Enis Behiç Koryürek, (d. 11 Mart 1891, İstanbul - ö. 18 Ekim 1949, Ankara) Türk şair, öğretmen, diplomat ve bürokrat.
Enis Behiç Koryürek | |
---|---|
![]() Enis Behiç Koryürek | |
Doğum | 11 Mart 1891 İstanbul, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 18 Ekim 1949 (58 yaşında) Ankara, Türkiye |
Defin yeri | Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara |
Milliyet | Türk |
Meslek | Şair |
Hecenin beş şairinden biridir. Türk denizciliğini şiire sokan şair olarak bilinir. Türk-Macar dostluğunun gelişmesinde, Gül Baba Türbesinin yeniden ziyaretgâh ve müze haline getirilmesinde büyük hizmetleri geçmiş olan bir diplomattır. İşçi meselelerine ciddi olarak yaklaşan ve çözüm yolları için kurumlaşma yollarını açan ilk bürokratlardandır.
Yaşamı
1891 yılında İstanbul'un Aksaray semtinde doğdu. Babası Doktor Yarbay İsmail Behiç Bey, annesi Fâika Hanım’dır.
İlköğrenimini evde yaptıktan sonra, Selanik ve Üsküp İdadileri ile İstanbul Lisesi'nde okudu, 1913’te Mülkiye Mektebi'ni birincilikle bitirdi. “Ruhum Şiirlerimde Tecessüm Eder Benim” başlığını taşıyan ilk şiirini 19 yaşında iken yayımladı. Kısa bir süre Fecr-i Âti topluluğu içinde yer aldı. “Namık Kemal'in ruhuna” ithaf ettiği “Vatan Mersiyesi” şiiriyle geniş yankı uyandırdı. Çoğu hamasi temalar işleyen ve Servet-i Fünûn etkisi taşıyan on iki manzumesi, Şehbal'de yayınlandı. Şiirin yanı sıra musikiye de meraklı idi. Biraz keman çalıyor, hatta kendi icat ettiği keman-boru karışımı bir müzik aleti kullandığı söyleniyordu. Bir ara aruz veznini alaturka musikinin usulleri ile birleştirmeye çalıştı. "Musiki Usûllerinin Aruza Tatbiki” başlığı altında üç manzumesi ve konuyla ilgili kuramsal yazıları yayımlandı.
Balkan Savaşı yıllarında Ziya Gökalp'in tavsiyesiyle heceyi benimsedi ve Millî Edebiyat akımına bağlandı. Bu yıllarda onu üne kavuşturan ulusal duygularla yüklü kahramanlık şiirleri yazdı. Şiirleri, Türk Yurdu, Hürriyet-i Fikriye, Donanma ve Yeni Mecmua dergilerinde yayımlandı. Denizcilik tarihinden aldığı konu ve motiflerle süslediği manzum destanlar ona “Türk denizciliğini şiire sokan şair” unvanını getirdi. Hece vezni üzerinde çalışarak kimi durak değişikliklerini, bir şiirde çeşitli hece kalıplarını kullanmayı denedi.
Bükreş ve Budapeşte yılları
Mülkiye’yi bitirdikten sonra Hariciye Nezareti'nde görev aldı. Bir süre Bükreş Konsolosluğu’nda (1915) görev yaptı. O dönemde Bükreş Başkonsolosu olan şair, Ahmet Hikmet Müftüoğlu ’ndan etkilendi.
Bükreş’ten sonra görevlendirildiği Budapeşte’de yedi yıl görev yaptı. Türk-Macar dostluğunun pekişmesinde, Gül Baba Türbesi’nin yeniden ziyaretgâh ve müze haline getirilmesinde büyük hizmetleri oldu. Gabi adlı bir Fransızca öğretmeni ile evlendi, bu evlilikten Hasan ve Argon isimli iki çocuğu oldu. Bükreş ve Budapeşte’de görev yaptığı yıllarda gönül maceralarını mizahî bir dille anlatan aşk şiirleri yazan Enis Behiç Bey, Kasım 1919’da yurda döndü.
Kurtuluş Savaşı yılları
Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında Hariciye Nezareti’nde çalışmaya devam ederken liselerde edebiyat ve Fransızca dersleri veren Enis Behiç, bir yanda da Millî Müdafaa Teşkilatı'nda çalışıp, kurtuluş hareketini destekledi. 1922’de Edirne Vilayeti Hukuk İşleri Müdürlüğü’ne tayin oldu. Bu görevinin yanı sıra, öğretmenlik yapmaya da devam etti. Edirne’de yaşadığı dönemde eşinden boşandı; 1924’te Fahri Paşa’nın kızı Müîde Hanım ile evlendi. 1925’te Edirne’den ayrılıp memuriyet hayatına Ankara’da devam etti.
Ankara yılları
1927’de ilk kitabı Miras’ı yayınladı. Bu kitapta millî duygulara yönelik şiirler ile aşk ve çapkınlık konularını ele alan manzumelere yer verdi. İlk kitabını yayınladıktan sonra bir suskunluk dönemine girdi ancak bazı şiirlerini, Hayat (1929) ve Varlık (1933) dergilerinde yayımladı. Fransızca, Rumca, Macarca ve Bulgarca bilen şair, çeşitli konularda kitap çevirileri yaptı.
1936’da Ekonomi Bakanlığı İş Dairesi Reisliği’ne getirildi. İşçi meselelerine ciddî olarak yaklaşan ve çözüm yolları için kurumlaşma yollarını açan ilk bürokratlardan oldu. Bir süre Çalışma Bakanlığı Müsteşarlığı yaptı. 1945 yılında emekli oldu. 1946’da Demokrat Parti Zonguldak milletvekili adayı oldu fakat seçilemedi.
Son yılları
Seçimlerden sonra, resmî görevlerden uzak kalan ve maddi sıkıntı çeken şair, büyük bir değişim geçirdi; kendisini dine ve tasavvufa verdi. Türkiye'de Bedri Ruhselman'ın öncülük ettiği ruh çağırma (ispritizma) seanslarına katıldı ve bu seanslarda irticalen söylediği şiirleri yakınları tarafından kaydedildi. 18. yüzyılda Trabzon’da yaşamış Çedikçi Süleyman Çelebi adlı bir mevlevinin ruhuyla temas sonucu doğduğunu söylediği bu dini ve dini ve tasavvufi şiirleri 1949’da kitap olarak yayımladı.
18 Ekim 1949 da Ankara'da öldü. Cenazesi Cebeci Asri Mezarlığı’na defnedildi.
Ölümünden sonra
Vâridât-ı Süleyman’ın oluşumu hikâyesiyle bütün metinlerin tasavvuf açısından ayrıntılı açıklaması 1950’de Ömer Fevzi Mardin tarafından 819 sayfalık bir külliyat halinde yayımlanmıştır. Şairin 1921-1939 arasında yazdığı şiirleri Fethi Tevetoğlu, Miras ve Güneşin Ölümü adlı kitapta toplamıştır (1951).
Eserleri
Şiir kitapları
- Miras (1927)
- Varidat-ı Süleyman (Çedikçi Süleyman Çelebi Ruhundan İlhamlar, 1949)
- Güneşin Ölümü (1952)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e (PDF). 9 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2014.
- ^ a b c Alaattin Karaca, Koryürek, Enis Behiç, TDV İslam Ansiklopedisi
- ^ a b (PDF). 21 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2014.
- ^ "Abdullah Acehan, Ahmet Hamdi Tanpınar, Enis Behiç Koryürek ve Peyami Safa'da İspirtizma, Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, Cilt 3, Sayı3, 2011". 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2014.
Hükûmet görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yeni makam | Türkiye Çalışma Bakanlığı Müsteşarı 30 Haziran 1945 - 30 Ocak 1946 | Sonra gelen: Hüseyin Avni Göktürk |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Enis Behic Koryurek d 11 Mart 1891 Istanbul o 18 Ekim 1949 Ankara Turk sair ogretmen diplomat ve burokrat Enis Behic KoryurekEnis Behic KoryurekDogum11 Mart 1891 1891 03 11 Istanbul Osmanli DevletiOlum18 Ekim 1949 58 yasinda Ankara TurkiyeDefin yeriCebeci Asri Mezarligi AnkaraMilliyetTurkMeslekSair Hecenin bes sairinden biridir Turk denizciligini siire sokan sair olarak bilinir Turk Macar dostlugunun gelismesinde Gul Baba Turbesinin yeniden ziyaretgah ve muze haline getirilmesinde buyuk hizmetleri gecmis olan bir diplomattir Isci meselelerine ciddi olarak yaklasan ve cozum yollari icin kurumlasma yollarini acan ilk burokratlardandir Yasami1891 yilinda Istanbul un Aksaray semtinde dogdu Babasi Doktor Yarbay Ismail Behic Bey annesi Faika Hanim dir Ilkogrenimini evde yaptiktan sonra Selanik ve Uskup Idadileri ile Istanbul Lisesi nde okudu 1913 te Mulkiye Mektebi ni birincilikle bitirdi Ruhum Siirlerimde Tecessum Eder Benim basligini tasiyan ilk siirini 19 yasinda iken yayimladi Kisa bir sure Fecr i Ati toplulugu icinde yer aldi Namik Kemal in ruhuna ithaf ettigi Vatan Mersiyesi siiriyle genis yanki uyandirdi Cogu hamasi temalar isleyen ve Servet i Funun etkisi tasiyan on iki manzumesi Sehbal de yayinlandi Siirin yani sira musikiye de merakli idi Biraz keman caliyor hatta kendi icat ettigi keman boru karisimi bir muzik aleti kullandigi soyleniyordu Bir ara aruz veznini alaturka musikinin usulleri ile birlestirmeye calisti Musiki Usullerinin Aruza Tatbiki basligi altinda uc manzumesi ve konuyla ilgili kuramsal yazilari yayimlandi Balkan Savasi yillarinda Ziya Gokalp in tavsiyesiyle heceyi benimsedi ve Milli Edebiyat akimina baglandi Bu yillarda onu une kavusturan ulusal duygularla yuklu kahramanlik siirleri yazdi Siirleri Turk Yurdu Hurriyet i Fikriye Donanma ve Yeni Mecmua dergilerinde yayimlandi Denizcilik tarihinden aldigi konu ve motiflerle susledigi manzum destanlar ona Turk denizciligini siire sokan sair unvanini getirdi Hece vezni uzerinde calisarak kimi durak degisikliklerini bir siirde cesitli hece kaliplarini kullanmayi denedi Bukres ve Budapeste yillari Mulkiye yi bitirdikten sonra Hariciye Nezareti nde gorev aldi Bir sure Bukres Konsoloslugu nda 1915 gorev yapti O donemde Bukres Baskonsolosu olan sair Ahmet Hikmet Muftuoglu ndan etkilendi Bukres ten sonra gorevlendirildigi Budapeste de yedi yil gorev yapti Turk Macar dostlugunun pekismesinde Gul Baba Turbesi nin yeniden ziyaretgah ve muze haline getirilmesinde buyuk hizmetleri oldu Gabi adli bir Fransizca ogretmeni ile evlendi bu evlilikten Hasan ve Argon isimli iki cocugu oldu Bukres ve Budapeste de gorev yaptigi yillarda gonul maceralarini mizahi bir dille anlatan ask siirleri yazan Enis Behic Bey Kasim 1919 da yurda dondu Kurtulus Savasi yillari Turk Kurtulus Savasi yillarinda Hariciye Nezareti nde calismaya devam ederken liselerde edebiyat ve Fransizca dersleri veren Enis Behic bir yanda da Milli Mudafaa Teskilati nda calisip kurtulus hareketini destekledi 1922 de Edirne Vilayeti Hukuk Isleri Mudurlugu ne tayin oldu Bu gorevinin yani sira ogretmenlik yapmaya da devam etti Edirne de yasadigi donemde esinden bosandi 1924 te Fahri Pasa nin kizi Muide Hanim ile evlendi 1925 te Edirne den ayrilip memuriyet hayatina Ankara da devam etti Ankara yillari 1927 de ilk kitabi Miras i yayinladi Bu kitapta milli duygulara yonelik siirler ile ask ve capkinlik konularini ele alan manzumelere yer verdi Ilk kitabini yayinladiktan sonra bir suskunluk donemine girdi ancak bazi siirlerini Hayat 1929 ve Varlik 1933 dergilerinde yayimladi Fransizca Rumca Macarca ve Bulgarca bilen sair cesitli konularda kitap cevirileri yapti 1936 da Ekonomi Bakanligi Is Dairesi Reisligi ne getirildi Isci meselelerine ciddi olarak yaklasan ve cozum yollari icin kurumlasma yollarini acan ilk burokratlardan oldu Bir sure Calisma Bakanligi Mustesarligi yapti 1945 yilinda emekli oldu 1946 da Demokrat Parti Zonguldak milletvekili adayi oldu fakat secilemedi Son yillari Secimlerden sonra resmi gorevlerden uzak kalan ve maddi sikinti ceken sair buyuk bir degisim gecirdi kendisini dine ve tasavvufa verdi Turkiye de Bedri Ruhselman in onculuk ettigi ruh cagirma ispritizma seanslarina katildi ve bu seanslarda irticalen soyledigi siirleri yakinlari tarafindan kaydedildi 18 yuzyilda Trabzon da yasamis Cedikci Suleyman Celebi adli bir mevlevinin ruhuyla temas sonucu dogdugunu soyledigi bu dini ve dini ve tasavvufi siirleri 1949 da kitap olarak yayimladi 18 Ekim 1949 da Ankara da oldu Cenazesi Cebeci Asri Mezarligi na defnedildi Olumunden sonraVaridat i Suleyman in olusumu hikayesiyle butun metinlerin tasavvuf acisindan ayrintili aciklamasi 1950 de Omer Fevzi Mardin tarafindan 819 sayfalik bir kulliyat halinde yayimlanmistir Sairin 1921 1939 arasinda yazdigi siirleri Fethi Tevetoglu Miras ve Gunesin Olumu adli kitapta toplamistir 1951 EserleriSiir kitaplari Miras 1927 Varidat i Suleyman Cedikci Suleyman Celebi Ruhundan Ilhamlar 1949 Gunesin Olumu 1952 Ayrica bakinizMEB 100 Turk EdebiyatcisiKaynakca a b c d e PDF 9 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Eylul 2014 a b c Alaattin Karaca Koryurek Enis Behic TDV Islam Ansiklopedisi a b PDF 21 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Eylul 2014 Abdullah Acehan Ahmet Hamdi Tanpinar Enis Behic Koryurek ve Peyami Safa da Ispirtizma Zeitschrift fur die Welt der Turken Journal of World of Turks Cilt 3 Sayi3 2011 26 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2014 Hukumet goreviOnce gelen Yeni makam Turkiye Calisma Bakanligi Mustesari 30 Haziran 1945 30 Ocak 1946 Sonra gelen Huseyin Avni Gokturk