Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vatan Cephesi, Demokrat Parti iktidarı döneminde başbakan Adnan Menderes tarafından kurulan siyasi oluşum. DP'nin il ve ilçe teşkilatları ile gençlik kollarını bir araya getiren oluşumda, DP destekçilerinin isimleri radyodan düzenli olarak halka açıklanmaktaydı. Bunun yapılmasındaki amacın gitgide güçlenen muhalefete karşı gövde gösterisi yapmak olduğu ve halkı kutuplaşmaya ittiği iddia edilmiş, bu uygulama 27 Mayıs 1960 Darbesi'nin de önemli gerekçelerinden biri olmuştur. Bu uygulamayı destekleyenlere göre Vatan Cephesi sadece iktidardan memnun olanların oluşturduğu bir sivil toplum örgütlenmesidir.
Tarihçe
1950'lerin ortalarında DP iktidarına karşı özellikle gençlerden oluşan güçlü bir muhalefet hareketi oluştu. Bu rüzgarı arkasına almak isteyen İsmet İnönü Anadolu mitinglerine başladı. 1958 yılında Cumhuriyetçi Millet Partisi ile Türkiye Köylü Partisi, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi adıyla birleşti. Bu birleşmeden daha önemli bir birleşme, Hürriyet Partisinin CHP'ye katılmasıyla gerçekleşti. Aynı yıl içinde yaşanan bir dış gelişme, Irak'ta yaşanan darbe, Demokrat Parti iktidarını daha da rahatsız etti.
Muhalefetin güçlendiğini ve güvenlik güçlerini de yanına aldığını gören DP Vatan Cephesi'ni oluşturdu ve seçmenlerini bu oluşuma kaydetmeye başladı. Başbakan Adnan Menderes, 12 Ekim 1958 tarihinde Manisa'da yaptığı bir konuşmada halkı Vatan Cephesi saflarında toplanmaya çağırdı ve şunları söyledi:
| “ | Muhalefetteki arkadaşlarımızın vatanperverliğine bugün bir defa daha huzurunuzda müracaat ederek rica ediyorum: Kin ve ihtirası desteklemekte devam etmesinler. Vatana hizmetin hangi istikamette olduğunu düşünerek muhalefetin kötü gidişine paydos desinler. Anarşiye ve nifaka paydos dedikten sonradır ki, hakiki demokrasinin ve hürriyetin güneşi bütün parlaklığı ile ortaya çıkacak, milletimizin terakki ve tealisine giden yolu daha da aydınlatacaktır. | „ |
İktidar ve muhalefet partileri arasındaki cepheleşme halka da yansıdı. Dönemi yaşayanların anlattığına göre, özellikle köylerde DP ve CHP'lilerin gittikleri kahveleri ayırdıkları, aynı camilere gitmedikleri ve çocuklarını evlendirmedikleri iddia edilir. Vatan Cephesi örgütü ocaklar kurarak ülke genelinde kısa sürede örgütlendi. Bu ocakların yalnız DP’lilere değil bütün vatandaşlara açık olduğu bildirildi ve radyodan yapılan yayınlarda her haber saati öncesinde bu cepheye katılan vatandaşların isimleri okunmaya başlandı. Bu uygulamanın yanı sıra birçok yerde yayınlanan ve iktidar lehine haberler yapan Vatan Cephesi adında gazeteler yayınlanmaya başladı. Birçok kişinin adının kendisinin bile haberi olmadan cepheye katılanlar arasında açıklandığı vefat etmiş insanların ya da çocukların da kaydedildiği iddia edilir.
TBMM bünyesinde sadece DP'li milletvekillerinden oluşturulan ve muhalefet ile basının eylemlerinin suç oluşturup oluşturmadığını inceleyen Tahkikat Komisyonuna mahkeme kararı olmadan tutuklama yetkisi verildi. O günkü anayasa meclise soruşturma komisyonu kurma yetkisi tanımakla birlikte bu uygulama, özellikle kuvvetler ayrımı ilkesine aykırı olduğu yönünde eleştirilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Şebeke". Yalçın Küçük. S.263
- ^ a b ""Demokrat Parti Dönemindeki "Vatan Cephesi" Ve Şimdiki Zaman..." Taylan Sorgun. Ortadoğu Gazetesi. Erişim: 2 Ağustos 2010". 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010.
- ^ "İsmet Paşa Darbeyi İstemedi" Prof. Dr. Mete Tunçay. 1 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Radikal.com.tr. Erişim: 2 Ağustos 2010
- ^ a b c "Demokrasinin bir açmazı: Cepheleşme" 22 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Hakkı Uyar. Radikal.com.tr. Erişim: 2 Ağustos 2010
- ^ a b "Üçüncü Dönem Demokrat Parti İktidarı (1957-1960): Siyasi Baskılar ve Tahkikat Komisyonu" Dr. Sedef Bulut
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vatan Cephesi Demokrat Parti iktidari doneminde basbakan Adnan Menderes tarafindan kurulan siyasi olusum DP nin il ve ilce teskilatlari ile genclik kollarini bir araya getiren olusumda DP destekcilerinin isimleri radyodan duzenli olarak halka aciklanmaktaydi Bunun yapilmasindaki amacin gitgide guclenen muhalefete karsi govde gosterisi yapmak oldugu ve halki kutuplasmaya ittigi iddia edilmis bu uygulama 27 Mayis 1960 Darbesi nin de onemli gerekcelerinden biri olmustur Bu uygulamayi destekleyenlere gore Vatan Cephesi sadece iktidardan memnun olanlarin olusturdugu bir sivil toplum orgutlenmesidir Tarihce1950 lerin ortalarinda DP iktidarina karsi ozellikle genclerden olusan guclu bir muhalefet hareketi olustu Bu ruzgari arkasina almak isteyen Ismet Inonu Anadolu mitinglerine basladi 1958 yilinda Cumhuriyetci Millet Partisi ile Turkiye Koylu Partisi Cumhuriyetci Koylu Millet Partisi adiyla birlesti Bu birlesmeden daha onemli bir birlesme Hurriyet Partisinin CHP ye katilmasiyla gerceklesti Ayni yil icinde yasanan bir dis gelisme Irak ta yasanan darbe Demokrat Parti iktidarini daha da rahatsiz etti Muhalefetin guclendigini ve guvenlik guclerini de yanina aldigini goren DP Vatan Cephesi ni olusturdu ve secmenlerini bu olusuma kaydetmeye basladi Basbakan Adnan Menderes 12 Ekim 1958 tarihinde Manisa da yaptigi bir konusmada halki Vatan Cephesi saflarinda toplanmaya cagirdi ve sunlari soyledi Muhalefetteki arkadaslarimizin vatanperverligine bugun bir defa daha huzurunuzda muracaat ederek rica ediyorum Kin ve ihtirasi desteklemekte devam etmesinler Vatana hizmetin hangi istikamette oldugunu dusunerek muhalefetin kotu gidisine paydos desinler Anarsiye ve nifaka paydos dedikten sonradir ki hakiki demokrasinin ve hurriyetin gunesi butun parlakligi ile ortaya cikacak milletimizin terakki ve tealisine giden yolu daha da aydinlatacaktir Iktidar ve muhalefet partileri arasindaki cephelesme halka da yansidi Donemi yasayanlarin anlattigina gore ozellikle koylerde DP ve CHP lilerin gittikleri kahveleri ayirdiklari ayni camilere gitmedikleri ve cocuklarini evlendirmedikleri iddia edilir Vatan Cephesi orgutu ocaklar kurarak ulke genelinde kisa surede orgutlendi Bu ocaklarin yalniz DP lilere degil butun vatandaslara acik oldugu bildirildi ve radyodan yapilan yayinlarda her haber saati oncesinde bu cepheye katilan vatandaslarin isimleri okunmaya baslandi Bu uygulamanin yani sira bircok yerde yayinlanan ve iktidar lehine haberler yapan Vatan Cephesi adinda gazeteler yayinlanmaya basladi Bircok kisinin adinin kendisinin bile haberi olmadan cepheye katilanlar arasinda aciklandigi vefat etmis insanlarin ya da cocuklarin da kaydedildigi iddia edilir TBMM bunyesinde sadece DP li milletvekillerinden olusturulan ve muhalefet ile basinin eylemlerinin suc olusturup olusturmadigini inceleyen Tahkikat Komisyonuna mahkeme karari olmadan tutuklama yetkisi verildi O gunku anayasa meclise sorusturma komisyonu kurma yetkisi tanimakla birlikte bu uygulama ozellikle kuvvetler ayrimi ilkesine aykiri oldugu yonunde elestirilir Ayrica bakinizGuc Birligi CephesiKaynakca a b Sebeke Yalcin Kucuk S 263 a b Demokrat Parti Donemindeki Vatan Cephesi Ve Simdiki Zaman Taylan Sorgun Ortadogu Gazetesi Erisim 2 Agustos 2010 29 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2010 Ismet Pasa Darbeyi Istemedi Prof Dr Mete Tuncay 1 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radikal com tr Erisim 2 Agustos 2010 a b c Demokrasinin bir acmazi Cephelesme 22 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hakki Uyar Radikal com tr Erisim 2 Agustos 2010 a b Ucuncu Donem Demokrat Parti Iktidari 1957 1960 Siyasi Baskilar ve Tahkikat Komisyonu Dr Sedef Bulut