vajinanın asitliğinin azalmasına (yani pH'sinin yükselmesine) veya mikroorganizmalar arasındaki dengeyi bozabilecek başka durumlar (vajinal duş, irritasyon, vd.) enfeksiyon olasılığını artırır. Bunlar arasında hormonal değişiklikler (adet döneminde, hamilelikte, anormal vajinal kanamalar), doğum kontrol ilaçları ve gereçleri, vajinal ilaçlar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, cinsel ilişki ve östrojen eksikliği yapabilecek yoğun stres sayılabilir.
Bu bakterilerin miktarının azalması durumunda doğal olarak vajinada bulunan , türleri, Mycoplasma hominis ve/veya türleri çoğalır ve bakteriyel vajinit meydana gelir. Bakteriyel vajinit, vajinitin başlıca nedenidir.
Candida albicans'ın neden olduğu mantar enfeksiyonları oldukça yaygındır. Deri ve bağırsak doğal florasının bir parçası olan C. albicans anormal durumlarda vajinaya yayılabilir. Çoğu vajinal florada diyabet gibi metabolik hastalıklarda kandidanın viabilitesi artmaktadır. Vajinadaki normal bakteriler mantarın büyümesine engel oldukları için antibiyotik kullanımı mantar enfeksiyonuna yol açabilir. Candida enfeksiyonu hamile, şişman ve diyabetli kadınlarda daha sık görilir. Bağışıklık yetmezliği durumlarında da (AIDS veya bazı ilaçların kullanımında) da mantar enfeksiyonunun gelişme olasılığı daha yüksektir. Oral seks yoluyla da Candida vajinaya yayılabilir.
Bazı vajinal enfeksiyonlar cinsel yolla aktarılır. Bunlar arasında klamidya enfeksiyonları, herpes, frengi, belsoğukluğu ve sayılabilir.
Diyabetli kadınlarda sıkça Candida vajiniti olur.
Tanı
Jinekolojik muayenedede vajinit kontrol etmek için pH değerine bakılır ve akıntı varsa ondan alınan bir örnek mikroskopla incelenir. Tanı mikroskop incelemesi ve akıntının kültürlenmesi ile olur:
Tedavi
Tedavi enfeksiyon etmeninin cinsine bağlıdır.
Bakteriyel vajinit antibiyotikle tedavi edilir. Vajinanın asitliğini artırıcı melhemi bakteri büyümesini azaltır. Cinsel yolla geçmişse eşin de tedavisi gerekir. Sıkı ve nem tutan iç çamaşırlardan kaçınılmak gerekir.
Mantar enfeksiyonu antimantar ilaç kullanımı ile tedavi edilir. Bu ilaçlar genelde reçetesiz satılır. Ancak belirtilerin nedeni mantar değilse bu ilaçların kullanımı asıl tedaviyi geciktirmek ve komplikasyon riskini artırmaktan başka bir işe yaramaz. Tedavi sırasında cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır.
Mantar enfeksiyonu riski yüksek olan kadınlar, (zayıf bağışıklığı olanlar, diyabetliler veya uzun süre boyunca antibiyotik almakta olanlar) enfeksiyonun geri gelmemesi için koruyucu olarak anti mantar almaları gerekebilir.
Mantar vajinitinde bildiğimiz ev yoğurdunun 5 mililitrelik enjektör aracılığıyla vajen içine 7 gün günde bir kez enjekte edilmesi, herhangi bir kimyasal ajan almadan %75 hastada iyileşme sağlayabilir. Bu tedavi özellikle gebeler için daha uygun gözükmektedir. (Enjektörü derinize batırmadan yapmalısınız.)
Trikomoniyaz için kullanılır. Organizma, enfekte olmuş kadınların erkek eşlerinde de %80 oranında bulunur. Cinsel yolla bulaştığı için eşin de tedavisi gerekir.
Hormonal vajinit intravajinal östrojen ile vajina dokusunun güçlendirilmesi şeklinde olur.
