Vasıf Öngören (15 Şubat 1938; Tavşanlı, Kütahya - 14 Mayıs 1984, Amsterdam), Türk tiyatro sanatçısı, dramaturg, yönetmen, yazar ve tiyatro kuramcısı.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdmRISXZOaTgyT1M5V1lYTWxRelFsUWpGbVh5VkRNeVU1Tm01bkpVTXpKVUkyY21WdUxtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Brecht'çi tiyatronun biçimsel özelliklerini, epik tiyatro yöntemini Türkiye'de ilk kez uygulayan dramaturgdur.
Ülkenin temel sorunlarını ele alan dört oyunuyla ((Asiye Nasıl Kurtulur?), , ve Zengin Mutfağı) Türk tiyatrosunda iz bırakmış bir oyun yazarıdır.
Yazar, karikatürcü ve şair Veysel Öngören’in kardeşi; oyuncu Aslı Öngören'in babasıdır.
Yaşamı
1938’de Tavşanlı'da dünyaya geldi. Diyarbakırlı bir ailenin oğludur. Babası, Garp Linyitleri İşletmesi’nde memur olan Bedrettin Öngören, annesi Cemile Hanım’dır.
Tavşanlı Ortaokulu ve Kütahya Lisesi’nde öğrenim gördü. Tiyatroya ilgisi ortaöğrenimi sırasında ortaya çıktı ve lisede üç yıl boyunca okulun tiyatro kolunu yönetti.
Liseden sonra üniversite öğrenimi için İstanbul’a gitti; iki yıl İstanbul Üniversitesi Jeofizik Bölümü’nde okudu. 1958 yılında Eminönü Halkevi’nde Gençlik Tiyatrosu’nun çalışmalarına katıldı. 1959’da Türk Milli Talebe Federasyonu Gençlik Tiyatrosu’na girdi. Çalışmalarında yer aldığı Pabuççu Ahmet ve Midas’ın Kulakları adlı oyunların İtalya ve Almanya’ya götürülmesi ve Almanya’ da Erlangen Tiyatro Şenliği’ne katılması, tiyatro tutkusunu arttırdı. 1962’de İstanbul Üniversitesi Jeofizik Bölümü'nü yarıda bırakarak tiyatro öğrenimi görmek üzere Berlin’e gitti.
Berlin'de Freie Universität Theaterwissenschaft (Felsefe Fakültesi’nin Tiyatro Bilimleri) bölümüne yazıldı ve Doğu Berlin’e geçerek Berliner Ensemble’da Manfred Wekwerth’in reji çalışmalarına katıldı. Böylece, Epik Tiyatro'yu kaynağından öğrenme olanağı buldu. Geçimini sağlamak ve eğitimine devam etmek için fabrikalarda işçilik, tercümanlık, sokak ressamlığı gibi işler yaptı. Kendisi gibi İstanbul’daki eğitimini bırakıp Berlin’e tiyatro eğitimi almaya gelen arkadaşı ile 1964 yılında evlendi. Bu evlilikten bir kızı dünyaya geldi (1968).
Türkiye'ye döndükten sonra Ankara ve İstanbul tiyatrolarında oyunculuk yaptı. 1965 yılında, daha sonra Almanya Defteri adıyla tekrar yazacağı, ilk oyunu Göç'ü yazdı. Bu oyun, İstanbul Uluslararası Tiyatro Şenliği'nde Gençlik Tiyatrosu tarafından sergilendi; ikincilik ödülü aldı.
1966’da askerliğini köy öğretmeni olarak yapmak üzere Kayseri'nin Dereköy'üne tayin oldu. 1966–68 yıllarında askerliği sırasında ünlü oyunu (Asiye Nasıl Kurtulur?)'u yazdı.
Askerlikten sonra 'nda profesyonel oyunculuk yaptı, çeşitli gazetelerde estetik, sanat, kültür sorunları üzerine yazılar yazdı. Epik tiyatroya ilgili arkadaşları ile 1969’da Ankara Birliği Sahnesi adlı tiyatro topluluğunu kurdu. 1970’te Ankara Birliği Sahnesi'nde "Asiye Nasıl Kurtulur?"u sahneledi. Büyük başarı kazanan oyun Rusça, Azerice, Kazakça, Yugoslavca ve Fransızcaya çevrildi. Öngören, Ankara Sanat Sevenler Derneği tarafından yılın en başarılı rejisörü ve yazarı olarak ödüllendirildi. 1971’de Brecht'in "Adam Adamdır" oyunu yönetti; Ankara Birliği Sahnesi, oyun sahneye konulmak üzere iken dağıldı.
Öngören, "Göç" oyununu "Almanya Defteri" adıyla tekrar yazdı ve kendi kurduğu tiyatroda sahnelemeye başladı. "Asiye Nasıl Kurtulur?" İstanbul'da Dostlar Tiyatrosu'nda oynandı.
12 Mart askeri darbesinden sonra 1972’de Halil Ergün, Erdoğan Akduman ve Mustafa Alabora ile birlikte ″gizli örgüt ″ kurmak suçuyla tutuklandı. Askeri mahkemece altı yıl sekiz aya mahkûm oldu. İki yıl cezaevinde kaldıktan sonra 1974 genel affıyla serbest kaldı. Hapishanede "Oyun Nasıl Oynanmalı?"yı yazdı.
1976'da İstanbul Birlik Sahnesi'ni kurdu. Brecht'in "Faşizmin Korku ve Sefaleti" ve "Sezuan’ın İyi İnsanı" oyunlarını yönetti.
1977'de "Zengin Mutfağı" oyununu ilk kez sahneledi. Oyun "İsmet Küntay Ödülü" ve "Sanat Sevenler Derneği Ödülü" dahil 4 ödül kazandı. Aynı sene kızı Aslı Öngören'e adadığı masal kitabı "Masalın Aslı"nı yazdı. Bu kitap 1978'de Almanya'da Almanca olarak basıldı.
1979'da Nâzım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları" kitabından oyunlaştırdığı "1941-42’den İnsan Manzaraları" adlı oyunu Birlik Sahnesi'nde sahneledi. Aynı yıl, "Oyun Nasıl Oynanmalı?" Ankara Sanat Tiyatrosu tarafından sahnelendi.
1980 yılında yurtdışına çıkan Öngören, Batı Berlin ve Amsterdam'da çalışmalarını sürdürdü. Hollanda'da yaşayan Türk işçi ve öğrencilerden oluşturduğu tiyatro olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
1984 yılında Amsterdam’da ani bir kalp krizi sonucu 46 yaşında hayatını kaybetti.
Eserleri
Oyunlar
- 1965: Göç
- 1968: (Asiye Nasıl Kurtulur?)
- 1971:
- 1974:
- 1977: Zengin Mutfağı
Masal
- 1977:
Yayımlanan eserleri
- Bütün Oyunları, Boyut Yayınevi Boyut Tiyatro Dizisi (1991)
- Masalın Aslı
- 2007: Masalın Aslı 1 - Aydınlıktan Karanlığa, Evrensel Basım Yayım
- 2007: Masalın Aslı 2 - Karanlıktan Aydınlığa, Evrensel Basım Yayım
Sahnelediği oyunlar
- 1969: (Asiye Nasıl Kurtulur?) (kendi oyunu), Ankara Birliği Sahnesi, Ankara Sahnesi
- 1971: Adam Adamdır (Bertolt Brecht), Ankara Birliği Sahnesi
- 1971: Almanya Defteri (kendi oyunu), Ankara Sahnesi
- 1974: (kendi oyunu), İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu
- 1976: Faşizmin Korku ve Sefaleti (Bertolt Brecht), Birlik Sahnesi
- 1976: Sezuan’ın İyi İnsanı (Bertolt Brecht), Birlik Sahnesi
- 1977: Zengin Mutfağı (kendi oyunu), Birlik Sahnesi
- 1979: 1941-42’den İnsan Manzaraları (Nazım Hikmet’in şiirlerinden tek kişilik oyunlaştırma), Birlik Sahnesi
- 1984: Yeni Nesil
Sinemaya uyarlanan oyunları
- 1973: , Yön. Nejat Saydam
- 1986: , Yön. Atıf Yılmaz
- 1988: Zengin Mutfağı, Yön. Başar Sabuncu
Kaynakça
- ^ "TSA' da Vasıf Öngören". 11 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2023.
- ^ a b "Vasfı Öngören, Hayatı, Eserleri, Filozof.net sitesi, Erişim tarihi:07.02.2013". 9 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2013.
- ^ Güler, K., Türkmen, U., Kütahya Sanatçıları, Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası Kültür Hizmeti, 2013, s, 253-254
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Haziran 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2008.
Dış bağlantılar
- Beyazperde'de Vasıf Öngören 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- IMDb'de Vasıf Öngören 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sinemalar.com'da Vasıf Öngören 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- SinemaTürk'te Vasıf Öngören 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- TSA'de Vasıf Öngören 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vasif Ongoren 15 Subat 1938 Tavsanli Kutahya 14 Mayis 1984 Amsterdam Turk tiyatro sanatcisi dramaturg yonetmen yazar ve tiyatro kuramcisi Vasif Ongoren Brecht ci tiyatronun bicimsel ozelliklerini epik tiyatro yontemini Turkiye de ilk kez uygulayan dramaturgdur Ulkenin temel sorunlarini ele alan dort oyunuyla Asiye Nasil Kurtulur ve Zengin Mutfagi Turk tiyatrosunda iz birakmis bir oyun yazaridir Yazar karikaturcu ve sair Veysel Ongoren in kardesi oyuncu Asli Ongoren in babasidir Yasami1938 de Tavsanli da dunyaya geldi Diyarbakirli bir ailenin ogludur Babasi Garp Linyitleri Isletmesi nde memur olan Bedrettin Ongoren annesi Cemile Hanim dir Tavsanli Ortaokulu ve Kutahya Lisesi nde ogrenim gordu Tiyatroya ilgisi ortaogrenimi sirasinda ortaya cikti ve lisede uc yil boyunca okulun tiyatro kolunu yonetti Liseden sonra universite ogrenimi icin Istanbul a gitti iki yil Istanbul Universitesi Jeofizik Bolumu nde okudu 1958 yilinda Eminonu Halkevi nde Genclik Tiyatrosu nun calismalarina katildi 1959 da Turk Milli Talebe Federasyonu Genclik Tiyatrosu na girdi Calismalarinda yer aldigi Pabuccu Ahmet ve Midas in Kulaklari adli oyunlarin Italya ve Almanya ya goturulmesi ve Almanya da Erlangen Tiyatro Senligi ne katilmasi tiyatro tutkusunu arttirdi 1962 de Istanbul Universitesi Jeofizik Bolumu nu yarida birakarak tiyatro ogrenimi gormek uzere Berlin e gitti Berlin de Freie Universitat Theaterwissenschaft Felsefe Fakultesi nin Tiyatro Bilimleri bolumune yazildi ve Dogu Berlin e gecerek Berliner Ensemble da Manfred Wekwerth in reji calismalarina katildi Boylece Epik Tiyatro yu kaynagindan ogrenme olanagi buldu Gecimini saglamak ve egitimine devam etmek icin fabrikalarda iscilik tercumanlik sokak ressamligi gibi isler yapti Kendisi gibi Istanbul daki egitimini birakip Berlin e tiyatro egitimi almaya gelen arkadasi ile 1964 yilinda evlendi Bu evlilikten bir kizi dunyaya geldi 1968 Turkiye ye dondukten sonra Ankara ve Istanbul tiyatrolarinda oyunculuk yapti 1965 yilinda daha sonra Almanya Defteri adiyla tekrar yazacagi ilk oyunu Goc u yazdi Bu oyun Istanbul Uluslararasi Tiyatro Senligi nde Genclik Tiyatrosu tarafindan sergilendi ikincilik odulu aldi 1966 da askerligini koy ogretmeni olarak yapmak uzere Kayseri nin Derekoy une tayin oldu 1966 68 yillarinda askerligi sirasinda unlu oyunu Asiye Nasil Kurtulur u yazdi Askerlikten sonra nda profesyonel oyunculuk yapti cesitli gazetelerde estetik sanat kultur sorunlari uzerine yazilar yazdi Epik tiyatroya ilgili arkadaslari ile 1969 da Ankara Birligi Sahnesi adli tiyatro toplulugunu kurdu 1970 te Ankara Birligi Sahnesi nde Asiye Nasil Kurtulur u sahneledi Buyuk basari kazanan oyun Rusca Azerice Kazakca Yugoslavca ve Fransizcaya cevrildi Ongoren Ankara Sanat Sevenler Dernegi tarafindan yilin en basarili rejisoru ve yazari olarak odullendirildi 1971 de Brecht in Adam Adamdir