Vatan Mersiyesi, Tanzimat dönemi yazarlarından Namık Kemal'in, 93 Harbi'nden sonra Rumeli topraklarının işgal edilmesi üzerine arkadaşı Deli Hikmet ile birlikte yazdığı bir mersiyedir.
Şiirde, vatanın içine düştüğü kötü durum, geçmişteki güzel günler, kötü hale düşme sebepleri ve vatanın eski güzel günlere dönmesi için yapılması gerekenler anlatılır. Vatanın içine düştüğü durum, her birimin sonunda tekrar eden şu beyit ile ifade edilir:
“ | Vatanın bağrına düşman dayadı hançerini Yoğimiş kurtaracak bahtı kara maderini | ” |
Vatana yardım eli uzatacak kimsenin olmaması, şiirde en çok üzerinde durulan düşüncedir. Şair, bu şiirle vatan fikrine sahip olmayan insanlarda duyarlılık meydana getirmeye çalışmıştır.
Şiirde düşman olarak "Karadağlılar" ve “Moskof” isimleri zikredilmiştir. 93 Harbi sırasında Karadağ ve Rusya'nın Rumeli'deki müslüman halka yaptığı eziyetlerin anlatıldığı mersiyenin sonunda "Ya Muhammet! O mübarek yüreğin taş mıdır” diyerek İslam peygamberine sitemde bulunulur.
93 Harbi sırasında Midilli'de bulunan şair Namık Kemal, bu şiiri "Deli" lakabı ile anılan arkadaşı Hikmet Bey ile bir içki gecesinde sabaha kadar oturup birlikte meydana getirmiştir. Mersiyede, tek sayılı bendelerin Namık Kemal’e, çiftlerin ise Deli Hikmet’e ait olduğu şeklinde bir kanaat vardır. Ancak her iki şairin de birbirinin bendlerine müdahaleleri olduğu bilinir.
Etkileri
93 Harbi'ndeki yenilgi üzerine yazılan Vatan Mersiyesi'nin ardından, Balkan Savaşları'ndaki yenilgi üzerine 1912'de Enis Behiç (Koryürek), "Vatan Mersiyesi" adlı bir şiir yazarak vatanın içine düştüğü acı durumu anlatmış; şiiri Namık Kemâl’in ruhuna ithaf etmiştir. Her bendin sonunda tekrarladığı “Gururum kırılmış, hayalim harap" dizeleri, o dönemde dillere pelesenk olmuştur.
Namık Kemal'in Vatan Mersiyesi, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ü öğrencilik yıllarından beri etkileyen bir şiirdi. Arkadaşı Ali Fuat Cebesoy anılarında bir gün Harp Okulu öğrencisi birkaç arkadaş 93 Harbi'ni konuşurken Mustafa Kemal'in birden Vatan Mersiyesi'nin ünlü tekrar eden beyitini (Vatanın bağrına düşman dayamış hançerini/Yok imiş kurtaracak bahtı kara mâderini) söylediğini anlatır.Kurtuluş Savaşı devam ederken Mustafa Kemal Paşa, Namık Kemal'in Vatan Mersiyesi'nde tekrar eden beyiti 13 Ocak 1921 günü I. Büyük Millet Meclisi kürsüsünden okumuş ve şöyle bir nazire ile cevap vermiştir:
“ | Vatanın bağrına düşman dayasın hançerini Bulunur kurtaracak bahtı kara mâderini | ” |
Bu söz, 1927'de Ankara'da Ulus Meydanı'na dikilen Zafer Anıtı üzerinde de yer almaktadır.
Kaynakça
- ^ a b Tan, Murat (21 Ekim 2022). "Rumeli Kaybının Namık Kemal'in Şiir ve Piyeslerine Yansımaları". Dil ve Edebiyat Araştırmaları (26): 333-353. doi:10.30767/diledeara.1171614. ISSN 1308-5069.
- ^ "NÂMIK KEMAL". TDV İslâm Ansiklopedisi. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2023.
- ^ Çandir, Kazim (1 Aralık 2015). "Enis Behiç Koryürek'in harp edebiyatı konulu şiirleri üzerine bir inceleme". Çankırı Karatekin Üniversitesi Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi. 6 (6): 15-37. ISSN 2147-8465.
- ^ Akyüz, Yahya (1981). "Atatürk'te Namık Kemal'in Etkisi ve Abdülhamit Döneminde Yasak Kitaplara İlişkin İki Belge". Belleten. 45 (180): 501-512. doi:10.37879/belleten.1981.501. ISSN 0041-4255. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vatan Mersiyesi Tanzimat donemi yazarlarindan Namik Kemal in 93 Harbi nden sonra Rumeli topraklarinin isgal edilmesi uzerine arkadasi Deli Hikmet ile birlikte yazdigi bir mersiyedir Siirde vatanin icine dustugu kotu durum gecmisteki guzel gunler kotu hale dusme sebepleri ve vatanin eski guzel gunlere donmesi icin yapilmasi gerekenler anlatilir Vatanin icine dustugu durum her birimin sonunda tekrar eden su beyit ile ifade edilir Vatanin bagrina dusman dayadi hancerini Yogimis kurtaracak bahti kara maderini Vatana yardim eli uzatacak kimsenin olmamasi siirde en cok uzerinde durulan dusuncedir Sair bu siirle vatan fikrine sahip olmayan insanlarda duyarlilik meydana getirmeye calismistir Siirde dusman olarak Karadaglilar ve Moskof isimleri zikredilmistir 93 Harbi sirasinda Karadag ve Rusya nin Rumeli deki musluman halka yaptigi eziyetlerin anlatildigi mersiyenin sonunda Ya Muhammet O mubarek yuregin tas midir diyerek Islam peygamberine sitemde bulunulur 93 Harbi sirasinda Midilli de bulunan sair Namik Kemal bu siiri Deli lakabi ile anilan arkadasi Hikmet Bey ile bir icki gecesinde sabaha kadar oturup birlikte meydana getirmistir Mersiyede tek sayili bendelerin Namik Kemal e ciftlerin ise Deli Hikmet e ait oldugu seklinde bir kanaat vardir Ancak her iki sairin de birbirinin bendlerine mudahaleleri oldugu bilinir Etkileri93 Harbi ndeki yenilgi uzerine yazilan Vatan Mersiyesi nin ardindan Balkan Savaslari ndaki yenilgi uzerine 1912 de Enis Behic Koryurek Vatan Mersiyesi adli bir siir yazarak vatanin icine dustugu aci durumu anlatmis siiri Namik Kemal in ruhuna ithaf etmistir Her bendin sonunda tekrarladigi Gururum kirilmis hayalim harap dizeleri o donemde dillere pelesenk olmustur Ulus Zafer Aniti Namik Kemal in Vatan Mersiyesi Turkiye Cumhuriyeti nin kurucusu Mustafa Kemal Ataturk u ogrencilik yillarindan beri etkileyen bir siirdi Arkadasi Ali Fuat Cebesoy anilarinda bir gun Harp Okulu ogrencisi birkac arkadas 93 Harbi ni konusurken Mustafa Kemal in birden Vatan Mersiyesi nin unlu tekrar eden beyitini Vatanin bagrina dusman dayamis hancerini Yok imis kurtaracak bahti kara maderini soyledigini anlatir Kurtulus Savasi devam ederken Mustafa Kemal Pasa Namik Kemal in Vatan Mersiyesi nde tekrar eden beyiti 13 Ocak 1921 gunu I Buyuk Millet Meclisi kursusunden okumus ve soyle bir nazire ile cevap vermistir Vatanin bagrina dusman dayasin hancerini Bulunur kurtaracak bahti kara maderini Bu soz 1927 de Ankara da Ulus Meydani na dikilen Zafer Aniti uzerinde de yer almaktadir Kaynakca a b Tan Murat 21 Ekim 2022 Rumeli Kaybinin Namik Kemal in Siir ve Piyeslerine Yansimalari Dil ve Edebiyat Arastirmalari 26 333 353 doi 10 30767 diledeara 1171614 ISSN 1308 5069 NAMIK KEMAL TDV Islam Ansiklopedisi 31 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2023 Candir Kazim 1 Aralik 2015 Enis Behic Koryurek in harp edebiyati konulu siirleri uzerine bir inceleme Cankiri Karatekin Universitesi Karatekin Edebiyat Fakultesi Dergisi 6 6 15 37 ISSN 2147 8465 Akyuz Yahya 1981 Ataturk te Namik Kemal in Etkisi ve Abdulhamit Doneminde Yasak Kitaplara Iliskin Iki Belge Belleten 45 180 501 512 doi 10 37879 belleten 1981 501 ISSN 0041 4255 8 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2023