İrritan vajinitin tedavisi iritasyonun nedenini bulup ondan kaçınmaktır.
Korunma
Trikomoniyaz ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar, prezervatif kullanımı ile engellenbilir.
Mantar nemli ortamda büyüdüğü için genital bölgenin kuru tutulması gerekir. Islak mayoyla oturulmamalı, pamuklu iç çamaşırı giymeli, giyinmeden evvel genital bölge iyice kurutulmalıdır.
Tuvalet temizliğinde bağırsakta bulunan bakteri ve mantarların vajinaya geçmemesi için önden arkaya doğru silinmeli.
Alerjik vajinitten sakınmak için kokulu, parfümlü tuvalet kağıdından, kokulu ve renkli sabundan, kokulu veya deodoran hijyenik bağları kullanılmamalı. Köpüklü banyo, hijyenik kadın spreyleri ve vajinal duşlar da kullanılmamalıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Gorodeski et al. (2005) Endocrinology 146:816-24. Estrogen acidifies vaginal pH by up-regulation of proton secretion via the apical membrane of vaginal-ectocervical epithelial cells". 28 Şubat 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2006.
- ^ Eschenbach et al. (1989) J Clin Microbiol. 1989 Feb;27(2):251-6/ Prevalence of hydrogen peroxide-producing Lactobacillus species in normal women and women with bacterial vaginosis
Dış bağlantılar
- eMedicine 16 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- PDRhealth 16 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- University of Virginia Health System 10 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Sınıflandırma | D
|
---|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vajinit vajina mukozasinin enflamasyonudur ve genelde asagidaki uc kategoriye ayrilir Hormonal vajinit dogum sonrasi veya menopoz sonrasi kadinlarda gorulen de kapsar Vajina duvarlarinin ince ve kuru olmasindan kaynaklanir Bazen ergenlik oncesi genc kizlarda da olabilir Kasinma yanma ve aci olabilir Vajinal dokunun incelmesi enfeksiyonlara yol acabilir Irritan vajinit alerji yapan veya tahris eden maddelerden kaynaklanir Alerji nedeni prezervatif sabun parfum ve meni ilaclar nedeniyle olabilir Surtunme kumaslar tampon veya kremler de tahrise neden olabilir Bunlarin neden oldugu enflamasyon vajinal akintiya neden olabilir Enfeksiyoz vajinit ureme yasinda kadinlardaki vajinitlerin 90 ini olusturur Bakteriyel enfeksiyon vajinitlerin en sik nedenidir Genelde Candida albicans bir mantar Trichomonas vaginalis bir protozoa veya bir bakteri tarafindan meydana gelir Daha ender enfeksiyonlar bel soguklugu klamidya mikoplazma herpes kampilobakter ve bazi parazitlerdir Aerobik vajinitVajinitUzmanlikJinekoloji OnemiVajinit ilk baslangicta zararsizdir basit bir flora dengesizligi olarak kabul edilebilir Ancak eger enfeksiyoz bir organizma ona neden olmussa ornegin klamidya gonore diger patojen mikroorganizmalar servikse parametriyumlara uterusa ve yumurtaliklara yayilabilir Hamilelik sirasinda olan enfeksiyonlar cocugun erken ve dusuk kilolu dogmasina neden olabilir amniotik siviya bulasarak fetusta ciddi komplikasyonlaraneden olabilir Uzamis ve tekrarlayan vajinal enfeksiyonlar zaman icerisinde ust genital ureme yapilarinida tutarak kroniklesmis Ilerlemis bir enfeksiyon hasarina sekonder kisirliga infertiliteye yol acabilir BelirtileriVajinitte genelde ve yanma batma olur ayrica akinti da olabilir Kizarma ve sisme daha ender olur Bazi enfeksiyonlar cinsel iliski ve isemeyi acili yapabilirken bazilari ise cok az bir belirti gosterebilir Bazi enfeksiyonlar tedavi edilmedikleri takdirde ciddi komplikasyonlara yol acabilirler Bu belirtilerin cesitli nedenleri olabilecegi icin bir doktora danisilmasi gereklidir Goruntu genelde enfeksiyon etmenini tanimaya yararli olabilir Kandida Vajiniti Kandidiyaz genelde beyaz sulu peynir gorunumlu bir akintiya neden olur Genital bolgede kizarma ve sisme olur Kasinti belirgindir Atrofik vajinit genelde kokusuz olur hemen hemen hic akinti yoktur vajina kuru cinsel birlesme acili olur Bu belirtiler genelde menopoz sirasi ve sonrasindaki hormon degisiklikleri yuzunden olur Bakteriyel vajinit genelde balik kokulu bir akintiya neden olur Akinti beyaz gri veya sarimsi olabilir Kasinma ve iritasyon olur ama cinsel birlesmede aci olmaz Trikomonas vajiniti Trichomonas vaginalis balik kokulu yesilimsi sari bol akintiya neden olur isemek ve cinsel birlesme acili olur dis genitallerde enflamasyon olur Herpes genelde enfeksiyon bir hafta sonra genital bolgede su kabarciklari olarak gorunur Agri bezelerin sismesi ve ates vardir Kabarciklar acilidir yaklasik uc haftada iyilesirler NedenleriUreme caginda kadinlarin vajinasinin ici az derecede asittir pH 3 8 4 2 bundan ostrojen hormonu sorumludur Ostrojen hormonu laktobasillerin vajinal lumeni domine etmelerini saglar vede laktobasillerin laktik asit uretimi ile vajinal asiditeyi laktobasiller saglamaktadir Vajinal epitel hucreleri laktik asit salgilamaktadir fakat bu asiditeyi saglamaya yetecek duzeyde degildir Bu epitel kaynakli laktik asit vajhina icerisinde reperasyonu induklemektedir Bu asit ortam patojenin buyumesine engel olan guclu bir bariyerdir dolayisiyla Vajinanin normal florasi asit ortamda buyuyebilen ve zararsiz olan mikroorganizmalardan olusur Ostrojemde kismi veya tam azalma bu dengeyi patojenlerin vajinayi domine etmesine kayabilmektedir Bunlarin arasina bulunan salgiladigi hidrojen peroksit vajina icerisine oksijen girdiginde veya oksijen ureten mikroorganizmalar hakim olmaya basladigindan laktobasiller tarafindan uretilir patojen olan bazi organizmalari oldurur Genelde vajinanin asitliginin azalmasina yani pH sinin yukselmesine veya mikroorganizmalar arasindaki dengeyi bozabilecek baska durumlar vajinal dus irritasyon vd enfeksiyon olasiligini artirir Bunlar arasinda hormonal degisiklikler adet doneminde hamilelikte anormal vajinal kanamalar dogum kontrol ilaclari ve gerecleri vajinal ilaclar cinsel yolla bulasan hastaliklar cinsel iliski ve ostrojen eksikligi yapabilecek yogun stres sayilabilir Bu bakterilerin miktarinin azalmasi durumunda dogal olarak vajinada bulunan turleri Mycoplasma hominis ve veya turleri cogalir ve bakteriyel vajinit meydana gelir Bakteriyel vajinit vajinitin baslica nedenidir Candida albicans in neden oldugu mantar enfeksiyonlari oldukca yaygindir Deri ve bagirsak dogal florasinin bir parcasi olan C albicans anormal durumlarda vajinaya yayilabilir Cogu vajinal florada diyabet gibi metabolik hastaliklarda kandidanin viabilitesi artmaktadir Vajinadaki normal bakteriler mantarin buyumesine engel olduklari icin antibiyotik kullanimi mantar enfeksiyonuna yol acabilir Candida enfeksiyonu hamile sisman ve diyabetli kadinlarda daha sik gorilir Bagisiklik yetmezligi durumlarinda da AIDS veya bazi ilaclarin kullaniminda da mantar enfeksiyonunun gelisme olasiligi daha yuksektir Oral seks yoluyla da Candida vajinaya yayilabilir Bazi vajinal enfeksiyonlar cinsel yolla aktarilir Bunlar arasinda klamidya enfeksiyonlari herpes frengi belsoguklugu ve sayilabilir Diyabetli kadinlarda sikca Candida vajiniti olur TaniJinekolojik muayenedede vajinit kontrol etmek icin pH degerine bakilir ve akinti varsa ondan alinan bir ornek mikroskopla incelenir Tani mikroskop incelemesi ve akintinin kulturlenmesi ile olur TedaviTedavi enfeksiyon etmeninin cinsine baglidir Bakteriyel vajinit antibiyotikle tedavi edilir Vajinanin asitligini artirici melhemi bakteri buyumesini azaltir Cinsel yolla gecmisse esin de tedavisi gerekir Siki ve nem tutan ic camasirlardan kacinilmak gerekir Mantar enfeksiyonu antimantar ilac kullanimi ile tedavi edilir Bu ilaclar genelde recetesiz satilir Ancak belirtilerin nedeni mantar degilse bu ilaclarin kullanimi asil tedaviyi geciktirmek ve komplikasyon riskini artirmaktan baska bir ise yaramaz Tedavi sirasinda cinsel iliskiden kacinilmalidir Mantar enfeksiyonu riski yuksek olan kadinlar zayif bagisikligi olanlar diyabetliler veya uzun sure boyunca antibiyotik almakta olanlar enfeksiyonun geri gelmemesi icin koruyucu olarak anti mantar almalari gerekebilir Mantar vajinitinde bildigimiz ev yogurdunun 5 mililitrelik enjektor araciligiyla vajen icine 7 gun gunde bir kez enjekte edilmesi herhangi bir kimyasal ajan almadan 75 hastada iyilesme saglayabilir Bu tedavi ozellikle gebeler icin daha uygun gozukmektedir Enjektoru derinize batirmadan yapmalisiniz Trikomoniyaz icin kullanilir Organizma enfekte olmus kadinlarin erkek eslerinde de 80 oraninda bulunur Cinsel yolla bulastigi icin esin de tedavisi gerekir Hormonal vajinit intravajinal ostrojen ile vajina dokusunun guclendirilmesi seklinde olur Irritan vajinitin tedavisi iritasyonun nedenini bulup ondan kacinmaktir KorunmaTrikomoniyaz ve diger cinsel yolla bulasan hastaliklar prezervatif kullanimi ile engellenbilir Mantar nemli ortamda buyudugu icin genital bolgenin kuru tutulmasi gerekir Islak mayoyla oturulmamali pamuklu ic camasiri giymeli giyinmeden evvel genital bolge iyice kurutulmalidir Tuvalet temizliginde bagirsakta bulunan bakteri ve mantarlarin vajinaya gecmemesi icin onden arkaya dogru silinmeli Alerjik vajinitten sakinmak icin kokulu parfumlu tuvalet kagidindan kokulu ve renkli sabundan kokulu veya deodoran hijyenik baglari kullanilmamali Kopuklu banyo hijyenik kadin spreyleri ve vajinal duslar da kullanilmamalidir Ayrica bakinizVajinal akintiKaynakca Gorodeski et al 2005 Endocrinology 146 816 24 Estrogen acidifies vaginal pH by up regulation of proton secretion via the apical membrane of vaginal ectocervical epithelial cells 28 Subat 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2006 Eschenbach et al 1989 J Clin Microbiol 1989 Feb 27 2 251 6 Prevalence of hydrogen peroxide producing Lactobacillus species in normal women and women with bacterial vaginosisDis baglantilareMedicine 16 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce PDRhealth 16 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce University of Virginia Health System 10 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce SiniflandirmaDMeSH D014627