Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vidin Çarlığı, 1257'de kurulan ve 1356-1396 arasında Vidin merkezli olarak yarı bağımsız yaşayan Orta Çağ Bulgar devletçiği.
| 1257/1356-1396 | |||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||
 | |||||||||
| Başkent | Vidin, Bulgaristan | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Bulgarca | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| Çar | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu 1396 yılında Niğbolu zaferinden sonra devletçiği ilhak etti.
Kuruluşu
1257 yılında Macar kralının üvey oğlu Vidin'i zaptedip Bulgar İmparatorluğu'nun başkenti Tırnovo'yu ele geçirmeye çalıştı. Başarılı olamayınca çekildiği Vidin'de Bulgar Çarı unvanına sahip olduğunu iddia etti ve Macar Krallığınca bu unvanla tanındı. Bu şekilde Bulgar toprakları üzerinde ayrı bir prenslik, ardında ise despotluk halini alan Vidin, 1260 yılından itibaren Bulgar-Macar çekişmesine sahne oldu. 1356 yılında Bulgar Çarı İvan Aleksandr (1331-1371) Vidin ve çevresini oğlu İvan Sratsimir'e tevdi ederek bölgeyi yarı bağımsız bir prenslik haline getirdi.
Osmanlılar ve Macarlar arasında hakimiyet mücadelesi
1365 yılında Macar Krallığı Bulgar topraklarına saldırarak Vidin Çarlığı'nı işgal etti ve bölgede geniş çaplı bir katolikleştirme siyaseti izledi. 1369 yılında Bulgar Çarı İvan Aleksandr, Eflak ve Dobruca Prenslikleriyle ittifaka girdi ve önce askerî sonra ise diplomatik çabalar sonucu Vidin Çarlığı'nı (Tırnovo merkezli) Bulgar Çarlığı'na bağlamayı başardı.
Osmanlıların 1371 yılında Sırplara karşı Çirmen zaferi ve 1367-1373 Savaşı'nda Bulgarları kesin yenilgiye uğratması üzerine Bulgar ve Sırp devletçikleri Osmanlı tâbiyetini kabul etmeye başladı. Bu çerçevede, Vidin Çarlığı da tedricen Osmanlıların tâbiyetine girdi. Bu çerçevede, Vidin Çarlığı tâbi devlet statüsünün gereklerinden biri olarak Osmanlı ordusunun üç seferinde (I. Murad'ın , Bulgaristan Seferi (1388) ve Kosova muharebesi (1389)) asker katkısı verdi.
Bununla birlikte, Macar nüfuzu da Vidin'de hâlâ sürüyordu ve Osmanlı-Macar rekabeti 1371-1396 arasında devam etti. 1391 yılında Rumeli akıncılarından Mihaloğlu Firuz Bey Vidin'i ele geçirerek garnizon yerleştirdi ve buradan Eflak'a akın icra etti. Bu harekâtla Firuz Bey Vidin Çarlığı üzerindeki Macar nüfuzunu tamamaen kaldırmayı hedefledi.
Çarlığın sonu
1396 yılında Osmanlıların Macaristan önderliğindeki Haçlı seferini Niğbolu Muharebesi'nde büyük bir yenilgiye uğratması, Vidin Çarlığı'nın da sonunu getirdi. Haçlı ordusunun Niğbolu'ya yürüyüşü sırasında kapılarını açan Vidin Çarı Stratsimir, Osmanlıların Niğbolu zaferi'nin ardından ise kapılarını bu defa batıya doğru yürüyen Yıldırım Beyazıt komutasındaki Osmanlı ordusuna açtı. İvan Stratsimir'i tutuklayarak Bursa'ya süren Beyazıt, Vidin Çarlığı'nı Osmanlı Devleti'ne kattı ve Rumeli Eyaleti'na bağlı bir sancak olarak teşkilatlandırdı.
Çarlığın ilhakından sonraki dönem
Vidin Çarlığı'nın küçük çaplı ordusundaki askerler Osmanlıların hizmetine girerek sipahi, martolos ya da voynuk olarak görev yaptı. Fatih Sultan Mehmed dönemine ait kayıtlar, Vidin'in Osmanlı Devleti'ne ilhakından yaklaşık seksen yıl sonra bile sancaktaki askerler arasında Hristiyan Bulgarlar’ın yer aldığını göstermektedir.
Bununla birlikte, Osmanlı Devleti'nin 1402 yılında Ankara yenilgisinden sonra Fetret Devri'ne girmesi Vidin'de de Osmanlılara karşı 1403 yılında bir isyan başlamasına neden olduysa da, sözkonusu isyan Süleyman Çelebi tarafından bastırıldı.
Kaynakça
- ^ "The Late Medieval Balkans - A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest", John V. A. Fine
- ^ "Çirmen Savaşı’nın Balkan Tarihindeki Yeri", Fahamettin Başar, Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, sy.1, İstanbul (2010), s.55
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Vidin" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (2013), c.43, s.104". 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Ortaçağ ve Osmanlı Döneminde Vidin", Ayşe Kayapınar, Ege ve Balkan Araştırmaları Dergisi, İzmir (2015), s.80-81
- ^ "Kitâb-ı Cihân-nümâ, Mehmet Neşri, yay. Faik Reşit Unat, c.l, Ankara (1995), s.311
- ^ Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, Nicolae Jorga, çev. Nilüfer Epçeli, c.1, İstanbul (2OO5), s.254
- ^ Başbakanlık Osmanlı Arşivi, MAD, sy.18
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vidin Carligi 1257 de kurulan ve 1356 1396 arasinda Vidin merkezli olarak yari bagimsiz yasayan Orta Cag Bulgar devletcigi Vidinsko Carstvo Vidinsko Tsarstvo Bulgarca Vidin Carligi1257 1356 1396Bayrak ArmaBaskentVidin BulgaristanYaygin dil ler BulgarcaHukumetMonarsiCar 1356 1396Tarihce Kurulusu1257 1356 Dagilisi1396Onculler ArdillarOsmanli Devleti Osmanli Imparatorlugu 1396 yilinda Nigbolu zaferinden sonra devletcigi ilhak etti Kurulusu1396 yilinda Nigbolu Muharebesi oncesinde Hacli ordusu ile Vidin deki Turk birligi arasindaki carpisma 1257 yilinda Macar kralinin uvey oglu Vidin i zaptedip Bulgar Imparatorlugu nun baskenti Tirnovo yu ele gecirmeye calisti Basarili olamayinca cekildigi Vidin de Bulgar Cari unvanina sahip oldugunu iddia etti ve Macar Kralliginca bu unvanla tanindi Bu sekilde Bulgar topraklari uzerinde ayri bir prenslik ardinda ise despotluk halini alan Vidin 1260 yilindan itibaren Bulgar Macar cekismesine sahne oldu 1356 yilinda Bulgar Cari Ivan Aleksandr 1331 1371 Vidin ve cevresini oglu Ivan Sratsimir e tevdi ederek bolgeyi yari bagimsiz bir prenslik haline getirdi Osmanlilar ve Macarlar arasinda hakimiyet mucadelesi1365 yilinda Macar Kralligi Bulgar topraklarina saldirarak Vidin Carligi ni isgal etti ve bolgede genis capli bir katoliklestirme siyaseti izledi 1369 yilinda Bulgar Cari Ivan Aleksandr Eflak ve Dobruca Prenslikleriyle ittifaka girdi ve once askeri sonra ise diplomatik cabalar sonucu Vidin Carligi ni Tirnovo merkezli Bulgar Carligi na baglamayi basardi Osmanlilarin 1371 yilinda Sirplara karsi Cirmen zaferi ve 1367 1373 Savasi nda Bulgarlari kesin yenilgiye ugratmasi uzerine Bulgar ve Sirp devletcikleri Osmanli tabiyetini kabul etmeye basladi Bu cercevede Vidin Carligi da tedricen Osmanlilarin tabiyetine girdi Bu cercevede Vidin Carligi tabi devlet statusunun gereklerinden biri olarak Osmanli ordusunun uc seferinde I Murad in Bulgaristan Seferi 1388 ve Kosova muharebesi 1389 asker katkisi verdi Bununla birlikte Macar nufuzu da Vidin de hala suruyordu ve Osmanli Macar rekabeti 1371 1396 arasinda devam etti 1391 yilinda Rumeli akincilarindan Mihaloglu Firuz Bey Vidin i ele gecirerek garnizon yerlestirdi ve buradan Eflak a akin icra etti Bu harekatla Firuz Bey Vidin Carligi uzerindeki Macar nufuzunu tamamaen kaldirmayi hedefledi Carligin sonuVidin Cari Ivan Stratsimir 1396 yilinda Osmanlilarin Macaristan onderligindeki Hacli seferini Nigbolu Muharebesi nde buyuk bir yenilgiye ugratmasi Vidin Carligi nin da sonunu getirdi Hacli ordusunun Nigbolu ya yuruyusu sirasinda kapilarini acan Vidin Cari Stratsimir Osmanlilarin Nigbolu zaferi nin ardindan ise kapilarini bu defa batiya dogru yuruyen Yildirim Beyazit komutasindaki Osmanli ordusuna acti Ivan Stratsimir i tutuklayarak Bursa ya suren Beyazit Vidin Carligi ni Osmanli Devleti ne katti ve Rumeli Eyaleti na bagli bir sancak olarak teskilatlandirdi Carligin ilhakindan sonraki donemVidin Carligi nin kucuk capli ordusundaki askerler Osmanlilarin hizmetine girerek sipahi martolos ya da voynuk olarak gorev yapti Fatih Sultan Mehmed donemine ait kayitlar Vidin in Osmanli Devleti ne ilhakindan yaklasik seksen yil sonra bile sancaktaki askerler arasinda Hristiyan Bulgarlar in yer aldigini gostermektedir Bununla birlikte Osmanli Devleti nin 1402 yilinda Ankara yenilgisinden sonra Fetret Devri ne girmesi Vidin de de Osmanlilara karsi 1403 yilinda bir isyan baslamasina neden olduysa da sozkonusu isyan Suleyman Celebi tarafindan bastirildi Kaynakca The Late Medieval Balkans A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest John V A Fine Cirmen Savasi nin Balkan Tarihindeki Yeri Fahamettin Basar Guneydogu Avrupa Arastirmalari Dergisi sy 1 Istanbul 2010 s 55 Islam Ansiklopedisi Vidin maddesi Turk Diyanet Vakfi Istanbul 2013 c 43 s 104 22 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Ortacag ve Osmanli Doneminde Vidin Ayse Kayapinar Ege ve Balkan Arastirmalari Dergisi Izmir 2015 s 80 81 Kitab i Cihan numa Mehmet Nesri yay Faik Resit Unat c l Ankara 1995 s 311 Osmanli Imparatorlugu Tarihi Nicolae Jorga cev Nilufer Epceli c 1 Istanbul 2OO5 s 254 Basbakanlik Osmanli Arsivi MAD sy 18