oyunu yonetti Ankara Birligi Sahnesi oyun sahneye konulmak uzere iken dagildi Ongoren Goc oyununu Almanya Defteri adiyla tekrar yazdi ve kendi kurdugu tiyatroda sahnelemeye basladi Asiye Nasil Kurtulur Istanbul da Dostlar Tiyatrosu nda oynandi 12 Mart askeri darbesinden sonra 1972 de Halil Ergun Erdogan Akduman ve Mustafa Alabora ile birlikte gizli orgut kurmak sucuyla tutuklandi Askeri mahkemece alti yil sekiz aya mahkum oldu Iki yil cezaevinde kaldiktan sonra 1974 genel affiyla serbest kaldi Hapishanede Oyun Nasil Oynanmali yi yazdi 1976 da Istanbul Birlik Sahnesi ni kurdu Brecht in Fasizmin Korku ve Sefaleti ve Sezuan in Iyi Insani oyunlarini yonetti 1977 de Zengin Mutfagi oyununu ilk kez sahneledi Oyun Ismet Kuntay Odulu ve Sanat Sevenler Dernegi Odulu dahil 4 odul kazandi Ayni sene kizi Asli Ongoren e adadigi masal kitabi Masalin Asli ni yazdi Bu kitap 1978 de Almanya da Almanca olarak basildi 1979 da Nazim Hikmet in Memleketimden Insan Manzaralari kitabindan oyunlastirdigi 1941 42 den Insan Manzaralari adli oyunu Birlik Sahnesi nde sahneledi Ayni yil Oyun Nasil Oynanmali Ankara Sanat Tiyatrosu tarafindan sahnelendi 1980 yilinda yurtdisina cikan Ongoren Bati Berlin ve Amsterdam da calismalarini surdurdu Hollanda da yasayan Turk isci ve ogrencilerden olusturdugu tiyatro olarak calismalarini surdurmektedir 1984 yilinda Amsterdam da ani bir kalp krizi sonucu 46 yasinda hayatini kaybetti EserleriOyunlar 1965 Goc 1968 Asiye Nasil Kurtulur 1971 1974 1977 Zengin MutfagiMasal 1977 Yayimlanan eserleri Butun Oyunlari Boyut Yayinevi Boyut Tiyatro Dizisi 1991 Masalin Asli 2007 Masalin Asli 1 Aydinliktan Karanliga Evrensel Basim Yayim 2007 Masalin Asli 2 Karanliktan Aydinliga Evrensel Basim YayimSahneledigi oyunlar 1969 Asiye Nasil Kurtulur kendi oyunu Ankara Birligi Sahnesi Ankara Sahnesi 1971 Adam Adamdir Bertolt Brecht Ankara Birligi Sahnesi 1971 Almanya Defteri kendi oyunu Ankara Sahnesi 1974 kendi oyunu Istanbul Belediyesi Sehir Tiyatrosu 1976 Fasizmin Korku ve Sefaleti Bertolt Brecht Birlik Sahnesi 1976 Sezuan in Iyi Insani Bertolt Brecht Birlik Sahnesi 1977 Zengin Mutfagi kendi oyunu Birlik Sahnesi 1979 1941 42 den Insan Manzaralari Nazim Hikmet in siirlerinden tek kisilik oyunlastirma Birlik Sahnesi 1984 Yeni NesilSinemaya uyarlanan oyunlari 1973 Yon Nejat Saydam 1986 Yon Atif Yilmaz 1988 Zengin Mutfagi Yon Basar SabuncuKaynakca TSA da Vasif Ongoren 11 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2023 a b Vasfi Ongoren Hayati Eserleri Filozof net sitesi Erisim tarihi 07 02 2013 9 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2013 Guler K Turkmen U Kutahya Sanatcilari Kutahya Ticaret ve Sanayi Odasi Kultur Hizmeti 2013 s 253 254 Arsivlenmis kopya 15 Mayis 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2008 Arsivlenmis kopya 6 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2008 Arsivlenmis kopya 6 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2008 Arsivlenmis kopya 17 Subat 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2008 Arsivlenmis kopya 17 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2008 Dis baglantilarBeyazperde de Vasif Ongoren 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde IMDb de Vasif Ongoren 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sinemalar com da Vasif Ongoren 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde SinemaTurk te Vasif Ongoren 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde TSA de Vasif Ongoren 11 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde